του
Μιχαήλ ΒασιλείιουΣτην τελική ευθεία για το 2022 λοιπόν. Με την κυβέρνηση να περηφανεύεται ότι επανεξοπλίζει με γοργούς ρυθμούς τη χώρα, αντιμετωπίζοντας σκληρή κριτική όμως για τη μέθοδο υλοποίησης που έχει επιλέξει να υλοποιεί τα εξοπλιστικά προγράμματα. Σειρά φαίνεται πως έχουν οι κορβέτες για το Πολεμικό Ναυτικό. Όποια και να επιλεγεί είναι αξιόλογη λύση. Τα λεφτά επαρκούν; Αυτό είναι το πραγματικό ερώτημα. Την ίδια στιγμή, σοβαροί “θύλακες” εντός του συγκεκριμένου Κλάδου εκφράζουν δυσαρέσκεια με τρόπο που δεν έχουμε συναντήσει στο παρελθόν, ανησυχώντας μήπως ο ελληνικός πολεμικός στόλος πέσει θύμα μιας “αλά γκρέκα προσέγγισης” στην προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος των Ναυπηγείων Ελευσίνας, που έχει συνδεθεί με το πρόγραμμα κορβετών.
Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Η κυβέρνηση επικαλείται το “γεωπολιτικό κριτήριο” και τον επείγοντα χαρακτήρα, προσφέροντας όμως ελάχιστα πειστικές απαντήσεις περί του γιατί η έστω στοιχειωδώς τήρηση των υφιστάμενων εκ του νόμου -που ψήφισε η ίδια- διαδικασιών, αντιστρατεύεται την ταχεία υλοποίηση. Κι όταν εμμένεις τόσο πολύ, ότι τήρηση των διαδικασιών συνεπάγεται πολυετή καθυστέρηση στην υλοποίηση των εξοπλιστικών, δικαιούται κάποιος να συμπεράνει, ότι ίσως και να την επιζητεί το σύστημα αυτή την καθυστέρηση. Θα έχει τους λόγους του.
Τα Επιτελεία ξέρουν να τρέχουν όσο χρειάζεται, όποτε χρειάζεται και το έχουν αποδείξει πάρα πολλές φορές. Οπότε, το ζήτημα είναι οι πολιτικές κατευθύνσεις. Άρα, ο -“κουτσός” σε κάθε περίπτωση- νόμος που πέρασαν, αφορά όλους τους υπόλοιπους, πλην αυτών που τον ψήφισαν. Δημιουργώντας επικίνδυνο προηγούμενο γενικευμένης παραβίασης και από όσους ακολουθήσουν. Ψηφίζεις έναν νόμο και “καθάρισες”…
Με αυτά ως δεδομένα, ο “Καζαμίας” για το πρόγραμμα των κορβετών του Πολεμικού Ναυτικού, δεν μπορεί παρά να στηριχτεί έντονα… στη γεωπολιτική. Επί της διαδικασίας μόνο να αναφερθεί εξ αρχής, ότι εφόσον δεν υπάρχει λίστα με πολύ συγκεκριμένα “θέλω” του Πολεμικού Ναυτικού, καθένας υποψήφιος προμηθευτής καταθέτει ό,τι πρόταση θέλει, με αποτέλεσμα να υπάρχουν… εμφανή, κρυφά κόστη. Οι υπεύθυνοι επιμένουν πάντως ότι όλα είναι καλώς καμωμένα…
Αφού λοιπόν συμβουλευτήκαμε την εξαιρετική πηγή “οσμής των ονύχων” πάμε να αποτυπώσουμε τον “Καζαμία του 2022” για το πρόγραμμα των κορβετών. Δηλαδή, κάποιες βασικές παρατηρήσεις που μπορούν όμως να κρίνουν το αποτέλεσμα.
ΟΙ ΓΑΛΛΙΚΕΣ ΚΟΡΒΕΤΕΣ GOWIND
Ξεκινάμε από το λογικό φαβορί που είναι οι Γάλλοι της Naval Group με την κορβέτα Gowind. Την οποία δείχνει “ατύπως” να προτιμά και η ηγεσία του ΥΠΕΘΑ, χωρίς να κάνει λόγο για την εξαιρετική σχέση του Νίκου με την Φλοράνς και το γεωπολιτικό περιεχόμενο της συνεργασίας Ελλάδας-Γαλλίας. Το επιχείρημα παραμένει ισχυρότατο βέβαια, καθώς αφορά την ομοιοτυπία και τη διαλειτουργικότητα.
Μεγάλο αγκάθι της υποψηφιότητας είναι ότι οι φίλοι Γάλλοι ακούν ελληνικά ναυπηγεία και ξεκινούν να μιλούν για τον υπέροχο καιρό της Μεσογείου. Όσον δε αφορά τη συνεργασία με ελληνικές εταιρίες, κάνουν το αυτονόητο. Εάν βάζεις πρώτα υπογραφές και αφήνεις την κουβέντα για ελληνική βιομηχανική συμμετοχή για μετά, έπαιξες και έχασες. Έχει και όρια βέβαια αυτό το παιχνίδι…
ΟΙ ΟΛΛΑΝΔΙΚΕΣ ΚΟΡΒΕΤΕΣ SIGMA 10514
Πάμε και στη δεύτερη υποψήφια την εξ Ολλανδίας και εταιρίας Damen κορβέτας Sigma 10514. Το να υποστηρίξει ότι οι Ολλανδοί έχουν αποδείξει πως ξέρουν από ναυπήγηση πολεμικών πλοίων επιφανείας, είναι σαν να κρούεις ανοιχτές θύρες. Όπως και ότι το Πολεμικό Ναυτικό έχει εξαιρετική εικόνα για τον επαγγελματισμό τους λόγω της πολυετούς συνεργασίας.
Προσφέρουν το πλοίο τους μάλιστα με γαλλικό οπλισμό για λόγους ομοιοτυπίας και επίτευξης οικονομιών κλίμακος. Άσε που οι πανέξυπνοι στο παγκόσμιο εμπόριο Ολλανδοί, αντιλαμβανόμενοι το γαλλικό λογικό προβάδισμα, δεν θα μπορούσαν να κάνουν και κάτι άλλο. Άσε που υπάρχει και η θυγατρική της γαλλικής Thales, η Thales Netherlands. Οπότε προσφέρουν και ένα… κέρασμα (βλ. επιχείρημα) στο ΥΠΕΘΑ για να γλυκάνει σε πιθανή απώλεια του προγράμματος τους Γάλλους.
Έχουν ελπίδες οι Ολλανδοί; Η απάντηση είναι ένα σαφές ναι! Εξαρτάται όμως από τη συνολικότερη συμπεριφορά των Γάλλων στη διαδικασία, το… βάθος της συνεννόησης Μακρόν-Ντράγκι (σ.σ. γεωπολιτικό κριτήριο γαρ), αλλά και τις φρεγάτες “M” που επιθυμεί το Πολεμικό Ναυτικό μεταχειρισμένες! Μέχρι το 2026 έχουν δεσμεύσεις απέναντι στον προγραμματισμό του ΝΑΤΟ και η κατάσταση με τη Ρωσία δεν είναι καλή.
Άρα αποδέσμευση νωρίτερα δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε απλή. Εκτός κι αν οι ΗΠΑ έχουν θυμώσει με τους Γάλλους και βάλουν ένα χεράκι στο παρασκήνιο ώστε να ενισχυθεί η ολλανδική υποψηφιότητα. Διότι αν σου προσφέρουν λίγο νωρίτερα ό,τι ζητάς σε ανταγωνιστική τιμή, το γαλλικό προβάδισμα θα μπορούσε να βγει… περίπατο. Καζαμίας τα γράφει ό,τι θέλει λέει!
ΟΙ ΙΤΑΛΙΚΕΣ ΚΟΡΒΕΤΕΣ DOHA
Κάπως έτσι περνάμε και στην τρίτη υποψηφιότητα. Τις κορβέτες τύπου Doha των Ιταλών της Fincantieri. Μια χαρά πλοία ναυπηγούν οι Ιταλοί κι αυτό εδώ μοιάζει σε εκτόπισμα με τις MEKO 200HN. Έλα όμως που δεν συμφωνεί το πορτοφόλι… Αν συμφωνούσε, θα μπορούσες να πας και για τη μεγαλύτερη Gowind και να κάνεις αυτήν νέα MEKO 200HN. Ακόμα και αντί των Belh@rra τη σκεπτόντουσαν πολλοί, με στόχο τη ναυπήγηση μεγαλύτερου αριθμού πλοίων. Δοκιμασμένο σκαρί, δεν θα βγάλει παιδικές ασθένειες. Και οι Ολλανδοί θα είχαν άλλα πράγματα να σου δείξουν.
Έλα όμως που καθορίστηκε οροφή αυστηρά το 1,5 δισ. ευρώ και άλλα 500 εκατ. ευρώ για τις MEKO 200HN! Εκεί ό,τι μπορέσει να χωρέσει. Οπότε και “εκπτώσεις” σε οπλικά συστήματα να περιμένουμε οι οποίες θα δικαιολογηθούν όπως όπως. Διότι είπαμε, στον κοσμάκη λες ό,τι και όπως σε βολεύει. Ειδικά στην εποχή μας. Τουλάχιστον έχουν καταλάβει ότι τα εξοπλιστικά “κάνουν γκελ” στην ελληνική κοινωνία και υπάρχει καλός λόγος γι’ αυτό.
Κάπως έτσι, αξιοποιώντας το περιθώριο αοριστίας στις υποβαλλόμενες προτάσεις, καταφέρνουν όλοι να χωρούν στο 1,5 δισ. ευρώ προϋπολογισμό. Πάνω κάτω. Αν και των Ιταλών λέγεται πως είναι πιο κοντά στο 1,6 δισ. ευρώ, με ερώτημα το τι περιλαμβάνεται και τι όχι. Διότι μπορεί δυνατότητα συμπερίληψης σόναρ κύτους και σόναρ μεταβλητού βάθους (VDS) να υπάρχει. Οι κορβέτες Doha του Κατάρ όμως τι να το κάνουν στα ρηχά νερά του Κόλπου; Συνεπάγεται η συμπερίληψη λοιπόν κόστος επανασχεδίασης και ολοκλήρωσης, με δαπάνη που επιβαρύνει τον αγοραστή; Άγνωστο.
Κάπως έτσι λέγεται ότι “δεν επιθυμούσε πυροβόλο Strales” το Πολεμικό Ναυτικό, το οποίο έβγαλαν στη σέντρα με κοινή “πολιτική στάση” Ελλάδα και Γαλλία. Και όσο να ‘ναι του κακοφάνηκε. Τουλάχιστον στις Gowind υπάρχει στη βασική διαμόρφωση. Τώρα αν έρθουν μια ωραία μέρα του 2022 και σου πουν ότι… επελέγη ομοιοτυπία και δεν θα βρίσκεται ούτε εκεί, τι να πεις; Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου… και του Καζαμία.
Η ΙΤΑΛΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΝΑΥΠΗΓΕΙΑ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ
Έλα όμως που οι Ιταλοί είναι οι μόνοι με συγκεκριμένη πρόταση για την Ελευσίνα! Για την οποία όμως λέγεται ότι έχει ως προϋπόθεση την ανάθεση του προγράμματος των κορβετών για να ενεργοποιηθεί. Αυτό δεν είναι παράλογο. Κι ας μην καταλαβαίνουν εδώ ότι δεν πωλούν σύγχρονο αγωνιστικό αυτοκίνητο, αλλά ένα από αυτά που είχαμε για απόσυρση και μάλιστα σε προηγούμενες δεκαετίες.
Αυτή η υπόθεση της Ελευσίνας όμως, αν την “παντρέψεις” με τις κορβέτες, βγάζει νούμερο πάνω από 2 δισ. ευρώ. Ίσως και αρκετά πιο πάνω. Το λέμε για να έχουμε υπόψη πως θα πρέπει να ακούσουμε ενδεχόμενη υπαναχώρηση στον στοιχειώδη έστω εκσυγχρονισμό δύο τουλάχιστον MEKO 200HN.
ΘΑ ΚΙΝΗΘΟΥΝ ΤΕΛΙΚΑ ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ;
Αν όμως θέλουν με 2 δισ. ευρώ τέσσερις κορβέτες και δυο εκσυγχρονισμένες MEKO 200HN, ακόμα κι αν αφήσεις έξω τα ναυπηγεία, ας περιμένουμε καλύτερα κι αυτό το ταξίδι του πρωθυπουργού και των κορυφαίων υπουργών στην Ουάσιγκτον.
Διότι εκεί μπορείς θεωρητικά να ακούσεις πάρε τέσσερις κορβέτες με το 1,5 δισ. ευρώ και δώσε μου τα 500 εκατ. ευρώ να σου κάνω “τούμπανο” 3+1 LCS που αποσύρω! Κι αν περισσεύει κάτι, θα σε δανειοδοτήσω με ένα επιτόκιο π.χ. 2% που θα είναι σαν να σου χαρίζω λεφτά. “Ας πηγαίνει και κάτι γρήγορα στον ελληνικό στόλο στις μεγάλες μονάδες επιφανείας. Στρατηγικοί σύμμαχοι δεν είμαστε; Οπότε αντί για 4+2 πλοία που περιμένεις ως Πολεμικό Ναυτικό εγώ στα κάνω εφτά ή οχτώ, με ηλικία μικρότερη της μισής των MEKO 200HN“.
Θα έρθουν και οι Έλληνες ναύαρχοι από την πλευρά τους και θα πουν: “Αν μου δίνεις φθηνή δανειοδότηση, να δω βρε σύμμαχε τι θα κάνω με τα LCS, αλλά προτιμώ να πάρω μια ακόμη υπερσύγχρονη κορβέτα -όποια επιλέξω- που θα μου ρίξει την τιμή μονάδας, να τις κάνω πέντε και μετά συζητάμε για τα 3+1. Αφού πρώτα διαπιστώσω σε τι κατάσταση είναι όσα μου αποδεσμεύεις και μου πεις σύμμαχε πόσα χρήματα χρειάζονται για να γίνουν πραγματικά αξιόμαχες, για να αντικαταστήσω τις MEKO 200HN που θα αποσύρω… Ώστε στο τέλος της ημέρας να έχω καινούργιο στόλο”, συν τις Belh@rra.
Όλα τα παραπάνω σενάρια του Καζαμία είναι, όμως θα πρέπει να είναι όλοι έτοιμοι να απαντήσουν χωρίς να αιφνιδιαστούν, εάν ξαφνικά τα βρουν μπροστά τους. Και σε όποιον μοιάζουν “αχταρμάς”, άδικο δεν έχει. Εξάλλου με την πραγματική επίσημη ενημέρωση έχουμε πάρει διαζύγιο. Καλά που υπάρχουν καθηγητή Μόσιαλε και τα Χριστούγεννα και απαντούν σε καμιά ερώτηση. Χωρίς να σε κάνουν βέβαια σοφότερο. Άντε καλή μας χρονιά και με το καλό να φτάσουμε σε κορβετο-απόφαση…