Η Ελλάδα είναι εκτεθειμένη σε κινδύνους και ο Ταγίπ Ερντογάν διαθέτει τη δυνατότητα να ελίσσεται και να συνάπτει ετερόκλητες συμμαχίες.
Γιώργος Ξ. Πρωτόπαπας* .
Οι εξελίξεις αναφορικά με την τουρκική στρατιωτική επιχείρηση στη βόρεια Συρία, εντάσσονται εντός διπλωματικών διεργασιών, που η αλληλουχία τους παραπέμπει σε εν δυνάμει προμελετημένους στρατηγικούς σχεδιασμούς. Οι διπλωματικές διεργασίες οφείλουν να εξεταστούν από τους διαμορφωτές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, στο πλαίσιο μια ευρύτερης γεωπολιτικής εικόνας συνδυασμένης με την τουρκική προκλητικότητα σε Αιγαίο και κυπριακή ΑΟΖ.
Η προσεκτική ανάγνωση των διπλωματικών σχέσεων Τουρκίας με ΗΠΑ και Ρωσίας, πριν και κατά τη διάρκεια της τουρκικής επίθεσης, παραπέμπει στο ότι ο Ταγίπ Ερντογάν συνεχίζει να αποτελεί υπολογίσιμο παράγοντα για το Ντόναλντ Τραμπ αλλα και στενό σύμμαχο του Βλαντιμίρ Πούτιν. Συγκεκριμένα:
(α)Η συμφωνία εκεχειρίας Τουρκίας – ΗΠΑ για πενταήμερη κατάπαυση του πυρός στη βορειοανατολική Συρία, προκειμένου να αποσυρθούν οι συριακές κουρδικές δυνάμεις, προφανώς δεν εμποδίζει τον Ερντογάν από την επίτευξη του στόχου αλλά και δεν φαίνεται να διασώζει διπλωματικά και επικοινωνιακά τις ΗΠΑ. Η συμφωνία εκεχειρίας, που επιτεύχθηκε με την επίσκεψη του αμερικανού Αντιπροέδρου Μάικ Πενς στην Άγκυρα, αποτελεί ένα ακόμη κέρδος για τον Ερντογάν. Ο Λευκός Οίκος συμφώνησε να μην επιβάλλει νέες οικονομικές κυρώσεις στην Τουρκία και να αποσύρει τις κυρώσεις που είχαν επιβληθεί, όταν τεθεί σε ισχύ μόνιμη κατάπαυση του πυρός.
(β) Βλαντιμίρ Πούτιν και Ταγίπ Ερντογάν επικοινωνήσαν πριν την έναρξη της τουρκικής επιχείρησης στη βόρεια Συρία. Οι εξελίξεις στη συγκεκριμένη περιοχή δημιουργούν την εντύπωση ότι Ερντογάν και Πούτιν έχουν καταλήξει σε division of labour. Ο Πούτιν επιδιώκει ο σύριος πρόεδρος Μπάσαρ Άσαντ να επαναφέρει στο ελεγχό του όλη τη Συρία. Η συμφωνία μεταξύ σύριων Κούρδων και Δαμασκού θεωρείται απόρροια της τουρκικής επίθεσης, με την οποία ο Ερντογάν έβαλε τέλος στις όποιες ελπίδες των σύριων Κούρδων για αυτονομία των περιοχών τους. Παράλληλα, το γεγονός ότι ο Ερντογάν αποδέχτηκε να έχουν το έλεγχο της Μανμπίζ οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις, υποδηλώνει και ενδεχόμενη επανέναρξη επίσημων συνομιλιών Άγκυρας και Δαμασκού με τη διαμεσολάβηση της Μόσχας.
(γ) Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβεβαίωσε για πολλοστή φορά ότι δεν έχει επιρροή σε εξελίξεις που ενδέχεται να επηρεάσουν την περιφέρειά της και τις παρακολουθεί ετεροχρονισμένα. Στη Σύνοδο Κορυφής οι ευρωπαίοι ηγέτες αρκέστηκαν στην καταδίκη της τουρκικής στρατιωτικής επιχείρησης στη Συρία και συμφώνησαν για επιβολή μέτρων κατά της Τουρκίας για τις παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.
Η αμερικανική στάση στην τουρκική στρατιωτική επιχείρηση εγείρει ερωτήματα για το Ντόναλντ Τραμπ. Ενδεχομένως σύμμαχοί του να αμφιβάλλουν για το αν διατηρούν σχέσεις αμοιβαιότητας και εμπιστοσύνης με το αμερικανό πρόεδρο.
Η υπόθεση εργασίας για το πως θα κινηθούν οι ΗΠΑ σε περίπτωση επιδείνωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, εντάσσεται στο πλαίσιο αυτό εγείροντας κάποια ερωτήματα:
Τι μπορεί να συμβεί αν ο Ερντογάν αποφασίσει να κλιμακώσει περαιτέρω τις προκλήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ και στο Αιγαίο, δοκιμάζοντας τα όρια αμερικανών.
Πως θα λειτουργήσει η αμυντική συνεργασία Ελλάδας – ΗΠΑ.
Η Ελλάδα είναι εκτεθειμένη σε κινδύνους, τουρκική προκλητικότητα σε Αιγαίο, μεταναστευτικές ροές, τουρκική διείσδυση με παράλληλες δομές στη Θράκη και ο Ταγίπ Ερντογάν διαθέτει τη δυνατότητα να ελίσσεται και να συνάπτει ετερόκλητες συμμαχίες.
*Διεθνολόγος, Στρατηγικός Αναλυτής. Sr. Data Analyst στη Palo Services
Δημοσίευση σχολίου