Αλέξανδρος Δρίβας
Τα ζητήματα που συνθέτουν μια αργή καταστροφή της χώρας μας από το 2009 και μετά, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για αισιοδοξία. Ο συνδυασμός διαχειριστικής και πολιτικής ανικανότητας στο εσωτερικό της πατρίδας μας και της ύπαρξης μιας ανοργάνωτης νομισματικής ένωσης, δημιουργεί μια αργή και επώδυνη καταστροφή. Σα να μην ήταν αυτός ο συνδυασμός επαρκής, η Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει μια απειλή που σταδιακά τείνει να γίνει υβριδικού τύπου, την Τουρκία του ΑΚΡ και την κλιμακούμενη ένταση στα Δυτικά Βαλκάνια. Το εσωτερικό ζήτημα (ελληνικό κράτος και Ε.Ε -επηρεάζει το 90% των νομοθετημάτων της Ελληνικής Βουλής-) είναι ευτυχώς ένα από τα τρία επίπεδα ανάλυσης (βλ. Lakatos). Το περιφερειακό σύστημα ισορροπιών που ζυμώνεται στην γειτονιά μας και το αντίστοιχο διεθνές, (τα άλλα δύο επίπεδα ανάλυσης) μαρτυρούν ένα πολύπλοκο μέλλον για τη χώρα μας.
Η συμμετοχή μας στην Ε.Ε, δεν αποτελεί μονόδρομο σωτηρίας όπως πολλοί υποστηρίζουν. Είναι απλώς ένα κομμάτι που με διαφορετική στάση θα μπορούσε να εξασφαλίσει ένα μέρος του μέλλοντός μας. Το διεθνές σύστημα καθορίζεται από τις μεγάλες δυνάμεις. Από τις ισχυρότερες δυνάμεις και αυτή τη στιγμή, τέτοιες μεγάλες δυνάμεις είναι οι ακόλουθες τέσσερις: ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία και Ινδία. Στη χάραξη εξωτερικής πολιτικής, ιεραρχούμε πάντα από πάνω προς τα κάτω. Οι μεγάλες δυνάμεις έχουν τη μεγαλύτερη δυνατή επιρροή σε ευκαιρίες και κινδύνους, επομένως, οφείλουμε να σχεδιάζουμε με γνώμονα τους ισχυρούς.
Τι αλλάζει στη αντίληψη των σχέσεών μας με τις Μεγάλες Δυνάμεις;
Πρώτον, οτι ο κόσμος του Ψυχρού Πολέμου έχει τελειώσει. Κάθε χώρα ανήκει σε κάποια συμμαχία ή έχει κάποια πιο στενή σχέση με κάποια μεγάλη δύναμη, επειδή το ποσοστό επιρροής της τελευταίας, είναι μεγαλύτερο από κάποια άλλη. Η Ελλάδα θα πολιτευτεί σε διεθνές επίπεδο με βάση αυτά τα ποσοστά επιρροής και όχι με διλήμματα του τύπου “ή με αυτόν ή με τον άλλον”. Τα ποσοστά αυτά διαμορφώνονται με βάση παράγοντες που επηρεάζουν προς το θετικό τα ελληνικά συμφέροντα. Επομένως, κάθε συντελεστής ισχύος μας πρέπει να έχει θετικό πρόσημο από μια επιρροή μεγάλης δύναμης ή να έχει μεγαλύτερο θετικό άθροισμα από την επιρροή μιας άλλης δύναμης.
Δεύτερον, το να έχεις ροπή προς μια μεγάλη δύναμη δε σημαίνει οτι διατηρείς εχθρικές σχέσεις με κάποια άλλη μεγάλη δύναμη. Τα ποσοστά καθορίζουν και οριοθετούν τις σχέσεις μας με τις μεγάλες δυνάμεις. Η οποιαδήποτε συναισθηματική προσέγγιση, έχει ολέθριες συνέπειες όπως έχουμε δει στο παρελθόν. Πρώτα τα συμφέροντά μας.
Τέλος, η χώρα μας είναι υποχρεωμένη να λογίζει την παράμετρο της Τουρκίας ως ειδικό συντελεστή της διαμόρφωσης αυτής της top-down ιεραρχίας ποιοτικών σχέσεων με τις μεγάλες δυνάμεις. Αυτό, όπως και για τα παραπάνω, προϋποθέτει καλή ανάγνωση του συστήματος ισορροπίας ισχύος και βέβαια, καλή γνώση των κινήσεων του αντιπάλου.
Η Ελλάδα ανήκει στο ΝΑΤΟ συνεισφέροντας το πεσυμφωνημένο ποσοστό του ΑΕΠ της στον οργανισμό (σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις που κουνούν το δάχτυλο για χρέη), η ποντοπόρος ναυτιλία, υπήρξε πάντα η δυναμική δραστηριότητα προβολής του Ελληνισμού στον πλανήτη. Οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία, από το 2003 και μετά, σταδιακά, εκπίπτουν. Οι ΗΠΑ είναι η δύναμη που κρατά ακόμη τα κλειδιά του ελέγχου της ναυσιπλοϊας.
Η Κίνα είναι ένας εξαγωγικός γίγαντας και έχει συμπεριλάβει το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας μας, στο OBOR(One Belt-One Road). Είναι η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη (με απόλυτους αριθμούς ΑΕΠ) με μεγάλη οικονομική επιρροή στον τουριστικό τομέα της χώρας μας.
Η Ρωσία είναι επίσης μια μεγάλη δύναμη που λόγω της εγγύτητάς μας με αυτήν και λόγω της τεράστιας επιρροής του Ελληνισμού στη διαμόρφωση των πρώτων ρωσικών αυτοκρατορικών μορφωμάτων, έχει συμφέροντα να υποστηρίξει τόσο στο Αιγαίο (εξασφάλιση εξόδου στις θερμές θάλασσες) όσο και στην Κύπρο. Το ζήτημα που μένει να να παρατηρήσουμε είναι το κατά πόσον η Τουρκία αποτελεί για τη Ρωσία έναν προσωρινό σύμμαχο ή μια χώρα που την υπολογίζει για μελλοντικό στρατηγικό εταίρο.
Η Ινδία είναι η χώρα που στις επόμενες δεκαετίες θα είναι η δεύτερη οικονομία του πλανήτη μας και η πρώτη σε πληθυσμό. Η δυναμική παρουσία της στον τομέα της πληροφορικής, αλλά και η κρίσιμη γεωπολιτική της θέση, θα την καταστήσουν χώρα-κλειδί για τις εξελίξεις στην Ασία. Επιπρόσθετα, η Ινδία διατηρεί σχέσεις άσπονδης εχθρότητας με το Πακιστάν το οποίο με τη σειρά του, είναι ολοένα και πιο σημαντικός εταίρος για την Τουρκία.
Το μέλλον της Ελλάδας είναι να γίνει το σημείο ισορροπίας συμφερόντων των μεγάλων δυνάμεων. Τα σημεία ισορροπίας, εξασφαλίζουν “σύνορα” μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων και συνήθως βρίθουν από σταθερότητα (βλ. Σιγκαπούρη, Ελβετία κ.α). Μέχρι λοιπόν να μην χρειαζόμαστε (ουσιαστικά) εξωτερική πολιτική, πρέπει να την ασκήσουμε και να πάψουμε να κοιτάμε υποδείξεις και τάσεις ενός -διπλωματικά και στρατηγικά- παρηκμασμένου περιφερειακού οργανισμού.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου