Του Leonid Bershidsky
"Πηγαίνετε να ζήσετε σε καλύτερες γειτονιές. Οδηγήστε τα καλύτερα αυτοκίνητα. Ζήστε στα καλύτερα σπίτια", είπε ο Erdogan σε συγκέντρωση στο Εσκισεχίρ την περασμένη εβδομάδα, απευθυνόμενος, όχι στο κοινό που είχε μπροστά του, αλλά στην ισχυρή τουρκική διασπορά της Δυτικής Ευρώπης. "Κάντε, όχι τρία, αλλά πέντε παιδιά. Επειδή είστε το μέλλον της Ευρώπης. Αυτή θα είναι η καλύτερη απάντηση στις αδικίες εις βάρος σας".
Ο Τούρκος Πρόεδρος έχει προσφέρει τελευταία μπόλικη τροφή σε αυτές τις περιθωριακές ομάδες που πιστεύουν πως η Ευρώπη κινδυνεύει με ισλαμοποίηση. Η απειλή είναι "παραφουσκωμένη", αλλά εξυπηρετεί την πολιτική ατζέντα του Τούρκου προέδρου ο οποίος προκαλεί τους Ευρωπαίους ηγέτες ωθώντας τους σε παροξυσμό.
Πολύ πρόσφατα ο Erdogan κατηγόρησε την Ε.Ε. ότι ξεκίνησε "τον πόλεμο μεταξύ του σταυρού και της ημισελήνου", όταν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επέτρεψε στους εργοδότες να απαιτούν από τις εργαζόμενες να μην φορούν μουσουλμανική μαντήλα.
Δεν σταμάτησε εκεί. "Η Τουρκία δεν είναι μια χώρα που μπορείς να τραβολογάς πέρα δώθε, δεν είναι μια χώρα τους πολίτες της οποίας μπορείς να σέρνεις από τα μαλλιά", είπε στους δημοσιογράφους στην Άγκυρα την Τετάρτη. Μιλώντας μόλις λίγες ώρες πριν από το περιστατικό στο Λονδίνο, όπου ένας Μουσουλμάνος παρέσυρε πεζούς με το αμάξι του σε μια γέφυρα της βρετανικής πρωτεύουσας, ο Τούρκος πρόεδρος είπε, "Εάν η Ευρώπη συνεχίσει με αυτόν τον τρόπο, κανένας Ευρωπαίος σε κανένα μέρος του κόσμου δεν θα μπορεί να περπατάει με ασφάλεια στο δρόμο. Η Ευρώπη θα πληγεί σοβαρά από αυτό."
Οι προφήτες του εξισλαμισμού, όπως η Giselle Littman, γνωστή και ως Bat Ye'or, η οποία επινόησε τον όρο "Ευραβία" έχουν προβλέψει τέτοιου είδους προθέσεις. Το σκεπτικό, το οποίο αγκαλιάστηκε από πολιτικούς όπως ο Ολλανδός λαϊκιστής Geert Wilders, στηρίζεται στην ιδέα μιας τρίτης μουσουλμανικής εισβολής στην Ευρώπη. Οι δύο πρώτες έγιναν μετά όπλων, το 732 και το 1683. Η τρίτη θα περιλαμβάνει αθόρυβες τακτικές, στηριζόμενη στην μετανάστευση και τη δημογραφική ανάπτυξη. O Wilders έχει πει κάποτε κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στο ολλανδικό κοινοβούλιο ότι οι μουσουλμάνοι μετανάστες είναι "άποικοι". Δεν έχουν έρθει εδώ για να ενσωματωθούν, αλλά για να πάρουν τον έλεγχο, να μας υποτάξουν."
Αυτή είναι και η ιδέα πίσω από "Το στρατόπεδο των Αγίων", ένα γαλλικό μυθιστόρημα που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1973 και πρόσφατα είδε τη δημοτικότητά του να ανεβαίνει και πάλι. Ένα από τα αγαπημένα βιβλία της Γαλλίδας λαϊκίστριας Marine Le Pen, περιγράφει μια άοπλη αλλά πολιτιστικά βίαιη εισβολή στη Γαλλία από τους πρόσφυγες του "τρίτου κόσμου", οι οποίοι χρησιμοποιούν την αδυναμία και την ενοχή του δυτικού πολιτισμού για να πάρουν τον έλεγχο.
Το αν υπάρχει κάποια ουσία στις απειλές του Erdogan για μια δημογραφική εισβολή είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα. Η τουρκική διασπορά στη Γερμανία έχει υψηλότερο από το μέσο όρο ποσοστό γονιμότητας -2,3 παιδιά ανά γυναίκα σε σύγκριση με την εθνική αναλογία του 1,5- αλλά με αυτόν τον ρυθμό, οι Τούρκοι δεν είναι πραγματικά "το μέλλον της Γερμανίας". Η σημερινή κοινότητα των 3,5 εκατομμυρίων σε μία χώρα 80,7 εκατομμυρίων απέχει πολύ από το να πάρει την πλειοψηφία, ακόμη και αν ο Erdogan μπορέσει με κάποιο τρόπο να εμπνεύσει τα μέλη της να διπλασιάσουν τον αριθμό των παιδιών στις οικογένειές τους. (Στην ίδια την Τουρκία, το ποσοστό γονιμότητας είναι ελαφρώς χαμηλότερό από αυτό των Τούρκων της Γερμανίας).
