Κατά την πρώτη της εβδομάδα στην εξουσία η ελληνική κυβέρνηση στέκεται απέναντι από τη Γερμανία, επιδεικνύοντας τις καλές της σχέσεις με τη Ρωσία. Οι κινήσεις αυτές αποτελούν μέρος της ελληνικής στρατηγικής ενόψει των επερχόμενων διαπραγματεύσεων με τους δανειστές. Η Αθήνα γνωρίζει πως οι διαπραγματεύσεις θα είναι σκληρές καθώς οι περισσότερες κυβερνήσεις στην ΕΕ αντιτίθενται σε νέο κούρεμα του ελληνικού χρέους. Για αυτό η Ελλάδα προσπαθεί να διατηρήσει καλές σχέσεις με τη Ρωσία, οι οποίες θα είναι ζωτικής σημασίας να τελικά υποχρεωθεί να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη.
Η πρώτη εβδομάδα της νέας ελληνικής κυβέρνησης ήταν γεμάτη συμβολισμούς. Στο οικονομικό μέτωπο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε σε διάφορες εξαγγελίες ώστε να τιμήσει τις προεκλογικές της δεσμεύσεις. Στο πολιτικό μέτωπο η νέα κυβέρνηση προχώρησε σε δηλώσεις που ερέθισαν τη Γερμανία, προκάλεσαν σύγχυση στην Ευρώπη και ευχαρίστησαν τη Ρωσία. Την πρώτη μέρα της πρωθυπουργίας του ο Αλέξης Τσίπρας τίμησε τους νεκρούς Έλληνες θύματα των Ναζί και συναντήθηκε με το Ρώσο πρέσβη, πριν συναντηθεί με οποιονδήποτε άλλον ξένο αξιωματούχο.
Ο Τσίπρας ανέθεσε επίσης το υπουργείο Άμυνας στον επικεφαλής του κόμματος των Ανεξαρτήτων Ελλήνων, το κόμμα του οποίου επιθυμεί στενούς δεσμούς με τη Ρωσία. Οι συμβολικές αυτές κινήσεις αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής.
Πολλά μέλη του ΣΥΡΙΖΑ δηλώνουν πως οι Γερμανοί πρέπει να πληρώσουν επανορθώσεις για τις καταστροφές που διέπραξαν κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Επίσης πιστεύουν πως πρέπει να υπάρξει μια διεθνούς διάσκεψης για το ελληνικό χρέος, όπως υπήρξε για το γερμανικό χρέος μετά τον πόλεμο. Ο ΣΥΡΙΖΑ ξυπνά μνήμες της ναζιστικής κατοχής, κριτικάροντας τη σημερινή Γερμανία για τον τρόπο που ηγείται της ΕΕ, γεγονός που, φυσικά, δεν χαροποιεί το Βερολίνο. Η ρητορική της Αθήνα, κυρίως κατά της λιτότητας, αλλά και κατά της Γερμανίας που είναι δημοφιλής στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Αντίστοιχα υπάρχουν και ανθελληνικά αισθήματα στη Γερμανία.
Το δεύτερο σκέλος της στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ είναι οι σχέσεις με τη Ρωσία. Αθήνα και Μόσχα έχουν ισχυρούς δεσμούς, της θρησκείας περιλαμβανομένης. Η Ελλάδα, όπως και άλλες βαλκανικές χώρες, έχουν ισχυρούς ιστορικούς δεσμούς με τη Ρωσία, λόγω των συγκρούσεων της Ρωσίας με τους Τούρκους, τον 18ο και 19ο αιώνα. Ελλάδα και Ρωσία έχουν επίσης κοινή οπτική σε αρκετά πολιτικά ζητήματα, όπως το Κυπριακό ή το ζήτημα του Κοσόβου, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσοι τουρίστες επισκέπτονται κάθε χρόνο την Ελλάδα.
Η Ελλάδα έχει στρατηγικό συμφέρον να διατηρήσει καλές σχέσεις με τη Ρωσία. Αν η Αθήνα δεν καταλήξει σε συμφωνία με τους δανειστές, κάτι που δεν είναι πάντως πιθανό, θα υποχρεωθεί να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη. Αν αυτό συμβεί η δραχμή θα υποτιμηθεί ταχύτητα και θα παραμείνει υποτιμημένη για ένα διάστημα. Η αδύνατη δραχμή θα καταστήσει την εισαγωγή ενέργειας πολύ ακριβή. Οι σχέσεις με τη Ρωσία λοιπόν πρέπει να είναι στενές, ενώπιον του ενδεχομένου αυτού.
Τον Φεβρουάριο του 2014 Αθήνα και Gazprom είχαν συμφωνήσει για μείωση 15% στην τιμή διάθεσης στην Ελλάδα του ρωσικού φυσικού αερίου. Λόγω της οικονομικής κρίσης όμως η ζήτηση έπεσε και η Ελλάδα καλείται να πληρώσει 100 εκ. ευρώ για αδιάθετο φυσικό αέριο. Τις επόμενες ημέρες οι δύο πλευρές θα διαπραγματευτούν επί του προκειμένου για να βρουν λύση.
