Ένας μετά τόν άλλο, παραιτήθηκαν. Μέχρι τον Ιούνιο, συνολικά δέκα υποψήφιοι του τρίτου μεγαλύτερου κόμματος της Τουρκίας, του εθνικιστικού Κόμματος Εθνικής Δράσης (ΚΕΔ) είχαν αποσύρει την υποψηφιότητά τους από τις εκλογές όταν είδαν το φως της δημοσιότητας επιβαρυντικές βιντεοταινίες.
Αν και κακής ποιότητας, οι ταινίες ήταν αρκετά καθαρές για να προκαλέσουν πολιτική ζημιά, ή δε άμεση παραίτηση υψηλόβαθμων κομματικών στελεχών επιβεβαίωσε την αυθεντικότητά τους.
Αυτό το είδος της εκστρατείας σπίλωσης, αν και αξιοσημείωτο για το χρόνο που έλαβε χώρα, δηλαδή μόλις πριν τις εθνικές εκλογές και ο αριθμός των ανθρώπων που επηρέασε, βεβαίως και δεν είναι σπάνιο στην τουρκική πολιτική. Ούτε και οι τακτικές αυτές βάζουν στο στόχαστρο αποκλειστικά τους εθνικιστές. Σχεδόν ένα χρόνο πριν τον "σεισμό κασετών" του ΚΕΔ, ο αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (ΡΛΚ) Ντενίζ Μπαϊκάλ είχε μπει στο στόχαστρο κατά παρόμοιο τρόπο και αναγκάστηκε να παραιτηθεί.
Εξακολουθεί να μην είναι σαφές ποιος βρίσκεται πίσω από τη δημοσιοποίηση των πρόσφατων κασετών του ΚΕΔ. Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι είναι έργο εθνικιστών αντιπάλων, που έχουν ως στόχο τους τον εξαγνισμό του κόμματος. Άλλοι υποστηρίζουν ότι το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΚΔΑ), που βρίσκεται σήμερα στην εξουσία, οργάνωσε τη διανομή τους προκειμένου να εξασφαλίσει μια σαρωτική νίκη στις εκλογές της 12ης Ιουνίου. Όπως και αν έχει, η νομιμότητα της δημοσιοποίησής τους τίθεται υπό αμφισβήτηση.
"Είναι κατάφωρη παραβίαση του προσωπικού απορρήτου" είπε στους SETimes ο Κλάους Γιούργκενς, αρθρογράφος της τουρκικής ημερησίας "Today's Zaman". "Θα πρέπει να διενεργηθεί πάραυτα έρευνα για το ποιος βρίσκεται πίσω από την παραγωγή καθώς και την κυκλοφορία των ταινιών".
Μια τέτοια έρευνα, ωστόσο, δεν θα μπορούσε να αλλάξει το ρεύμα των προσεχών εκλογών. Δεν θα μπορούσε επίσης να αποσαφηνίσει το μεγαλύτερο ζήτημα της πολιτικής κουλτούρας που συχνά περιστρέφεται γύρω από λασπολογία και επικρίσεις, στοιχεία που τείνουν να εμφανίζονται στις πολιτικές επικεφαλίδες.
Ο Χακάν Γιλμάζ, καθηγητής πολιτικών επιστημών του πανεπιστημίου "Bogazici" υποστηρίζει ότι οι τακτικές αυτές είναι ένας τρόπος παραπλάνησης του εκλογικού σώματος. "Είναι κάπως σαν τους αρχαίους Έλληνες που έβλεπαν τους θεούς να μαλώνουν πάνω στον Όλυμπο", λέει ο Γιλμάζ, λυπούμενος για την αδυναμία των Τούρκων ψηφοφόρων, που αναγκάζονται να επιλέξουν κόμμα ενώ δεν δύνανται να εκφέρουν άποψη για το ποιόν των υποψηφίων που προωθούν τα κόμματα.
"Τελικά, δεν υπάρχουν πραγματικές ασυμφιλίωτες διαφορές ανάμεσα στα μεγάλα κόμματα" ανέφερε ο Γιλμάζ στους SETimes, κάνοντας μια εξαίρεση για το φιλοκουρδικό Κόμμα Ειρήνης και Δημοκρατίας (BDP). Η έλλειψη ουσιαστικών διαφορών ως προς την πολιτική, λέει, είναι ο λόγος που οι πολιτικοί τείνουν να επιτίθενται ο ένας στον άλλο, χτυπώντας κάτω από τη μέση.
Και μολονότι κάθε κόμμα χρησιμοποιεί βρώμικες πολιτικολογίες, το καθένα βγαίνει δημόσια και καταγγέλει την πρακτική.
Αναφερόμενος στο σκάνδαλο των κασετών, ο πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ σχολίασε ότι οι εισαγγελείς θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το θέμα και αποκάλεσε τους εκβιασμούς αυτούς "ειδεχθείς και επικίνδυνους". "Σήμερα συμβαίνει σε αυτούς, αύριο σε άλλους, οι πάντες θα πρέπει να ενεργούν με ηθικές αρχές", είπε.
Ο Κεμάλ Ντιντάρ, ψυχολόγος και συγγραφέας ενός πρόσφατου βιβλίου το οποίο εξετάζει την ψυχολογία της νέας δεξιάς της Τουρκίας, "Η γλώσσα της αγανάκτησης", δίνει έμφαση στα είδη του κώδικα και των υπαινιγμών που παρατηρούνται σε αυτή τη μορφή της πολιτικής ρητορικής, όπου ο πρωθυπουργός ενδέχεται να καταδικάζει "έναν συγκεκριμένο όμιλο μέσων ενημέρωσης" χωρίς όμως να τον κατονομάζει.
Ο Ντιντάρ προσθέτει ότι ακόμα και οι σχετικές με την πρακτική συζητήσεις μπορεί να είναι απεχθείς. "Με τις έννοιες της πολιτικής ηθικολογίας, όπως "καθαρός" ή "βρώμικος", η συζήτηση για την ηθικολογία μπορεί παραδόξως να καταστεί μέρος της "βρώμικης πολιτικής", είπε στους SETimes.
Το επίπεδο στο οποίο έχει βυθιστεί ο πολιτικός διάλογος την προεκλογική αυτή περίοδο μπορεί βάσιμα να τον συλλάβει κάποιος που γνωρίζει περισσότερο την χυδαιότητα από κάποιον άλλο στην Τουρκία, ο αστέρας των πορνό γνωστός ως Σαχίν Λ. Ανακοινώνοντας την πρόθεσή του να θέσει υποψηφιότητα, σύγκρινε την τιμιότητά του με εκείνη των άλλων πολιτικών, λέγοντας "Εάν μιλάμε για ταινίες, οι ταινίες μου -- οτιδήποτε το δικό μου -- είναι στη διάθεση του κοινού. Στην πραγματικότητα, θα έκανα ταινία ακόμα και στο κοινοβούλιο".
Της Άννα Γουντ για τους Southeast European Times
ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου