Δημήτρης Δεληολάνης
Το περασμένο έτος η Τουρκία ήταν ο τρίτος καλύτερος πελάτης για την ιταλική πολεμική βιομηχανία, καλύπτοντας μόνη της το 7,5% των συνολικών ιταλικών εξαγωγών όπλων. Μπροστά της το Κατάρ, που ήταν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας για συνολικά 1,9 δισ. ευρώ, και το Πακιστάν. Κατά το 2018 η Τουρκία αγόρασε ιταλικά όπλα για συνολικά 632,3 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αισθητή αύξηση σε σχέση με το 2017, όταν η Άγκυρα είχε αγοράσει ιταλικά όπλα για 266,1 εκατ. και σε σχέση με το 2016 όταν το συνολικό ποσό ανήρχετο σε 133,4 εκατ. ευρώ. Με άλλα λόγια, η Τουρκία αναδεικνύεται ως όλο και πιο σημαντικός πελάτης της ιταλικής πολεμικής βιομηχανίας.
Στα ποσά αυτά πρέπει να προσθέσουμε και τις πολλές δεκάδες εκατομμύρια που ξοδεύει η Τουρκία, συμμετέχοντας στα πανευρωπαϊκά και νατοϊκά σχέδια ανάπτυξης νέων οπλικών συστημάτων. Πιο συγκεκριμένα, η Άγκυρα συμμετέχει στη διεθνή ομάδα (αποτελούμενη από δεκάδες αμερικανικές κι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις) για το σχεδιασμό νέου multirole αεροπλάνου. Επίσης, στην ομάδα (συμμετέχει και η Ελλάδα) σχεδιασμού ενός νέου δικτύου ραντάρ της οποίας ηγείται ο ιταλικός κρατικός όμιλος Leonardo (πρώην Finmeccanica. Τέλος, στην ομάδα (και αυτή με ελληνική συμμετοχή) για το σχεδιασμό ενός νέου συστήματος ηλεκτρονικού ελέγχου.
Πρέπει να αναφερθούν και οι τέσσερις άδειες εξαγωγής που εκδόθηκαν το περασμένο έτος (ύψους 1.055.000 ευρώ) για όπλα που πουλήθηκαν με τη διαμεσολάβηση της Τουρκίας σε μη κατονομαζόμενες τρίτες χώρες. Καθώς και τα περίπου 30 εκατ. που πλήρωσε επιπρόσθετα η Τουρκία για επιδιορθώσεις και εξάσκηση των στρατιωτικών της στα νέα ιταλικά όπλα.
Τα στοιχεία προέρχονται από τη φετινή έκθεση που το ιταλικό υπουργείο Άμυνας κατέθεσε στο Κοινοβούλιο, αναφορικά με τις εξαγωγές όπλων κατά το προηγούμενο έτος. Η κατάθεση της ετήσιας έκθεσης είναι υποχρεωτική, παρόλο που με την πάροδο του χρόνου, οι πιέσεις τόσο της ιταλικής βιομηχανίας, όσο και των ξένων αγοραστών μειώνουν τα επίπεδα διαφάνειας. Επί παραδείγματι, στα τελευταία έτη αναγράφεται το συνολικό ποσό των αδειών εξαγωγής στην κάθε χώρα, αλλά δεν αναφέρεται πλέον τι ακριβώς πουλήθηκε.
Η Τουρκία λατρεύει τα ιταλικά όπλα
Η έκθεση αναφέρει ότι οι άδειες εξαγωγής προς την Άγκυρα ήταν συνολικά 70 και οι αναγραφείσες καταστάσεις είναι με κωδικούς που αφορούν ουσιαστικά τα πάντα: από τα όπλα με διάμετρο άνω των 12,7 χιλιοστών έως τα αεροπλάνα, τις ρουκέτες, τους πυραύλους και την τεχνολογία για την παραγωγή και την χρήση τους. Περισσότερες λεπτομέρειες, όμως, για τις ιταλικές εξαγωγές όπλων μας έδωσε ο Τζόρτζο Μπερέτα, ερευνητής του Διαρκούς Παρατηρητηρίου για τον ελαφρύ οπλισμό (OPAL) της Μπρέσσια, της πόλης δηλαδή όπου γεννήθηκε, πριν από αιώνες, η πολεμική βιομηχανία της Ιταλίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει ο Ιταλός αναλυτής, η πιο σημαντική πώληση ιταλικών όπλων στην Τουρκία αφορά τα επιθετικά ελικόπτερα Mangusta. Ήδη από το 2010, η ιταλική βιομηχανία Agusta Westland είχε κλείσει συμφωνία με την τουρκική κρατική ΤΑΙ (Τurkish Aerospace Industries) για την παραγωγή στην Τουρκία αυτού του ελικοπτέρου, που στην τουρκική εκδοχή του μετονομάστηκε T129 ATAK και εθεάθη επί το έργον και στην εισβολή στην Συρία.
Αρχικά η συμφωνία πρόβλεπε την παραγωγή 51 ελικοπτέρων, που ήδη από το 2011 έγιναν 60 και από τότε η γραμμή συναρμολόγησης ποτέ δεν σταμάτησε. Πιο πρόσφατα, ξεκίνησε και η παραγωγή του ελικοπτέρου, προσαρμοσμένου όμως, για τις ανάγκες του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού.
Ο ιταλικός όμιλος Leonardo συνεργάζεται με το τουρκικό υπουργείο Άμυνας και στην κατασκευή κατασκοπευτικών δορυφόρων, στη δημιουργία και εγκατάσταση στη Σμύρνη του ηλεκτρονικού συστήματος ελέγχου της θάλασσας VTMS (Vessel Traffic Management System), τον εκσυγχρονισμό του εναερίου ελέγχου, των ραντάρ, καθώς και στην πώληση πυροβόλων για την τουρκική ακτοφυλακή.
Και η γνωστή Beretta της Μπρέσσια έχει ανοίξει δικό της εργοστάσιο στην Τουρκία μέσω της θυγατρικής της Stoeger. Τα τουρκικής κατασκευής πιστόλια της Μπερέτα συμμετέχουν συστηματικά σε όλους τους διαγωνισμούς για τον εξοπλισμό των σωμάτων ασφαλείας και των ενόπλων δυνάμεων, στις οποίες μάλιστα έχουν κατά καιρούς πουλήσει ορισμένες ποσότητες.
Συμβόλαια με την ιταλική πολεμική βιομηχανία
Τον Φεβρουάριο στο ναυπηγείο Τούζλα, κοντά στην Κωνσταντινούπολη, ολοκληρώθηκε η κατασκευή της πρώτης κορβέτας ηλεκτρονικής παρακολούθησης της Τουρκίας. Η κορβέτα είναι εξοπλισμένη με πυροβόλο των 76 χιλιοστών της ιταλικής Oto Melara. Η ίδια βιομηχανία έχει εξοπλίσει με κανόνια διάφορα πλοία του τουρκικού στόλου. Μια άλλη ιταλική βιομηχανία του ομίλου Leonardo, η Alenia, έχει εξοπλίσει το τουρκικό ναυτικό με αεροπλάνα τύπου ATR72 για περιπολία, ηλεκτρονικό έλεγχο και εντοπισμό υποβρυχίων.
Τα αεροπλάνα, που στην τουρκική εκδοχή τους ονομάζονται Meltem III, προσαρμόζονται στις επιχειρησιακές ανάγκες του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού στις εγκαταστάσεις της ΤΑΙ.
Αυτή η έντονη εμπορική δραστηριότητα της ιταλικής πολεμικής βιομηχανίας στην Τουρκία οδήγησε τον Όμιλο Leonardo να εγκαινιάσει πριν από χρόνια μεγαλοπρεπές γραφείο εκπροσώπησης στην Κωνσταντινούπολη και ένα μικρότερο στην Άγκυρα, όπου απασχολούνται εκατοντάδες εργαζόμενοι.
