Κυνικός», «επιθετικός», «ειρωνικός», «εριστικός», «ανθέλληνας», «φιλότουρκος»...
Πρόκειται για μερικούς μόνο από τους χαρακτηρισμούς που αποδίδουν στο Σουηδό υπουργό Εξωτερικών, Καρλ Μπιλντ, Έλληνες διπλωμάτες, σύμβουλοι και εμπειρογνώμονες αλλά και σύσσωμο το διπλωματικό σώμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, όταν τον ακούν να εξαπολύει ύβρεις κατά της Αθήνας και της Λευκωσίας σε Συμβούλια Υπουργών της ΕΕ ή σε δηλώσεις και συνεντεύξεις του και, ταυτόχρονα, να είναι ταυτισμένος με την τουρκική πολιτική. Είναι το απόλυτο σύμβολο της φιλοτουρκικής πολιτικής μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το θέμα δεν είναι τόσο απλό όσο φαίνεται, καθώς υπάρχουν κι άλλοι ξένοι αξιωματούχοι που υποστηρίζουν τις τουρκικές θέσεις. Η διαφορά με όλους τους άλλους έγκειται στο ότι ο Μπιλντ, εδώ και πέντε χρόνια, έχει δημιουργήσει ξεχωριστή οργάνωση υποστήριξης των τουρκικών συμφερόντων, τους «Φίλους της Τουρκίας», στην οποία συμμετέχουν η Σουηδία, φυσικά η Αγγλία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Φινλανδία και συχνά πυκνά συναντώνται και σχεδιάζουν τη δράση τους στο Κυπριακό – εσχάτως και στο θέμα της ΠΓΔΜ, στο πλευρό του Γκρούεφσκι. Η εμπλοκή στο Σκοπιανό και, μάλιστα, σε πολύ υψηλούς τόνους προκάλεσε πολλά ερωτήματα και αποδόθηκε εν πολλοίς στην αλαζονεία του, καθώς θεωρεί τον εαυτό του κορυφαίο διεθνή παράγοντα, και σίγουρα σε εμπάθεια προς την Ελλάδα.
Γύρω από τη δράση του Μπιλντ έχει αναπτυχθεί όργιο φημών σχετικά με τους λόγους που τον οδήγησαν στο να γίνει φανατικός υποστηρικτής της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, ένας «πολιτικός μισθοφόρος» στην υπηρεσία της Άγκυρας, σύμφωνα με έκφραση διπλωμάτη, στρεφόμενος ακόμη και κατά του σουηδικού Κοινοβουλίου, όταν αυτό αναγνώρισε τη γενοκτονία των Αρμενίων. Οι φήμες αλλά και δημοσιεύματα του σουηδικού Τύπου για οικονομικά συμφέροντα που συνδέουν τον Μπιλντ με την Τουρκία είναι πλήθος, ωστόσο τίποτα απ’ όλ’ αυτά δεν τον πτόησε. Ίσως επειδή κανείς δεν ερεύνησε ποτέ την αλήθεια και την πιθανή αλληλεπίδραση πολιτικής και οικονομικών συμφερόντων σε ένα ευνομούμενο κράτος, όπως η Σουηδία.
Η δράση του Μπιλντ κλιμακώνεται χρόνο με το χρόνο. Κυρίως από το τέλος του 2009 και εντεύθεν, όλο και πιο συχνά καταγράφονται σκληρά επεισόδια και εκτοξεύονται ακατονόμαστες εκφράσεις στα Συμβούλια Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ, μέχρι το τελευταίο, στις 6 Δεκεμβρίου 2011, όταν επέμεινε να καταγραφεί στα Συμπεράσματα ότι η ΠΓΔΜ είναι έτοιμη να αρχίσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις, πραγματοποιώντας ταυτόχρονα επίθεση κατά της Ελλάδας από κοινού με την Τουρκία. Είχαν περάσει μόλις λίγες ώρες από τη δημοσιοποίηση της απόφασης του Δικαστηρίου της Χάγης για τη διένεξη Ελλάδας - ΠΓΔΜ. Η αποτυχία του Μπιλντ να υπάρξει απόφαση για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΠΓΔΜ με την ΕΕ δεν τον οδήγησε σε αναδίπλωση. Αντίθετα, απείλησε ότι «σύντομα θα τα πούμε...».
Όλα άρχισαν το Σεπτέμβριο του 2007, όταν στη Νέα Υόρκη ο Μπιλντ και εκπρόσωποι των προαναφερθεισών χωρών συναντώνται για να «στριμώξουν» την Κυπριακή Δημοκρατία, δίνοντας το έναυσμα για τη δημιουργία του μετώπου υπέρ της Τουρκίας. Η συνάντηση αυτή προκάλεσε εύλογη ανησυχία σε Αθήνα και Λευκωσία, καθώς η ελληνική πλευρά βρισκόταν ακόμη υπό την πίεση της απόρριψης του Σχεδίου Ανάν και της προσπάθειας για αναγνώριση των Τουρκοκυ πρίων και την ανάληψη νέων πρωτοβουλιών. Οι συναντήσεις συνεχίζονται και επίκειται η ανάληψη της προεδρίας της ΕΕ από τη Σουηδία, το β’ εξάμηνο του 2009. Το πρώτο δείγμα προκάλεσε κόκκινο συναγερμό, όταν ο Καρλ Μπιλντ, σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα Le Figaro, σε ένα κρεσέντο φιλοτουρκικής προσέγγισης, δήλωσε: «Η ΕΕ δεν μπορεί να θεωρεί την Κύπρο, ένα νησί στα ανοιχτά της Συρίας, ευρωπαϊκή χώρα και την ίδια στιγμή να μην κάνει το ίδιο για την Τουρκία».
Η σουηδική προεδρία προσπάθησε να ξεμπλοκάρει κάποια Κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας, ο Μπιλντ πήγε στην Άγκυρα, έκανε ό,τι μπορούσε, αλλά η κρίσιμη συνεδρίαση ήταν μπροστά κι εκεί ο Μπιλντ, συνεπικουρούμενος από τους υπόλοιπους «Φίλους της Τουρκίας», θα έδινε τα ρέστα του. Ήταν η πρώτη Σύνοδος Κορυφής για τον τότε πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου, που ήθελε Ελληνοτουρκικά και Σκοπιανό να κλείσουν στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, στις 7 Δεκεμβρίου 2009, και να μην πάνε στη Σύνοδο Κορυφής, καθώς ήδη η Ελλάδα βρισκόταν στο μάτι του κυκλώνα, λόγω της οικονομικής κρίσης.
Στο Συμβούλιο, όμως, έγινε... κόλαση. Διπλωμάτες που παρακολούθησαν από πολύ κοντά τη συνεδρίαση σημειώνουν ότι η σουηδική προεδρία ήθελε πάση θυσία να πετύχει αποτελέσματα, που, όμως, δεν φαίνονταν στον ορίζοντα. Ανακαλώντας στη μνήμη του αυτή τη συνεδρίαση, κάποιος από αυτούς σημειώνει: «Εκτοξεύο νταν απίστευτες ύβρεις κατά της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας από τον Μπιλντ και τον Μίλιμπαρντ, τον Άγγλο υπουργό Εξωτερικών. Ο τότε αναπληρωτής ΥΠΕΞ, Δ. Δρούτσας, προσπαθούσε να κρατήσει χαμηλούς τόνους, επισημαίνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση είναι αδύνατον να συναινέσει στο άνοιγμα Κεφαλαίων όσο η Τουρκία επιμένει στις ίδιες θέσεις. Ο Μίλιμπαρντ, βρίζοντας, σηκώθηκε κι έφυγε από την αίθουσα κατακόκκινος από θυμό και ο Μπιλντ δήλωσε ξεκάθαρα, βρίζοντας Δρούτσα και Ελλάδα, ότι τα Συμπεράσματα δεν θα κλείσουν και το θέμα θα πάει στη Σύνοδο Κορυφής. Παρενέβησαν τότε υπουργοί άλλων χωρών, με τους Γάλλους να προσπαθούν να ηρεμήσουν το κλίμα, κάτι που κατάφεραν έπειτα από δύο ώρες... Κατακόκκινος από το θυμό του, ο Μπιλντ αναγκάστηκε να κλείσει τα Συμπεράσματα χωρίς να πετύχει το άνοιγμα Κεφαλαίων της Τουρκίας».
Ένα χρόνο αργότερα, το Σεπτέμβριο του 2010, επιτέθηκε κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Γαλλίας, υπογραμμίζοντας ότι η παρεμπόδιση από τις δύο χώρες της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας είναι απαράδεκτη: «Είναι, φυσικά, θεμελιωδώς απαράδεκτο χώρες, για τους δικούς τους πολιτικούς λόγους, να παρεμποδίζουν την ενταξιακή διαδικασία: Αυτό είναι αντίθετο στο ευρωπαϊκό πνεύμα», είπε ο Μπιλντ, ο οποίος προφανώς δεν έχει αντιληφθεί τίποτα απ’ όσα έχουν συμβεί στην Κύπρο τα τελευταία τριάντα εφτά χρόνια και τα οποία, φυσικά, όχι μόνο αντιτίθενται στο ευρωπαϊκό πνεύμα, αλλά το καταρρακώνουν.
Οι αντιλήψεις του Μπιλντ περί Δικαίου προκάλεσαν νέα θύελλα αντιδράσεων εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ήταν 21 Ιουλίου 2009 όταν ο Μπιλντ, παρουσιάζοντας το πρόγραμμα της σουηδικής προεδρίας της ΕΕ και απαντώντας σε ερώτηση του Γάλλου ευρωβουλευτή Ντομινίκ Μποντίς για το πώς ακριβώς σκέφτεται να αντιδράσει στους τουρκικούς πανηγυρισμούς για την επέτειο της εισβολής και κατοχής τμήματος εδάφους χώρας-μέλους της Ένωσης, είπε: «Τα γεγονότα στην Κύπρο πρέπει να τοποθετηθούν και να ερμηνευθούν μέσα στο ιστορικό πλαίσιο εκείνης της εποχής. Και η τουρκική επέμβαση ήταν το αποτέλεσμα της συμπεριφοράς της χούντας των συνταγματαρχών στην Ελλάδα». Με την τοποθέτηση αυτή, ο Μπιλντ για πολλούς πέρασε οριστικά στο στρατόπεδο των ανθελλήνων. Με τέτοιες δηλώσεις εύκολα κατανοεί κάποιος ότι η ηθική αμβλύνεται και το Δίκαιο δεν είναι η αιχμή του δόρατος του ευρωπαϊκού πολιτισμού, αλλά υπόθεση επιλογής. Αν συμφέρει το Δίκαιο, το υποστηρίζουμε· αν όχι, το παρακάμπτουμε. Ο Μπιλντ δεν ξέρει τίποτα ούτε για αγνοούμενους ούτε για εποίκους ούτε για στρατό κατοχής ούτε για καταπάτηση περιου σιών· τίποτα. Ήταν η πρώτη φορά που εκπρόσωπος της δημοκρατικής και ευαίσθητης για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Σουη δίας έπαιρνε τέτοια θέση.
Το Μάρτιο του 2010, ο Μπιλντ δίνει ένα ακόμη ρεσιτάλ υπέρ της Τουρκίας, μέσα στην ίδια του τη χώρα αυτή τη φορά. Στις 13 Μαρτίου, το σουηδικό Κοινοβούλιο αναγνωρίζει τη γενοκτονία των Αρμενίων, των Ποντίων, των Χαλδαίων, των Σύρων και των Ασσυρίων και ο Μπιλντ έχει τις μαύρες του. Σε δήλωσή του χαρακτηρίζει ως «ατυχή» την αναγνώριση της γενοκτονίας, προσθέτοντας ότι «η πολιτικοποίηση της ιστορίας δεν εξυπηρετεί κανέναν!».
Περί οικονομικών
συμφερόντων...
Έχουν γίνει πολλές αναφορές στον κυπριακό και το σουηδικό Τύπο για τα οικονομικά συμφέροντα που συνδέουν τον Μπιλντ και την Τουρκία, αποδίδοντας εν πολλοίς τη φιλοτουρκική στάση του Σουηδού ΥΠΕΞ σε αυτές.
Σύμφωνα με τη σουηδική εφημερίδα Dagens Nyheter, ο Μπιλντ είχε αναμειχθεί σε επενδύσεις στην Τουρκία μέσω ενός σουηδικού ταμείου, του East Capital, στο οποίο ο Σουηδός υπουργός έχει –ή είχε– κατά άμεσο ή έμμεσο τρόπο προσωπικά κεφάλαια. Σύμφωνα με έκθεση του ΥΠΕΞ της Σουηδίας, ημερομηνίας 27 Οκτωβρίου του 2006, ο κ. Μπιλντ είχε διανείμει το μετοχικό κεφάλαιο του East Capital, που φτάνει τις 1.818.219 δις σουη δικές κορόνες –αντιστοιχούν σε 192.565.578 εκατ. ευρώ– σε τρία επίπεδα: Πρώτο, East Capital Explorer, 1.526.003 SEK (κορόνες Σουηδίας). Δεύτερο, Επενδυτικό Ταμείο East Capital για τα Βαλκάνια, 275.791 εκατ. SEK. Τρίτο, East Capital για την Τουρκία, 16.425 εκατ. SEK.
Όμως, σύμφωνα με το δημοσίευ μα, τα κεφάλαια του Επενδυτικού Ταμείου για την Τουρκία απορροφήθηκαν και από εταιρεία του τουρκικού στρατού. Ο κ. Μπιλντ είχε αναλάβει τη διαφημιστική προβολή της σημασίας των επενδύσεων στην Τουρκία. Και το έπραξε επιτυχώς. Μεταξύ των συμφωνιών που προώθησε, περιλαμβάνεται και αυτή με εταιρεία του τουρκικού στρατού.
Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία, αυτή η επένδυση έφτασε το 11,4% του συνολικού Επενδυτικού Ταμείου του East Capital για την Τουρκία και αφορά στην τουρκική εταιρεία Adana Cimento. Η εταιρεία αυτή είναι ιδιοκτησίας του ΟΥΑΚ (Ordu Yardimlasma Kurumu), δηλαδή του τουρκικού Armed Forces Pension Fund (Ταμείο Συντάξεων των Ενόπλων Δυνάμεων). Ο Μπιλντ παραιτήθηκε από το Ταμείο East Capital στις 21 Οκτωβρίου του 2006, δεκαπέντε ημέρες μετά την τοποθέτησή του στο υπουργείο Εξωτερικών, ωστόσο οι επικρίσεις του Τύπου ήταν πολύ σκληρές κατά του Μπιλντ. Στην εφημερίδα Expressen, οι επενδύσεις προς την εταιρεία του τουρκικού στρατού χαρακτηρίζονται ως «ματωμένες μετοχές». Και δόθηκε αυτός ο χαρακτηρισμός, διότι προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι εκείνοι οι οποίοι διοικούν την τουρκική εταιρεία Adana Cimento χρηματοδοτούσαν δώδεκα μέλη της τουρκικής μυστικής αστυνομίας, που κατηγορούνταν για βασανιστήρια και δολοφονίες οχτώ αντικαθεστωτικών Κούρδων, μεταξύ των οποίων και ο συγγρα φέας Musa Anter.
Η δαιδαλώδης επενδυτική δραστηριότητα του Μπιλντ μπορεί να αποσαφηνιστεί και έτσι να αποδειχτεί τι ακριβώς ισχύει μόνο από τη σουηδική Δικαιοσύνη –αν ποτέ υπάρξει τέτοια περίπτωση–, αλλά και οι ελληνικές Αρχές έχουν κάθε συμφέρον να ερευνήσουν τι ακριβώς ισχύει.
Πίσω στην πολιτική δράση του Μπιλντ, το 2011 καταγράφηκε έντονη δραστηριότητα. Οι ουσιαστικά «παγωμένες» ευρωτουρκικές σχέσεις και το θέμα των Σκοπίων έχουν ενεργοποιήσει το Σουηδό αξιωματούχο αρκετές φορές τόσο στο πλαίσιο των συσκέψεων των «Φίλων της Τουρκίας» όσο και στις επίσημες συναντήσεις εντός και εκτός ΕΕ. Μία συνάντηση των «Φίλων της Τουρκίας» πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο, λίγο πριν από τη δημοσιοποίηση της έκθεσης προόδου της Κομισιόν για την Τουρκία, και άλλη μία πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου.
Στις συσκέψεις συμφωνήθηκε ένα πλαίσιο δράσης, καθώς τους «ανησυχεί» η ανάληψη της προε δρίας της ΕΕ από την Κυπριακή Δημοκρατία το β’ εξάμηνο του 2012. Εννοείται ότι πίσω από κάθε σύσκεψη, απόφαση ή πρωτοβουλία βρίσκεται η Αγγλία. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, οι πέντε χώρες και ο επίτροπος για τη Διεύ ρυνση, Στέφαν Φούλε, που ήταν παρών στην πρώτη σύσκεψη και ο οποίος, κατά παράβαση της αποστολής του –γιατί οφείλει να τηρεί τους ευρωπαϊκούς κανόνες–, υποστηρίζει σχεδόν άκριτα την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, σκέφτονται να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων Τουρκίας - ΕΕ με το άνοιγμα κάποιων Κεφαλαίων. Το πιο σημαντικό είναι ότι οι πέντε χώρες θα πιέσουν και θα αναζητήσουν περισσότερους συμμάχους –ήδη κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση– ώστε να πιεστεί η Κυπριακή Δημοκρατία να κάνει υποχωρήσεις για λύση του προβλήματος τους επόμενους μήνες, σύμφωνα με τις τουρκικές επιθυ μίες, ενώ, σε περίπτωση αποτυχίας, θα ενοχοποιηθεί η ελληνοκυπριακή πλευρά, για να κινηθεί η διαδικασία αναγνώρισης της τουρκοκυπριακής οντότητας.
Έλληνες διπλωμάτες υπογραμμίζουν τη σπουδαιότητα αυτών των ενεργειών για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα, σημειώνοντας ότι η εμμονή και η επιμονή του Μπιλντ έχουν οδηγήσει σε ενσωμάτωση των απόψεών του στην εξωτερική πολιτική της Σουηδίας, αλλά κερδίζουν έδαφος και στην ΕΕ. Κι αν, όπως αναμένουν ο Μπιλντ και οι φίλοι του στη Γερμανία και τη Γαλλία, αναδειχτούν οι σοσιαλδημοκράτες και οι σοσιαλιστές αντίστοιχα, το έργο τους θα γίνει πιο εύκολο. Υπό το πρίσμα αυτό, η ελληνική εξωτερική πολιτική έχει χάσει το βηματισμό της στο θέμα, καθώς δεν έχει καταφέρει να αποσταθεροποιήσει την επιρροή της πολιτικής Μπιλντ και της ομάδας του. Το περίεργο είναι ότι στην ομάδα αυτή βρίσκονται χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία, που θεωρητικά έχουν κοινά συμφέροντα με την Ελλάδα σε πολλούς τομείς, ωστόσο η ελληνική πολιτική δεν έχει καταφέρει να τις αποσπάσει από την αντικειμενική εχθρική στάση τους έναντι της χώρας μας. Ένα νέο και σοβαρό πρόβλημα για την ελληνική εξωτερική πολιτική και τα συμφέροντα της χώρας είναι μπροστά μας.ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου