Πίτερ Σούτσιου
Θα βγει πραγματικά η Τουρκία από το ΝΑΤΟ ή θα εκδιωχθεί πρώτη; Αυτή την εβδομάδα, η Τουρκία ανέβαλε μια κρίσιμη συνάντηση με τη Σουηδία και τη Φινλανδία που προοριζόταν να επιλύσει ζητήματα σχετικά με την προσπάθεια των σκανδιναβικών εθνών να ενταχθούν στον Οργανισμό Βορειοατλαντικού Συμφώνου .
Τη Δευτέρα, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν προειδοποίησε επίσης ότι η Σουηδία δεν πρέπει να περιμένει από την Τουρκία να υποστηρίξει την υποψηφιότητά της για ένταξη μετά από μια διαδήλωση στη Στοκχόλμη στην οποία κάηκε ένα αντίγραφο του Κορανίου.
Τόσο η Σουηδία όσο και η Φινλανδία – ιστορικά ουδέτερα έθνη – επεδίωξαν την ένταξη στη διεθνή συμμαχία μετά την απρόκλητη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο, αλλά η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, πρέπει ακόμη να εγκρίνει τις προσφορές τους.
«Η Σουηδία δεν πρέπει να περιμένει υποστήριξη από εμάς για το ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Ερντογάν σε δημοσιογράφους μετά τη διαμαρτυρία, η οποία είχε εγκριθεί από Σουηδούς αξιωματούχους. Ωστόσο, η καύση του ιερού ισλαμικού βιβλίου δεν εγκρίθηκε. Νωρίτερα αυτό το μήνα Κούρδοι διαδηλωτές είχαν κρεμάσει και τον Τούρκο ηγέτη σε ομοίωμα.
«Είναι σαφές ότι εκείνοι που προκάλεσαν μια τέτοια ντροπή μπροστά στην πρεσβεία της χώρας μας δεν μπορούν πλέον να περιμένουν καμία καλοσύνη από εμάς σχετικά με την αίτησή τους», πρόσθεσε ο Ερντογάν.
Η Φινλανδία έχει αρχίσει να επιπλέει σόλο συμμετοχή εάν η Τουρκία δεν υποχωρήσει στην ένταξη της Σουηδίας.
Η Άγκυρα είναι το τελευταίο εμπόδιο που πρέπει να ξεπεράσουν η Στοκχόλμη και το Ελσίνκι για την ένταξη στο ΝΑΤΟ, αλλά τώρα τίθενται ερωτήματα εάν είναι δυνατόν τα δύο σκανδιναβικά έθνη να είναι σύντομα μέρος της συμμαχίας, ενώ η Τουρκία μπορεί να μην είναι. Ορισμένοι Τούρκοι αξιωματούχοι είχαν προτείνει ότι θα μπορούσε να αποχωρήσει από τη συμμαχία, στην οποία εντάχθηκε επίσημα στις 18 Φεβρουαρίου 1952. Πρωτόκολλο σχετικά με την ένταξή της υπογράφηκε τον Οκτώβριο του 1951.
Η Τουρκία και η περιφερειακή αντίπαλος Ελλάδα ήταν οι πρώτες προσθήκες στη συμμαχία.
Τα ρήγματα μεγαλώνουν
Η Άγκυρα ακύρωσε την επικείμενη επίσκεψη του Σουηδού υπουργού Άμυνας Παλ Τζόνσον στην Τουρκία και αυτή την εβδομάδα, ο αναπληρωτής ηγέτης του Πατριωτικού Κόμματος της Τουρκίας (Vatan Partisi) Ethem Sancak άφησε να εννοηθεί ότι οι εξελίξεις μπορεί να ωθήσουν τη χώρα του να κάνει ακόμη πιο δραματικά βήματα.
«Το ΝΑΤΟ μας αναγκάζει να το κάνουμε με τις προκλήσεις του. Επιδιώκουν να μας αντιπαραθέσουν με τη γειτονική μας Τουρκία. Η Τουρκία θα αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ σε πέντε με έξι μήνες», δήλωσε ο Σαντσάκ στην εφημερίδα Aydinlik. «Προσπαθούν [το ΝΑΤΟ] να μας πιάσουν στα διασταυρούμενα πυρά της Μέσης Ανατολής. Τέλος, μπορείτε να δείτε εκστρατείες κατά του Κορανίου στη Σουηδία και την Ολλανδία».
Ο υπουργός ισχυρίστηκε επίσης ότι πάνω από το 80% του τουρκικού πληθυσμού είναι κατά της συμμετοχής στη στρατιωτική συμμαχία - και πρότεινε ότι το Πατριωτικό κόμμα της Τουρκίας έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία για την πλήρη έξοδο από το ΝΑΤΟ και το κλείσιμο όλων των στρατιωτικών βάσεων που φιλοξενούν αμερικανικά στρατεύματα.
Οι εντάσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Άγκυρας σιγοβράζουν εδώ και χρόνια, αλλά αυξήθηκαν μετά την αποβολή της Τουρκίας από το πρόγραμμα Joint Strike Fighter της Lockheed Martin, αφού προχώρησε στην απόκτηση του ρωσικής κατασκευής συστήματος αεράμυνας S-35 "Triumf". Αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ έχουν υποστηρίξει ότι οι δύο πλατφόρμες δεν είναι συμβατές και η Λειτουργία και των δύο από την Τουρκία θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του μαχητικού αεροσκάφους πέμπτης γενιάς.
Πιο πρόσφατα, οι συνομιλίες για την Τουρκία να αποκτήσει έναν αριθμό προηγμένων αεροσκαφών F-16 Fighting Falcon, μαζί με κιτ εκσυγχρονισμού για τον τρέχοντα στόλο μαχητικών αεροσκαφών της, έχουν σταματήσει. Οι Αμερικανοί νομοθέτες στο Κογκρέσο ήταν επιφυλακτικοί με την εχθρική ρητορική της Τουρκίας εναντίον της Αθήνας, ενώ η αναμονή της Άγκυρας για την υποστήριξη της σουηδικής και της φινλανδικής ένταξης στο ΝΑΤΟ δεν πρόκειται να βοηθήσει στην επίλυση των ζητημάτων.
Κανένα έθνος δεν έχει αποχωρήσει εντελώς από το ΝΑΤΟ, ούτε έχει εκδιωχθεί. Η Τουρκία θα μπορούσε να είναι η πρώτη – τώρα είναι θέμα αν θα αποχωρήσει από τη συμμαχία ή αν θα εκδιωχθεί επίσημα. Αλλά φαίνεται όλο και περισσότερο ότι οι μέρες της Τουρκίας ως μέλους είναι μετρημένες.
Δημοσίευση σχολίου