Δημήτρης Μηλάκας
Δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία – για όσους έχουν μια εικόνα του έντονου διπλωματικού παρασκηνίου – η συντονισμένη επίθεση φιλίας που εξαπέλυσε η Άγκυρα στέλνοντας ευχές στην Αθήνα ανήμερα της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου.
Δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία – για όσους έχουν μια εικόνα του έντονου διπλωματικού παρασκηνίου – η συντονισμένη επίθεση φιλίας που εξαπέλυσε η Άγκυρα στέλνοντας ευχές στην Αθήνα ανήμερα της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου.
Η αλλαγή (της ατμόσφαιρας) οφείλεται σε απτά αποτελέσματα παρασκηνιακών διαβουλεύσεων του τελευταίου διαστήματος
Οι επιστολές του Ερντογάν στον Κυριάκο Μητσοτάκη, του Τσαβούσογλου στον Νίκο Δένδια, όπως και η ανακοίνωση της τουρκικής πρεσβείας στην Αθήνα, εκτός από τις αναπάντεχες ευχές για την ημέρα που η Ελλάδα γιορτάζει την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού (!), διατύπωναν την προσδοκία της Άγκυρας για την είσοδο σε μια νέα περίοδο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μέσα από μια ειλικρινή προσπάθεια διευθέτησης των προβλημάτων που ταλανίζουν τις σχέσεις των δύο χωρών.
Ξαφνικά ομορφύναμε…
Μένοντας στην πρώτη ανάγνωση αυτής της εντυπωσιακής (και πρωτοφανούς, γιατί μόλις πριν από λίγο καιρό οι τουρκικές ανακοινώσεις έψεγαν την Ελλάδα για τις σφαγές κατά την άλωση της Τριπολιτσάς από τον Κολοκοτρώνη) κίνησης, πολλοί έσπευσαν να την αποδώσουν στη «διπλωματία των σεισμών» και στην αλλαγή του κλίματος από την ελληνική συμπαράσταση και βοήθεια στον τουρκικό λαό μετά τους φονικούς σεισμούς που χτύπησαν τη γειτονική χώρα. Αυτή, ωστόσο, είναι η πρώτη ανάγνωση…
Έντονο παρασκήνιο
Έμπειροι διπλωμάτες που έχουν γνώση των παρασκηνιακών διαβουλεύσεων στο «τρίγωνο» Αθήνας – Ουάσιγκτον – Άγκυρας θεωρούν ότι η αποκαλούμενη «διπλωματία των σεισμών» απλώς αποτελεί το πρόσχημα/ευκαιρία για την αλλαγή της ατμόσφαιρας στα ελληνοτουρκικά. Όπως λένε οι ίδιες πηγές, αυτή η αλλαγή (της ατμόσφαιρας) οφείλεται σε απτά αποτελέσματα παρασκηνιακών διαβουλεύσεων του τελευταίου διαστήματος για τρία ζητήματα:-Κυπριακό.-Αλληλοϋποστήριξη για την ετήσια θητεία της Ελλάδας ως μη μόνιμου μέλους του Σ.Α. του ΟΗΕ και την ανάληψη από την Τουρκία της τετραετούς Γενικής Γραμματείας στον Διεθνή Οργανισμό Ναυτιλίας (IMO).-Συνέχεια της συζήτησης για τη μείωση του στρατιωτικού αποτυπώματος στη μεθόριο (κατά κύριο λόγο των ελληνικών δυνάμεων στα νησιά) των δύο χωρών.
Όπως σημειώνουν στο «Π» έμπειροι Έλληνες διπλωμάτες, η ελληνική κυβέρνηση (Μητσοτάκης και Δένδιας) δεν είχε κανέναν λόγο να κάνει συνδιαλλαγή για την υποστήριξη της τουρκικής προσπάθειας να αναλάβει τη Γραμματεία του ΙΜΟ. Παρέχοντας αυτήν την υποστήριξη, λένε οι ίδιες πηγές, η Αθήνα χτυπάει πισώπλατα την Κύπρο.
Πέραν αυτού, η εν λόγω συνδιαλλαγή είναι άνευ νοήματος καθώς, όπως έχει δηλώσει ο ίδιος ο Νίκος Δένδιας (25.1.23, «Απογευματινή»), η εκλογή της Ελλάδας ως μη μόνιμου μέλους του Σ.Α. του ΟΗΕ είναι ήδη εξασφαλισμένη/προεξοφλημένη χωρίς τη βοήθεια της τουρκικής ψήφου.
Οι «αδελφοί» Κύπριοι
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι εν λόγω ελληνοτουρκικές μυστικές διαβουλεύσεις γίνονταν με την Τουρκία την ώρα που ήταν να πραγματοποιηθεί η πρώτη επίσημη επίσκεψη του νέου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη. Προφανώς και αυτός τα έμαθε από τις εφημερίδες…
Στην Κύπρο η υπόθεση έχει λάβει διαστάσεις, καθώς η νέα κυπριακή ηγεσία (όπως και αυτή που απήλθε του Νίκου Αναστασιάδη) πνέει μένεα κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Νίκου Δένδια.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της κυπριακής εφημερίδας «Σημερινή», «ανώτατη κυβερνητική πηγή δήλωσε ότι η Λευκωσία δεν ακολουθεί την πολιτική των Αθηνών και δη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια για τη στήριξη της Τουρκίας προκειμένου να καταλάβει τη θέση του Γενικού Γραμματέα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ) για θητεία τεσσάρων ετών, με αντάλλαγμα την υποστήριξη της Τουρκίας, ώστε να εκλεγεί η Ελλάδα το 2025 στα μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Και, προφανώς, διατυπώνεται αυτή η διαφωνία, διότι δεν μπορεί η Κύπρος να τελεί υπό κατοχή και να ζητά τον τερματισμό του εμπάργκο σε βάρος των πλοίων και των αεροσκαφών της από τη μια, και η Ελλάδα να στηρίζει από την άλλη την κατοχική Τουρκία για να πάρει μια θέση στο Συμβούλιο του ΔΝΟ του ΟΗΕ.
Η στάση της ελληνικής κυβέρνησης γεννά το εξής ερώτημα: Δεν γνώριζε ότι η Τουρκία επιβάλλει εμπάργκο στην κυπριακή ναυτιλία και ότι κατέχει λιμάνια της Κ.Δ., της οποίας η Ελλάδα είναι εγγυήτρια δύναμη και μητέρα πατρίδα; Ή ότι μια από τις διεκδικήσεις της Λευκωσίας, στην Ε.Ε. και διεθνώς, στον ΟΗΕ, είναι η άρση του τουρκικού εμπάργκο, του οποίου η υφιστάμενη τελωνειακή ένωση και το πρόσθετο Πρωτόκολλο προνοούν την κατάργηση;».
Οι σκιές στις σχέσεις Αθήνας – Λευκωσίας δεν ξεκίνησαν με την έναρξη της «διπλωματίας των σεισμών». Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Δημοκρατία», [iEpikaira: Μάλλον εννοεί της "Εστίας" ο αρθρογράφος.] επί της θητείας του ο τέως Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης δέχθηκε σφοδρή πίεση από την κυβέρνηση Μητσοτάκη προκειμένου η Λευκωσία να ικανοποιήσει την αμερικανική απαίτηση και να σταματήσει τις γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ για να προχωρήσει η εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων…
Μυστική διπλωματία
Περί της προόδου των «δεσμεύσεων» για τη μείωση του στρατιωτικού αποτυπώματος στην ελληνοτουρκική μεθόριο, που επιμόνως ζητούν οι Αμερικανοί (και συζητά η ελληνική κυβέρνηση), ο μόνος που μπορεί να έχει εικόνα είναι ο πρωθυπουργός, καθώς οι εν λόγω μυστικές συνομιλίες διεξάγονται μεταξύ των εξ απορρήτων διπλωματικών συμβούλων Μητσοτάκη (Μπούρα) και Ερντογάν (Καλίν). Η αισθητή μείωση των τουρκικών εναέριων δραστηριοτήτων στο Αιγαίο ενδεχομένως να οφείλεται (και) στην εξέλιξη αυτής της διαβούλευσης, με το ερώτημα «τι μείωσε η Ελλάδα;» να παραμένει ακόμη ασαφές…
Κατά τα λοιπά, πέραν των όσων αναφέρθηκαν προηγουμένως, στα απτά κέρδη που αποκομίζει η τουρκική κυβέρνηση από τη «διπλωματία των σεισμών» θα πρέπει να συμπεριληφθεί και η ενίσχυση της άποψης, εντός των ΗΠΑ, ότι τώρα που Αθήνα και Άγκυρα βρίσκονται σε έναν δρόμο προσέγγισης δεν εμποδίζει τίποτε τις ΗΠΑ να συνεχίσουν τα εξοπλιστικά προγράμματα της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας με την πώληση F-16 και την αναβάθμιση των παλαιών ίδιου τύπου που διαθέτει…
Είναι χαρακτηριστική η τοποθέτηση του Αμερικανού ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν στις αρνήσεις του αμερικανικού Κογκρέσου γύρω απ’ αυτό το θέμα:
«Να διασφαλίσουμε», είπε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, «ότι διαθέτουν τον εξοπλισμό και την τεχνολογία που χρειάζονται για να υπάρχει πλήρη διαλειτουργικότητα με το ΝΑΤΟ, για να μπορούν να κάνουν ό,τι χρειάζεται ως σύμμαχοι του ΝΑΤΟ. Ταυτόχρονα, φυσικά, (θέλουμε) να διασφαλίζουμε, στον βαθμό που υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ τους, ότι οποιοσδήποτε εξοπλισμός ή τεχνολογία παρέχουμε δεν χρησιμοποιείται για την προώθηση αυτών των διαφορών».
Όσο για την ουσία των τουρκικών επιδιώξεων στο Αιγαίο… Αυτές παραμένουν αναλλοίωτες. Όπως αποκάλυψε το Mega, η Τουρκία μια μέρα πριν από τις ευχετήριες επιστολές Ερντογάν και Τσαβούσογλου, χωρίς να έχει καμιά δικαιοδοσία στο FIR Αθηνών, προχώρησε σε μια απόπειρα διχοτόμησης του Αιγαίου εκδίδοντας Νotam και δεσμεύοντας πέντε περιοχές και διαδρόμους για πτήσεις αεροσκαφών της κατά μήκος του κεντρικού Αιγαίου…
Δημοσίευση σχολίου