Τσιλιόπουλος Ευθύμιος
Η αποκάλυψη του Nordic Monitor ότι με εντολή Ερντογάν συγκροτείται από την ΜΙΤ ειδική μονάδα με σκοπό τη διενέργεια σαμποτάζ και προβοκατσιών εναντίον της Ελλάδας επαναφέρει στο προσκήνιο τα “Κόκκινα Μπερέ”, από τα οποία θα στρατολογηθούν και τα μέλη αυτής της ειδικής ομάδας. Τα “Κόκκινα Μπερέ” δεν είναι απλώς ειδικές δυνάμεις. Είναι η ελίτ των ειδικών δυνάμεων, άριστα εκπαιδευμένη και απολύτως ικανή να διεξάγει ειδικές και ανορθόδοξες επιχειρήσεις.
Οι υπόλοιπες ειδικές δυνάμεις αποτελούν συγκριτικά μεγάλο κομμάτι των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, επειδή ήταν αναγκαίες στον αντιαντάρτικο πόλεμο εναντίον του PKK, το οποίο αντιμετωπίζουν συνεχώς για πάνω από 35 χρόνια. Αν και έχουν ειδική εκπαίδευση δεν μπορούν να χαρακτηριστούν κομάντο. Οι ειδικές δυνάµεις έχουν από τη φύση τους επιθετικό ρόλο και η έλλειψη μέσων τις καθιστά αναποτελεσματικές στην άμυνα.
Σε αυτό διαφέρουν από το κλασικό πεζικό. Βασικό χαρακτηριστικό είναι η ταχύτητα και ο αιφνιδιασµός κι όχι τόσο ο όγκος πυρός και ο ελιγμός. Διαθέτουν ισχύ πυρός ελαφρών κυρίως όπλων για μικρό χρόνο. Οι επιχειρήσεις αυτές απαιτούν υψηλό βαθµό εκπαίδευσης, άριστο ηθικό και άριστα υλικά. Οι τουρκικές ειδικές δυνάμεις διαθέτουν ευέλικτη οργάνωση, η οποία προσαρμόζεται εύκολα στον κάθε φορά αντικειμενικό σκοπό. Στόχος τους είναι η ταχεία κρούση και αποχώρηση.
Στο ελληνοτουρκικό μέτωπο, η ΑΣΔΕΝ (Ανωτάτη Στρατιωτική Διοίκηση Εσωτερικού και Νήσων) θα είναι ο μείζων σχηματισμός που θα κληθεί να αντιμετωπίσει τον κύριο όγκο επιχειρήσεων των τουρκικών ειδικών δυνάμεων στο Αιγαίο. Το ίδιο ισχύει και για τη δράση της νέας ειδικής μονάδας της ΜΙΤ, αν και σ’ αυτό το επίπεδο κρίσιμο ρόλο καλείται να παίξει και η ΕΥΠ.
Στο περιβάλλον του ανατολικού Αιγαίου, πάντως, οι Τούρκοι κομάντος θα έχουν το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού, καθώς η πρόθεσή τους να δημιουργήσουν τετελεσμένα πιθανότατα θα περιλαμβάνει απόβαση σε νησίδες και βραχονησίδες, ο αριθμός των οποίων κάνει ανέφικτη την φύλαξη όλων από τις ελληνικές δυνάμεις. Αυτό σημαίνει ότι η ελληνική πλευρά οφείλει να έχει σχέδια απάντησης για μία σειρά από πιθανά σενάρια.
Καταδρομείς και κομάντο
Ο τουρκικός στρατός διαθέτει έξι ταξιαρχίες καταδρομέων-αλεξιπτωτιστών, τις οποίες οι Τούρκοι αποκαλούν Ταξιαρχίες Κομάντο. Πριν μερικά χρόνια, είχε 12 ταξιαρχίες καταδρομέων. Οι δυνάμεις αυτές, αν και πολυπληθείς, χρησιμοποιούντο σαν αιχμή του δόρατος σε επιχειρήσεις πεζικού σε δυσπρόσιτες περιοχές, κυρίως στον πόλεμο εναντίον των Κούρδων ανταρτών. Δεν θα ασχοληθούμε με τις ταξιαρχίες κομάντο της χωροφυλακής, οι οποίες έχουν περισσότερο καθήκοντα αντιτρομοκρατίας και εσωτερικής ασφάλειας. Ως εκ τούτου δεν αναμένεται να δράσουν εναντίον των ελληνικών δυνάμεων σε περίπτωση σύγκρουσης.
Ιστορικά, η λέξη κομάντο προέρχεται από την ολλανδική λέξη kommando, η οποία μεταφράζεται ως “εντολή” ή “διοίκηση”. Αργότερα πήρε την έννοια “ευκίνητο σύνταγμα πεζικού”. Αυτός ο όρος αρχικά αναφέρεται σε συντάγματα του πεζικού που δημιούργησαν οι Ολλανδοί έποικοι της Νότιας Αφρικής Μπόερς, οι οποίοι πολέμησαν εναντίον του Βρετανικού Στρατού.
Η 1η τουρκική Ταξιαρχία Καταδρομών, με έδρα την Καισάρεια, έχει διαφορετική σύνθεση και μέγεθος από τις άλλες ταξιαρχίες. Αποτελείται από τέσσερα τάγματα (μοίρες) καταδρομέων, από αερομεταφερόμενη μοίρα, μοίρα πυροβολικού, μοίρα υποστήριξης (logistics), μοίρα εκπαίδευσης και μια μοίρα υποστήριξης εκπαίδευσης. Οι υπόλοιπες ταξιαρχίες (2η, 3η, 4η, 9η και η 10η με έδρα το Χακαρί στις κουρδικές περιοχές της νοτιοανατολικής Τουρκίας) αποτελούνται από 2-3 συντάγματα καταδρομών, αλλά στερούνται βαρέων όπλων και οχημάτων.
Ο συνολικός αριθμός του προσωπικού των μονάδων δεν είναι γνωστός. Παλιότερα υπολογίζεται ότι έφταναν μέχρι 40.000 στελέχη όλων των βαθμών. Ο αριθμός είναι σημαντικά μειωμένος και οι διώξεις εναντίον αξιωματικών μετά το πραξικόπημα του 2016 περιόρισαν αυτές τις μονάδες. Οι ειδικές δυνάμεις, όμως, λόγω της τουρκικής εμπλοκής σε πολλά μέτωπα πρωτοστατούν και ως εκ τούτου υφίστανται τις περισσότερες απώλειες.
Αν και οι Τούρκοι καταδρομείς λαμβάνουν καλύτερη και εντατικότερη εκπαίδευση από τους πεζικάριους, εν τούτοις δεν έχουν το επίπεδο για να χαρακτηριστούν κομάντο. Μετά από δεκαετίες αντιανταρτικού αγώνα, όμως, έχουν αποκτήσει την αναγκαία για τέτοιες επιχειρήσεις τακτική και επιχειρησιακή δεξιότητα. Αλλά και μόνο το γεγονός ότι το αντάρτικο του ΡΚΚ επιβιώνει δείχνει ότι δεν έχουν στρατηγικές επιτυχίες σ’ αυτόν τον τομέα.
Τα “Κόκκινα Μπερέ”
Υπάρχουν και τα “Κόκκινα Μπερέ”, στα οποία αναφερθήκαμε στην αρχή και από τα οποία θα συγκροτηθεί η ειδική μονάδα που έχει αποστολή τη διενέργεια σαμποτάζ και προβοκατσιών εναντίον της Ελλάδας. Η Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων υπάγεται απευθείας στο Γενικό Επιτελείο. Αν και θεωρείται σχηματισμός επιπέδου ταξιαρχίας, από το 2017 περιλαμβάνει μη μάχιμες μονάδες και προσωπικό διοικητικών καθηκόντων. Το μάχιμο μέγεθος της ταξιαρχίας δεν υπερβαίνει τα 500 στελέχη. Η Ειδική Αεροπορική Ομάδα παρέχει υποστήριξη ελικοπτέρων για αποστολές των “Κόκκινων Μπερέ”. Τα ελικόπτερα έχουν εκσυγχρονιστεί και μπορούν να λειτουργούν νύχτα και ημέρα με εκσυγχρονισμένα συστήματα.
Μόνο αξιωματικοί και υπαξιωματικοί του στρατού έχουν δικαίωμα συμμετοχής στα “Κόκκινα Μπερέ”. Η γνώση τουλάχιστον μίας ξένης γλώσσας είναι πλεονέκτημα για τον υποψήφιο. Κάθε στέλεχος πρέπει να έχει υπηρετήσει τουλάχιστον τρία χρόνια και πρέπει να έχει κάποιο χρονικό διάστημα θητεύσει σε επιχειρήσεις ή σε αντίστοιχες ασκήσεις. Η πρόσθετη περίοδος εκπαίδευσης διαρκεί περίπου 3,5 χρόνια και αφορά μη συμβατικό πόλεμο και διάφορους ειδικούς τύπους πολέμου.
Στις ειδικές επιχειρήσεις περιλαμβάνονται ειδική αναγνώριση και διείσδυση, κρυφές επιχειρήσεις, ψυχολογικός πόλεμος, υποβρύχιες επιχειρήσεις, στατικό αλεξίπτωτο και HALO (υψηλής άφεσης νύχτα και μέρα), αντιτρομοκρατία σε κατοικημένες περιοχές, μάχες σε κοντινή απόσταση, αντίσταση σε βασανιστήρια, ενέδρες, επιδρομές, σαμποτάζ, διαφυγή, προστασία VIP, σκοπευτική ικανότητα, γλώσσες, επιβίωση, επιχειρήσεις σε βαθύ χιόνι, έντονο κρύο και θερμότητα, χρήση εκρηκτικών, κατεδάφιση, ρύθμιση πυρκαγιάς, ανίχνευση ζημιών και πρώτες βοήθειες.
Η εμπλοκή στο πραξικόπημα
Οι νεοσύλλεκτοι πρέπει να υποβληθούν σε εγχώρια εκπαίδευση (72 εβδομάδες), διεθνή εκπαίδευση (10-52 εβδομάδες ανάλογα με τον βαθμό) και εξειδικευμένη εκπαίδευση. Μετά την αποφοίτησή τους από την Ειδική Εκπαίδευση Επιχειρήσεων, οι υποψήφιοι δοκιμάζονται προτού γίνουν επισήμως μέλη των “Κόκκινων Μπερέ”. Αναμένεται να επιβιώσουν σε όλες τις περιβαλλοντικές συνθήκες, οπότε στο πλαίσιο του τελικού σταδίου δοκιμής οι ομάδες μένουν σε διαφορετικά περιβάλλοντα, χωρίς εξοπλισμό ή βοήθεια για δύο εβδομάδες.
Τον τελευταίο μήνα της εκπαίδευσης, που ονομάζεται “μήνας κόλασης”, οι υποψήφιοι υφίστανται ανακρίσεις και εκπαίδευση βασανιστηρίων. Επίσης, τον τελευταίο μήνα είναι η άσκηση Trust Shot (βολές εμπιστοσύνης τουρκικά: Güven Atışı). Σε αυτή την άσκηση, δύο μέλη μιας ομάδας πλαισιώνουν στόχους από χαρτί ενώ το τρίτο προχωρά από 15 μέτρα, πυροβολώντας τους στόχους. Όσοι στέκονται δεν επιτρέπεται να κινούνται ή να φορούν θωράκιση. Λίγες ομάδες ειδικών επιχειρήσεων διεθνώς εκτελούν τέτοιες ασκήσεις.
Από τα δεδομένα αυτά γίνεται κατανοητό ότι τα “Κόκκινα Μπερέ” είναι η μόνη αμιγώς μονάδα ειδικών επιχειρήσεων. Για τον λόγο αυτό, έχουν συμμετάσχει σε όλες τις τουρκικές επεμβάσεις. Παρόλα αυτά και ο σχηματισμός αυτός διαθέτει εκατοντάδες μέλη, τα οποία έχουν επιφορτιστεί με διοικητική μέριμνα, ανάλυση, σχεδιασμό κλπ. Αυτό δημιουργεί αγκυλώσεις στην επιχειρησιακή λειτουργία τους. Ένας λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ότι λόγω της εμπλοκής τους στο πραξικόπημα είναι πάντα ύποπτοι στα μάτια του Ερντογάν.
Στη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 ο ταξίαρχος Σεμίχ Τερζί, τότε αναπληρωτής διοικητής των Ειδικών Επιχειρήσεων ηγήθηκε μιας ομάδας περίπου 40 κομάντο σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει την έδρα των ειδικών δυνάμεων και να οργανώσει επιθέσεις εναντίον κυβερνητικών υπηρεσιών και του Κοινοβουλίου. Η απόπειρα απέτυχε, όταν ο αρχιλοχίας Ομέρ Χαλισντεμίρ τον πυροβόλησε και τον σκότωσε.
Οι Τούρκοι καταδρομείς
Συνολικά οι μονάδες Τούρκων καταδρομέων δεν είναι ικανές για ειδικές επιχειρήσεις υψηλών απαιτήσεων, αν και θεωρητικά εκπαιδεύονται προς τούτο. Οι μονάδες ανορθόδοξου πολέμου πρέπει να είναι ευέλικτες. Γι’ αυτό και οι μονάδες σπάνια πρέπει να υπερβαίνουν την διμοιρία. Μονάδες μεγέθους συντάγματος (η μεγαλύτερη αμιγής μονάδα στρατού) και η ύπαρξη επιτελείων είναι προβληματική, επειδή απορροφά πολύ προσωπικό σε μονάδες που πρέπει να έχουν το ελάχιστο δυνατόν διοικητικό αποτύπωμα.
Θεωρητικά, οι ταξιαρχίες κομάντο μπορούν να μεταφερθούν από τις περιοχές που σήμερα εμπλέκονται στα ανατολικά, προς ένα δυνητικό μέτωπο με την Ελλάδα στα δυτικά, κυρίως από αέρος, καθώς το ανάγλυφο της χώρας δεν προσφέρεται για ευκινησία με άλλα μέσα. Είναι αμφίβολη η χρησιμότητά τους, όμως, σε ένα μέτωπο, όπου θα αντιμετωπίσουν οργανωμένη άμυνα από συμβατικές δυνάμεις με μεγάλη ισχύ πυρός. Επίσης είναι αμφίβολο αν η οργανωτική τους δομή επιτρέπει τίποτα παραπάνω από την μεταφορά κάποιων μοιρών.
Από την άλλη, οι σχηματισμοί αυτοί είναι εμπειροπόλεμοι, παρότι δεν έχουν δρέψει δάφνες στις αντιαντάρτικες επιχειρήσεις, κατά τις οποίες υποστηρίχθηκαν από το πυροβολικό και την αεροπορία (με αεροσκάφη και drones), κάνοντας και εκτεταμένη χρήση τεθωρακισμένων. Αν οι ταξιαρχίες ειδικών δυνάμεων μεταφερθούν στο ελληνοτουρκικό μέτωπο θα ενταχθούν εμβόλιμες στον τουρκικό στρατό, ο οποίος έχει καταρτίσει επιχειρησιακά σχέδια, τα οποία κακώς δεν τις συμπεριλαμβάνουν.
Αντίθετα, τα άκρως εκπαιδευμένα στελέχη των “Κόκκινων Μπερέ” πρέπει να απασχολήσουν σοβαρά το ελληνικό επιτελείο. Αυτοί είναι ικανοί να διενεργήσουν πραγματικά καταδρομικές επιχειρήσεις με σκοπό να σπείρουν χάος και πανικό στα μετόπισθεν. Λόγω της μεγάλης εκπαίδευσής τους, το τουρκικό επιτελείο είναι φειδωλό στη χρήση τους, καθώς κάθε απώλεια παίρνει χρόνια για να αναπληρωθεί.
Αντίθετα, στο Αιγαίο είναι δεδομένο πως θα δραστηριοποιηθούν οι ειδικές δυνάμεις του τουρκικού Ναυτικού και συγκεκριμένα η ταξιαρχία πεζοναυτών που εδρεύει στη Φώκαια. Επίσης, οι δυνάμεις υποβρυχίων αποστολών SAT (επιθετικές δυνάμεις) και SAS (αμυντικές δυνάμεις). Αυτά, όμως, σε καιρό πολέμου. Προς το παρόν, η πρόκληση για τον ελληνικό στρατό και την ΕΥΠ είναι να αντιμετωπίσει τις δολιοφθορές και τις προβοκάτσιες, τις οποίες σχεδιάζει η ειδική μονάδα της ΜΙΤ, η οποία αποτελείται από “Κόκκινα Μπερέ” που επίσημα όμως δεν ανήκουν στον τουρκικό στρατό.
Δημοσίευση σχολίου