του Σάββα Καλεντερίδη
Ο Ερντογάν είναι όμηρος της πολιτικής του, και τα περιθώρια ελιγμών όσο πάει και στενεύουν. Με αφορμή και αιτία τη στρατηγική επιλογή των ΗΠΑ να στηρίξουν τους Κούρδους στο Ιράκ και τη Συρία, γεγονός που οδηγεί σταδιακά στον έλεγχο μιας εκτεταμένης περιοχής που θα ξεκινά από τα σύνορα με το Ιράν και τη Βαγδάτη και θα φθάνει μέχρι τις ακτές της Μεσογείου, διατρέχοντας τη ζώνη των συνόρων της νότιας Τουρκίας, ο Ερντογάν αποτόλμησε να τεντώσει το σχοινί με την Ουάσινγκτον και να επιχειρήσει μια γεωπολιτική στροφή προς Μόσχα και Τεχεράνη.
Δεν είναι εύκολες αυτές οι στροφές, ούτε χωρίς κόστος. Η Ελλάδα το επιχείρησε στον Α΄ και στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και ακόμα πληρώνουμε τα σπασμένα.
Ο διχασμός, η μικρασιατική τραγωδία και ο Εμφύλιος λειτουργούν μέχρι σήμερα ως λοβοτομή του ελληνικού έθνους, με τους Έλληνες να μην είναι σε θέση να σκεφτούν και να διαλεχθούν λογικά πάνω σε πολιτικά και ιδεολογικά ζητήματα.
Ο Ερντογάν επιχείρησε τη στροφή προς τη Μόσχα προκαλώντας ανησυχία αλλά και οργή κυρίως στους στρατιωτικούς κύκλους της Ουάσινγκτον και στο ΝΑΤΟ, αφού δίνει την εντύπωση ότι κάνει πρακτικά βήματα σε μια σειρά από στρατηγικής σημασίας ζητήματα, όπως η προμήθεια των S-400, η συνεργασία με τη ROSATOM στην κατασκευή πυρηνικών αντιδραστήρων στη Μερσίνα για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η κατασκευή του αγωγού Turkish Stream κ.ά.
Προβαίνοντας σε αυτές τις κινήσεις, ο Ερντογάν προσδοκούσε ανταλλάγματα από Μόσχα και Τεχεράνη στο Κουρδικό. Δηλαδή, ήθελε την ενεργό πολιτική και επιχειρησιακή στήριξη των δύο χωρών που έχουν λόγο στη Συρία και στην περιοχή, για να εξισορροπηθεί η αμερικανοκουρδική συνεργασία και να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές εξελίξεις γύρω από το Κουρδικό.
Πρώτο μέλημα της Τουρκίας είναι να αποκοπεί και να διαλυθεί ο «Κουρδικός Διάδρομος» στη Συρία και να παραμείνει ένα καχεκτικό κρατικό μόρφωμα η Αυτόνομη Κουρδική Διοίκηση στο Β. Ιράκ, δηλαδή να αποτραπεί το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία και η ένωσή του μελλοντικά με το συριακό Κουρδιστάν (Ροζάβα).
Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος, η Άγκυρα συνεργάζεται και ζητεί από την Τεχεράνη να ασκήσει πίεση στη Βαγδάτη για να αποτραπεί η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος.
Η Τεχεράνη δεν περιορίζεται σ’ αυτό, αλλά εκδίδει η ίδια ανακοινώσεις αντιδρώντας στο δημοψήφισμα, ειδικά στη διεξαγωγή του στην περιφέρεια του Κιρκούκ, που σημειωτέον ανήκει στα «σύνορα του εθνικού όρκου», τα γνωστά σύνορα της καρδιάς του Ερντογάν.
Όσον αφορά το πρώτο σκέλος, τον Κουρδικό Διάδρομο, η Άγκυρα επιδιώκει τη συνεργασία με τη Μόσχα αλλά και με τη Δαμασκό, και την εξασφάλιση της απαραίτητης άδειας για να εισβάλει στο Καντόνι του Αφρίν, που φέρνει τους Κούρδους κοντά στη θάλασσα της Μεσογείου, και να απωθήσει τους Κούρδους ανατολικά του Ευφράτη.
Ενώ όμως σε επίπεδο σχεδιασμού όλα «πήγαιναν καλά» και ενώ οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις συγκέντρωσαν περίπου 16.000 στρατό γύρω από το Αφρίν, πέντε μέρες πριν από τη συμφωνημένη ημερομηνία εισβολής, η Ρωσία έκανε πίσω και η Τουρκία έμεινε στα... κρύα του λουτρού.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, ο ρωσικός στρατός έστειλε στο Αφρίν τεθωρακισμένα με τεράστιες ρωσικές σημαίες, διαρρέοντας στον Τύπο φωτογραφικό υλικό, δηλώνοντας ότι τα τμήματα αυτά βρίσκονται εκεί για επιτήρηση και προστασία της ειρήνης στην περιοχή.
Την ίδια στιγμή, Κούρδος αξιωματούχος δήλωνε ότι οι Δημοκρατικές Δυνάμεις της Συρίας δεν προτίθενται να παρεμποδίσουν την προέλαση και τον έλεγχο της στρατηγικής σημασίας πόλης Ντερ εζ Ζορ από το στρατό της Συρίας.
Η στροφή αυτή της Ρωσίας, που προφανώς αντικατοπτρίζει τη βαθιά πολιτική σχέση που έχει η Ρωσία ακόμα από την εποχή του Τσάρου με το Κουρδικό, αλλά και τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της Μόσχας για την περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Μεσοποταμίας, προκάλεσε παγωμάρα στην Άγκυρα και τον Ερντογάν, ο οποίος βλέπει και τον κλοιό αλλά και τα περιθώρια ελιγμών για την Τουρκία και τον ίδιον να στενεύουν.
Τέλος, να σημειώσουμε ότι η στροφή της Ρωσίας χρονικά συμπίπτει με τη συνάντηση Πούτιν-Νετανιάχου, όπου το Ισραήλ έλαβε ορισμένες διαβεβαιώσεις για την επιρροή του Ιράν στη Συρία. Κατά τα φαινόμενα, μάλλον οι συζητήσεις των δυο ανδρών δεν περιορίστηκαν στο ζήτημα αυτό!
Δημοσίευση σχολίου