Γράφει ο Κωνσταντίνος Γερμανός
Ραγδαία φαίνεται να είναι η ανάπτυξη της χρήσης έξυπνων συσκευών πολιτικών προδιαγραφών καθώς και online εργαλείων αλλά και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στα σημερινά πεδία των μαχών.
Η χρήση της τεχνολογίας που παρέχει το διαδίκτυο, και όχι μόνο, φαίνεται να χρησιμοποιείται πλέον τόσο στην επικοινωνιακή διαχείριση των συγκρούσεων όσο και στα πεδία των μαχών.
Smartphones, tablets και apps
Δεκάδες εφαρμογές φαίνεται να έχει βρει η χρήση πολιτικών προδιαγραφών έξυπνων συσκευών τόσο από τακτικούς στρατούς ανά το κόσμο όσο και από αντάρτικες αντιμαχόμενες ομάδες.
Αν και οι τακτικοί στρατοί χρησιμοποιούν τέτοια συστήματα κυρίως για εκπαιδευτικούς σκοπούς μιας και θεωρούνται αρκετά ευπαθείς στα μέσα ηλεκτρονικού πολέμου του εκάστοτε αντιπάλου η απουσία ανάλογων αντιμέτρων από τις αντιμαχόμενες αντάρτικες ομάδες έχει οδηγήσει σε ευρεία χρήση τους.
Παράλληλα φαίνεται να χρησιμοποιούνται και online εργαλεία όπως τα google maps και google earth με σκοπό να δοθούν συντεταγμένες, έστω και με κάποια απόκλιση, καθώς και »εικόνα» από τα πεδία των μαχών στα συμμαχικά βομβαρδιστικά και όχι μόνο.
Συγκεκριμένα οι Κούρδοι μαχητές φαίνεται να αποστέλλουν τις γραμμές ανάπτυξης τους καθώς και κτίρια ή άλλες θέσεις των αντρών του ISIS σημειώνοντας τις με συντεταγμένες στο google maps από όπου οι χειριστές των αεροσκαφών παίρνουν μια πρώτη εικόνα του χώρου που θα κινηθούν ώστε να βρουν το στόχο, με τη μέθοδο να αποδεικνύεται εξαιρετικά αποτελεσματική ελλείψει άλλων μέσων. Παράλληλα τόσο οι Κούρδοι όσο και οι υπόλοιπες ομάδες που εμπλέκονται στον πόλεμο χρησιμοποιούν παρόμοια online εργαλεία ώστε να βρίσκουν τα δρομολόγια που θα κινηθούν με ακρίβεια, να μπορούν να υπολογίζουν και να συντονίζουν τις δράσεις τους αλλά και για να πληροφορούνται σχετικά με άλλα γεωγραφικά στοιχειά που μπορούν να τους φανούν χρήσιμα.
Τέλος όπως έγινε γνωστό μετά τα τρομοκρατικά χτυπήματα της 13 Νοεμβρίου στο Παρίσι οι Τζιχαντιστές χρησιμοποιούσαν την online πλατφόρμα του playstasion 3 αλλά και το chat άλλων online games με σκοπό το συγκαλυμμένο συντονισμό και την επικοινωνία μεταξύ τους, θέλοντας να μειώσουν κατά το δυνατό την πιθανότητα εντοπισμού τους από τα συστήματα ασφαλείας της δύσης διατηρώντας παράλληλα τις γραμμές ανταλλαγής πληροφοριών τους.
Δημόσιες Σχέσεις
Η δύναμη της εικόνας και της παροχής μιας συγκεκριμένης οπτικής γύρω από τα πράγματα είναι γνωστή εδώ και αρκετούς αιώνες από τους μηχανισμούς προπαγάνδας των κρατών και των οργανώσεων με τις εκάστοτε αντιμαχόμενες πλευρές να τη χρησιμοποιούν για ποικίλους σκοπούς, από την στρατολόγηση νέων μέλλων και τη δημιουργία κλίματος γύρω από τα γεγονότα που διαδραματίζονται σε μία σύγκρουση ως τη δημιουργία ενός συγκεκριμένου image γύρω από τις αντιπαρατιθέμενες πλευρές.
Η μεγάλη αύξηση των δικτύων και των μέσων που χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης τον τελευταίο αιώνα έχει μεγιστοποιήσει μάλιστα αυτή τη δυναμική. Από το κύμα αντιδράσεων που ξεσήκωσαν οι πρώτες φωτογραφίες και τα βίντεο από τα μέτωπα του Βιετνάμ οδηγώντας την κυβέρνηση των Η.Π.Α να τα μαζέψει άρον άρον από τη χώρα της Νοτιοανατολικής Ασίας ως την πλήρη τηλεοπτική κάλυψη της καταιγίδας της ερήμου έχει κυλήσει αρκετό νερό στο αυλάκι της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται για τη διάχυση των πληροφοριών και των εικόνων, με τη σκυτάλη να έχει περάσει πλέον από την τηλεόραση στο διαδίκτυο και τα social media τα οποία διακρίνονται για την αμεσότητα και τη δυσκολία ελέγχου της ροής των πληροφοριών που προσφέρονται, με τα κράτη όσο και τις οργανώσεις που συμμετέχουν σε συγκρούσεις να εκμεταλλεύονται στο έπακρο τις νέες δυνατότητες που τους παρέχονται στον πόλεμο της επικοινωνίας και να τα χρησιμοποιούν στα πλαίσια αυτού που οι ειδικοί αποκαλούν ως «υβριδικό πόλεμο» (hybrid warfare) ο οποίος περιλαμβάνει τη χρήση συμβατικών μέσων και μεθόδων πολέμου, αλλά και μη, με σκοπό τη δημιουργία κλίματος σχετικά με την απόδοση ευθυνών, κυρώσεων κτλ η οποία θα οδηγήσει στην υιοθέτηση μιας θετικής στάσης της κοινής γνώμης για κάποιον από τους αντιμαχόμενος πράγμα που μπορεί να του παρέχει πολυεπίπεδη βοήθεια στο διπλωματικό κι όχι μόνο πεδίο.
Οι Ισραηλινοί έχοντας πέσει πρώτοι θύματα της χρήσης του hybrid warfare από τη Χεζμπολάχ στον πόλεμο του Λιβάνου το 2006 σήμερα χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και τα social media με σκοπό να επηρεάσουν εχθρούς και φίλους.
Με την παρουσία τους στο Facebook το twitter και το instagram οι Ισραηλινοί παρουσιάζουν μέσα από έντεχνες φωτογραφίες και βίντεο την ετοιμότητα και τον εξοπλισμό των ενόπλων δυνάμεων τους στέλνοντας πολλαπλά μηνύματα σε εχθρούς και φίλους, παράλληλα προωθούν στο εσωτερικό της χώρας τους, μέσα από ιστορίες, τη στράτευση και την κουλτούρα της άμυνας και της υπεράσπισης της χώρας από όλους τους πολίτες της, δημιουργώντας μάλιστα και ένα πιο ανθρωποκεντρικό πρόσωπο για τις IDF (Israeli Defence Forces).
Παράλληλα μέσα από infographics και βίντεο οι Ισραηλινοί προωθούν τη δική τους αλήθεια σχετικά με όσα συμβαίνουν στη Γάζα, την καθημερινότητα των Ισραηλινών κάτω από το φόβο της τρομοκρατίας και το πραγματικό πρόσωπο των τρομοκρατών της Hamas και άλλων οργανώσεων.
Η Hamas με τη σειρά της έχει αναπτύξει το δικό της τρόπο επικοινωνίας των μηνυμάτων που θέλει να διαδώσει. Η φύση της οργάνωσης δεν της αφήνει περιθώρια επικοινωνίας μέσω ‘’επίσημων’’ σελίδων αντ΄αυτού λοιπόν η οργάνωση επιλέγει να διαδώσει τα μηνύματα της μέσω λογαριασμών ‘’avantar’’ κάνοντας ευρεία χρήση κυρίως των δικτύων του twitter και του youtube όπου η μαζικότητα είναι μεγαλύτερη. Σκοπός της οργάνωσης παραμένει η στρατολόγηση νέων μελών ή ακόμα και για αυτόνομη δράση φίλια προσκείμενων σε αυτήν ατόμων, η αποστολή μηνυμάτων σε εχθρούς και φίλους καθώς και η παρουσίαση των γεγονότων στα πλαίσια του blame game.
Εντελώς άλλη τακτική στη χρήση των social media φαίνεται να χρησιμοποιεί η ISIS…Η ISIS αδιαφορεί για το blame game και τους κανόνες της δυτικού τύπου πολιτικής επικοινωνίας, δεν την ενδιαφέρει να αποκτήσει ερείσματα στη δυτική κοινή γνώμη αντιθέτως σκοπός της είναι να την τρομοκρατήσει θέλοντας αρχικά να χτίσει το image της ατρόμητης Ισλαμικής δύναμης που τα βάζει με τη δύση των απίστων, με απώτερο σκοπό να εντάξει στη δύναμη της όσους αποσκοπούν στην εκδίκηση έναντι των ‘’σταυροφόρων’’ ενώ σε δεύτερη φάση το Ισλαμικό κράτος στοχεύει μέσω των μηνυμάτων του να μεταφέρει την υπόσχεση μιας καλύτερης ζωής , ακόμα και μεταθανάτον, στους Μουσουλμάνους των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων της δύσης και όχι μόνο.
Η ISIS φαίνεται και αυτή λόγο της φύσης της να προτιμάει την τακτική της διάχυσης των μηνυμάτων της μέσω του youtube του twitter αλλά και άλλων δικτύων όπως το reddit.
Ιδιαίτερα στο twitter η οργάνωση φαίνεται να χρησιμοποιεί το app, “The Dawn of Glad Tiding” ή απλώς Dawn,από το οποίο μπορεί κανείς να παρακολουθεί τη δράση της οργάνωσης μέσα από τις εμπειρίες των μαχητών της αλλά και να μιλήσει με αυτούς, ενώ παράλληλα μεσώ του Dawn η οργάνωση στρατολογήσει πιθανώς χιλιάδες ‘’εθελοντές’ οι οποίοι τουιτάρουν επανειλημμένως hashtags, κάνοντας τα trends στο κοινωνικό δίκτυο κατά τα πρότυπα του Thunderclap, το οποίο χρησιμοποιείται συχνά από τους υποψηφίους στις Αμερικανικές εκλογές. Το app αυτό επιτρέπει στους εκάστοτε διαχειριστές των social media να δημοσιεύουν tweets, σε λογαριασμούς χρηστών με τέτοιο τρόπο που να αποφεύγεται η καταγραφή τους ως spam από τους αλγόριθμους του δικτύου, πετυχαίνοντας κατά μέσο όρο 72 retweets ανά tweet με τα hashtags που προωθεί η οργάνωση. Ενώ ένα ακόμα εντυπωσιακό στοιχείο από τη δράση της οργάνωσης στο κοινωνικό δίκτυο είναι η συγκέντρωση 20.000 hashtags με το όνομα #the FridayofSupportingISIS τα οποία συγκεντρώθηκαν μετά από κάλεσμα της οργάνωσης προς το κοινό της ανά τον κόσμο να κυματίσει τη σημαία της δημοσίως τραβώντας φωτογραφίες ή βίντεο κάνοντας τα upload στο δημοφιλές social network.
Συνολικότερα το twitter φαίνεται να είναι το δίκτυο το οποίο προτιμούν περισσότερο οι οργανώσεις με σκοπό την παρακίνηση προς δράση, είναι άλλωστε γνωστός ο ρόλος του καθ όλη τη διάρκεια της Αραβικής Άνοιξης, στην οποία χρησιμοποιήθηκε ως κύριο μέσο για την οργάνωση και την επικοινωνία των γεγονότων που τη σημάδεψαν. Οι λόγοι έχουν να κάνουν πιθανότατα με την ευκολία της διάδοσης του μηνύματος μέσω των RTs αλλά και της ανωνυμίας η οποία μπορεί να εξασφαλιστεί πιο άμεσα.
Από την άλλη πλευρά το Facebook το youtube το instagram κτλ φαίνεται να χρησιμοποιούνται περισσότερο για την καθιέρωση ενός image και μιας τάσης γύρω από τους αντιμαχόμενους και τα γεγονότα. Αυτός είναι και ο λόγος που χρησιμοποιούνται απ όσους έχουν ως στόχο να ‘’κερδίσουν’’ την κοινή γνώμη.
Οι IDF o Syrian Arab Army οι Αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις αλλά και προσφάτως οι Ρωσικές τα χρησιμοποιούν κατά κόρων, με του Ρώσους να επιγχάνουν μέσω της διάδοσης της δράσης τους στο Συριακό μέτωπο, μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να αναστρέψουν σχεδόν όλο το κακό γι αυτούς κλίμα που είχε δημιουργηθεί μετά την εισβολή στην Ουκρανία, ενώ μέσα από την επίδειξη των νέων δυνατοτήτων των Ρωσικών όπλων από online κανάλια και το youtube η Μόσχα φαίνεται να κάνει δυναμικό come back ως υπερδύναμη στη συνείδηση της κοινής γνώμης.
Ασφάλεια-Αντίμετρα
Κλείνοντας αξίζει να αναφερθούμε στη χρήση των social media με σκοπό τη συλλογή πληροφοριών τόσο με τη χρήση εξειδικευμένων συστημάτων και ατόμων τα οποία μπορούν να συλλέξουν πληροφορίες για μαχητές, εν δυνάμει τρομοκράτες κτλ όσο και για τη χρήση τους ως ανοιχτές πηγές πληροφοριών καθώς ουκ ολίγες φορές λάθος post συμμετεχόντων στις συγκρούσεις ήταν αρκετά ώστε να παρέχουν πληροφορίες για την περιοχή της προώθησης τους, τη μονάδα τους, τον οπλισμό τους ακόμα και την ψυχολογική και σωματική τους κατάσταση.
Προσφάτως δε έγινε γνωστή και η υπόθεση ακύρωσης μυστικής αποστολής Αμερικανών κομάντος στη Λιβύη όταν οι εικόνες τους δημοσιεύθηκαν στο προφίλ της πολεμικής αεροπορίας της Λιβύης στο Facebook καθώς μετά την προσγείωση τους στη βάση Βατίγια φωτογραφήθηκαν μαζί με Λίβυους στρατιώτες και αξιωματικούς οι οποίοι θεώρησαν σωστό να ανεβάσουν τις φωτογραφίες στο διαδίκτυο δίνοντας έτσι στοιχεία τόσο για την παρουσία των Αμερικανών στην περιοχή όσο και για τα πρόσωπα των κομάντος τον οπλισμό τους κτλ.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου