Είμαστε υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουμε όλα όσα συμβαίνουν έχοντας κατά νου μια κλεψύδρα.
Αλέξανδρος Θ. Δρίβας*Τα ελληνοτουρκικά έχουν γίνει -ευτυχώς- περιφερειακό και διεθνές ζήτημα. Ο νεο-οθωμανισμός δοκιμάζεται στο Αιγαίο και στην Κυπριακή ΑΟΖ καθώς η Τουρκία αιμορραγεί οικονομικά και τα ρήγματα στο πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας απειλούν με ισχυρό σεισμό το ΑΚΡ. Και ενώ η Γαλλία δείχνει να βλέπει το γεωπολιτικό τοπίο της περιοχής πολύ σοβαρά, στέλνοντας στρατιωτικές δυνάμεις σε Αιγαίο και Κύπρο, αρκετοί εταίροι μας στην ΕΕ δε φαίνεται να αφουγκράζονται την άποψη για να επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία. Σε άρθρο του το BBC αναφέρει χώρες οι οποίες πωλούν όπλα στην Τουρκία ενώ θα έπρεπε να της έχουν επιβάλλει embargo. Πιο συγκεκριμένα, για τη Γερμανία η Τουρκία είναι κορυφαίος πελάτης οπλικών συστημάτων. Το Βερολίνο για μια σειρά από λόγους (οικονομικούς και γεωπολιτικούς) δεν είναι αξιόπιστος διαμεσολαβητής για τα ελληνοτουρκικά, τουλάχιστον όχι για τα συμφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου. Ας είμαστε ρεαλιστές, η ΕΕ δε θα επιβάλλει κυρώσεις στην Τουρκία, τουλάχιστον όχι αυτές που θα την κάνουν να ματαιώσει την κατακτητική της πολιτική. Η Ελλάδα και η Κύπρος οφείλουν να χτίσουν ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο το οποίο θα λήγει στις 21/1/2021. Τι θα κάνουμε λοιπόν τώρα και μέχρι πότε πρέπει να κάνουμε συγκεκριμένα βήματα;
Ο μήνας του μέλιτος μέχρι τις 25 Σεπτεμβρίου
Ο Σαρλ Μισέλ ανακοίνωσε Σύνοδο Κορυφής με θέμα την Τουρκία για τις 24-25 Σεπτεμβρίου. Θεωρητικά, στις 28 Αυγούστου υπάρχει Συμβούλιο Υπουργών ΕΕ. Είναι τουλάχιστον αφελές να μην δεχθούμε οτι τα νήματα τα κινεί η Γερμανία αναφορικά με την Τουρκία έχοντας μάλιστα και τον νομιμοποιητικό μανδύα της προεδρίας της ΕΕ. Οι Γερμανοί τι έκαναν; Δίνουν χρόνο σε Ελλάδα και Τουρκία να κάνουν διάλογο και μάλιστα πιθανόν να έχουν υιοθετήσει μια άκρως επικίνδυνη άποψη:
Οτι η Τουρκία δικαίως θα παραβιάζει ελληνική υφαλοκρηπίδα και κυπριακή ΑΟΖ μέχρι τις 23/8/2020, καθώς η Ελλάδα με ″μυστική διπλωματία″ με την Αίγυπτο, τίναξε τις συνομιλίες στον αέρα στις 6/8/2020 με την τμηματική οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας και Αιγύπτου.
Έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε πως οι Γερμανοί έχουν μιλήσει με τους Τούρκους και τους έχουν δώσει ένα μήνα χρόνο. Μέχρι τότε η Τουρκία ανακοινώνει πως θα στείλει και γεωτρύπανο προκειμένου να φανεί διαλλακτική παίρνοντας πίσω αυτήν την απόφαση για να μπορεί να εμμένει στις παραβατικές της συμπεριφορές. Τουρκία και Γερμανία θα προσπαθήσουν να μας πουλήσουν ακριβά την δήθεν ″διαλλακτική″ συμπεριφορά και την οποία βέβαια, δεν πρέπει να αγοράσουμε. Η τακτική μας πρέπει να είναι παρελκυστική και μόνο έτσι θα καταστήσουμε τον χρόνο να είναι σύμμαχός μας, καθώς η Λιβυή ήδη βράζει, η τουρκική οικονομία κατρακυλά και η διεθνής κατακραυγή κατά της Τουρκίας έχει αρχίσει να δίνει φτερά στην τουρκική αντιπολίτευση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Η Ελλάδα δεν πρέπει να δεχτεί να κάνει διάλογο με την Τουρκία αμέσως μετά το τέλος της παράνομης τουρκικής NAVTEX. Πρέπει να περιμένει μέχρι να γίνει Σύνοδος Κορυφής των μεσογειακών κρατών της ΕΕ που ο Μακρόν είχε εξαγγείλει από την επίσκεψη του προέδρου Αναστασιάδη στο Παρίσι. Είμαστε υποχρεωμένοι πλέον να πηγαίνουμε με τη ρότα των πραματικών συμμάχων μας και η Γερμανία αποδεικνύει καθημερινά οτι δουλεύει για τη Γερμανία. Μέσα σε αυτόν τον μήνα λοιπόν, η Ελλάδα αν έχει κάποιες διερευνητικές επαφές με την Τουρκία, πρέπει να είναι μετά τις 10 Σεπτεμβρίου.
Με αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα θα κεφαλαιοποιήσει το ισχυρό μήνυμα που έστειλε στο Βερολίνο μην υπογράφοντας το κείμενο για τη Λευκορωσία λόγω του οτι δεν γράφτηκε ένα κείμενο υπέρ της Ελλάδας και καταδικαστικό για την Τουρκία. Με άλλα λόγια, πρέπει να δείξουμε την αλήθεια: Οτι δεν αστειευόμαστε και οτι δε θα εγκλωβιστούμε στην πραγματικά απαράδεκτη γερμανική στάση που εξισώσει το παράνομο και εξωφρενικό τουρκολιβυκό σύμφωνο με την νόμιμη οριοθέτηση που συνυπέγραψε η Ελλάδα με την Αίγυπτο. Μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής για την Τουρκία, η Ελλάδα μπορεί να συζητήσει από τη Γαλλία τον μόνιμο ελλιμενισμό γαλλικών πολεμικών πλοίων στην περιοχή και τις συνεχείς ασκήσεις προκειμένου να μην γκριζάρει η Τουρκία την περιοχή. Ας μην γελιόμαστε, η Τουρκία δε θέλει διαπραγματεύσεις και την εξυπηρετεί η σημερινή κατάσταση. Αναφορικά με την Αίγυπτο, υπάρχει καλή ιδέα προκειμένου να ενδιαφερθεί άμεσα και να έχει συμμετοχή στην ελληνογαλλική αμυντική ασπίδα. Η Ελλάδα μπορεί να συζητήσει για την υπογραφή ενός αμυντικού συμφώνου που θα συνδέει τη Λιβύη και το Αιγαίο Πέλαγος, πιο συγκεκριμένα, το Κρητικό Πέλαγος και να υπάρχει αμοιβαία αμυντική συνδρομή μεταξύ των δύο χωρών.
Ας μην τρέφουμε αυταπάτες, η κατάσταση στη Μεσόγειο είναι εκρηκτική και για να αποτρέψουμε επιδείνωση οφείλουμε να ακολουθούμε στάση ενεργητικής αποτροπής. Στις κρίσεις η απώλεια χρόνου είναι εγκληματική και γι′ αυτό δεν πρέπει να σπαταλούμε χρόνο για να αλλάξουμε το γερμανικό mindset έναντι της Ελλάδας που είναι το ίδιο εδώ και 108 χρόνια.
Να μη ζητάμε κυρώσεις αλλά να ασχοληθούμε με την ανανέωση της Τελωνειακής Ένωσης μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας
Καμια φορά υπάρχουν λύσεις οι οποίες είναι αιφνιδιαστικές για τους αντιπάλους μας. Η ΕΕ προσπαθεί να βρει μια συμφωνία-πακέτο με την Τουρκία η οποία τυπικά είναι σε καθεστώς υποψήφιας χώρας για εισδοχή στην ΕΕ. Το 1995 και ενώ η Κύπρος δεν ήταν ακόμη μέλος της ΕΕ, υπογράφτηκε μια συμφωνία Τελωνειακής Ένωσης μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την κρατική υπόσταση της Κύπρου. Ωστόσο, τα οικονομικά συμφέροντα της Γερμανίας και άλλων χωρών της ΕΕ (ειδικά στην περίοδο της οικονομικής λαίλαπας που προκαλεί η COVID-19) επιτάσσουν τον άμεσο εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης. Τα χρήματα τα οποία θα μπουν στα τουρκικά ταμεία υπολογίζονται σε πολλές δεκάδες δισεκατομμύρια μέσα σε χρονικό διάστημα αρκετών ετών. Ο λόγος είναι οτι το σχέδιο της νέας Τελωνειακής Ένωσης ανάμεσα σε ΕΕ και Τουρκία, είναι οτι θα συμπεριλαμβάνονται και τα αγροτικά προϊόντα. Επιπρόσθετα, η Τουρκία με το σημερινό καθεστώς της ΤΕ δεν έχει δικαίωμα στη λήψη αποφάσεων. Μια σειρά από άλλα ακανθώδη ζητήματα που πλαισιώνουν τις ευρωτουρκικές σχέσεις, (μεταξύ αυτών και το Κυπριακό) καθιστούν τη συμφωνία πολύ κρίσιμη. Προσφυγικό, βίζα και προοπτικές (μηδενικές προσώρας) ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ και το καθεστώς της ειδικής σχέσης, ενδιαφέρουν πιο πολύ από ποτέ την Τουρκία καθώς τα swaps με το Κατάρ δεν είναι για πάντα. Η τουρκική οικονομία βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού. Αν η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να βάλει τέλος στην τουρκική ασυδοσία μπορεί να μπλοκάρει την αναβάθμιση της Τελωνειακή Ένωσης με την Τουρκία η οποία θα ισοδυναμεί με κυρώσεις.
Αμερικανικές Εκλογές και τέλος γερμανικής προεδρίας
Οι διερευνητικές συνομιλίες θα λάβουν χώρα και θα καλλιεργηθεί θετικό κλίμα από την Τουρκία για να ενθαρρυνθούν και να μετατραπούν σε διάλογο εφ′ όλης της ύλης. Η Ελλάδα πολύ καλά κάνει και δεν επιθυμεί στο τραπέζι του διαλόγου κανένα άλλο ζήτημα πέραν του καθορισμού των θαλασσίων ζωνών. Όμως και πάλι, η Τουρκία φαίνεται να συζητά και άλλα πράγματα με τη Γερμανία.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας έκανε μια δήλωση μετά το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της 14ης Αυγούστου 2020 που δεν αξιολογήθηκε όπως θα έπρεπε. Μίλησε για ″πολιτική λύση″ που πρέπει να προκύψει μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Με άλλα λόγια, όχι νομική λύση αλλά μια λύση η οποία θα είναι βούτυρο στο ψωμί της τουρκικής ασυδοσίας.Η πίεση από τη Γερμανία θα ενταθεί ενώ ίσως ο Ταγίπ Ερντογάν ζητήσει και την προσωπική βοήθεια του στενού του φίλου και θαυμαστή, Ντόναλντ Τραμπ. Το αμερικανικό πολιτικό σύστημα τάσσεται εναντίον της τουρκικής προκλητικότητας όμως σύμφωνα με το βιβλίο του Μπόλτον, ο Τραμπ έχει ανάρμοστες σχέσεις με τον Ερντογάν που σχετίζονται με επιχειρηματικά οφέλη του Αμερικανού προέδρου.
Η διεθνοποίηση της τουρκικής παρανομίας έχει ήδη ξεκινήσει και άρθρα σε μεγάλες εφημερίδες του δυτικού κόσμου, θέτουν άμεσα πλέον ότι υπάρχει τουρκικό ζήτημα και για την Ευρώπη αλλά και για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Δεν πρέπει η Ελλάδα να πάψει να ενθαρρύνει τέτοια άρθρα καθώς όπως είπαμε, η Τουρκία επιθυμεί να παγιώσει την παράνομη συμπεριφορά της, προσπαθώντας να κάνει τη διεθνή κοινότητα να αποδεχθεί μέσω συνήθειας, τετελεσμένα. Σε καμία των περιπτώσεων δεν πρέπει η Ελλάδα να μπει σε διάλογο με την Τουρκία μέχρι και τις αμερικανικές εκλογές. Aντίθετα, η Ελλάδα οφείλει να διατηρεί την κουβέντα για καθορισμό ΑΟΖ με την Κύπρο αλλά και με το Λιβυκό Κοινοβούλιο ώστε να έχουμε ξανά την ικανότητα για την επιβολή διπλωματικών τετελεσμένων εναντίον της Τουρκίας, ακολουθώντας την πετυχημένη συνταγή του αιφνιδιασμού με την υπογραφή τμηματικής οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο. Είμαστε υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουμε όλα όσα συμβαίνουν έχοντας κατά νου μια κλεψύδρα. Αν θέλουμε να έχουμε το χρόνο σαν σύμμαχο, οφείλουμε να περιμένουμε τα αποτελέσματα των αμερικανικών εκλογών τα οποία θα μπορούν να αλλάξουν άρδην την υπάρχουσα κατάσταση. Τα όποια αποτελέσματα των αμερικανικών εκλογών, θα μπορούν να μας είναι χρήσιμα μετά τις 20 Ιανουαρίου 2021. Μέχρι τότε, η γερμανική προεδρία της ΕΕ θα έχει λήξει (1/1/2021).
*Διεθνολόγος -Συντονιστής του Τομέα Ευρασίας & Ν. Α. Ευρώπης στο ΙΔΙΣ - Research Fellow in HALC (Hellenic American Leadership Council)
Δημοσίευση σχολίου