Τζούμης Λάμπρος
Μετά την έκτακτη Σύνοδο των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ, ο κ. Χουλουσί Ακάρ δήλωσε σχετικά με την πρόσφατη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο αναφορικά με το Αιγαίο, ότι: «Υπάρχει τουρισμός, ψάρεμα και πολλά άλλα πλούτη. Είμαστε υπέρ της κοινής εκμετάλλευσής τους (συνεκμετάλλευση), το έχουμε πει αυτό. Λάβαμε θετική απάντηση από τον συνομιλητή μας. Υπό αυτή την έννοια, περιμένουμε να προχωρήσουν προς αυτή την κατεύθυνση». Ανέφερε επίσης ότι σε στρατιωτικό επίπεδο βρίσκεται σε εξέλιξη η συζήτηση για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Το θέμα της συνεκμετάλλευσης δεν είναι η πρώτη φορά που τίθεται από τουρκικής πλευράς και υπάρχει «θετική απάντηση» από το συνομιλητή, όπως ανέφερε ο κ. Ακάρ. Στο παρελθόν έχουμε ακούσει από Έλληνες κυβερνητικούς αξιωματούχους ότι δεν μπορούμε να είμαστε “μοναχοφάηδες” και το θέμα αυτό είχε θέσει επίσης σε συνέντευξή του, στην κυπριακή εφημερίδα “Φιλελεύθερος” και ο νυν Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας κ. Ντόκος.
Το 2010 επί κυβερνήσεως Γιώργου Παπανδρέου η ελληνική πλευρά είχε έλθει κοντά με την τουρκική για μια συμφωνία «συνεκμετάλλευσης των φυσικών πόρων και της συνδιαχείρισης σε επίπεδο ελέγχου και άμυνας». Ο τότε Τούρκος υπουργός Μπαγίς, είχε δηλώσει: «Η άποψή μου είναι ότι μπορούμε να ψάξουμε μαζί στην υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου και να εξορύξουμε το πετρέλαιο, που πιθανόν να υπάρχει. Έτσι, θα προκύψει πλούτος και αφθονία και για τις δύο χώρες. Συνεκμετάλλευση 50-50 του Αιγαίου. Ας βρούμε πετρέλαιο, ας βγάλουμε λεφτά, ας τα μοιραστούμε κι έτσι οι πλατφόρμες του πετρελαίου να αποτελέσουν πλατφόρμα για λύση. Πρέπει να μετατρέπουμε τις κρίσεις σε ευκαιρίες».
Η προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας αυτού του είδους θα ήταν μια συνέχεια του Συμφώνου της Μαδρίτης του 1997, μετά την κρίση των Ιμίων, όταν ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης συνυπέγραψε πλαίσιο αρχών με τον Ντεμιρέλ, με την οποία παραχωρήθηκε στην Άγκυρα ένα μοναδικό δώρο: «Η Ελλάδα αναγνώριζε στην Τουρκία ότι έχει ζωτικά συμφέροντα στο Αιγαίο».
Το θέμα της συνεκμετάλλευσης δεν είναι η πρώτη φορά που τίθεται από τουρκικής πλευράς και υπάρχει «θετική απάντηση» από το συνομιλητή, όπως ανέφερε ο κ. Ακάρ. Στο παρελθόν έχουμε ακούσει από Έλληνες κυβερνητικούς αξιωματούχους ότι δεν μπορούμε να είμαστε “μοναχοφάηδες” και το θέμα αυτό είχε θέσει επίσης σε συνέντευξή του, στην κυπριακή εφημερίδα “Φιλελεύθερος” και ο νυν Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας κ. Ντόκος.
Το 2010 επί κυβερνήσεως Γιώργου Παπανδρέου η ελληνική πλευρά είχε έλθει κοντά με την τουρκική για μια συμφωνία «συνεκμετάλλευσης των φυσικών πόρων και της συνδιαχείρισης σε επίπεδο ελέγχου και άμυνας». Ο τότε Τούρκος υπουργός Μπαγίς, είχε δηλώσει: «Η άποψή μου είναι ότι μπορούμε να ψάξουμε μαζί στην υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου και να εξορύξουμε το πετρέλαιο, που πιθανόν να υπάρχει. Έτσι, θα προκύψει πλούτος και αφθονία και για τις δύο χώρες. Συνεκμετάλλευση 50-50 του Αιγαίου. Ας βρούμε πετρέλαιο, ας βγάλουμε λεφτά, ας τα μοιραστούμε κι έτσι οι πλατφόρμες του πετρελαίου να αποτελέσουν πλατφόρμα για λύση. Πρέπει να μετατρέπουμε τις κρίσεις σε ευκαιρίες».
Η προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας αυτού του είδους θα ήταν μια συνέχεια του Συμφώνου της Μαδρίτης του 1997, μετά την κρίση των Ιμίων, όταν ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης συνυπέγραψε πλαίσιο αρχών με τον Ντεμιρέλ, με την οποία παραχωρήθηκε στην Άγκυρα ένα μοναδικό δώρο: «Η Ελλάδα αναγνώριζε στην Τουρκία ότι έχει ζωτικά συμφέροντα στο Αιγαίο».
ΜΟΕ και “συνεκμετάλλευση”
Η υιοθέτηση μιας διευθέτησης που να περιλαμβάνει συνδιαχείριση-συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο, όπως είναι κατανοητό εμπεριέχει σημαντικούς κινδύνους για τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Αυτό αποτυπώνεται από την τακτική της Άγκυρας με τις περιοχές που δεσμεύει, στις οποίες ουσιαστικά επιχειρείται περικύκλωση και αποκλεισμός των ελληνικών νησιών, γεγονός που σε μια συμφωνία όπως αυτή που προαναφέρθηκε θα συμβεί σε μόνιμη βάση και εξυπηρετεί σε μεγάλο βαθμό το ιδεολόγημα της Τουρκίας περί “Γαλάζιας Πατρίδας”. Αυτό που θα προκύψει ουσιαστικά θα είναι η επαναχάραξη των συνόρων, με σοβαρές επιπτώσεις στην ίδια την άμυνα και την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας και πλήρη ανατροπή του status quo στο Αιγαίο.
Αναφορικά με το θέμα των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και της διαδικασίας που βρίσκεται σε εξέλιξη με σχετικό άρθρο: “Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης ή μέτρα συγκυριαρχίας στο Αιγαίο;” είχαμε επισημάνει ότι από αρχής εμφανίσεως των ΜΟΕ το 1988 και μέχρι σήμερα διαπιστώνουμε ότι αυτά δεν απέδωσαν, καθόσον τα Μέτρα που επιθυμούσε η Ελλάδα με σκοπό την αποκλιμάκωση της έντασης, έτυχαν της άρνησης ή αδιαφορίας της Τουρκίας, η οποία αντίθετα μέσω αυτών επιθυμεί να ενισχύσει την κατάσταση αμφισβήτησης και συγκυριαρχίας στο Αιγαίο.
Δημοσίευση σχολίου