Τι πραγματικά κρύβεται πίσω από το ξαφνικό αίτημά του Πούτιν για ειρήνη στην Ουκρανία;

Γιατί η Ρωσία μιλάει τώρα για ειρήνη τη στιγμή μάλιστα που φαίνεται να κερδίζει στην πρώτη γραμμή των μαχών;

Ό Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ανοιχτός αυτή την εβδομάδα σε ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ουκρανία. Συγκεκριμένα, το πρακτορείο Reuters, επικαλούμενο τέσσερις πηγές ανέφερε ότι η Μόσχα ήταν πρόθυμη να εξετάσει το ενδεχόμενο ειρηνευτικών συνομιλιών που θα πάγωσαν την τρέχουσα ρωσική κατοχή περίπου του ενός πέμπτου της Ουκρανίας.

Ο ίδιος ο Πούτιν απάντησε σε αυτό λέγοντας ότι η Ρωσία ήταν πρόθυμη να μιλήσει για ειρήνη, με βάση προηγούμενες συμφωνίες. Υπαινίχθηκε μια ματαιωμένη συμφωνία στην Κωνσταντινούπολη, αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου, το 2022, η οποία κατέρρευσε.

Ωστόσο, σύμφωνα με την ανάλυση του CNN οι δηλώσεις αυτές του Βλαντιμίρ Πούτιν δεν έγιναν τυχαία. Ήρθαν κατά τη διάρκεια επίσκεψης στον Πρόεδρο της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο - κάτι που στο παρελθόν συνέβη λίγες στιγμές πριν το Κρεμλίνο χρησιμοποιήσει το λευκορωσικό έδαφος για στρατιωτικές μετακινήσεις στην Ουκρανία, ενώ την Παρασκευή έγινε κατά τη διάρκεια κοινών ασκήσεων τακτικής πυρηνικών όπλων μεταξύ των δύο χωρών. Ο Πούτιν μιλούσε για ειρήνη με ένα σκηνικό που δε συμβάδιζε όμως με τα λεγόμενά του.

 
Ο ρόλος του Βίκτορ Γιανουκόβιτς

Ο Πούτιν αμφισβήτησε τη νομιμότητα του προέδρου της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αφού το Κίεβο αναγκάστηκε να καθυστερήσει την διεξαγωγή εκλογών λόγω του ίδιου του πολέμου που ξεκίνησε ο Πούτιν. Την ίδια ώρα, υπήρξαν ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες ότι το ιδιωτικό τζετ του πρώην προέδρου της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανούκοβιτς προσγειώθηκε στη Λευκορωσία. Ο φιλορώσος Γιανούκοβιτς έφυγε από την Ουκρανία το 2014 αφού πιστές του δυνάμεις πυροβόλησαν και σκότωσαν δεκάδες διαδηλωτές στο κέντρο του Κιέβου. Η απλή πιθανότητα παρουσίας του ενώ ο Πούτιν και ο Λουκασένκο συναντήθηκαν οδήγησε σε εικασίες ότι η Μόσχα ήλπιζε και πάλι να σχεδιάσει την επιστροφή ενός αντιπροσώπου της στην εξουσία της Ουκρανίας.

Ο λιγότερο βάναυσος στόχος του Κρεμλίνου στην Ουκρανία –με μερική ή μερική κατοχή – εμπλέκει έναν πρόεδρο στο Κίεβο που θεωρεί πιστό, ο οποίος θα σταματήσει την πορεία της χώρας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ. Το σενάριο αυτό φαινόταν φανταστικό πριν από τη ρωσική εισβολή το 2022 αλλά τώρα δε φαντάζει τόσο αν θέλει να επιβληθεί σε έναν πληθυσμό που βράζει από τη βαρβαρότητα του Κρεμλίνου.

Το ερώτημα είναι όμως γιατί η Ρωσία μιλάει τώρα για ειρήνη τη στιγμή μάλιστα που φαίνεται να κερδίζει στην πρώτη γραμμή των μαχών;

Η διπλωματία ήταν πάντα ένα στρατιωτικό εργαλείο για το Κρεμλίνο. Μίλησε για την ειρήνη στη Συρία το 2015, καθώς τα αεροσκάφη του σφυροκόπησαν αμάχους σε περιοχές που ελέγχονται από τους αντάρτες. Μίλησε για ειρήνη το 2015 με την Ουκρανία, ενώ τα ρωσικά στρατεύματα και οι πληρεξούσιοί τους βρίσκονταν στη δίνη μιας πλήρους επίθεσης κατά της στρατηγικής ουκρανικής πόλης Debaltseve.

Όπως σχολιάζει το CNN, η μέχρι στιγμής εμπειρία δείχνει ότι ο Πούτιν πιστεύει ότι οι συνομιλίες αξίζει να συνεχιστούν σε περίπτωση που οδηγήσουν απροσδόκητα σε ένα χρήσιμο αποτέλεσμα χωρίς βία ή δίνουν στον αντίπαλό τους αφορμή για παύση στη μάχη για να προσπαθήσουν να τον ενθαρρύνουν για μια συμφωνία.

Η Μόσχα μπορεί επίσης να μιλάει ξανά για ειρήνη τώρα για δύο λόγους. Πρώτον, η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της συγκαλούν μια σύνοδο κορυφής ειρήνης στην Ελβετία τον Ιούνιο, όπου θα συζητήσουν, χωρίς τη Ρωσία, τι είδους συμφωνία θα μπορούσε να αποδεχθεί. Πιθανότατα στοχεύει στην οικοδόμηση μιας δυναμικής που μπορεί να πάρει το Κρεμλίνο όταν οι δυνάμεις του εξαντληθούν τελικά στρατιωτικά ή βρεθεί σε αδιέξοδο.

Ο Ζελένσκι εξέφρασε την ελπίδα του ότι η Κίνα - ο πιο ισχυρός σύμμαχος της Ρωσίας αλλά μόνο μερικός υποστηρικτής στον πόλεμο της Ουκρανίας - θα συμμετάσχει στη σύνοδο.Έτσι λοιπόν, είναι πιθανόν ο Πούτιν να μιλάει για ειρήνη σήμερα ώστε να προτείνει στο Πεκίνο να μην εμπλακεί στη διπλωματία για τη Ρωσία χωρίς την παρουσία της. Υπάρχει ελάχιστη πιθανότητα η σύνοδος κορυφής της Ελβετίας να τερματίσει τον πόλεμο, αλλά μπορεί να γίνεται περισσότερο κατανοητό στη Δύση το πόσο σοβαρή απειλή αποτελεί μια πραγματική ειρηνευτική συμφωνία της Μόσχας

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Ντμίτρο Κουλέμπα, δήλωσε την Παρασκευή ότι οι υπαινιγμοί του Πούτιν για ειρηνευτικές συνομιλίες αποσκοπούσαν άμεσα στη δολιοφθορά της συνόδου κορυφής. «Ο Πούτιν προς το παρόν δεν επιθυμεί να τερματίσει την επιθετικότητά του κατά της Ουκρανίας», έγραψε στο X, προσθέτοντας «γι' αυτό φοβάται τόσο πολύ» τη σύνοδο κορυφής της Ελβετίας.

Δεύτερον, και πιο σημαντικό, ο Πούτιν στέλνει μηνύματα στις κυβερνήσεις της Δύσης και στην τρέχουσα αμερικανική προεδρική εκστρατεία. Προσπαθεί να υποδείξει αδιαφανώς -ίσως στους λαϊκιστές στην Ευρώπη ή στους Ρεπουμπλικάνους του MAGA στις Ηνωμένες Πολιτείες - ότι είναι στα χέρια του μια απλή συμφωνία, στην οποία οι γραμμές του μετώπου, στις οποίες η Ουκρανία χάνει σήμερα με σημαντικές απώλειες, μπορούν ξαφνικά να «παγώσουν».

Η δυτική υποστήριξη για τον πόλεμο είναι δαπανηρή και όλο και πιο αντιδημοφιλής - αν και τα πρόσφατα 61 δισεκατομμύρια δολάρια που ψηφίστηκαν από το Κογκρέσο ίσως έδωσαν στο θέμα μια αναστολή από το να βρίσκεται στο έλεος της εκλογικής κοινής γνώμης για περίπου ένα χρόνο.

Το δημοσίευμα του Reuters επιτρέπει σε όσους στη Δύση θέλουν να δουν τον τερματισμό του πολέμου να πιστεύουν ότι το Κρεμλίνο θα μπορούσε να σταματήσει τον πόλεμο, ως έχει και μάλιστα αμέσως. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ έκανε το δημοσίευμα να ακούγεται σαν να αντανακλά τη μόνιμη θέση της Ρωσίας. Αλλά τελικά μπορεί να ακούγεται νέα και ενδιαφέρουσα σε βασικά δυτικά πρόσωπα: Τον Ντόναλντ Τραμπ - ο οποίος απέτυχε να εξηγήσει πώς θα υλοποιούσε τον ισχυρισμό του ότι θα μπορούσε να σταματήσει τον πόλεμο σε 24 ώρες - και άλλα μέλη του ΝΑΤΟ που διάκεινται λιγότερο εχθρικά σε σχέση με τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις χώρες της Βαλτικής, σχετικά με την ανάγκη να μην εμπιστευτούμε ποτέ τη Ρωσία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Ο Πούτιν είναι πραγματιστής. Ξεκίνησε τον πόλεμο πιστεύοντας ότι θα ήταν εύκολος. Τον συνέχισε πιστεύοντας ότι η ανοχή του στον πόνο, η αυταρχική του ασφάλεια και η υπομονή του για τη νίκη θα θριαμβεύσουν. Μπορεί να έχει δίκιο, μόνο τώρα. Βλέπει τώρα μια στιγμή εκλογικής αδυναμίας στις ΗΠΑ και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, την οποία αντιμετώπισε με ένα αόριστο, αδιαφανές μήνυμα ότι μπορεί να έρθει η ώρα για διπλωματία.

Πιθανόν να κερδίσει κάποια απήχηση μεταξύ εκείνων που ελπίζουν απεγνωσμένα ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία απλώς θα εξαφανιστεί, και οι οποίοι έχουν λιγότερο υπόψη τους την υπαρξιακή απειλή που θέτει μια νικηφόρα και υπερστρατιωτικοποιημένη Μόσχα στα ανατολικά μέλη του ΝΑΤΟ. Αλλά θα πρέπει να εξεταστεί μέσα από το πρίσμα του βαθύ κυνισμού της προηγούμενης διπλωματίας της Μόσχας στη Συρία και την Ουκρανία: χρησιμοποιείται ως χρόνος για να επιδιώξει άγρια τους ίδιους στρατιωτικούς στόχους, αλλά με το απατηλό σκηνικό ότι η ειρήνη μπορεί να είναι προ των πυλών.

πηγή


Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.