Του Βασίλη Κοψαχείλη*
Με άλλες προσδοκίες πήγαινε ο στρατιωτικός ηγέτης του LNA, Khalifa Haftar, στη συνάντηση της Μόσχας την περασμένη Δευτέρα για την υπογραφή της κατάπαυσης του πυρός στη Λιβύη και την προοπτική συγκρότησης κυβέρνησης εθνικής ενότητας στην Τρίπολη, και με άλλα δεδομένα εγκατέλειψε την Ρωσική πρωτεύουσα, χωρίς να υπογράψει…
Τα τελευταία χρόνια, ο Haftar πατά τα πόδια του πάνω σε δυο βάρκες. Στη μία βάρκα είναι οι Ρώσοι. Στην άλλη βάρκα βρίσκονται οι Αιγύπτιοι. Από τις αρχές του καλοκαιριού του 2019, στη βάρκα των Ρώσων έχουν επιβιβαστεί και οι Τούρκοι.
Οι Τούρκοι ευθέως στηρίζουν την αναγνωρισμένη από την διεθνή κοινότητα κυβέρνηση της Τρίπολης, της οποίας ηγείται ο Fayez al-Serraj. Οι Ρώσοι αντίθετα «παίζουν» έξυπνα και με τις δυο πλευρές, ενώ την ίδια στιγμή κάνουν ανεξάρτητες συνεννοήσεις με τους κλειδοκράτορες της Λιβύης που είναι οι φυλές στα νότια της χώρας!
Στην άλλη βάρκα που πατά ο Haftar, είναι οι Αιγύπτιοι. Του παρέχουν υποστήριξη, στρατηγικό βάθος, νομιμοποίηση και άλλες διευκολύνσεις. Χωρίς τους Αιγυπτίους δεν θα υπήρχε σήμερα Haftar και LNA. Ισορροπία στην βάρκα των Αιγυπτίων εξασφαλίζουν με διάφορους τρόπους τα ΗΑΕ, τα οποία έχουν τα δικά τους στρατηγικά συμφέροντα για να συνδράμουν τους Αιγυπτίους και τον Haftar.
Προσερχόμενος στη Μόσχα ο Haftar – και όντας εκείνος και όχι για παράδειγμα ο πρόεδρος του Λιβυκού κοινοβουλίου Aguila Saleh Eissa ο οποίος θα διαπραγματευόταν τους όρους της ανακωχής – πίστευε πως θα του δοθεί σημαντικός ρόλος και κυρίαρχη θέση, είχε και σχετικές άλλωστε υποσχέσεις, στη μετα-εμφυλιακή Λιβύη. Οι προσδοκίες του, έμελλαν να διαψευστούν, κατά την παραμονή του στη Μόσχα!
Ο Haftar αρνήθηκε τις προσφορές που έγιναν, γιατί αν δεχόταν θα έμενε απολύτως μόνος, με μόνη εγγύηση τις υποσχέσεις της Ρωσίας, η οποία έβαλε από το παράθυρο de facto εγγυήτρια την Τουρκία και που κάνει και συμφωνίες πέρα και έξω από τον Haftar στην περιοχή. Μεγάλο το ρίσκο για τον Haftar και θα έχανε το βασικό του στήριγμα, την Αίγυπτο.
Ο Haftar έφυγε από τη Μόσχα, χωρίς να υπογράψει την ανακωχή, υπολογίζοντας πλέον μόνο στην Αίγυπτο. Διπλωματικά η κίνησή του τον αφήνει έκθετο. Εμφανίζεται εκείνος ως ο «κακός», ενώ η κυβέρνηση της Τρίπολης, η Τουρκία και η Ρωσία προβάλλουν ως οι «ειρηνοποιοί» στην κατάσταση! Το είπε εμμέσως άλλωστε και ο Ιταλός πρωθυπουργός στις δηλώσεις του από το Κάιρο που πραγματοποιεί επίσκεψη. Ανέφερε ότι τα αντιμαχόμενα μέρη θα πρέπει να λάβουν πρωτίστως υπόψη τους τον Λιβυκό λαό που μαστίζεται από το 2011 από τις εχθροπραξίες…
Στρατηγικά, ωστόσο, η κίνηση Haftar αποσκοπεί στη συνέχιση των προσπαθειών του να καταλάβει στρατιωτικά την Τρίπολη, κάτι που θα του εξασφαλίσει τον απόλυτο έλεγχο και την υποταγή όλων των φατριών στη Λιβύη, ενώ αν χάσει τελικά, η Αίγυπτος θα εξασφαλίσει για εκείνον και τους συμμάχους του ένα ασφαλές καταφύγιο.
Αν οι επιχειρήσεις κλιμακωθούν για να υπάρξουν γρήγορα αποτελέσματα στο πεδίο, τότε πλέον θα έχουμε ανοιχτά έναν πόλεμο δια αντιπροσώπων μεταξύ της Αιγύπτου και της Τουρκίας.
Αν η εξέλιξη της περασμένης Δευτέρας και η τυχόν στρατιωτική κλιμάκωση πετύχουν τον σκοπό τους, τότε σε μερικές ημέρες να παρουσιαστεί ένα διαφορετικό σχέδιο στον Haftar, ένα σχέδιο που θα ικανοποιεί περισσότερο τις φιλοδοξίες του και θα διασφαλίζει καλύτερα τα συμφέροντα των δικών του συμμάχων στην Λιβύη.
Οι Ρώσοι δεν θα μείνουν ωστόσο με δεμένα τα χέρια. Η κίνηση του Haftar τους προσέβαλε διπλωματικά και θα απαντήσουν μέσω Τουρκίας. Γι αυτό και οι δηλώσεις περί «μαθήματος» του Ερντογάν προς τον Haftar. Θα αυξήσουν και εκείνοι με την σειρά τους την πίεση.
Η Αίγυπτος δεν θα ήθελε με τίποτα να έχει κοινά «σύνορα» με την Τουρκία του Ερντογάν στα δυτικά της. Αρκετούς πονοκεφάλους έχει με την Αιγυπτιακή Μουσουλμανική Αδελφότητα… Θα στηρίξει λοιπόν τον Haftar μέχρι τέλους!
Χωρίς την διεθνή κοινότητα με το μέρος του, με μόνη την Αίγυπτο να τον στηρίζει, και επίσης την Ιταλία και τη Γερμανία να καθορίζουν την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην Αίγυπτο την ώρα που ο πρόεδρος Σίσι προσπαθεί να σταθεροποιήσει την οικονομία, αν σε μια εβδομάδα δεν μπει ο LNA νικητής στην Τρίπολη, το παιχνίδι πιθανότατα θα έχει χαθεί για τον Haftar.
Ένα άλλο θέμα είναι το τι θα κάνει η Τουρκία. Στην παρούσα φάση δεν έχει κανένα λόγο να προκαλέσει τους Ευρωπαίους, ούτε το Ισραήλ. Αν το κάνει, τότε θα συναντήσει το Βατερλό της.
Για την ώρα, Haftar και Αίγυπτος παίζουν μόνοι...
*Ο Βασίλης Κοψαχείλης είναι Διεθνολόγος
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου