Γιώργος Μοτσάκος
Η Ελλάδα θα γίνει κόμβος διανομής φυσικού αερίου προς την ΕΕ και την Α.Ευρώπη αναφέρει το ινστιτούτο.
Σοβαρή παρέμβαση έχουμε από σοβαρό ινστιτούτο, προς τον Αμερικανό πρόεδρο Τ.Μπάιντεν για τον αγωγό East Med, και το βέτο των ΗΠΑ σε αυτόν, κάνοντας ουσιαστικά το χατίρι στον προκλητικά αδιάφορο προς την δύση Ερντογάν.
"Η ξαφνική απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν τον Ιανουάριο να αποσύρει την υποστήριξη της στον αγωγό EastMed, ο οποίος θα διοχέτευε ισραηλινό και κυπριακό φυσικό αέριο στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας μετά την ολοκλήρωσή του το 2025, έχει αποδειχθεί λανθασμένη από σημαντικά γεγονότα μετά την παράνομη εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία", αναφέρει το Αμερικανο-εβραικό ινστιτούτο Jinsa προς τον Τ. Μπάιντεν.
“Με τους άφθονους υπεράκτιους ενεργειακούς πόρους της Ανατολικής Μεσογείου να γίνονται όλο και πιο σημαντικοί οικονομικά και γεωπολιτικά, καθώς οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Αμερικής εργάζονται για να μειώσουν την εξάρτησή τους από τους υδρογονάνθρακες από τη Ρωσία, η αμερικανική κυβέρνηση θα πρέπει να ανακαλέσει την απόφασή της που εκδόθηκε τον Ιανουάριο, να δεσμευτεί ότι θα μελετήσει πιο αποτελεσματικά μέσα μεταφοράς της ενέργειας της Ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη και να καταστήσει σαφή την υποστήριξή της στον αγωγό αυτόν, για την ειρηνική ενεργειακή ανάπτυξη της περιοχής, ως κρίσιμο πυλώνα ευρωπαϊκής και διατλαντικής ασφάλειας, μεταξύ άλλων μέσω της μεγαλύτερης συμμετοχής των ΗΠΑ σε περιφερειακά διπλωματικά και οικονομικά πλαίσια όπως το Φόρουμ Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου και οι ελληνοκυπριακές «τριμερείς» με το Ισραήλ και την Αίγυπτο”, αναφέρουν οι ειδικοί του ινστιτούτου Samuel Millner και Jonathan Ruhe.
Οι ίδιοι μάλιστα ανέφεραν ότι πηγές της ελληνικής κυβέρνησης ισχυρίστηκαν το σκεπτικό για την απόφαση των ΗΠΑ ήταν περιβαλλοντικές ανησυχίες, έλλειψη εμπορικής βιωσιμότητας και εντάσεις με την Τουρκία.
Εκπρόσωποι των πρεσβειών των ΗΠΑ στην Αθήνα και Ιερουσαλήμ εξήγησαν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες μετατοπίζουν την εστίαση τους στην «προώθηση τεχνολογιών καθαρής ενέργειας.
Σε απάντηση, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε ότι θα μεταφερθεί μέσω Τουρκίας από την Ανατολική Μεσόγειο το φυσικό αέριο, δηλώνοντας ότι θα ήταν πρόθυμος να συνεργαστεί με το Ισραήλ στο πλαίσιο όμως κατάλληλων συνθηκών.
Διαμορφωθείσα κατάσταση στην Α.Μεσόγειο:
Στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ΕΕ και τα κράτη μέλη επέβαλαν κυρώσεις και άλλα μέτρα, που σίγουρα θα μειώσουν την μεγάλη τους εξάρτηση τους από τις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας.
Ο Med Energy Security Τζόναθαν Ρούε Διευθυντής Εξωτερικής Πολιτικής και ο Σάμιουελ Μίλνερ Πολιτικός Αναλυτής του JINSA καλούν τις ΗΠΑ να υποστηρίξουν τον αγωγό East Med.
Γιατί είναι όμως σημαντικό να γίνει αυτό;
Ακόμη και πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ανατολική Μεσόγειος ήταν η πιο σημαντική στρατηγική περιοχή για τις Ηνωμένες Πολιτείες, λόγω:
1) σημαντικών πρόσφατων ανακαλύψεων υπεράκτιας ενέργειας,
2) αύξησης της τουρκικής επιθετικότητας
3) της επιστροφής του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων με την επέκταση της Ρωσίας στη Συρία και την Λιβύη, καθώς μεγάλωνε η πρωτοβουλία Belt and Road της Κίνας στη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη.
Υπό το πρίσμα της σύγκρουσης στην Ουκρανία και της νέας έμφασης της ΕΕ σε εναλλακτικές λύσεις για το ρωσικό φυσικό αέριο - λιμάνια, οφείλει η κυβέρνηση Μπάιντεν να μην τερματίσει την υποστήριξη των ΗΠΑ στην EastMed υπονομεύοντας άμεσα την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ, ιδιαίτερα τον επιταχυνόμενο πλέον στόχο της ΕΕ για την επίτευξη ενεργειακής ανεξαρτησίας από τη Ρωσία.
Η σκοπιμότητα αυτού του έργου, που αφορά τον μεγαλύτερο σε μήκος (1.150 μίλια) και βαθύτερο υποθαλάσσιος αγωγό ενέργειας στον κόσμο με κόστος 6-7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, είναι τεράστια.
Με δεδομένο ότι η ΕΕ εξαρτιέται από τη Ρωσία σε ποσοστό 40-45 τοις εκατό της συνολικής κατανάλωσης φυσικού αερίου το 2021, οι προβλεπόμενες δυνατότητες του αγωγού EastMed να παραδίδει έως και 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ανά έτος (bcm/έτος) προς την Ευρώπη, αντισταθμίζει ένα ποσοστό 12-15 τοις εκατό του ετήσιου ποσοστού εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ από τη Ρωσία.
Κινήσεις απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο:
Στις 23 Φεβρουαρίου, η Γερμανία ανακοίνωσε την μη πιστοποίηση του αγωγού Nord Stream 2, που θα παρέδιδε φυσικό αέριο από τη Ρωσία, ενώ στις 27 Φεβρουαρίου το Βερολίνο ανακοίνωσε ότι κατασκευάζει τερματικά για την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ως εναλλακτική λύση.
Στις 8 Μαρτίου οι αξιωματούχοι της Ε.Ε έκαναν το ντεμπούτο ενός σχεδίου για την πλήρη μείωση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου κατά τα δύο τρίτα εντός του 2022, για να επιτευχθεί ενεργειακή ανεξαρτησία από τη Ρωσία «πολύ πριν από το 2030».
Την ίδια στιγμή, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) εξέδωσε σχέδιο μείωσης της εξάρτησης της ΕΕ από την Ρωσία στο φυσικό αέριο, με την ενίσχυση των εισαγωγών από άλλες πηγές και LNG.
“Μία από τις σαφείς δικαιολογίες της κυβέρνησης Μπάιντεν για την απόσυρση της υποστήριξης προς την EastMed, ήταν η επιθυμία να «στραφεί στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», μόνο που αποδείχθηκε λανθασμένη από τη γεωπολιτική αναγκαιότητα και την άμεση ενεργειακή ασφάλεια των συμμάχων των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ.
Σε απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Γερμανία, ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας της ηπείρου, αλλά και άλλες ευρωπαϊκές χώρες στρέφονται πλέον σε εναλλακτικές πηγές φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένου του LNG, αλλά και στην παράταση της ζωής του άνθρακα και των πυρηνικών σταθμών.
Αυτή η στενή έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κινδυνεύει επίσης να υπονομεύσει τις μελλοντικές προοπτικές για μεταφορά φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο.
Συγκεκριμένα, η Κύπρος, η Αίγυπτος και το Ισραήλ διερευνούν ταυτόχρονα επιλογές, όχι αμοιβαία αποκλειόμενες από τον EastMed, για την κατασκευή ή την επέκταση αποθήκευσης LNG για τη μεταφορά του φυσικού αερίου της περιοχής στην ΕΕ, διοχετεύοντας περισσότερο ισραηλινό φυσικό αέριο στην Αίγυπτο προκειμένου να στη συνέχεια να υγροποιηθεί", δηλώνουν οι ειδικοί του ινστιτούτου.
Το Κάιρο θα εξάγει περισσότερο LNG.
"Ενθαρρύνοντας την Τουρκία οι ΗΠΑ να πιστέψει ότι έχει ζωτικής σημασίας ενεργειακό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο, επιδείνωσε σοβαρά την περιφερειακή ασφάλεια που προκαλείται από την επιθετική δράση της Άγκυρας στην ειρηνική ενεργειακή ανάπτυξη.
Το 2019, η Τουρκία σύναψε μια παράνομη συμφωνία θαλάσσιας οριοθέτησης με τη Λιβύη που σκόπιμα παραβιάζει τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες (ΑΟΖ) Ελλάδας και Κύπρου, τα όρια των οποίων βασίζονται σε συνθήκες του ΟΗΕ.
Τόσο πριν όσο και μετά, η Τουρκία έκανε χρήση της διπλωματίας των κανονιοφόρων, και άλλων μορφών παρενόχλησης σε οποιαδήποτε εξερεύνηση στα ελληνικά και κυπριακά χωρικά ύδατα', συνεχίζουν οι ίδιοι .
Τι πρέπει να κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στη συνέχεια:
1. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν θα πρέπει να αποκλείσει καμία επιλογή για εξαγωγή φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο και αντ' αυτού να επιτρέψει στις αγορές να οδηγηθούν στην πιο εφικτή λύση.
2. Η κυβέρνηση θα πρέπει να δεσμευτεί ρητά ότι θα υποστηρίξει την ειρηνική ανάπτυξη φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο ως κρίσιμου πυλώνα, τόσο της περιφερειακής όσο και της ευρωπαϊκής ασφάλειας υπό το πρίσμα της αναζωπύρωσης του μακροπρόθεσμου στρατηγικού ανταγωνισμού με τη Ρωσία.
Αυτό περιλαμβάνει την υποστήριξη ανάπτυξης του αγωγού EastMed, αλλά και επιλογές μεταφοράς αερίου LNG.
Η Αίγυπτος που θα μπορούσε να μεταφέρει ισραηλινό και κυπριακό αέριο στην Ευρώπη.
3. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο να υποστηρίξουν τις ισραηλο-αιγυπτιακές προσπάθειες για έναν νέο αγωγό φυσικού αερίου συνδέοντας τα υπεράκτια κοιτάσματα του Ισραήλ απευθείας με τις αιγυπτιακές εγκαταστάσεις εξαγωγής LNG.
4. Η αμερικανική κυβέρνηση θα πρέπει επίσης να υποστηρίξει την ανάπτυξη της Ελλάδας ως κόμβου εισαγωγής και διανομής στην ΕΕ φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας για γρήγορη παρακολούθηση της νέας εγκατάστασης LNG στην Αλεξανδρούπολη.
Μόλις ολοκληρωθεί, ο τερματικός σταθμός της Αλεξανδρούπολης θα μεταφέρει φυσικό αέριο μέσω δικτύου αγωγών συνδέοντας την Ελλάδα με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ προς τα Σκόπια, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, και από εκεί με Μολδαβία και Ουκρανία.
Το δίκτυο αγωγών της Ελλάδας θα μπορούσε επίσης να παρέχει φυσικό αέριο στην Ιταλία και στα Δυτικά Βαλκάνια.
Μέσω των υφιστάμενων περιφερειακών πλαισίων όπως το Φόρουμ Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) και την «τριμερή» με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να ενισχύσουν τη διπλωματική τους εμπλοκή, για την προώθηση της συνεργατικής ενεργειακής ανάπτυξης μεταξύ των περιφερειακών εταίρων των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στο ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, καταλήγει το ινστιτούτο προδικάζοντας ουσιαστικά τα επόμενα βήματα των ΗΠΑ.
Δημοσίευση σχολίου