Η επιστροφή των οστών στρατιωτικών που υπηρετούσαν στην ΕΛΔΥΚ και έπεσαν στην Κύπρο, είναι μια εξέλιξη θετική.Πρώτα απ΄ όλα για τις οικογένειές τους που ανέμεναν με αγωνία δεκαετίες τώρα την “επιστροφή τους”. Μια επιστροφή που έβαζε τέλος στα ερωτήματα για την τύχη των δικών τους ανθρώπων. Πατεράδες και μανάδες “έφυγαν” αναμένονοντας μάταια την οριστική απάντηση για τη τύχη του παιδιού τους. Σε κάποιες περιπτώσεις έμειναν πίσω τα παιδιά των αγνοούμενων να περιμένουν. Μπορεί κανείς να μην πίστευε ότι ο άνθρωπος του κάπου ζει. Αλλά και κανείς δεν μπορούσε να σβήσει από τη ψυχή του αυτό το “αν”.
Δυστυχώς απαντήσεις έχουν πάρει ελάχιστες οικογένειες. Το δράμα των αγνοούμενων συνεχίζεται. Και το χειρότερο είναι ότι εδώ και πολλά χρόνια όλοι εμείς που δεν μας “αγγίζει” πρσωπικά ,το ΄χουμε σχεδόν ξεχάσει! Το “Δεν ξεχνώ” ήταν πολύ έντονο στη συνείδησή μας τα πρώτα χρόνια μετά από τον Αττίλα. Κάτι…αχνό έχει απομείνει στους παλαιότερους. Και φοβόμαστε ότι τίποτα δεν λέει πια στις νεότερες γενιές που δεν έζησαν τα γεγονότα της Κύπρου.
Ξεχάσαμε.Αναζητώντας κατά καιρούς μια “λύση” στο Κυπριακό,δείχναμε και δείχνουμε να έχουμε αφήσει πίσω την πραγματική αιτία του προβλήματος: την τουρκική εισβολή. Το θάνατο που σκόρπισε ,τον ξεριζωμό και τους αγνοούμενους!
Εδώ και μήνες γίνεται μια συστηματική προσπάθεια να δημιουργηθεί κλίμα θετικό για το Κυπριακό. Όλες οι πλευρές ,άλλες λιγότερο ,άλλες περισσότερο, μιλούν για “λύση” μέσα στο 2016. Αναφέρονται στο περιουσιακό και σε πολλά άλλα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις νομικές πτυχές της “λύσης”,αλλά από κανέναν δεν έχουμε ακούσει κάτι συγκεκριμένο για τους αγνοούμενους της Κύπρου! Θα τους αφήσουμε …απ΄ έξω για να βρούμε την όποια “λύση” στο Κυπριακό; Είναι δυνατόν να βρεθεί οποιαδήποτε “λύση” χωρίς να έχει κλείσει οριστικά το θέμα των αγνοουμένων; Οι απαντήσεις για την τύχη τους ΥΠΑΡΧΟΥΝ! Και τις έχει καλά κρυμμένες η Τουρκία. Η οποία δεν μπορεί διαρκώς να λαμβάνει από τη διεθνή κοινότητα συγχωροχάρτι για τα εγκλήματα που διαπράττει. Πρέπει να πιεστεί και να δώσει όλα τα στοιχεία που διαθέτει.
Επειδή όπως προαναφέραμε αρκετοί νέοι άνθρωποι μπορεί να μην γνωριζουν καν την υπόθεση των αγνοουμένων της Κύπρου -και φταίμε εμείς οι παλαιότεροι γι΄ αυτό- νομίζουμε ότι το κείμενο από την ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΥΓΓΕΝΩΝ ΑΔΗΛΩΤΩΝ ΑΙΧΜΑΛΩΤΩΝ ΚΑΙ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ,είναι πολύ χρήσιμο να διαβαστεί. Για να θυμηθούμε κι εμείς που…ξεχάσαμε.
Η δραματαική ιστορία
Από το καλοκαίρι του 1974, όταν η Τουρκία εισβάλλει στρατιωτικά στην Κύπρο και θέτει υπό τον έλεγχο της το ένα τρίτο του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας, εξακολουθεί ν' αγνοείται η τύχη εκατοντάδων ανθρώπων.
Ο αρχικός αριθμός των αγνοουμένων προσώπων ήταν 1619 και σ' αυτούς περιλαμβάνονται άμαχοι, γυναίκες και μικρά παιδιά. Με βάση αποδεικτικά στοιχεία όλα αυτά τα άτομα εξαφανίζονται κατά τη Τουρκική εισβολή στις περιοχές που κατέλαβαν τα Τουρκικά στρατεύματα. Για πολλά απ' αυτά τα άτομα υπάρχουν μαρτυρίες από αυτόπτες μάρτυρες και διεθνείς Οργανισμούς , που βεβαιώνουν πως συνελήφθηκαν από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής ή ένοπλες ομάδες Τουρκοκυπρίων κατά τη διάρκεια των μαχών ή και μετά τη λήξη των εχθροπραξιών και για ένα χρονικό διάστημα εκρατούντο από τους Τούρκους ως αδήλωτοι αιχμάλωτοι και όμηροι.
Για τρεις δεκαετίες η Τουρκία αγνοούσε τις εκκλήσεις και τα διαβήματα μας, να μας πει τουλάχιστο αν οι δικοί μας ζουν ή όχι, όπως αγνοούσε και τις θεμελιώδεις αρχές και διακηρύξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα ψηφίσματα που υιοθέτησαν ο ΟΗΕ και η Ευρώπη για το θέμα των αγνοουμένων της Κύπρου. Η Τουρκία κρατούσε κλειστά τα χαρτιά της για το θέμα, το οποίο θεωρούσε στρατιωτικό μυστικό και καλυπτόταν πίσω από τον αόριστο και ανυπόστατο ισχυρισμό πως δεν κρατεί κανένα και δεν γνωρίζει τίποτα για τα άτομα αυτά.
Παρά τους ισχυρισμούς αυτούς κάποιες συγκυρίες επέτρεψαν με τη βοήθεια του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και των Ηνωμένων Εθνών να εντοπισθούν οκτώ συνολικά αγνοούμενοι σε φυλακές στην κατεχόμενη Κύπρο, όπου οι Τούρκοι τους έκρυβαν. . Στις 20 Νοεμβρίου 1974, εντοπίζονται και ελευθερώνονται οι: Γεώργιος Κάϊζερ, από τη Κερύνεια , Μιχαήλ Φραγκόπουλος, από το Μπέλλαπαϊς, Μιχαήλ Ποντικού, από τη Μόρφου Κλεάνθης Χαραλάμπους, από τη Λακατάμεια, και Ανδρέας Κατσούρης από τους Στύλλους Αμμοχώστου, που εκρατούντο στις τουρκικές φυλακές Σεραϊου. .
Στις 7 Αυγούστου 1975 εντοπίζεται κι ελευθερώνεται ο Χαράλαμπος Μοσχοβίας από την ΄Αχνα, ο οποίος εκρατείτο στις τουρκικές φυλακές Σεραϊου και αργότερα στην Κερύνεια. . Την ίδια μέρα ανευρίσκεται κι ελευθερώνεται ο Στέλιος Γρηγοράκης από την Κρήτη που κατάφερε να δραπετεύσει και κρυβόταν σε σπηλιά στη περιοχή της Καρπασίας. .
Στις 25 Οκτωβρίου 1976 εντοπίζεται κι ελευθερώνεται ο Λάμπρος Πλίτσης από τη Λάρισα-Ελλάδα, ο οποίος εκρατείτο στις τουρκικές φυλακές Ομορφίτας.
Το 1981 δημιουργείται υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του Ο.Η.Ε. μια Διερευνητική Επιτροπή, γνωστή ως Δ.Ε.Α., για να διερευνήσει το θέμα των Αγνοουμένων. Η Επιτροπή αυτή απαρτίζεται από τρία μέλη, ένα εκπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και από ένα εκπρόσωπο από την ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή πλευρά. Οι όροι εντολής της Επιτροπής βασίζονται πάνω σε καθαρά ανθρωπιστική βάση και σκοπός της είναι να διερευνήσει όλες τις περιπτώσεις αγνοουμένων στην Κύπρο που θα τεθούν ενώπιο της, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων που η τύχη τους αγνοείται από τις διακοινοτικές ταραχές του 1963-64 και την τουρκική εισβολή του 1974 και να ενημερώσει τις ενδιαφερόμενες οικογένειες. Δυστυχώς η Δ.Ε.Α. για δύο δεκαετίες παρέμεινε ουσιαστικά ανενεργός, γιατί η τουρκική πλευρά δεν συνεργάσθηκε. Αντίθετα χρησιμοποίησε την Επιτροπή ως άλλοθι και απλά την υποχρέωνε σ' ατέρμονες συζητήσεις για διαδικαστικής φύσεως θέματα, που κατέληγαν σ' επανειλημμένα αδιέξοδα. Ενδιαφέρον για τους αγνοουμένους της Κύπρου επέδειξε και το Αμερικανικό Κογκρέσσο, που τον Οκτώβρη 1994 θέσπισε ειδική νομοθεσία , που πρόβλεπε τη διεξαγωγή έρευνας για τη τύχη των Αμερικανών υπηκόων, των οποίων η τύχη αγνοείτο από τη Τουρκική εισβολή (σημ: μεταξύ των Αγνοουμένων υπάρχουν πέντε Αμερικανοί υπήκοοι Ελληνοκυπριακής καταγωγής). Η Αμερικανική Κυβέρνηση απέστειλε στην Κύπρο και την Τουρκία διερευνητική ομάδα υπό τον πρώην Αμερικανό Πρεσβευτή Ντίλλον. Οι προσπάθειες της ομάδας Ντίλλον πέτυχαν ν' ανακαλύψουν τα λείψανα του 17χρονου Αμερικανού πολίτη Ανδρέα Κασάπη κοντά στο κατεχόμενο χωριό ΄Ασσια, τα οποία μετά την ταυτοποίηση τους με τη μέθοδο DNA παραδόθηκαν στους οικείους του στο Ντητρόϊτ. Αυτή ήταν η πρώτη εντόπιση αγνοουμένου και η πρώτη αναγνώριση με τη μέθοδο DNA . Για τους υπόλοιπους αμερικανούς πολίτες που αγνοούνται η έκθεση Ντίλλον απλά αναφέρει πως από τις πληροφορίες που συγκέντρωσε πρέπει να θεωρούνται νεκροί. Η ταυτοποίηση των λειψάνων του Ανδρέα Κασσάπη από τους Αμερικανούς με τη μέθοδο DNA υπέδειξε την ανάγκη να αρχίσουν εκταφές σε περιοχές όπου υπήρχαν πληροφορίες πως τάφηκαν άνθρωποι, που πιθανό να είναι αγνοούμενοι. ΄Ετσι στις 30 Ιουλίου 1997 οι κύριοι Κληρίδης και Ντεκτάς συμφωνούν οι δύο πλευρές ν' ανταλλάξουν πληροφορίες για τόπους ταφής και να προχωρήσουν σ' εκταφές. Την επίτευξη της συμφωνίας ανακοινώνει η τότε Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κα ΄Ωλμπράϊτ. Δυστυχώς και πάλι η τουρκική πλευρά υπαναχώρησε και η συμφωνία ποτέ δεν υλοποιήθηκε. Η Κυπριακή Κυβέρνηση προχώρησε μονομερώς στην υλοποίηση της συμφωνίας στα εδάφη που είναι υπό τον έλεχγο της. ΄Ετσι υπέδειξε το χώρο ταφής 20 περίπου Τουρκοκυπρίων που σκοτώθηκαν στις μάχες, στο χωριό Αλαμινός, το 1974, και κάλεσε τους Τουρκοκυπρίους και τα Ηνωμένα ΄Εθνη να προχωρήσουν από κοινού σ' εκταφή.
Η Τουρκοκυπριακή πλευρά απάντησε πως δεν ενδιαφερόταν να γίνει εκταφή κι έτσι το μέρος περιφράχτηκε και φρουρείται. Επίσης η Κυπριακή Κυβέρνηση προχώρησε στην εκταφή και στην αναγνώριση με τη μέθοδο DNA 200 περίπου ατόμων, που φονεύθηκαν στη τουρκική εισβολή και τάφηκαν στο στρατιωτικό κοιμητήριο Λακατάμειας και στο κοιμητήριο Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στη Λευκωσία, αφού μεταξύ αυτών υπήρχαν 74 άτομα που δεν μπόρεσαν ν' αναγνωρισθούν και τάφηκαν με την ένδειξη «άγνωστος». Συγκεκριμμένα τάφηκαν 44 με την ένδειξη «άγνωστος - Εθνική Φρουρά», 4 με την ένδειξη «άγνωστος πολίτης» και 26 με την ένδειξη «άγνωστος - ΕΛΔΥΚ». Προσπάθειες για προώθηση και λύση του θέματος των Αγνοουμένων έγιναν και μέσω άλλων διεθνών σωμάτων, όπως τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού, την Επιτροπή για την Ειρήνη και ασφάλεια στην Ευρώπη, τη Διεθνή Αμνηστεία, την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κ.ά. ΄Αξια αναφοράς είναι η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ημερ.10 Μαΐου 2001 στην προσφυγή Κύπρος εναντίο Τουρκίας αρ.25781/94, που στο θέμα των Αγνοουμένων βρίσκει τη Τουρκία ένοχη για σειρά παραβιάσεων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Στην απόφαση του Δικαστηρίου τονίζεται η παράλειψη της Τουρκίας να διεξάγει αποτελεσματική έρευνα, ως όφειλε, για τη τύχη αυτών των ατόμων, πράγμα που συνιστά απάνθρωπη και απαξιωτική συμπεριφορά έναντι των συγγενών τους. Ως αποτέλεσμα της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των διαπραγματεύσεων για ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση που ήδη είχαν αρχίσει, τον Ιούνιο 2004 η Τουρκία ανακοινώνει πως συμφωνεί στην επανέναρξη των εργασιών της Δ.Ε.Α. Λίγους μήνες αργότερα η Δ.Ε.Α. αρχίζει τις εργασίες της, οι οποίες περιορίζονται στο τομέα της εντόπισης χώρων ταφής αγνοουμένων προσώπων κι εκταφών, όχι όμως και στον ουσιώδη τομέα της διερεύνησης, που συνεπάγεται μεταξύ άλλων την ελεύθερη πρόσβαση σε φυλακές και χώρους κράτησης αιχμαλώτων καθώς και στα αρχεία και άλλα στοιχεία και πληροφορίες που κατέχει η Τουρκία για τη τύχη των αγνοουμένων μας. Το θέμα της συμμόρφωσης της Τουρκίας στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου εξετάζεται από την Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία μέχρι σήμερα δεν έχει ικανοποιηθεί πως η Τουρκία προωθεί επαρκώς την αποτελεσματική διερεύνηση του θέματος, γι αυτό και στις συνεδρίες της ημερ.7/6/2005 και 4/4/2007 υιοθέτησε ενδιάμεσα ψηφίσματα εναντίον της Τουρκίας. Από το 2004 η Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοουμένους της Κύπρου συνεχίζει τις εργασίες της στο τομέα των εκταφών. Εκταφές διενεργούνται και στις δύο πλευρές και μέχρι σήμερα έχουν ανευρεθεί τα οστά 1000 περίπου ατόμων Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Ήδη έχουν αναγνωρισθεί με τη μέθοδο DNA περισσότεροι από 418 αγνοούμενοι κι έχουν ενημερωθεί σχετικά οι οικογένειές τους. Η Οργάνωσή μας χαιρετίζει την εξέλιξη αυτή, την οποία θεωρεί ως ένα θετικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Όμως θα πρέπει παράλληλα να αρχίσει και η ουσιαστική διερεύνηση για κάθε περίπτωση αγνοουμένου. Σ' αυτό θα υποβοηθούσε τα μέγιστα αν εκείνοι που κατέχουν πληροφορίες και στοιχεία, όπως ο τουρκικός στρατός που είναι γνωστό πως κατέχει εκθέσεις για τις μάχες και τα συμβάντα στην Κύπρο το 1974, τα δώσουν στα αρμόδια σώματα του Ο.Η.Ε. και του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, έτσι που επιτέλους να διακριβωθεί η τύχη του κάθε αγνοουμένου κι όλων των αγνοουμένων της Κύπρου, με πειστικά στοχεία.
Δημοσίευση σχολίου