Η νέα κρίση μεταξύ Αζέρων και Αρμενίων και οι μάχες που έχουν ξεσπάσει στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, στα βορειοανατολικά σύνορα της Τουρκίας φέρνουν για μια ακόμη φορά στην επιφάνεια τα αντικρουόμενα συμφέροντα της Ρωσίας με την Τουρκία.
Μετά από σφοδρές μάχες στο θύλακα Ναγκόρνο Καραμπάχ με πολλούς νεκρούς και τραυματίες, μεταξύ αυτών και άμαχοι, από τα μεσάνυχτα Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση.
Πρόκειται για δύο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες στην ευαίσθητη περιοχή του Καυκάσου, που τους χωρίζει μίσος δεκαετιών με επίκεντρο τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Μια περιφέρεια που οι Σοβιετικοί προσάρτησαν το 1921 στο κυρίως ισλαμικό Αζερμπαϊτζάν, αλλά το 1991 κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία του με τη στήριξη της Αρμενίας, κράτος κατεξοχήν χριστιανικό.
Ακολούθησαν πολλές ένοπλες συγκρούσεις με χιλιάδες νεκρούς και από τις δύο πλευρές παρά τη προσπάθεια διαμεσολάβησης, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) το 1994.
Η Τουρκία, η οποία τρέφει από καιρό γεωστρατηγικές φιλοδοξίες στην περιοχή του Καυκάσου και τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, που προέκυψαν από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, έχει αναγάγει το Αζερμπαϊτζάν, χώρα τουρκόφωνη και πλούσια σε υδρογονάνθρακες, σε κύριο σύμμαχό της στην περιοχή. Εκτός από τους κοινούς ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς τους και και τα κοινά ενεργειακά προγράμματα, όπως ο αγωγός από το Μπακού στο τουρκικό λιμάνι Τσεϊχάν της Μεσογείου, τους συνδέει και φιλία που στηρίζεται στην κοινή άπωση για την Αρμενία.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο πρόεδρος Ερντογάν έσπευσε αμέσως μετά την έναρξη των εχθροπραξιών, δια του εκπροσώπου του Ιμπραχίμ Καλίν, να προσφέρει στήριξη στο Αζερμπαϊτζάν.
«Η Τουρκία παραμένει αλληλέγγυα με το Αζερμπαϊτζάν. Δεσμευόμαστε να στηρίξουμε το Αζερμπαϊτζάν με κάθε δυνατό μέσο. Είμαστε δύο πολύ κοντινά έθνη. Στην πραγματικότητα, θεωρούμαστε ως ένα έθνος με δύο κράτη, έχουμε μια πολύ ιδιαίτερη σχέση. Φυσικά θα συνεχίσουμε να βρισκόμαστε στο πλευρό των Αζέρων και της κυβέρνησης εναντίον κάθε είδους επιθετικότητα από την Αρμενία ή κάποιο άλλο κράτος».
Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ δεν αιφνιδιάστηκαν από τις χθεσινές εξελίξεις. Και οι δύο πλευρές προετοιμάζονταν από καιρό για μια μεγάλης κλίμακας πολεμική επιχείρηση, η οποία όμως δεν ήταν γενικότερα τόσο εμφανής, υποστηρίζει μιλώντας στη DW η Σίλβια Στέμπε, δημοσιογράφος με ειδίκευση στην ανατολική Ευρώπη και στο νότιο Καύκασο. Τώρα όμως έχει εμπλακεί και ένας νέος εταίρος, η Τουρκία. «Το καινούργιο αυτή τη φορά είναι ότι η Τουρκία έχει αναμειχθεί περισσότερο και στηρίζει το Αζερμπαϊτζάν πιο πολύ από ότι τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό θα μπορούσε να παρακινήσει την ηγεσία στο Μπακού να κλιμακώσει την κατάσταση. Παρακολουθούμε επίσης χορήγηση ρωσικών όπλων στην Αρμενία. Τουρκία και Ρωσία θα μπορούσαν λοιπόν να αναμειχθούν στη διένεξη περισσότερο από παλαιότερα».
Η Τουρκία βλέπει στην αναζωπύρωση της διαμάχης για το Ναγκόρνο Καραμπάχ, μια ιστορική ευκαιρία μεγαλύτερης διείσδυσης στην περιοχή και άσκησης επιρροής στο πλευρό του Αζέρου προέδρου, Ιλχάμ Αλίγεφ, ο οποίος διαδέχθηκε στην εξουσία τον πατέρα του Χαϊντάρ Αλγίεφ, πρώην στέλεχος της KGB που κυβέρνησε επί χρόνια τη χώρα με σιδηρά πυγμή.
«Και οι δύο πρόεδροι με τις κυβερνήσεις τους προσπαθούν να συσπειρώσουν τους λαούς στον πλευρό τους και να τους αποπροσανατολίσουν από τα εσωτερικοπολιτικά προβλήματα» επισημαίνει η Σίλβια Στέμπε.
Μάλιστα τα τουρκικά μέσα προβάλλουν βίντεο τουρκικών ντρόουν Μπαϊρακτάρ που συμμετέχουν στις συγκρούσεις στην περιοχή, ενώ στην ίδια την Τουρκία έχει προκαλέσει αντιδράσεις δήλωση του αντιπροέδρου του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Ουνάλ Τσεβίκοζ, που επέκρινε την κυβέρνηση γιατί μετέφερε τζιχαντιστές και όπλα στην παραμεθόριο Αρμενίας Αζερμπαϊτζάν.
Προσχεδιασμένες οι ενέργειες του Μπακού;
Αναλυτές διαφωνούν αν οι ενέργειες του Αζερμπαϊτζάν που ήδη δηλώνει ότι έχει ανακαταλάβει 6 χωριά και ότι ξεκινάει επίθεση σε όλο το μέτωπο, είναι προσχεδιασμένες με συμμετοχή της Τουρκίας. Προφανώς, σημειώνουν, για να στρέψει την προσοχή της Ρωσίας σε ένα ακόμη μέτωπο ή αν πρόκειται για κίνηση της Μόσχας για να απασχολήσει την Τουρκία και στα βορειοανατολικά. Όπως είναι γνωστό, στο Ιντλίμπ της Συρίας, έχουν σταματήσει οι κοινές περιπολίες Τουρκίας Ρωσίας και ρωσικές δυνάμεις σφυροκοπούν την περιοχή. Παράλληλα οι δύο χώρες βρίσκονται σε αντίθετες παρατάξεις και στην Λιβύη όπου η κατάσταση παραμένει ρευστή, αν όχι εκρηκτική.
Η Αρμενία καταγγέλλει άμεση τουρκική εμπλοκή
Η Αρμενία κατηγόρησε σήμερα την Τουρκία ότι παρέχει άμεση στρατιωτική υποστήριξη στο Αζερμπαϊτζάν εν μέσω μιας αναζωπύρωσης της σύγκρουσης ανάμεσα στις δύο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες για την περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Αρμενίας αναφέρει σε ανακοίνωσή του ότι η Τουρκία έχει “άμεση παρουσία στο έδαφος”. Επίσης αναφέρει ότι Τούρκοι στρατιωτικοί ειδικοί “πολεμούν στο πλευρό” του Αζερμπαϊτζάν, το οποίο, όπως προσθέτει, χρησιμοποιεί επίσης τουρκικά όπλα, συμπεριλαμβανομένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drone) και μαχητικών αεροσκαφών.
Το Μπακού διέψευσε τις κατηγορίες αυτές.
Η Τουρκία απ’ την πλευρά της τόνισε σήμερα ότι η Αρμενία οφείλει να σταματήσει την κατοχή εδαφών του Αζερμπαϊτζάν και να στείλει πίσω τους “μισθοφόρους και τους τρομοκράτες” που έφερε από το εξωτερικό για να υπάρξει σταθερότητα στην περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, όπου συγκρούονται αρμενικές και αζέρικες δυνάμεις.
“Η Αρμενία οφείλει αμέσως να σταματήσει τις επιθέσεις της, να στείλει πίσω τους μισθοφόρους και τους τρομοκράτες που έφερε από το εξωτερικό και να αποσυρθεί από τα εδάφη του Αζερμπαϊτζάν”, δήλωσε ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ, προσθέτοντας ότι χρειάζεται κατάπαυση του πυρός και ειρήνη.
ΕΕ: Απαράδεκτη οποιαδήποτε ξένη εμπλοκή
Η κλιμάκωση των μαχών στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι «πολύ ανησυχητική» και οποιαδήποτε εξωτερική ανάμιξη είναι «απαράδεκτη», δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοσέπ Μπορέλ.
«Καμιά ανάμιξη δεν είναι αποδεκτή» στη σύγκρουση αυτή και «η κλιμάκωση είναι πολύ ανησυχητική, διότι μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για τη σταθερότητα της περιοχής», δήλωσε ο Πέτερ Στάνο στη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Με πληροφορίες από DW/APTN/AFP/Reuters
Δημοσίευση σχολίου