Εκτός αυτού, αν και η πλειοψηφία των Τούρκων ψηφοφόρων της διασποράς στη Γερμανία και την Ολλανδία στήριξαν τον Erdogan και το κόμμα του στις πρόσφατες εκλογές, οι κυριότεροι εχθροί του, όπως το κουρδικό κόμμα, κερδίζουν επίσης περισσότερες ψήφους σε αυτές τις κοινότητες από ό,τι στην Τουρκία. Η διασπορά είναι πολιτικά διαιρεμένη. Σημαντικός αριθμός των Τούρκων της Γερμανίας βρίσκονται εκεί επειδή δεν τους αρέσει να ζουν στην Τουρκία του Erdogan. Ο Erdogan δεν μπορεί στην πραγματικότητα να ελέγξει τους μετανάστες της Άγκυρας –είναι πιθανό ότι αν προσπαθήσει, οι Τούρκοι που δεν τον υποστηρίζουν και πολλοί από εκείνους που δεν έχουν καν δικαίωμα ψήφου στις τουρκικές εκλογές επειδή το εκλογικό τους δικαίωμα έχει μεταφερθεί τώρα στην ευρωπαϊκή χώρα υποδοχής, θα ξεσηκωθούν εναντίον του.
Αμφιβάλλω ότι ο Erdogan θεωρεί σοβαρά τον εαυτό του ως έναν σουλτάνο που διευθύνει υπόγεια μια εισβολή των Μουσουλμάνων στην Ευρώπη, ή οποιοδήποτε είδος πολέμου της ημισελήνου εναντίον του σταυρού. Πολύ απλά δεν έχει αρκετούς υποστηρικτές, ακόμη και δυνάμει, στη Γερμανία, την Ολλανδία, το Βέλγιο ή οποιαδήποτε από τις άλλες χώρες στις οποίες έχουν μεταναστεύσει Τούρκοι από όταν προσκλήθηκαν για πρώτη φορά ως επισκέπτες-εργάτες" για να αναβιώσουν τις βιομηχανίες που κατέστρεψε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Αλλά ο Erdogan αρέσκεται στον να προκαλεί τις θυμωμένες αντιδράσεις. Ακριβώς όπως ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin, λαμβάνει ώθηση στο εσωτερικό από αυτό: Το τεράστιο θράσος του να στήνει τη Γερμανία στον τοίχο είναι αρκετό για να ενισχύσει το αίσθημα της εθνικής υπερηφάνειας.
Οι αντιδράσεις βοηθούν τον Erdogan στην εγχώρια εκστρατεία του για την εδραίωση των προεδρικών εξουσιών με ψηφοφορία τον επόμενο μήνα. Θα ήταν καλύτερα εάν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μπορούσαν απλά να αγνοήσουν τα κηρύγματα του Erdogan. Αλλά ο Erdogan ξέρει πως δεν μπορούν. Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Mark Rutte έπρεπε να αποκρούσει τον Wilders, οπότε αντεπιτέθηκε σκληρά στη ρητορική Erdogan, βοηθώντας τόσο τον εαυτό του όσο και τον ευφυή Τούρκο. Τώρα οι Χριστιανοδημοκράτες της Angela Merkel, που δεν έχουν την πολυτέλεια να φανούν μαλθακοί απέναντι στο θέμα του Erdogan εξετάζουν το ενδεχόμενο να θέσουν πιο αυστηρούς κανόνες για τη διπλή υπηκοότητα –και πάλι προσφέροντας όφελος στον Erdogan τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο νοσταλγικό κομμάτι της διασποράς.
Μόλις, όμως, το πολιτικό θέατρο τελειώσει, ο Erdogan δεν θα ανησυχεί για τους Τούρκους ως "το μέλλον της Ευρώπης". Θα πρέπει να ανανεώσει το διάλογο για το καθεστώς ελεύθερων ταξιδιών για τους Τούρκους στην Ευρώπη και να ανησυχεί για τις οικονομικές σχέσεις: η ΕΕ είναι μακράν ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας. Τα στερεότυπα τύπου Ευραβίας θα μπουν ξανά στο συρτάρι –αλλά οι Ευρωπαίοι εθνικιστές θα επικαλεστούν τα επόμενα χρόνια τα λόγια του Erdogan ως απόδειξη για τις θεωρίες συνωμοσίας τους.
Δημοσίευση σχολίου