Επιπλέον η Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί από το νέο σχέδιο του ρωσικού αγωγού Turkish Stream, ο οποίος αντικαθιστά τον South Stream. Τέλος η Ελλάδα χρειάζεται όσα περισσότερα χρήματα μπορεί να βρει. Ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε σε προεκλογικές εξαγγελίες, που όμως δεν έχει τα χρήματα για να πραγματοποιήσει. Οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται επίσης σε κρίσιμο σημείο, καθώς δεν έχουν πρόσβαση στις διεθνείς αγορές και η περαιτέρω χρηματοδότησή τους εξαρτάται από την πορεία των διαπραγματεύσεων με την ΕΕ και το ΔΝΤ.
Ένα δάνειο από τη Ρωσία θα είναι, λοιπόν, καλοδεχούμενο. Στις 29 Ιανουαρίου ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών Σιλουανόφ είπε πως η Ρωσία σκέφτεται να χορηγήσει οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα, αν η Ελλάδα το ζητήσει. Όμως η Ρωσία αντιμετωπίζει τα δικά της οικονομικά προβλήματα, άρα κάθε βοήθεια θα είναι μάλλον περιορισμένη. Η κατάσταση στην Ουκρανίας έφερε την Ελλάδα σε δύσκολη θέση, καθώς πιέζεται να εγκρίνει τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Η νέα ελληνική κυβέρνηση όμως δήλωσε πως δεν θα ακολουθήσει, αυτόματα, την επίσημη ευρωπαϊκή γραμμή. Αν και στο συμβούλιο υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, η Ελλάδα καθυστέρησε την απόφαση επιβολής κυρώσεων σε συγκριμένους Ρώσους, μέχρι τον Σεπτέμβριο, αλλά τελικά υποστήριξε την χρονική επιμήκυνση των υπαρχόντων κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Η Αθήνα δεν είναι ο βασικός παίκτης όσον αφορά τη Ρωσία και της κυρώσεις εναντίον της. Άλλες χώρες, όπως η Ιταλία και η Αυστρία, επίσης επιθυμούν η ΕΕ να προχωρήσει πολύ προσεκτικά όσον αφορά τις κατά της Ρωσίας κυρώσεις. Η Ελλάδα μόνη της δεν έχει το απαραίτητο πολιτικό βάρος για να ανατρέψει τις σχετικές ευρωπαϊκές αποφάσεις και μπορεί να το επιτύχει σε συνεργασία με μεγαλύτερες χώρες. Η χαλάρωση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας δεν αποτελεί ελληνική προτεραιότητα. Η απειλή άσκησης βέτο, πρέπει να ειδωθεί παρά ως διαπραγματευτικό χαρτί της Αθήνας κατά των δανειστών της.
Ωστόσο η «επαναστατική» κυβέρνηση της Αθήνας αποτελεί μια ακόμα διάσπαση εντός της ΕΕ, την ώρα που η Ένωση προσπαθεί να μείνει ενωμένη. Είναι ένα ακόμα από τα πολλά ζητήματα που ταλανίζουν την ΕΕ. Γαλλία και Ιταλία ήδη αμφισβητούν τη Γερμανική πρωτοκαθεδρία στην ΕΕ και τους οικονομικούς κανόνες που αυτή έχει θέσει.
Η Ελλάδα δεν είναι αρκετά ισχυρή για να αμφισβητήσει τη γερμανική πρωτοκαθεδρία, αλλά η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ είναι μια ακόμα πηγή ανησυχίας για το Βερολίνο. Οι διαπραγματεύσεις για το χρέος μεταξύ Ελλάδας και δανειστών θα αρχίσουν σύντομα. Αν και η Ελλάδα θα προσπαθήσει να μείνει στην Ευρωζώνη η έξοδός της από αυτήν υπάρχει ως ενδεχόμενο, αν και όχι πιθανό.
Αν η Ελλάδα αφήσει την Ευρωζώνη δεν είναι ξεκάθαρο αν θα πρέπει να εγκαταλείψει και την ΕΕ. Το καταστατικό της Ένωσης επιτρέπει σε χώρες να εξέλθουν από αυτή. Αντίθετα δεν υπάρχουν κανόνες που να υποχρεώνουν μια χώρα να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη. Αν η Ελλάδα υποχρεωθεί να εγκαταλείψει και την ΕΕ, τότε η χώρα θα επαναχαράξει τις πολιτικές, οικονομικές και στρατιωτικές της συμμαχίες. Το σενάριο αυτό δεν είναι πιθανό, αλλά η Αθήνα προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα.
STRATFOR
πηγή
Δημοσίευση σχολίου