Η ιταλική πολεμική βιομηχανία έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο να κατευθύνει τη στάση των ιταλικών κυβερνήσεων απέναντι στην Άγκυρα. Παράλληλα, έχει εξασφαλίσει τη διαχρονική υποστήριξη σημαντικής μερίδας του ιταλικού πολιτικού προσωπικού, αρχής γενομένης από την πρώην Ευρωπαία Επίτροπο και πρώην υπουργό Εξωτερικών (και νυν γερουσιάστρια εκλεγμένη με το Δημοκρατικό Κόμμα) Έμα Μπονίνο, τους Ριζοσπάστες οπαδούς της, αλλά και ανώτερα στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος, οπαδούς του Ματέο Ρέντσι και της Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Αρκεί να αναφέρει κανείς ότι, την επομένη της άφιξης του Αμπντουλάχ Οτσαλάν στο αεροδρόμιο της Ρώμης το 1998, το κύριο θέμα που πρόβαλαν οι ιταλικές εφημερίδες, προκειμένου να πείσουν τον τότε πρωθυπουργό Μάσιμο ντ’ Αλέμα να τον παραδώσει στους Τούρκους, ήταν το συμβόλαιο για τα ελικόπτερα Mangusta. Τελικά το συμβόλαιο υπεγράφη μια δεκαετία αργότερα.
Εμπάργκο όπλων με εξαιρέσεις
Τώρα, η ιταλική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι μελετά εμπάργκο όπλων στην Τουρκία, εξαιρώντας όμως τις παραγγελίες που έχουν ήδη αδειοδοτηθεί, καθώς και τις συμπαραγωγές και τα κοινά εξοπλιστικά σχέδια, στα οποία συμμετέχουν οι δυο χώρες. Πρόκειται για μια χλιαρή στάση της ιταλικής κυβέρνησης, η οποία δεν ανταποκρίνεται στην επιθετικότητα που έδειξε η Άγκυρα εναντίον της Ιταλίας τα τελευταία χρόνια. Πέρα από την ανοιχτή απειλή εναντίον της πετρελαϊκής ΕΝΙ σε δυο οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ, είχαμε και περιστατικά που ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια του διπλωματικού savoir vivre.
Να αναφέρουμε μόνον ότι την επομένη της τουρκικής εισβολής στη Συρία, ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο κάλεσε τον Τούρκο πρεσβευτή στη Ρώμη Μουράτ Σαλίμ Εσενλί και του εξέφρασε τη "διαμαρτυρία" της ιταλικής κυβέρνησης. Πηγές του ιταλικού υπουργείου Εξωτερικών διοχέτευσαν την πληροφορία ότι η συνομιλία διεξήχθη σε πολύ βαρύ κλίμα και ότι ο Τούρκος πρεσβευτής απάντησε στη διαμαρτυρία με ανοιχτές απειλές και ύβρεις εναντίον της Ιταλίας.
Οι διαρροές επιβεβαιώθηκαν με τον πιο παταγώδη τρόπο. Μόλις βγήκε από το Μέγαρο Φαρνεζίνα, όπου εδρεύει το ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών, ο Τούρκος πρεσβευτής διοργάνωσε συνέντευξη Τύπου. Εμβρόντητοι οι Ιταλοί δημοσιογράφοι τον άκουσαν να κατηγορεί ευθέως την ιταλική κυβέρνηση ότι είναι «διεθνής εγκληματίας» και «συνένοχος των τρομοκρατών». Όσο για τις ευρωπαϊκές κυρώσεις, η «απάντηση μας θα είναι σκληρή», κατέληξε.
Μόνον η παρέμβαση του υπουργείου Εξωτερικών, που επικαλέστηκε λόγους εθνικής ασφαλείας, έπνιξε την είδηση της τουρκικής απρέπειας στα κυριότερα ιταλικά μέσα ενημέρωσης. Πάντως, στα τουρκικά προβλήθηκε ως τεκμήριο της αποφασιστικότητας της τουρκικής κυβέρνησης έναντι της Ιταλίας και ευρύτερα της Ευρώπης.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου