Με την απειλή να απελάσει ξένους διπλωμάτες που στηρίζουν τον Οσμάν Καβαλά, ο Ερντογάν ανεβάζει για μία ακόμη φορά τους τόνους απέναντι στη Δύση. Που οφείλεται αυτό;
Ιωάννης ΧάρχαρηςΤο Πενταπόσταγμα, έγραψε ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας Ερντογάν, έδωσε εντολή στο υπουργείο Εξωτερικών να κηρύξει «ανεπιθύμητα πρόσωπα» (persona non grata) τους πρεσβευτές δέκα χωρών της Δύσης. Μία τέτοια απόφαση συνήθως συνεπάγεται την απέλαση των ανεπιθύμητων διπλωματών, κάτι που ωστόσο δεν έχει συμβεί μέχρι στιγμής. Και οι δέκα είχαν προηγουμένως ζητήσει, από κοινού, την απελευθέρωση του Οσμάν Καβαλά, ο οποίος επί τέσσερα χρόνια παραμένει στη φυλακή στην Τουρκία, χωρίς να του έχουν απαγγελθεί κατηγορίες. Την αποφυλάκιση του Καβαλά έχει ζητήσει από το 2019 και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Ο λόγος για την πρόκληση Ερντογάν είναι εμφανής: ο πρόεδρος της Τουρκίας, θέλει να αποσπάσει την προσοχή της κοινής γνώμης από εσωτερικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα του. Εκτιμάται, ότι ο Ερντογάν βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση, καθώς φθίνει συνεχώς η δημοτικότητά του στις δημοσκοπήσεις των τελευταίων μηνών. Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει το ανεξάρτητο ινστιτούτο ερευνών Avrasya στην Τουρκία, καθώς εκτιμά ότι το κυβερνών κόμμα AKP δεν συγκεντρώνει πλέον ούτε το 30% στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων.
Για πρώτη φορά μάλιστα μετά από δεκαετίες, η δημοσκοπική υποχώρηση του AKP φαίνεται να σφυρηλατεί την ενότητα των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Το κεμαλικό κόμμα CHP και το συντηρητικό, εθνικιστικό Iyi θα συγκέντρωναν από κοινού πάνω από το 40% των ψήφων. Εάν συνυπολογίσουμε ότι υπάρχουν και άλλα, μικρότερα κόμματα που διάκεινται εχθρικά στον Ερντογάν, συν το φιλοκουρδικό HDP που κυμαίνεται γύρω στο 10%, ο Τούρκος πρόεδρος έχει κάθε λόγο να προδικάζει από τώρα την ήττα του στις επικείμενες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές.
Δεν είναι μόνο ο εντεινόμενος αυταρχισμός και η αποδόμηση του κράτους δικαίου στην Τουρκία, αλλά κυρίως η κάκιστη οικονομική κατάσταση της χώρας, που μειώνει συνεχώς τα ποσοστά δημοτικότητας του Τούρκου προέδρου. Ο πληθωρισμός έχει φτάσει στο 20%, η διαφθορά προελαύνει και ο κατήφορος της τουρκικής λίρας δεν έχει τέλος. Το πρωί της προηγούμενης Δευτέρας, η ισοτιμία της λίρας είχε υποχωρήσει σε επίπεδα-ρεκόρ 9.8545 έναντι του αμερικανικού δολαρίου.
Οι συνέπειες είναι οδυνηρές: Εισαγόμενα αγαθά, τα οποία έχει ανάγκη η Τουρκία, είναι πλέον απλησίαστα. Πολλοί Τούρκοι είχαν δανειστεί χρήματα με ρήτρα δολαρίου, αλλά αδυνατούν τώρα να τα αποπληρώσουν. Ακόμη και στα καθημερινά καταναλωτικά αγαθά γίνονται συνεχείς ανατιμήσεις. Ο ίδιος ο Ερντογάν, με τη συμπεριφορά του επιδεινώνει την κατάσταση. Συνεχίζει τις πιέσεις προς την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας για να μειωθούν τα επιτόκια, αν και οι περισσότεροι ειδικοί προειδοποιούν ότι αυτή η τακτική είναι αναποτελεσματική.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ερντογάν ποντάρει σε ένα διπλωματικό «φιάσκο», επιχειρώντας να συσπειρώσει τους οπαδούς του. Το ίδιο είχε επιχειρήσει στην υπόθεση του συλληφθέντος ανταποκριτή της γερμανικής εφημερίδας Die Welt Ντενίζ Γιουτσέλ, τον οποίο αποκαλούσε «τρομοκράτη», αλλά και στη διπλωματική σύγκρουση με ΗΠΑ και Γαλλία για τις μαζικές δολοφονίες των Αρμενίων στη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.
Συνήθεις στόχοι του Ερντογάν σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι οι χώρες εκείνες που «δεν καταλαβαίνουν την Τουρκία» ή που «θέλουν να την περιορίσουν στα όρια μίας μικρής χώρας», αλλά και τα μέσα ενημέρωσης που «δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους». Η τακτική πόλωσης που ακολουθεί είναι πάντα η ίδια: με μία συγκρουσιακή τακτική θέλει να ξυπνήσει τα εθνικιστικά αντανακλαστικά πολλών Τούρκων, αναγκάζοντας έτσι και την αντιπολίτευση να συστρατευθεί σε μία «εθνική γραμμή».
Επίσης στα σχέδια του Ερντογάν είναι τα πολιτικά ανοίγματα στον Αχμέτ Νταβούτογλου και στο Αλί Μπατατζάν, κίνηση που ο δημοσιογράφος İsmail Saymaz, ανέλυσε την κατάσταση στην οποία ο Πρόεδρος Ερντογάν, κάλεσε τον Πρόεδρο του Κόμματος του Μέλλοντος Αχμέτ Νταβούτογλου και το κόμμα του στα εγκαίνια του AKΜ .
Ο Πρόεδρος του Κόμματος ΑΚ Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι ένας πολύ έμπειρος πολιτικός: «Ο Ερντογάν δεν θα περιμένει να χάσει τις εκλογές. «Το να υποτιμάς τον πρόεδρο Ερντογάν σημαίνει να χάσεις τις εκλογές», είπε.
Υποστηρίζοντας ότι η πρόσκληση του Προέδρου Ερντογάν στον Αχμέτ Νταβούτογλου στα εγκαίνια του AKM στο Ταξίμ ήταν σχέδιο, ο Ισμαήλ Σαϊμάζ είπε: «Θα είμαστε μάρτυρες του Προέδρου Ερντογάν να καλεί τον Αχμέτ Νταβούτογλου σε άλλες εκδηλώσεις τις επόμενες ημέρες. Θα δούμε επίσης τον Ali Babacan σε εκδήλωση. Μην το κοιτάς καν! . Στην τουρκική πολιτική ιστορία, δεν υπήρξε ποτέ ένα πολιτικό κόμμα που να έκανε πολιτικά «ανοίγματα», όπως το Κόμμα ΑΚ. Όλες αυτές τις τακτικές θα τις δούμε τις επόμενες μέρες. Αύριο, μια μέρα, θα πουν στον Νταβούτογλου : « Τι κάνεις με το HDP; » είπε
Ωστόσο, αυτή τη φορά η τακτική του δεν φαίνεται να αποδίδει, τουλάχιστον όσον αφορά την αντιπολίτευση. Οι πολιτικοί του αντίπαλοι δεν υποχωρούν. Ο επικεφαλής του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης CHP, Κεμάλ Κιλιντζάρογλου, κατηγορεί τον Ερντογάν ότι «προσπαθεί να επινοήσει λόγους για την κατάρρευση της οικονομίας, ενώ η ευθύνη βαρύνει τον ίδιον».
Στο ίδιο μήκος κύματος μέχρι στιγμής κινείται και ο Αχμέτ Νταβούτογλου, άλλοτε υπουργός Εξωτερικών αλλά και πρωθυπουργός επί Ερντογάν, ο οποίος ακολουθεί πλέον τη δική του πορεία, έχει ιδρύσει το «Κόμμα του Μέλλοντος» στην Τουρκία και θεωρεί ότι στην πραγματικότητα ο Ερντογάν δεν ενδιαφέρεται ούτε για τον Οσμάν Καβαλά, ούτε για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι η πόλωση. «Χρησιμοποιεί τη γλώσσα του δρόμου και όχι τη στρατηγική σκέψη του ηγέτη και αυτό είναι ντροπή για τη χώρα μας», τονίζει ο Νταβούτογλου.
Κι όμως, είναι νωρίς ακόμη για να ξεγράψει κανείς τον Ερντογάν, ο οποίος διαθέτει πολλούς μοχλούς πίεσης. Για παράδειγμα μπορεί να στρέψει την Τουρκία, μία χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, ακόμη πιο κοντά στη Ρωσία. Ήδη έχει αγοράσει ρωσικούς πυραύλους S-400, παρά τις έντονες διαμαρτυρίες των Αμερικανών, με αποτέλεσμα οι ΗΠΑ να σταματήσουν την σχεδιαζόμενη πώληση πολεμικών αεροσκαφών F-35 στην Τουρκία. Τώρα ο Ερντογάν εξετάζει το ενδεχόμενο να προμηθευθεί ακόμη και ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη.
Στο ίδιο μήκος κύματος μέχρι στιγμής κινείται και ο Αχμέτ Νταβούτογλου, άλλοτε υπουργός Εξωτερικών αλλά και πρωθυπουργός επί Ερντογάν, ο οποίος ακολουθεί πλέον τη δική του πορεία, έχει ιδρύσει το «Κόμμα του Μέλλοντος» στην Τουρκία και θεωρεί ότι στην πραγματικότητα ο Ερντογάν δεν ενδιαφέρεται ούτε για τον Οσμάν Καβαλά, ούτε για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι η πόλωση. «Χρησιμοποιεί τη γλώσσα του δρόμου και όχι τη στρατηγική σκέψη του ηγέτη και αυτό είναι ντροπή για τη χώρα μας», τονίζει ο Νταβούτογλου.
Κι όμως, είναι νωρίς ακόμη για να ξεγράψει κανείς τον Ερντογάν, ο οποίος διαθέτει πολλούς μοχλούς πίεσης. Για παράδειγμα μπορεί να στρέψει την Τουρκία, μία χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, ακόμη πιο κοντά στη Ρωσία. Ήδη έχει αγοράσει ρωσικούς πυραύλους S-400, παρά τις έντονες διαμαρτυρίες των Αμερικανών, με αποτέλεσμα οι ΗΠΑ να σταματήσουν την σχεδιαζόμενη πώληση πολεμικών αεροσκαφών F-35 στην Τουρκία. Τώρα ο Ερντογάν εξετάζει το ενδεχόμενο να προμηθευθεί ακόμη και ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη.
Δημοσίευση σχολίου