Του Fabrice Balanche*
Οι εξελίξεις στο μέτωπο της Συρίας είναι συγκλονιστικές, τη στιγμή που η επικαιρότητα ακόμα κυριαρχείται από τις επιπτώσεις του αποτυχημένου τουρκικού πραξικοπήματος και της κάθετης κλιμάκωσης στις σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Την ίδια στιγμή οι Κούρδοι της Συρίας, με τη στάση του διαμηνύουν προς κάθε ενδιαφερόμενο πως δεν σκοπεύουν να καθίσουν με τα χέρια σταυρωμένα για να γίνουν για μια ακόμη φορά θυσία στον βωμό των γεστρατηγικών συμφερόντων της μιας ή της άλλης μεγάλης δύναμης
.
Συμμαχώντας με το καθεστώς Άσαντ το κουρδικό YPG στέλνει στις ΗΠΑ το μήνυμα πως ενεργεί για τα δικά του συμφέροντα. Στις 28 Ιουλίου ο Συριακός στρατός απέκοψε εντελώς την οδό που συνδέει το ανατολικό Χαλέπι με τα προάστια της πόλης. Καίριο ρόλο στην εξέλιξη αυτή είχαν οι Κούρδοι του YPG της συνοικίας Σεΐχ Μασκούντ που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ.
Οι ελεγχόμενες από τους αντάρτες συνοικίες του Χαλεπίου είναι πλέον περικυκλωμένες από τον συριακό Στρατό και τους σιίτες εθνοφύλακες που τον υποστηρίζουν. Επιτυγχάνοντας τον στόχο αυτό που επεδίωκε από τον Ιανουάριο του 2014, το καθεστώς είναι σε θέση να ομιλεί για μεγάλη νίκη. Η ρωσική υποστήριξη αποδείχθηκε καθοριστικής επίσης σημασίας τόσο από αέρος και με το πυροβολικό τους.
Χάρτης του θεάτρου επιχειρήσεων της βόρειας Συρίας.
Από το Σεΐχ Μασκούντ το YPG έβαλλε κατά των ανταρτών που κρατούσαν τον δρόμο του Καστέλο. Οι κουρδικές δυνάμεις απέκτησαν προσωρινά τον έλεγχο της οδού στις 26 Ιουλίου, καλύπτοντας παράλληλα το αριστερό πλευρό της 4ης Συριακής Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας που προήλαυνε στην περιοχή του Μπανί Ζαΐντ, δυτικά του Σεΐχ Μασκούντ, υποχρεώνοντας τους αντάρτες σε υποχώρηση.
Οι Κούρδοι έδειξαν την πρόθεσή τους να συνεργαστούν με τη Ρωσία ώστε να ενωθούν οι κουρδικές περιοχές του Αφρίν και το Κομπάνι. Τον περασμένο Φεβρουάριο το YPG στο Αφρίν επίσης υποστήριξαν τις δυνάμεις του Άσαντ και των συμμάχων του.
Δεδομένου ότι το YPG λειτουργεί συγκεντρωτικά, μπορεί να υποτεθεί πως οι Κούρδοι των συριακών περιοχών δρουν επί συγκεκριμένου σχεδίου. Το YPG πιέζει το ΙΚ βόρεια του Χαλεπίου. Το YPG είναι προθυμότατο να συμμετάσχει στην επόμενη φάση του αγώνα κατά του ΙΚ με αντάλλαγμα την εδαφική ενότητα του συριακού κουρδικού κράτους.
Σύμφωνα με τα ανωτέρω μόλις καταληφθεί η πόλη Μανμπίζ από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις που αποτελούνται από Άραβες και Κούρδους, το YPG θα αρνηθεί να αποχωρήσει από την πόλη όπως οι Αμερικανοί έχουν δηλώσει πως θα συμβεί. Πράγματι, ίσως οι δυνάμεις του YPG συνεχίσουν την προέλασή τους δυτικά υπό τη ρωσική αεροπορική κάλυψη, αν λείψει η αντίστοιχη δυτική.
Θα πρέπει να θεωρείται απίθανη τυχόν προέλαση των Κούρδων προς τα τουρκικά σύνορα όπου θα δεχτούν τα πυρά του τουρκικού πυροβολικού. Ομοίως απίθανο είναι να επιτεθούν στην πόλη αλ Μπαμπ που η κατάληψή της θεωρείται δύσκολη και στην οποία δεν υπάρχει κουρδικός πληθυσμός. Το λογικό είναι οι Κούρδοι του YPG να απελευθερώσουν κουρδικά χωριά βόρεια του αλ Μπαμπ μέχρι την πόλη Ταλ Ριφάτ.
A Member of Kurdish People Defence Units (YPG). EPA/SEDAT SUNA
Φυσικά ο έλεγχος που θα ασκεί το YPG στον διάδρομο μεταξύ Αφρίν και Μανμπίζ δεν θα είναι ισχυρός, όμως οι Κούρδοι θα υποστηρίζονται από τις δυνάμεις του Άσαντ και τους Ρώσους που θέλουν την εξάλειψη των ανταρτών από τον θύλακα του Αζάζ. Μια τέτοια εξέλιξη θα στερήσει από τους αντάρτες την πρόσβαση προς την κοιλάδα του ποταμού Ευφράτη δυσχεραίνοντας τους φιλοδυτικές αραβικές δυνάμεις στην επιχείρηση κατάληψης της Ράκα.
Η όλη κατάσταση δείχνει πως είτε το YPG θέλει αυτό να κυριεύσει τη Ράκα, ώστε να αποδείξει την αξία του στους Δυτικούς, είτε έχει έρθει σε συμφωνία με τον Άσαντ και τη Ρωσία που ελπίζουν στην ανάκτηση της κοιλάδας του Ευφράτη.
Για τις ΗΠΑ η υποστήριξη του συριακού καθεστώτος προς το YPG είναι λίαν ενοχλητική, δεδομένης της υποστήριξης που οι Αμερικανοί παρέχουν στους Κούρδους. Όμως η δραστηριότητα του YPG εγείρει ερωτήματα σχετικά με το αν τελικά η αμερικανική κυβέρνηση έχει ως πρώτη προτεραιότητά της στη Συρία, την συντριβή του ΙΚ.
Η ατζέντα του YPG είναι διαφορετική από αυτή των ΗΠΑ. Αν δε συνεργαστεί με τον Άσαντ και τη Ρωσία θα επεκτείνει τον έλεγχό του ακόμα και αν χρειαστεί να πολεμήσει κατά της μετριοπαθούς συριακής αντιπολίτευσης. Τότε οι ΗΠΑ θα πρέπει να σκεφτούν να υποστηρίξουν και άλλες ομάδες όπως τους σουνίτες Άραβες.
- Fabrice Balanche, an associate professor and research director at the University of Lyon 2, is a visiting fellow at The Washington Institute
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου