Αλεξάντρ Ραρ
Νέα προβλήματα προκαλούν εντάσεις στις σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία. Το «μέτωπο» εντοπίζεται στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα τρία ανατολικά σλαβικά κράτη: Τη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία. Οι ρήξεις ευνοούνται από τις μεγάλες Πολιτισμικές διαφορές. Η Δύση εδώ και πολύ καιρό ζει στο Μεταχριστιανικό κόσμο, ενώ η Ρωσία επιχειρεί να εξελιχθεί στο πνεύμα του Νεοχριστιανισμού. Και στην προκειμένη περίπτωση, πρόκειται άραγε για Πόλεμο Πολιτισμών;
Στους κύκλους των Δυτικών διανοουμένων δεν θεωρείται κακόγουστο το να προσβάλλει κανείς την δικιά του θρησκεία, τις εκκλησιαστικές παραδόσεις που υπάρχουν εδώ και αιώνες, καθώς και τους ιερείς. Η φιλελεύθερη γερμανική νομοθεσία απαγορεύει τη θρησκευτική τελετουργία της περιτομής, ενώ επιτρέπει τη δημοσίευση γελοιογραφιών με τον προφήτη Μωάμεθ.
Στη Ρωσία όλα είναι διαφορετικά. Ακόμη και οι άθρησκοι βλέπουν με συμπάθεια τη θρησκεία, γιατί καταλαβαίνουν ότι η επιστροφή στις παραδόσεις και τις ρίζες εγγυάται την υγεία του έθνους. Τα ΜΜΕ δείχνουν σεβασμό προς τους κληρικούς. Ο Πατριάρχης Πασών των Ρωσιών ασχολείται ο ίδιος με την εξωτερική πολιτική, κάτι που τεκμηριώνουν τα επιτυχημένα -θα έλεγε κανείς-ταξίδια του στη Συρία, την Ουκρανία και την Πολωνία.
Ό,τι είναι καλό για τη Ρωσία, είναι αδιανόητο για τη Δύση. Όταν στη Μόσχα έγινε η δίκη κατά των Pussy Riot, εκατοντάδες εκπρόσωποι της Δυτικής διανόησης απαίτησαν την άμεση απελευθέρωσή τους, γιατί η σκανδαλώδης παράσταση διαμαρτυρίας των πάνκ κοριτσιών στο Ναό του Σωτήρος αποτέλεσε “νόμιμη καλλιτεχνική έκφραση”. Τα επιχειρήματα των πιστών ότι το πανκ συγκρότημα διέπραξε ιεροσυλία με την επαίσχυντη πράξη του στο ιερό βήμα, όπου την ώρα της Θείας Λειτουργίας οι πιστοί λαμβάνουν την Θεία κοινωνία για συγχώρεση αμαρτιών, έδωσαν την αφορμή στη Δύση να κατηγορήσει τη Ρωσία για σκοταδισμό και επιστροφή στον Μεσαίωνα.
Παγκόσμια εξαγωγή του «φιλελευθερισμού»
Η ουσία όμως της σύγκρουσης δεν έγκειται μόνο στη διαφορά νοοτροπιών, αλλά στον τρόπο με τον οποίο αυτή αντικατοπτρίζεται στη υψηλή πολιτική. Πριν από 100 σχεδόν χρόνια οι κομμουνιστές ανέλαβαν την εξουσία στη Ρωσία και προσπάθησαν να εξαγάγουν την ιδέα της επανάστασης του προλεταριάτου στη Δύση. Σήμερα η Δύση θεωρεί ότι έχει το δικαίωμα να εξάγει τις ιδέες της για τη φιλελεύθερη επανάσταση σ' όλον τον κόσμο.
Στη Δύση πιστεύουν ειλικρινά ότι η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελούν οικουμενικές αξίες όλης της ανθρωπότητας και πρέπει να εφαρμόζονται, αν χρειαστεί, με βία. Στη μομφή της ρωσικής ελίτ ότι η Δύση υπονομεύει τις αρχές της κρατικής κυριαρχίας και μ' αυτόν τον τρόπο παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, η απάντηση είναι η εξής: Η παγκόσμια τάξη άλλαξε,κι όταν κάπου παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα η φιλελεύθερη Δύση έχει το ηθικό δικαίωμα να παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών,προστατεύοντας τους αδύναμους από την τυραννία των δικτατόρων.
Σύγκρουση Πολιτισμών;
Η ουσία της σύγκρουσης, από τη μια μεριά της Δύσης, και από την άλλη της Ρωσίας-Ουκρανίας-Λευκορωσίας, επιδεινώνεται από το γεγονός ότι οι Δυτικοί διανοούμενοι υπερασπίζονται τη θέση τους κατηγορηματικά, χωρίς να αναγνωρίζουν την άλλη άποψη. Όχι μόνον κάνουν κριτική στη Ρωσία, την Ουκρανία και την Λευκορωσία επειδή το πολιτικό τους σύστημα δεν μοιάζει με το σύστημα των Δυτικών δημοκρατιών, αλλά τις επικρίνουν έντονα, και πιέζουν με κυρώσεις για να επιβάλλουν αλλαγές.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 στην Δυτική Ευρώπη ξέσπασε η λεγόμενη φοιτητική επανάσταση. Μεταβλήθηκε σε μια πιο εκτεταμένη“σεξουαλική επανάσταση”. Στην δυτική μόδα μπήκαν η μίνι φούστα, η τέχνη της πορνογραφίας, γεννήθηκε το κίνημα των “χίπηδων”... κ.ο.κ. Μ' αυτό τον τρόπο η νέα γενιά της Δύσης πολεμούσε, κυριολεκτικά, για την πλήρη ελευθερία της. Η γενιά των επαναστατών του 1960 είναι οι σημερινοί Ευρωπαίοι διανοούμενοι σε ώριμη ηλικία. Η Ρωσία, η οποία “πρόδωσε” την αριστερή μαρξιστική ιδέα και φαίνεται να επιστρέφει τώρα στο Νεοχριστιανισμό, στις προεπαναστατικές τσαρικές παραδόσεις και στην ιδέα του εθνικού κράτους. Κάτι τέτοιο, για τους εν λόγω Δυτικούς διανοουμένους αποτελεί κάτι σαν την ενσάρκωση της κόλασης.
Η σύγκρουση των Πολιτισμών βρίσκεται, πιθανόν, στην αρχή της. Δύσκολα θα μπορούσε να περιμένει κανείς, ότι η Ρωσία όπου να 'ναι θα αλλάξει την εξουσία προς όφελος των φιλελεύθερων και των οπαδών της Δύσης, οι οποίοι αποτελούν μειονότητα στη χώρα. Στη Δύση η πολιτική των αξιών του φιλελευθερισμού κερδίζει έδαφος, καθώς οι ευρωπαϊκές ελίτ φοβούνται σοβαρά ότι θα χάσουν την πολιτική τους κυριαρχία στην παγκόσμια σκηνή λόγω της οικονομικής κρίσης.
Ο παράγοντας των “οικουμενικών αξιών” θα αποκτά στο εξής προστατευτική λειτουργία για λογαριασμό της παγκόσμιας επιρροής της Ευρώπης, η οποία αποδυναμώνεται. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι η Ρωσία θα πρέπει να κινηθεί προς την κατεύθυνση της Ασίας στα πλαίσια της σύγκρουσης των Πολιτισμών με την Ευρώπη. Θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί, αλλά, όπως φαίνεται, με βάση τις δικές της παραδόσεις και αξίες.Δεν θα ήταν άσχημο αν έδειχνε στην υπόλοιπη Ευρώπη ότι η ρωσική Ορθοδοξία, και το ρωσικό Ισλάμ, είναι ικανά να συμβάλουν στην οικοδόμηση της ελεύθερης Ευρώπης του μέλλοντος.
Το κείμενο δημοσιεύεται με περικοπές. Το πρωτότυπο δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα RG.ru.
Στη Ρωσία όλα είναι διαφορετικά. Ακόμη και οι άθρησκοι βλέπουν με συμπάθεια τη θρησκεία, γιατί καταλαβαίνουν ότι η επιστροφή στις παραδόσεις και τις ρίζες εγγυάται την υγεία του έθνους. Τα ΜΜΕ δείχνουν σεβασμό προς τους κληρικούς. Ο Πατριάρχης Πασών των Ρωσιών ασχολείται ο ίδιος με την εξωτερική πολιτική, κάτι που τεκμηριώνουν τα επιτυχημένα -θα έλεγε κανείς-ταξίδια του στη Συρία, την Ουκρανία και την Πολωνία.
Ό,τι είναι καλό για τη Ρωσία, είναι αδιανόητο για τη Δύση. Όταν στη Μόσχα έγινε η δίκη κατά των Pussy Riot, εκατοντάδες εκπρόσωποι της Δυτικής διανόησης απαίτησαν την άμεση απελευθέρωσή τους, γιατί η σκανδαλώδης παράσταση διαμαρτυρίας των πάνκ κοριτσιών στο Ναό του Σωτήρος αποτέλεσε “νόμιμη καλλιτεχνική έκφραση”. Τα επιχειρήματα των πιστών ότι το πανκ συγκρότημα διέπραξε ιεροσυλία με την επαίσχυντη πράξη του στο ιερό βήμα, όπου την ώρα της Θείας Λειτουργίας οι πιστοί λαμβάνουν την Θεία κοινωνία για συγχώρεση αμαρτιών, έδωσαν την αφορμή στη Δύση να κατηγορήσει τη Ρωσία για σκοταδισμό και επιστροφή στον Μεσαίωνα.
Παγκόσμια εξαγωγή του «φιλελευθερισμού»
Η ουσία όμως της σύγκρουσης δεν έγκειται μόνο στη διαφορά νοοτροπιών, αλλά στον τρόπο με τον οποίο αυτή αντικατοπτρίζεται στη υψηλή πολιτική. Πριν από 100 σχεδόν χρόνια οι κομμουνιστές ανέλαβαν την εξουσία στη Ρωσία και προσπάθησαν να εξαγάγουν την ιδέα της επανάστασης του προλεταριάτου στη Δύση. Σήμερα η Δύση θεωρεί ότι έχει το δικαίωμα να εξάγει τις ιδέες της για τη φιλελεύθερη επανάσταση σ' όλον τον κόσμο.
Στη Δύση πιστεύουν ειλικρινά ότι η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελούν οικουμενικές αξίες όλης της ανθρωπότητας και πρέπει να εφαρμόζονται, αν χρειαστεί, με βία. Στη μομφή της ρωσικής ελίτ ότι η Δύση υπονομεύει τις αρχές της κρατικής κυριαρχίας και μ' αυτόν τον τρόπο παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, η απάντηση είναι η εξής: Η παγκόσμια τάξη άλλαξε,κι όταν κάπου παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα η φιλελεύθερη Δύση έχει το ηθικό δικαίωμα να παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών,προστατεύοντας τους αδύναμους από την τυραννία των δικτατόρων.
Σύγκρουση Πολιτισμών;
Η ουσία της σύγκρουσης, από τη μια μεριά της Δύσης, και από την άλλη της Ρωσίας-Ουκρανίας-Λευκορωσίας, επιδεινώνεται από το γεγονός ότι οι Δυτικοί διανοούμενοι υπερασπίζονται τη θέση τους κατηγορηματικά, χωρίς να αναγνωρίζουν την άλλη άποψη. Όχι μόνον κάνουν κριτική στη Ρωσία, την Ουκρανία και την Λευκορωσία επειδή το πολιτικό τους σύστημα δεν μοιάζει με το σύστημα των Δυτικών δημοκρατιών, αλλά τις επικρίνουν έντονα, και πιέζουν με κυρώσεις για να επιβάλλουν αλλαγές.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 στην Δυτική Ευρώπη ξέσπασε η λεγόμενη φοιτητική επανάσταση. Μεταβλήθηκε σε μια πιο εκτεταμένη“σεξουαλική επανάσταση”. Στην δυτική μόδα μπήκαν η μίνι φούστα, η τέχνη της πορνογραφίας, γεννήθηκε το κίνημα των “χίπηδων”... κ.ο.κ. Μ' αυτό τον τρόπο η νέα γενιά της Δύσης πολεμούσε, κυριολεκτικά, για την πλήρη ελευθερία της. Η γενιά των επαναστατών του 1960 είναι οι σημερινοί Ευρωπαίοι διανοούμενοι σε ώριμη ηλικία. Η Ρωσία, η οποία “πρόδωσε” την αριστερή μαρξιστική ιδέα και φαίνεται να επιστρέφει τώρα στο Νεοχριστιανισμό, στις προεπαναστατικές τσαρικές παραδόσεις και στην ιδέα του εθνικού κράτους. Κάτι τέτοιο, για τους εν λόγω Δυτικούς διανοουμένους αποτελεί κάτι σαν την ενσάρκωση της κόλασης.
Η σύγκρουση των Πολιτισμών βρίσκεται, πιθανόν, στην αρχή της. Δύσκολα θα μπορούσε να περιμένει κανείς, ότι η Ρωσία όπου να 'ναι θα αλλάξει την εξουσία προς όφελος των φιλελεύθερων και των οπαδών της Δύσης, οι οποίοι αποτελούν μειονότητα στη χώρα. Στη Δύση η πολιτική των αξιών του φιλελευθερισμού κερδίζει έδαφος, καθώς οι ευρωπαϊκές ελίτ φοβούνται σοβαρά ότι θα χάσουν την πολιτική τους κυριαρχία στην παγκόσμια σκηνή λόγω της οικονομικής κρίσης.
Ο παράγοντας των “οικουμενικών αξιών” θα αποκτά στο εξής προστατευτική λειτουργία για λογαριασμό της παγκόσμιας επιρροής της Ευρώπης, η οποία αποδυναμώνεται. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι η Ρωσία θα πρέπει να κινηθεί προς την κατεύθυνση της Ασίας στα πλαίσια της σύγκρουσης των Πολιτισμών με την Ευρώπη. Θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί, αλλά, όπως φαίνεται, με βάση τις δικές της παραδόσεις και αξίες.Δεν θα ήταν άσχημο αν έδειχνε στην υπόλοιπη Ευρώπη ότι η ρωσική Ορθοδοξία, και το ρωσικό Ισλάμ, είναι ικανά να συμβάλουν στην οικοδόμηση της ελεύθερης Ευρώπης του μέλλοντος.
Το κείμενο δημοσιεύεται με περικοπές. Το πρωτότυπο δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα RG.ru.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου