Νίκος Μελέτης
Τον ρόλο του «λύκου που έγινε αρνάκι» υποδύθηκε στις Βρυξέλλες ο τούρκος ηγέτης Ταγίπ Ερντογάν, καθώς όχι μόνο στην συνάντηση του με τον Κ. Μητσοτάκη αλλά και στις συναντήσεις του με τον πρόεδρο Μπάιντεν, τον πρόεδρο Μακρόν και την «προστάτιδα» του καγκελάριο Μέρκελ εμφανίσθηκε με διαλλακτικό πρόσωπο, προβάλλοντας τον «σταθεροποιητικό» ρόλο της Τουρκίας και την στρατηγική σημασία που έχει η χώρα του για την «συλλογική Ασφάλεια» της Συμμαχίας.
Η συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν που διήρκεσε 50΄, έγινε με την συμμετοχή των δυο στενών συνεργατών τους, της πρ. Ελένης Σουρανή, διευθύντριας του Διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού και του Ι. Καλίν εκπροσώπου της Προεδρίας και στενότατου συνεργάτη του τούρκου προέδρου, γεγονός που έδωσε την ευκαιρία για εις βάθος συζήτηση μιας σειράς θεμάτων.
Εξάλλου οι Ε.Σουρανή και Ι. Καλίν ήταν αυτοί που είχαν επεξεργασθεί το χρονοδιάγραμμα διαλόγου πέρυσι το καλοκαίρι υπό την αιγίδα της κας. Μέρκελ, το οποίο κατάρρευσε με υπαιτιότητα της Τουρκίας που είχε επικαλεσθεί ως πρόσχημα την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία για μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ.
Το μήνυμα που θέλησαν να εκπέμψουν και οι δυο πλευρές, η Αθήνα με ενημέρωση διπλωματικών πηγών και την ανάρτηση του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη στο twitter και η τουρκική με δηλώσεις του ίδιου του Τ. Ερντογάν, είναι το χαμήλωμα των τόνων και η συναντίληψη για την ανάγκη αποφυγής εντάσεων.
Και οι δυο πλευρές επέμειναν, μετά από μια περίοδο πρωτόγνωρης έντασης και κλιμάκωσης ότι οι διαφορές που παραμένουν σε όλα τα σημαντικά θέματα θα πρέπει να αντιμετωπισθούν μέσω των διαύλων επικοινωνίας και του πλαισίου διαλόγου που υπάρχει μεταξύ των δυο χωρών. Των διερευνητικών επαφών, της συζήτησης για τα ΜΟΕ, τις πολιτικές διαβουλεύσεις και φυσικά μεταξύ των ηγετών των δυο χωρών.
Η Αθήνα επεδίωκε να αποκαταστήσει ένα δίαυλο επικοινωνίας σε επίπεδο κορυφής, ο οποίος δεν υπήρχε όλους τους τελευταίους μήνες, κάτι που δημιουργεί αρνητικό κλίμα και δίνει την ευκαιρία σε επίδοξους μεσολαβητές να παίζουν τελικά αρνητικό ρόλο, καθώς επιχειρούν να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα παρά εκείνα των δυο χωρών.
Βεβαίως η Τουρκία πάντοτε αντιμετώπιζε αρνητικά και κάθε προσπάθεια μεσολάβησης, διευκόλυνσης της επικοινωνίας ή παρέμβασης για αποκλιμάκωση, όταν αυτή προέρχονταν από την Ε.Ε. ή ακόμη και από την Ουάσιγκτον, καθώς θεωρούσε αυτές τις παρεμβάσεις ως μεροληπτικές υπέρ της Ελλάδας.
Ο στόχος ήταν να υπάρξουν και βήματα ώστε αυτή η φάση αποκλιμάκωσης να μην περιορισθεί σε μια τακτική κίνηση της Τουρκίας να ροκανίσει τον χρόνο, μέχρις ότου περάσει και η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. και βρει τις ισορροπίες με τον πρόεδρο Μπάιντεν, αλλά και με τον ή την διάδοχο της Ανγκελα Μέρκελ η οποία μέχρι τώρα ήταν το μεγάλο στήριγμα του κ. Ερντογάν στην Ευρώπη.
Και οι δυο πλευρές πρόβαλλαν την διάθεση τους για διάλογο. Όμως ο διάλογος δεν είναι πανάκεια, ούτε αυτομάτως λύνει προβλήματα ή εκτονώνει εντάσεις. Ο διάλογος και η αξία του, εξαρτάται από το περιεχόμενο του, την θεματολογία, το πλαίσιό του και φυσικά τις επιδιώξεις της κάθε πλευράς.
Η υπόσχεση για διάλογο με την Ελλάδα δεν λύνει τα προβλήματα στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, η δέσμευση για διάλογο με τον κ. Μπάιντεν, δεν λύνει το πρόβλημα των S400…
Ο κ. Ερντογάν μοίρασε υποσχέσεις για «Διάλογο» σε όλους στις Βρυξέλλες. Στην Ελλάδα, στην Ουάσιγκτον, στο Παρίσι, στο ίδιο το ΝΑΤΟ. Αυτό ήταν ίσως αρκετό για την δημιουργία μιας θετικής εικόνας, αλλά έχει ημερομηνία λήξης εάν δεν μετατραπεί σε ειλικρινή διάθεση για ουσιαστικό και εντός πλαισίου νομιμότητας, διάλογο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων.
Το ήπιο κλίμα πάντως είναι προϋπόθεση για την θετική ατζέντα των διμερών σχέσεων που έχει καταγραφεί από τους δυο υφυπουργούς εξωτερικών. Η οποία είναι ένα καλό βήμα αλλά τέτοιες προσπάθειες έχουν υπάρξει πολλές στο παρελθόν όταν ακόμη οι διμερείς σχέσεις ήταν λιγότερο φορτισμένες και «δηλητηριασμένες» και τελικά δεν μπόρεσαν να προχωρήσουν.
Η ατμοπλοϊκή σύνδεση Θεσσαλονίκης-Σμύρνης, η σιδηροδρομική σύνδεση Θεσσαλονίκης Κωνσταντινούπολης, η διάβαση των Κήπων είναι σχέδια που έχουν μπει στο τραπέζι εδώ και σχεδόν μια εικοσαετία….
Είναι σαφές ότι ο κ. Ερντογάν θεωρεί ότι πρέπει να περάσει έναν δύσκολο κάβο και σε αυτό δεν τον βολεύει να έχει ανοικτά μέτωπα με όλους. Η Αθήνα θα πρέπει να το έχει υπόψη της αυτό και έτσι ούτε καθησυχασμός να υπάρξει ούτε επανάπαυση. Γιατί ακόμη κι αν «κερδίσαμε» ήσυχα νερά στο Αιγαίο το καλοκαίρι, μην ξεχνάμε ότι μετά το καλοκαίρι ακολουθεί το φθινόπωρο και μετά ο χειμώνας….
Δημοσίευση σχολίου