Απόσταση από τα σοβιετικά πρότυπα
Οι μονάδες της Ουκρανίας είναι η αιχμή του δόρατος ενός πλήρως ανακατασκευασμένου στρατιωτικού κατεστημένου. Οι σύμβουλοι του ΝΑΤΟ έφεραν μαζί τους καινοτόμες ιδέες στη δύναμη σοβιετικού τύπου της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένου του πολιτικού ελέγχου του στρατού, των επαγγελματιών επιθεωρητών, των εξωτερικών ελεγκτών και των ειδικών επιμελητείας.
Εγκαταλείποντας την έμφαση στον αριθμό των στρατιωτών και των όπλων, οι σύμβουλοι του ΝΑΤΟ ενστάλαξαν την έννοια της οικοδόμησης ικανοτήτων, όπου οι διοικητές θέτουν στόχους και διασφαλίζουν ότι διαθέτουν στρατεύματα και όπλα που χρειάζονται για να τους επιτύχουν.
Για να προωθήσει την προσέγγιση, το ΝΑΤΟ εισήγαγε την ιδέα των υπαξιωματικών: έμπειροι στρατιώτες που προάγονται σε βαθμίδες εξουσίας που χρησιμεύουν ως ζωτικοί σύνδεσμοι μεταξύ των στρατευμάτων. Οι χώρες του ΝΑΤΟ βοήθησαν επίσης τους Ουκρανούς στρατιωτικούς ηγέτες να υιοθετήσουν μια προσέγγιση που ονομάζεται διοίκηση αποστολής, όπου τα ανώτερα στελέχη θέτουν στόχους μάχης και αναθέτουν τη λήψη αποφάσεων όσο το δυνατόν πιο κάτω από την αλυσίδα διοίκησης, ακόμη και σε μεμονωμένους στρατιώτες.
Στη σοβιετική προσέγγιση, που εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ευρέως από τη Ρωσία, ανώτεροι αξιωματικοί δίνουν εντολές και το πεζικό έχει ελάχιστο χώρο για συζήτηση ή προσαρμογή.
«Αυτό έκανε μεγάλη, μεγάλη διαφορά», λέει ο πρώην υπουργός Άμυνας Αντρίι Ζαγκορόντνιουκ. «Η μεταρρύθμιση του υπαξιωματικού και η διοίκηση της αποστολής αυξάνουν την αποτελεσματικότητα των δυνάμεών σας πολλές φορές».
Ο υπολοχαγός Κούλις λέει ότι η εκπαίδευση είναι διπλά αποτελεσματική επειδή οι Ουκρανοί γνωρίζουν τη σοβιετική στρατιωτική σκέψη.
«Οι Ρώσοι χρησιμοποιούν τις τυπικές τακτικές τους, οι οποίες δεν έχουν αλλάξει πολύ από την εποχή του Στάλιν». Οι Ουκρανοί, αντίθετα, είναι απρόβλεπτοι και ευκίνητοι. «Φέρνουμε χάος στις τάξεις τους», λέει.
Οι χειρότεροι οιωνοί το 2008
Η προσπάθεια για την ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων ξεκίνησε με τους χειρότερους οιωνούς το 2008. Η Ρωσία είχε εισβάλει στη Γεωργία, ωθώντας το ΝΑΤΟ να απευθύνει σε αυτήν και την Ουκρανία ασαφείς προσκλήσεις για ένταξη. Η συμμαχία συνέταξε ένα σχέδιο δράσης 70 σελίδων που περιγράφει τη «στρατηγική πορεία της Ουκρανίας για την ευρωατλαντική ολοκλήρωση», ουσιαστικά έναν οδικό χάρτη για το Κίεβο για να ανταποκριθεί στα δημοκρατικά πρότυπα του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένου ενός πιο επαγγελματικού στρατού που ελέγχεται από τους πολίτες. Αυτές οι προσπάθειες κέρδισαν ελάχιστη υποστήριξη λόγω της αδύναμης υποστήριξης στη Δύση και της αντίστασης στον στρατό της Ουκρανίας, ακόμη σοβιετικού τύπου.
Η καταστροφή των ουκρανικών δυνάμεων από τη Ρωσία το 2014 συγκλόνισε το Κίεβο. Ο τότε Πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο διέταξε έναν στρατιωτικό μετασχηματισμό, δίνοντας ενέργεια στην προσπάθεια του ΝΑΤΟ. Δυτικοί αξιωματικοί εστίασαν την προσοχή τους σε μια στρατιωτική εκπαιδευτική εγκατάσταση 150 τετραγωνικών μιλίων στην πόλη Yavoriv, 10 μίλια ανατολικά των συνόρων της Ουκρανίας με την Πολωνία, η οποία είχε μετατραπεί σε μετακομμουνιστό πόλο εντός της συμμαχίας.
Η πρώτη προτεραιότητα το 2014 ήταν να βοηθηθούν τα ουκρανικά στρατεύματα να πολεμήσουν τους Ρώσους στα ανατολικά. Το ΝΑΤΟ ξεκίνησε μαθήματα για την ιατρική στο πεδίο της μάχης, τον σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης για πολιτική έκτακτη ανάγκη και την αντιμετώπιση του ρωσικού υβριδικού πολέμου, από drones μέχρι τηλέφωνα. Δυτικοί αξιωματικοί άρχισαν να ασκούν γεώτρηση στα στρατεύματα της Ουκρανικής Εθνοφρουράς σε σύγχρονες τακτικές μάχης, με αποτέλεσμα οι αξιωματούχοι του ουκρανικού στρατού να ζητήσουν παρόμοια εκπαίδευση, θυμάται ανώτερος αξιωματούχος της άμυνας των ΗΠΑ.
Στο Κίεβο, κυβερνητικοί αξιωματούχοι συνεργάστηκαν με συμβούλους του ΝΑΤΟ για να προετοιμάσουν βαθύτερες αλλαγές. Σύμβουλοι από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες χώρες του ΝΑΤΟ εξήγησαν ότι για να γίνει πιο αποτελεσματικός ο στρατός της Ουκρανίας, έπρεπε να αλλάξει ολόκληρη η διαχείρισή του.
Οι σύμβουλοι βρήκαν προβλήματα σε όλα τα επίπεδα, όπως παράλληλα στρατιωτικά και πολιτικά ιατρικά συστήματα. Οι αμερικανοί αξιωματούχοι επανέλαβαν τα μάντρα του υπουργείου Άμυνας, όπως «Δεν είναι το σχέδιο, είναι ο σχεδιασμός».
Όταν αξιωματικοί και γραφειοκράτες που είχαν εκπαιδευτεί στη Σοβιετική Ένωση αντιστάθηκαν στις αλλαγές, οι σύμβουλοι προσπάθησαν να τις αντιμετωπίσουν, λέει ο Κρίστοφερ Ριβς, συνταγματάρχης του καναδικού στρατού που ηγήθηκε του κλάδου εκπαίδευσης της χώρας του από το 2017 έως το 2018.
«Εστιάσαμε σε ηγέτες που μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την ενέργειά μας και να την πολλαπλασιάσουν», λέει ο συνταγματάρχης Ριβς.
Μέχρι να φύγει, οι εκπαιδευτικές συνεδρίες στο Γιαβορίβ είχαν μετατραπεί από εταιρείες 150 στρατιωτών σε ομάδες μάχης που περιλάμβαναν περισσότερους από 400 στρατιώτες. Οι Ουκρανοί άρχισαν να αντικαθιστούν δυτικούς στρατιώτες σε κορυφαίες προσομοιώσεις μάχης.
«Το δεύτερο καλύτερο πράγμα για να είσαι στη μάχη είναι να τη διδάσκεις», λέει ο συνταγματάρχης Ριβς, για το πώς μαθαίνουν οι στρατιωτικοί.
Οι ετήσιες ασκήσεις που ενορχηστρώνονται στο Γιαβορίβ από τον στρατό των ΗΠΑ, που ονομάζονται Rapid Trident, επιτρέπουν στα ουκρανικά στρατεύματα να εξασκούνται με δυνάμεις από έως και δώδεκα χώρες. Ο υπολοχαγός Κούλις , του οποίου η μονάδα υπερασπίζεται τώρα την πόλη Rubizhne, λέει ότι οι δεξιότητες, συμπεριλαμβανομένου του χειρισμού εκρηκτικών και των τακτικών πεδίου που απέκτησε στις ασκήσεις από το 2016, βοήθησαν την ταξιαρχία ταχείας αντίδρασης να πολεμήσει στο Ντονμπάς τα τελευταία χρόνια.