Μαργαρίτης Γιώργος
Τις ίδιες πάνω κάτω ημέρες που ο λαλίστατος κος Πομπέο βρισκόταν στην Κρήτη και γευόταν τα κρητικά εδέσματα στην οικία Μητσοτάκη, τίς ίδιες ημέρες που η ελληνική πολιτική ελίτ περίμενε ανυπόμονα την απόφαση περί κυρώσεων –ή εργαλείων ή ό,τι άλλο– κατά της ταραχοποιού Τουρκίας, τις ίδιες ημέρες που το ΝΑΤΟ διαμόρφωνε την συμφωνία της "αποσυμπίεσης", στην Μαύρη θάλασσα λάμβανε χώρα μια άλλη ιστορία.
Το αμερικανικό αντιτορπιλικό κατευθυνόμενων βλημάτων της κλάσης Arleigh Burke, το USS Roosevelt, πραγματοποίησε από κοινού με την τουρκική φρεγάτα της κλάσης ΜΕΚΟ, την TCG Barbaros κοινά γυμνάσια τακτικού συντονισμού. Επρόκειτο για την έκτη φορά, μέσα στο 2020, που μονάδες του αμερικανικού ναυτικού επισκέπτονται την Μαύρη θάλασσα και ασκούνται μαζί με μονάδες του τουρκικού ναυτικού.
Για την βασική μόνιμη ναυτική μοίρα των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή, τα τέσσερα αντιτορπιλικά που έχουν ορμητήριο την βάση Ρότα στην Ισπανία, η Μαύρη θάλασσα είναι ο πιο συχνός προορισμός. Όχι ότι δεν έχουν και άλλες ευθύνες. Ο τομέας της δράσης τους περιλαμβάνει τις δυτικές ακτές της Αφρικής και ολόκληρη τη Μεσόγειο.
Οι συχνές αποστολές των αμερικανικών και τουρκικών πλοίων στην Μαύρη θάλασσα έχουν σκοπό να ενισχύσουν τη δυναμική της αντι-ρωσικής συμμαχίας που αναπτύσσεται στην περιοχή από χώρες που ανήκουν στο ΝΑΤΟ ή άλλες που συνεργάζονται με αυτό: Βουλγαρία, Γεωργία, Ρουμανία, Ουκρανία. Στην προώθηση ετούτης της συμμαχίας ο ρόλος της Τουρκίας είναι κομβικός. Οι διαθεσιμότητες του αμερικανικού ναυτικού δεν θα επέτρεπαν κανενός είδους επίδειξη χωρίς τη συμμετοχή του τουρκικού ναυτικού. Οι εξελίξεις στον νότιο Καύκασο μάλλον θα αναβαθμίσουν την όλη σχέση και συνακόλουθα την σημασία της Τουρκίας στην στρατηγική αυτή ζώνη.
Ο ειλικρινής κος Πομπέο το δήλωσε εξάλλου ευθέως στους Έλληνες συνομιλητές του: η αναμέτρηση στην περιοχή αφορά την Ρωσία και την Κίνα και μόνο αυτές. Τυχόν "διαφορές" ανάμεσα σε Τουρκία και Ελλάδα, απλά εκτρέπουν από την αναγκαία προσήλωση στο στόχο. Το λογικό συμπέρασμα είναι ότι ετούτες οι "διαφορές" πρέπει να επιλυθούν το ταχύτερο καθότι οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ έχουν άλλες δουλειές. Ο τρόπος επίλυσης των "διαφορών" ελάχιστα ενδιαφέρει την Ουάσιγκτον ή τις Βρυξέλλες.
Οι εχθροί Ρωσία-Κίνα
Στην αναμέτρηση, στην επιδιωκόμενη περίσφιξη των Ρωσίας είναι προφανές ότι η σημασία της Τουρκίας έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα από την αντίστοιχη της Ελλάδας: η τελευταία δεν μπορεί να τρομάξει κανέναν στην Μαύρη θάλασσα, ούτε και μπορεί να έχει κανενός είδους σημασία στις υποθέσεις της Κριμαίας, της Ουκρανίας ή του Καυκάσου. Η Ελλάδα είναι χρήσιμη ως βάση των μετόπισθεν, η Τουρκία μόνο μπορεί να χρησιμεύσει ως δύναμη κρούσης. Ετούτη την ιδιότητα και δυνατότητα την προβάλει εξάλλου σε κάθε ευκαιρία -από τη Λιβύη ως το Ιράκ και τον Καύκασο.
Η ελληνοαμερικανική αμυντική συμφωνία στην οποία πολλά επένδυσαν η προηγούμενη και η παρούσα κυβέρνηση, η διεύρυνση της βάσης της Σούδας, η Αλεξανδρούπολη, το Στεφανοβίκειο, η Λάρισα, έχουν αυτόν τον χαρακτήρα. Στο πολιτικό επίπεδο η χωρίς υποσημειώσεις αποδοχή του συνόλου των αμερικανικών διεκδικήσεων και αιτημάτων σημαίνει ότι η χώρα μας στρατεύθηκε πλήρως στην μεγάλη υπόθεση του δυτικού κόσμου. Στον πόλεμό του. Με λίγα λόγια οι κυβερνήσεις αυτές (των Τσίπρα, Μητσοτάκη) προσυπέγραψαν ότι εχθρός της Ελλάδας είναι η Κίνα και η Ρωσία – όχι η σύμμαχος Τουρκία.
Η πολιτική αντίληψη και η συναφής συνείδηση της πραγματικότητας από τις δύο ως τώρα ελληνικές κυβερνήσεις που διαχειρίστηκαν τα της "στράτευσης" αυτής είναι ασαφείς. Σημειώνεται ότι η αρχή αυτής της "στράτευσης" έγινε με την περίφημη Συμφωνία των Πρεσπών που κλήθηκε να υπηρετήσει τις ανάγκες του ΝΑΤΟ στα δυτικά Βαλκάνια – την περίσφυξη της διστακτικής Σερβίας.
Όταν λοιπόν λέμε ότι είναι ασαφείς εννοούμε ότι είναι αβέβαιο εάν οι κινήσεις της Αθήνας προκλήθηκαν από τη στρατηγική επιλογή της αναγκαίας και επιθυμητής συμμετοχής στην δυτική σταυροφορία κατά της Ρωσίας και της Κίνας ή εάν με έμμεσο τρόπο επιχείρησαν να θωρακίσουν την χώρα απέναντι στην Τουρκία διαμέσου της πλήρους εμπλοκής στα νατοϊκά σχέδια. Πιθανόν να ισχύουν και τα δύο αν και το ποσοστό της συμμετοχής του κάθε στόχου στην ασκούμενη πολιτική μεταβάλλεται ενίοτε είτε προς τη μία, είτε προς την άλλη επιλογή.
Επαναφορά στη δυτική "κανονικότητα" μέσω Πομπέο
Σε περιπτώσεις διαφαινόμενης παρέκκλισης ακολουθεί μια επίσκεψη του κου Πομπέο ή όποιου άλλου Αμερικανού αξιωματούχου στην Αθήνα για διόρθωση και επαναφορά. Το τελευταίο δικαιολογεί την δεύτερη σε λίγο χρόνο άφιξη του κου Πομπέο στην Ελλάδα. Η αντι-τουρκική κινητοποίηση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων στον Έβρο, στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο εμπεριείχε τον κίνδυνο παρέκκλισης. Για το λόγο αυτό διόρθωσε την εκτροπή με τους λόγους του ο υπουργός: ο κοινός αντίπαλος είναι η Ρωσία και η Κίνα, τόνισε με εκκωφαντικά διαυγή τρόπο.
Έτσι λοιπόν το «ανήκομεν είς την Δύσιν» (με έμφαση στο «ανήκομεν») υπερκαλύπτει τυχόν άλλα επιμέρους συμφέροντα της χώρας μας. Την διεκδίκηση του απαραβίαστου της επικράτειάς της λόγου χάρη ή την προάσπιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων σε θάλασσες και αέρα. Έχουμε την αίσθηση ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις αντιλαμβάνονται το ζήτημα και τους κινδύνους που οι αντιφάσεις του εμπεριέχουν. Μη έχοντας εναλλακτική επιλογή σέρνονται άβουλες πίσω από τις εξελίξεις εφαρμόζοντας μια ανερμάτιστη πολιτική που χαρακτηρίζεται από ισχυρές διαδοχικές εκπτώσεις σε όλο το φάσμα των εθνικών ζητημάτων.
Μια επιλογή αυτού του είδους δεν έχει προοπτικές. Στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο σε ελπίδες και προσδοκίες, ενίοτε μεταφυσικού χαρακτήρα. Είτε προσμένουν κάποιο θαύμα -ως την Δευτέρα Παρουσία ένα πράμα- είτε εύχονται να εμφανιστούν τα αδιέξοδα στην επόμενη από τη δική τους βάρδια. Τα υπόλοιπα είναι απλά και μόνο λόγια του αέρα. «Επικοινωνία» όπως το λένε στην τρέχουσα ορολογία.
Τις ίδιες πάνω κάτω ημέρες που ο λαλίστατος κος Πομπέο βρισκόταν στην Κρήτη και γευόταν τα κρητικά εδέσματα στην οικία Μητσοτάκη, τίς ίδιες ημέρες που η ελληνική πολιτική ελίτ περίμενε ανυπόμονα την απόφαση περί κυρώσεων –ή εργαλείων ή ό,τι άλλο– κατά της ταραχοποιού Τουρκίας, τις ίδιες ημέρες που το ΝΑΤΟ διαμόρφωνε την συμφωνία της "αποσυμπίεσης", στην Μαύρη θάλασσα λάμβανε χώρα μια άλλη ιστορία.
Το αμερικανικό αντιτορπιλικό κατευθυνόμενων βλημάτων της κλάσης Arleigh Burke, το USS Roosevelt, πραγματοποίησε από κοινού με την τουρκική φρεγάτα της κλάσης ΜΕΚΟ, την TCG Barbaros κοινά γυμνάσια τακτικού συντονισμού. Επρόκειτο για την έκτη φορά, μέσα στο 2020, που μονάδες του αμερικανικού ναυτικού επισκέπτονται την Μαύρη θάλασσα και ασκούνται μαζί με μονάδες του τουρκικού ναυτικού.
Για την βασική μόνιμη ναυτική μοίρα των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή, τα τέσσερα αντιτορπιλικά που έχουν ορμητήριο την βάση Ρότα στην Ισπανία, η Μαύρη θάλασσα είναι ο πιο συχνός προορισμός. Όχι ότι δεν έχουν και άλλες ευθύνες. Ο τομέας της δράσης τους περιλαμβάνει τις δυτικές ακτές της Αφρικής και ολόκληρη τη Μεσόγειο.
Οι συχνές αποστολές των αμερικανικών και τουρκικών πλοίων στην Μαύρη θάλασσα έχουν σκοπό να ενισχύσουν τη δυναμική της αντι-ρωσικής συμμαχίας που αναπτύσσεται στην περιοχή από χώρες που ανήκουν στο ΝΑΤΟ ή άλλες που συνεργάζονται με αυτό: Βουλγαρία, Γεωργία, Ρουμανία, Ουκρανία. Στην προώθηση ετούτης της συμμαχίας ο ρόλος της Τουρκίας είναι κομβικός. Οι διαθεσιμότητες του αμερικανικού ναυτικού δεν θα επέτρεπαν κανενός είδους επίδειξη χωρίς τη συμμετοχή του τουρκικού ναυτικού. Οι εξελίξεις στον νότιο Καύκασο μάλλον θα αναβαθμίσουν την όλη σχέση και συνακόλουθα την σημασία της Τουρκίας στην στρατηγική αυτή ζώνη.
Ο ειλικρινής κος Πομπέο το δήλωσε εξάλλου ευθέως στους Έλληνες συνομιλητές του: η αναμέτρηση στην περιοχή αφορά την Ρωσία και την Κίνα και μόνο αυτές. Τυχόν "διαφορές" ανάμεσα σε Τουρκία και Ελλάδα, απλά εκτρέπουν από την αναγκαία προσήλωση στο στόχο. Το λογικό συμπέρασμα είναι ότι ετούτες οι "διαφορές" πρέπει να επιλυθούν το ταχύτερο καθότι οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ έχουν άλλες δουλειές. Ο τρόπος επίλυσης των "διαφορών" ελάχιστα ενδιαφέρει την Ουάσιγκτον ή τις Βρυξέλλες.
Οι εχθροί Ρωσία-Κίνα
Στην αναμέτρηση, στην επιδιωκόμενη περίσφιξη των Ρωσίας είναι προφανές ότι η σημασία της Τουρκίας έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα από την αντίστοιχη της Ελλάδας: η τελευταία δεν μπορεί να τρομάξει κανέναν στην Μαύρη θάλασσα, ούτε και μπορεί να έχει κανενός είδους σημασία στις υποθέσεις της Κριμαίας, της Ουκρανίας ή του Καυκάσου. Η Ελλάδα είναι χρήσιμη ως βάση των μετόπισθεν, η Τουρκία μόνο μπορεί να χρησιμεύσει ως δύναμη κρούσης. Ετούτη την ιδιότητα και δυνατότητα την προβάλει εξάλλου σε κάθε ευκαιρία -από τη Λιβύη ως το Ιράκ και τον Καύκασο.
Η ελληνοαμερικανική αμυντική συμφωνία στην οποία πολλά επένδυσαν η προηγούμενη και η παρούσα κυβέρνηση, η διεύρυνση της βάσης της Σούδας, η Αλεξανδρούπολη, το Στεφανοβίκειο, η Λάρισα, έχουν αυτόν τον χαρακτήρα. Στο πολιτικό επίπεδο η χωρίς υποσημειώσεις αποδοχή του συνόλου των αμερικανικών διεκδικήσεων και αιτημάτων σημαίνει ότι η χώρα μας στρατεύθηκε πλήρως στην μεγάλη υπόθεση του δυτικού κόσμου. Στον πόλεμό του. Με λίγα λόγια οι κυβερνήσεις αυτές (των Τσίπρα, Μητσοτάκη) προσυπέγραψαν ότι εχθρός της Ελλάδας είναι η Κίνα και η Ρωσία – όχι η σύμμαχος Τουρκία.
Η πολιτική αντίληψη και η συναφής συνείδηση της πραγματικότητας από τις δύο ως τώρα ελληνικές κυβερνήσεις που διαχειρίστηκαν τα της "στράτευσης" αυτής είναι ασαφείς. Σημειώνεται ότι η αρχή αυτής της "στράτευσης" έγινε με την περίφημη Συμφωνία των Πρεσπών που κλήθηκε να υπηρετήσει τις ανάγκες του ΝΑΤΟ στα δυτικά Βαλκάνια – την περίσφυξη της διστακτικής Σερβίας.
Όταν λοιπόν λέμε ότι είναι ασαφείς εννοούμε ότι είναι αβέβαιο εάν οι κινήσεις της Αθήνας προκλήθηκαν από τη στρατηγική επιλογή της αναγκαίας και επιθυμητής συμμετοχής στην δυτική σταυροφορία κατά της Ρωσίας και της Κίνας ή εάν με έμμεσο τρόπο επιχείρησαν να θωρακίσουν την χώρα απέναντι στην Τουρκία διαμέσου της πλήρους εμπλοκής στα νατοϊκά σχέδια. Πιθανόν να ισχύουν και τα δύο αν και το ποσοστό της συμμετοχής του κάθε στόχου στην ασκούμενη πολιτική μεταβάλλεται ενίοτε είτε προς τη μία, είτε προς την άλλη επιλογή.
Επαναφορά στη δυτική "κανονικότητα" μέσω Πομπέο
Σε περιπτώσεις διαφαινόμενης παρέκκλισης ακολουθεί μια επίσκεψη του κου Πομπέο ή όποιου άλλου Αμερικανού αξιωματούχου στην Αθήνα για διόρθωση και επαναφορά. Το τελευταίο δικαιολογεί την δεύτερη σε λίγο χρόνο άφιξη του κου Πομπέο στην Ελλάδα. Η αντι-τουρκική κινητοποίηση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων στον Έβρο, στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο εμπεριείχε τον κίνδυνο παρέκκλισης. Για το λόγο αυτό διόρθωσε την εκτροπή με τους λόγους του ο υπουργός: ο κοινός αντίπαλος είναι η Ρωσία και η Κίνα, τόνισε με εκκωφαντικά διαυγή τρόπο.
Έτσι λοιπόν το «ανήκομεν είς την Δύσιν» (με έμφαση στο «ανήκομεν») υπερκαλύπτει τυχόν άλλα επιμέρους συμφέροντα της χώρας μας. Την διεκδίκηση του απαραβίαστου της επικράτειάς της λόγου χάρη ή την προάσπιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων σε θάλασσες και αέρα. Έχουμε την αίσθηση ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις αντιλαμβάνονται το ζήτημα και τους κινδύνους που οι αντιφάσεις του εμπεριέχουν. Μη έχοντας εναλλακτική επιλογή σέρνονται άβουλες πίσω από τις εξελίξεις εφαρμόζοντας μια ανερμάτιστη πολιτική που χαρακτηρίζεται από ισχυρές διαδοχικές εκπτώσεις σε όλο το φάσμα των εθνικών ζητημάτων.
Μια επιλογή αυτού του είδους δεν έχει προοπτικές. Στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο σε ελπίδες και προσδοκίες, ενίοτε μεταφυσικού χαρακτήρα. Είτε προσμένουν κάποιο θαύμα -ως την Δευτέρα Παρουσία ένα πράμα- είτε εύχονται να εμφανιστούν τα αδιέξοδα στην επόμενη από τη δική τους βάρδια. Τα υπόλοιπα είναι απλά και μόνο λόγια του αέρα. «Επικοινωνία» όπως το λένε στην τρέχουσα ορολογία.
Δημοσίευση σχολίου