Τον 54χρόνο υποστράτηγο Gadi Eisenkot ως νέο αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ επέλεξε ο πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu αποδεχόμενος τη σχετική εισήγηση του υπουργού Άμυνας Moshe Ya’alon, αλλά και αποστράτων στρατηγών. Η τελετή παράδοσης – παραλαβής έγινε προχθές, ακολουθώντας το κλασικό τυπικό των ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων.
Όπως και του προκατόχου του, το βιογραφικό και του νέου αρχηγού είναι εντυπωσιακό. Ας ευχηθούμε όμως, οι όποιες στρατιωτικές αρετές διαθέτει, να αποτελέσουν παράγοντα ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας για την ευρύτερη περιοχή, αλλά και διότι οι εξελίξεις στη χώρα αφορά και εμπλέκει για πλειάδα λόγων και την ελληνική (ελλαδική και κυπριακή) εθνική ασφάλεια.
Στρατιωτικοί ηγέτες με σύνεση και αυτοσυγκράτηση, με απόλυτη συναίσθηση των επιπτώσεων των μέσων που έχει στα χέρια του, θα παίξουν καταλυτικό ρόλο στις εξελίξεις, κάτι που είναι δυο φορές αλήθεια για μια χώρα σαν το Ισραήλ, μια χώρα μερικών δεκαετιών ζωής, που η κοινωνία της δεν αισθάνεται ασφαλής, όντας «μέσα σε μια αραβική θάλασσα». Η γεωγραφία το έχουν καταδικάσει να ζήσει και να επιχειρήσει να επιβιώσει εκεί.
Όσο θα υπάρχουν φωνές που θα καλούν για το «σβήσιμο της χώρας από το χάρτη», αλλά και το συναίσθημα αυτό θα υφέρπει ως επιθυμία στις διχασμένες αραβικές κοινωνίες που ενίοτε χρησιμοποιούν τον εξωτερικό εχθρό για την εσωτερική σταθεροποίηση λιγότερο ή περισσότερο διεφθαρμένων και μη δημοκρατικών καθεστώτων, η «αίσθηση πολιορκίας» δεν θα υποχωρήσει. Άρα, οι στρατιωτικές ηγεσίες θα παίζουν δυσανάλογα μεγάλο ρόλο σε σχέση με τις αντίστοιχες των δυτικών χωρών.
Όλες οι εκτιμήσεις συμφωνούν, ότι κύριο έργο του θα είναι η προετοιμασία των ενόπλων δυνάμεων της χώρας για μικρής διάρκειας, αλλά αποφασιστικού αποτελέσματος επιχειρήσεις σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, για την αντιμετώπιση των παλαιστινιακών εξεγέρσεων, αλλά και η ενίσχυση του στρατηγικού βραχίονα του Ισραήλ ώστε να αποτρέψει ή εφόσον απαιτηθεί να προσβάλλει, στρατηγικού χαρακτήρα απειλές, όπως θεωρείται το Ιράν. Φυσικά, όλα τα παραπάνω θα πρέπει να επιτευχθούν σε ένα περιοριστικό οικονομικό περιβάλλον με τον αμυντικό προϋπολογισμό συνεχώς μειούμενο.
Για την επιλογή του 21ου κατά σειρά αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ το Κέντρο Στρατηγικών Μελετών Begin–Sadat (BESA) εξέδωσε ενημερωτικό δελτίο (BESA Center Perspectives Paper No. 278) με θέμα «Gadi Eisenkot’s Challenges and Opportunities» (Προκλήσεις και Ευκαιρίες για τον Γκάντι Έιζενκοτ) που υπογράφει ο Dr. Eitan Shamir, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan και πρώην επικεφαλής του τμήματος δόγματος εθνικής ασφάλειας στο υπουργείο Στρατηγικών Υποθέσεων του Ισραήλ.
Κατά το εν λόγω ενδιαφέρον σημείωμα, η επιλογή του υποστράτηγου Eisenkot ως νέου αρχηγού, σε αντίθεση με πολλές περιπτώσεις στο παρελθόν όπου υπήρξαν αντιπαραθέσεις, έγινε γενικά δεκτή με θετικά σχόλια. Ο Eisenkot χαρακτηρίζεται ως αξιωματικός με μεγάλη εμπειρία σε ποικίλες θέσεις διοίκησης και επιτελείων σε όλα τα επίπεδα. Κατά τον συντάκτη του σημειώματος, ο Eisenkot δεν είναι «πιστολάς» («trigger-happy»), αλλά ταυτόχρονα δεν διστάζει να προσβάλλει τον αντίπαλο με όλα τα μέσα εφόσον όλες οι υπόλοιπες επιλογές έχουν εξαντληθεί.
Ο Eisenkot έχει γεννηθεί στο Ισραήλ και εντάχθηκε στις ένοπλες δυνάμεις του το 1978. Τοποθετήθηκε στην ταξιαρχία Golani όπου υπηρέτησε σε διάφορες θέσεις. Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Λιβάνου το 1982 υπηρέτησε ως αξιωματικός και λίγο μετά τη λήξη του ανέλαβε τη διοίκηση του 13ου Τάγματος της ταξιαρχίας. Στη συνέχεια ανέλαβε τη διοίκηση εφεδρικής ταξιαρχίας πεζικού και μετά περιοχικής ταξιαρχίας και το 1997 επέστρεψε στην ταξιαρχία Golani ως διοικητής.
Το 1999 ο Eisenkot τοποθετήθηκε ως στρατιωτικός γραμματέας (διευθυντής του στρατιωτικού γραφείου) του τότε πρωθυπουργού και υπουργού Άμυνας, Ehud Barak. Στη συνέχεια ανέλαβε τη διοίκηση της 366ης Μεραρχίας και της Μεραρχίας στη Δυτικής Όχθη (Μεραρχία Ιουδαίας και Σαμάριας). Ας σημειωθεί εδώ ότι ο Eisenkot τοποθετήθηκε ως διοικητής της Μεραρχίας Ιουδαίας και Σαμάριας (πολύ κρίσιμη θέση λόγω της δεύτερης ιντιφάντα) από τον τότε αρχηγό του Γενικού Επιτελείου (και νυν υπουργό Άμυνας) Moshe Ya’alon. Μάλιστα, ο Eisenkot ήταν μεταξύ των αξιωματικών που προωθούσαν την τακτική «κουρέματος του γκαζόν» που εκμηδένισε σταδιακά τις επιθέσεις αυτοκτονίας και επέφερε σχεδόν ολική ηρεμία στη Δυτική Όχθη.
Διευκρινιστικά αναφέρεται (οι πέντε παράγραφοι που ακολουθούν, της παρούσης συμπεριλαμβανομένης, είναι σχόλια του «defence-point.gr»), ότι η συγκεκριμένη στρατηγική επιλογή προκρίθηκε από το ισραηλινό Γενικό Επιτελείο, όταν διαπιστώθηκε πως παραδοσιακές μέθοδοι αποτροπής (deterrence), αποτύγχαναν θεαματικά να σταματήσουν τη βία, αφού οποιαδήποτε περίοδος ηρεμίας, αποδεικνυόταν στη συνέχεια ότι είχε καταστεί περίοδος προετοιμασίας για τις διάφορες ένοπλες οργανώσεις (όχι μόνο τη Χαμάς) είτε στη Δυτική Όχθη, είτε στη Λωρίδα της Γάζας.
Η στρατηγική αυτή έδινε έμφαση στην περιοδική άσκηση στρατιωτικής πίεσης στις ηγετικές ομάδες των οργανώσεων, ώστε να αισθάνονται συνεχώς το κόστος ανάληψης ένοπλης και τρομοκρατικής δράσης απέναντι στο εβραϊκό κράτος. Μπορεί η χώρα να καλούνταν να σηκώσει το επικοινωνιακό κόστος των ενεργειών, αλλά η ηγεσία, στρατιωτική και πολιτική, είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το όφελος ξεπερνούσε το κόστος.
Οι οργανώσεις ισλαμιστών – συνήθως, εξτρεμιστικού προσανατολισμού – μαχητών, δεν αφήνονταν «στην ησυχία τους», για να μην επιτραπεί η ανάπτυξη μιας λογικής «είμαστε πανίσχυροι… με τη βοήθεια του Αλλάχ», το οποίο οδηγούσε σε αύξηση της διάθεσης ανάληψης παράλογου ρίσκου που συνήθως κατέληγε σε πολεμική σύγκρουση.
Επίσης, με την άσκηση πίεσης, επιχειρούνταν να ελεγχθεί η διαδικασία τροφοδοσίας των οργανώσεων με νέα οπλικά συστήματα και η εκπαίδευση των μαχητών σε αυτά. Και μόνο από τη μικρή αυτή αναφορά, καθίσταται προφανές ότι τα προβλήματα εθνικής ασφαλείας του Ισραήλ και η αντιμετώπισή τους, είναι πολύ διαφορετικά και απείρως πιο πολύπλοκα από αυτά που έχουμε συνηθίσει.Αυτή η ασυνήθιστη πραγματικότητα, εξηγεί σε σημαντικό βαθμό και την αδυναμία των Ισραηλινών να παρουσιάσουν αυτό που βιώνουν ως κράτος (αν δεν το ζήσεις είναι αδύνατο να κατανοήσεις, σύμφωνα με Ισραηλινούς αναλυτές και ερευνητές με τους οποίους έχουμε κατά καιρό συζητήσει στο πλαίσιο του ρεπορτάζ), το οποίο σε συνδυασμό με την εκμετάλλευση του δεδομένου με ζηλευτή μαεστρία από τον αντίπαλο, να προκαλεί χειρότερο «πονοκέφαλο» στους Ισραηλινούς από οτιδήποτε άλλο, συνιστώντας ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό μέσο αποτροπής που χρησιμοποιείται εναντίον του!
Επιστρέφοντας στο βιογραφικό του νέου αρχηγού, τον Ιούνιο του 2005 ο Eisenkot τοποθετήθηκε επικεφαλής της Διεύθυνσης Επιχειρήσεων του Γενικού Επιτελείου. Από τη θέση αυτή και κατά τη διάρκεια του δεύτερου πολέμου του Λιβάνου (2006) υποστήριξε (μαζί με πολύ μικρό αριθμό άλλων ανώτατων αξιωματικών) την ενεργοποίηση των εφεδρικών δυνάμεων με την έναρξη των επιχειρήσεων. Όπως είναι γνωστό η θέση αυτή δεν υιοθετήθηκε. Όμως ο Eisenkot ακολούθησε τη γραμμή του Γενικού Επιτελείου και περιόρισε την κριτική του στις «κλειστές» συζητήσεις μεταξύ της ηγεσίας.
Επίσης, ο Eisenkot, ως διευθυντής επιχειρήσεων, υποστήριξε την καταστροφή του προαστίου Dahiya της Βηρυτού, αλλά και υποδομών της Λιβάνου ως πράξη αποτροπής. Μάλιστα θεωρείται από τους αρχιτέκτονες του «δόγματος Dahiya» που προέβλεπε την εκτέλεση μαζικών αεροπορικών προσβολών κατά όλων των εχθρικών στόχων στον Λίβανο σε μία προσπάθεια απαγόρευσης των επιθέσεων με ρουκέτες και πυραύλων κατά του Ισραήλ.
Μετά την κριτική που ασκήθηκε στο υποστράτηγο Udi Adam για τις ενέργειες του στον δεύτερο πόλεμο του Λιβάνου το 2006, ο Eisenkot επιλέχθηκε ως αντικαταστάτης του και τοποθετήθηκε ως στρατηγός – διοικητής της Βόρειας Διοίκησης. Τον Ιανουάριο του 2013, μετά από μικρή άδεια, ο Eisenkot ανέλαβε καθήκοντα υπαρχηγού του Γενικού Επιτελείου και έγινε έτσι ο Νο. 2 μετά τον απερχόμενο αρχηγό, αντιστράτηγο Benny Gantz, τον οποίο και αντικαθιστά.
Γενικά, ο Eisenkot αποδίδει ιδιαίτερη έμφαση στην αξία των «περιορισμένων αντικειμενικών σκοπών» και σε πολλές περιπτώσεις προσπάθησε να αποτρέψει τη διεξαγωγή επιχειρήσεων υψηλής επικινδυνότητας για το προσωπικό. Μάλιστα ο Eisenkot επέβαλλε «περιορισμένους αντικειμενικούς σκοπούς» στη επιχείρηση Protective Edge (Γάζα, 2014) απορρίπτοντας την επέκταση της σε γενική εισβολή με σκοπό την εξάλειψη της Χαμάς (σχόλιο DP: Η λογική ήταν ο φόβος μην αναλάβουν την εξουσία χειρότεροι εξτρεμιστές, πιστώνοντας στη Χαμάς επιθυμία να διοικήσει τη Γάζα, άρα πολιτικό χαρακτήρα, που αποτελεί σημαντική παρέκκλιση από τη συμβατική σοφία στο Ισραήλ).
Σε ό,τι αφορά τα αρνητικά σημεία της επιλογής Eisenkot, ο συντάκτης του σημειώματος αναφέρει την – μικρή πάντως – εμπλοκή του στην υπόθεση του «εγγράφου Harpaz». Εν συντομία, διευκρινιστικά, επρόκειτο για απόπειρα υπονόμευσης του πολιτικού ελέγχου επί των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ και ανατροπής του τότε υπουργού Άμυνας Ehud Barak, για το οποίο κατηγορήθηκε ο τότε αρχηγός, στρατηγός Γκαμπί Ασκεναζί, ενώ ενεπλάκησαν η υπηρεσία αντικατασκοπείας – εσωτερικής ασφάλειας Shin Bet και ο σημερινός αρχηγός της Mossad, Ταμίρ Πάρντο… για την οποία όμως έχει απαλλαχθεί από ποινικές ευθύνες. Το εν λόγω ζήτημα, κατά τον συντάκτη του σημειώματος, θα μπορούσε να καθυστερήσει την επίσημη τοποθέτηση του Eizenkot ως νέου αρχηγού αλλά αυτό δεν εκτιμήθηκε ως πιθανό (προφανώς η εκτίμηση δικαιώθηκε από τις εξελίξεις).Επίσης, ο συντάκτης αναφέρει ότι από ορισμένους εγείρονται αμφιβολίες για τη δυνατότητα του Eisenkot να προχωρήσει στον μετασχηματισμό των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στο νέο, ρευστό περιβάλλον ασφαλείας, όπου η ανάγκη αποτελεσματικής αντιμετώπισης μη κρατικών οντοτήτων συμβαδίζει με την απαίτηση απόκτησης υψηλών επιχειρησιακών δυνατοτήτων για τη λιγότερο πιθανή περίπτωση σύρραξης με άλλες χώρες.
Ως βάση για την υποστήριξη αυτών των αμφιβολιών χρησιμοποιούνται τα -κατά τους επικριτές- επαναλαμβανόμενα λάθη στον δεύτερο πόλεμο του Λιβάνου και της επιχείρησης Protective Edge όπου ο Eisenkot διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην επιχειρησιακή σχεδίαση τους. Κατά τους επικριτές και στις δύο περιπτώσεις οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ επεδίωξαν το αποφασιστικό αποτέλεσμα μέσω προσβολών από μεγάλη απόσταση παρά μέσω επιθετικών χερσαίων ελιγμών. Μάλιστα και στις δύο περιπτώσεις η φάση των χερσαίων επιχειρήσεων καθυστέρησε και όταν τελικά υλοποιήθηκε, αυτό έγινε με τόση έλλειψη φαντασίας που οδήγησε στη επέκταση της διάρκειας της σύρραξης.
Οι πληροφορίες τον θέλουν να τον υποστηρίζει σήμερα ένα νέο σε ηλικία και δημιουργικό επιτελείο. Αλλά, σε κάθε περίπτωση, είτε οι όποιες αμφιβολίες έχουν βάση ή όχι, η θητεία του υποστράτηγου Gadi Eisenkot ως 21ου αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ τελικά θα κριθεί στην πράξη: «αρχή άνδρα δείκνυσι».
πηγή
Δημοσίευση σχολίου