Όταν η (Ισραηλινή) Delek Energy αναλάμβανε αποστολή προσέγγισηςΤελ Αβίβ-Λευκωσίας

Του Δημήτρη Μπεκιάρη
Το έτος 2007 μια μικρή ισραηλινή εταιρεία, Ratio Oil Exploration πραγματοποιούσε έρευνες στην θαλάσσια περιοχή του Ισραήλ, αναφορικά με την ύπαρξη κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου. Η Ratio Oil Exploration, είχε καταφέρει το 2007 και είχε αγοράσει τα δικαιώματα του θαλάσσιου οικοπέδου, στο οποίο στη συνέχεια εντοπίστηκε το μεγάλο κοίτασμα φυσικού αερίου Λεβιάθαν.
Στη συνέχεια το 85% της συγκεκριμένης εταιρείας εξαγόρασε η επίσης ισραηλινών συμφερόντων εταιρεία Delek Energy, αλλά και η αμερικανική εταρεία με έδρα το Χιούστον του Τέξας Noble Energy, οι οποίες από κοινού, έχουν αναλάβει την έρευνα για την ύπαρξη και την εκμετάλευση κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή.
Όλα αυτά συνέβησαν αρκετά πριν διαπιστωθεί οριστικά η ύπαρξη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο Λεβιάθαν και πολύ πριν «μπει στο παιχνίδι» και η Κύπρος και διαδραματίσει ρόλο ως κόμβος ενεργειακού ενδιαφέροντος στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου.
Τα στοιχεια αυτά ειναι ενδεικτικά του γεγονότος, ότι τόσο οι Ισραηλινοί, όσο και συγκεκριμένα αμερικανικά συμφέροντα είχαν πλήρη γνώση του ενεργειακού ενδιαφέροντος που έχει η συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου και κυρίως στην θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Κύπρο και στο Ισραήλ, εντός των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών τους.
Το ενδιαφέρον, μάλιστα, αυτό είχε εκφραστεί πολύ πριν διαρραγούν πλήρως οι σχέσεις του Ισραήλ με την Τουρκία και σύμφωνα με καλά διασταυρωμένες πληροφορίες του newscode.gr, το Ισραήλ, αλλά και τα υπερατλαντικά πολυεθνικά συμφέροντα είχαν εντάξει στο πλάνο τους την Κύπρο, πολύ πριν από την σύναψη, τον τελευταίο καιρό, των συμφωνιών ανάμεσα στην Κύπρο και στο Ισραήλ για τον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και πολύ πριν την οριστική διαπίστωση της ύπαρξης φυσικού αερίου στα κοιτάσματα φυσικού αερίου Λεβιάθαν και Ταμάρ.
Η Κύπρος
Η ισραηλινή ενεργειακή εταιρεία Noble Energy διεξάγει έρευνες για τον εντοπισμό φυσικού αερίου στο λεγόμενο «οικόπεδο 12» της Κύπρου, από τον Ιούνιο του 2009, ενώ τα σχετικά δικαιώματα είχε εξασφαλίσει ήδη απο το 2008, κατόπιν σχετικής συμφωνίας με το υπουργείο Εμπορίου της Κύπρου. Τον Ιούνιο του 2009, δεν είχε γραφεί, ούτε ειπωθεί κάτι σχετικά με την ενεργειακή σύμπραξη Ισραήλ – Κύπρου, ούτε βέβαια αναφορικά με τη συγκρότηση του άξονα Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ.
Όμως, συγκεκριμένο αμερικανο – ισρηλινό σύμπλεγμα ισχυρών πολυεθνικών συμφερόντων, με δυνατότητα πρόσβασης σε κυβερνήσεις, όπως αυτές των ΗΠΑ και του Ισραήλ, ενέτασε την Κύπρο σε ένα υπο διαμόρφωση περιφερειακό σύστημα στο οποίο θα συμμετείχε η Αθήνα, η Λευκωσία και το Τελ Αβίβ και το οποίο θα πρόσφερε νέες δυνατότητες κέρδους για τις αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες, νέους γεωστρατηγικούς προσανατολισμούς και κυρίως θα πρόσφερε στο Ισραήλ το αναγκαίο στρατηγικό βάθος στην Μεσόγειο.

To ενδεχόμενο της σύμπραξης και της συγκρότησης ισχυρού περιφερειακού συστήματος Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήολ έφερε στο φως ρεπορτάζ της εφημερίδας «Η ΑΞΙΑ» τον Νοέμβριο του 2009. Όμως, οι ζυμώσεις και οι διεργασίες ειχαν ήδη ξεκινήσει μήνες πριν. Το newscode.gr, αποκαλύπτει σήμερα ότι καθοριστικό ρόλο για την προσέγγιση της Λευκωσίας με το Τελ Αβίβ ανέλαβε για λογαριασμό της κυπριακής πλευράς ο συμβουλος του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια, Γιώργος Ιακώβου, ο οποίος διατηρεί εξαιρετικά καλές σχέσεις με το εβραϊκό λόμπυ.
Ο Γιώργος Ιακωβου ήταν ο άνθρωπος, ο οποίος προώθησε το σχετικό αίτημα για λογαριασμό της Λευκωσίας. Στο μεταξύ οι Ισραηλινοί, για λογαριασμό της ενεργειακής εταιρείς Delek Energy είχαν ζητήσει, ήδη απο το καλοκαίρι του 2009 τη διεξαγωγή συνεδρίου στην Κύπρο, στο οποίο θα συμμετείχε ως βασικός ομιλητής ο Πρόεδρος και Διευθύνοντας Σύμβουλος της Delek Energy, Πρόεδρος της Delek Drilling και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Anver Oil & Gas Exploration Gideon Tadmor.
Σκοπός ήταν να καταστούν δηλωτικές οι προθέσεις του Ισραήλ για επενδύσεις, στον ενεργειακό τομέα, στην Κύπρο, και να επιτευχθεί η προσέγγιση. Την διοργάνωση της εκδήλωσης ανέλαβε ο Κυπριο – Ισραηλινός επιχειρηματικός σύνδεσμος, σε συνεργασία με το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο και την Ισραηλινή Πρεσβεία στην Λευκωσία.
Ο Ομιλος αυτών των εταιρειών του Gideon Tadmor ήταν εκείνος, ο οποίος είχε προχωρήσει στις αρχές του 2009 στην ανακάλυψη των μεγάλων αποθέματων φυσικού αερίου στη θαλάσσια οικονομική ζώνη του Ισραήλ. Το θέμα της ομιλίας του Gideon Tadmor ήταν «The latest developments in gas exploration in the Eastern Mediterranean».
Το επαγγελματικό γεύμα και η ομιλία του Gideon Tadmor είχαν πραγματοποιηθεί τηνο θέμα του Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου 2009 στο ξενοδοχείο Hilton της Λευκωσίας. Εκεί ο Gideon Tadmor είχε εκφράσει μεγάλο το ενδιαφέρον για τη συμμετοχή της Delek στις έρευνες για φυσικό αέριο στην Κύπρο, ενώ στην ίδια εκδήλωση ο πρόεδρος του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου κ. Παπαβασιλείου είχε αναφερθεί σε μεγάλες ευκαιρίες συνεργασίας με ισραηλινές εταιρίες, όπως την Delek Energy.
Ο ρόλος των Αμερικανών
Το ενδιαφέρον των Αμερικανών για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου στην ανατολική Μεσόγειο για τον τρόπο με τον οποιο θα κινείτο η ισραηλινή κυβέρνηση υπήρξε εξαρχής εξαιρετικά μεγάλο. Το ενδιαφέρον αυτό, έτσι κι αλλιώς, μεγιστοποιούσε η άμεση εμπλοκή της Noble Energy στις διαδικασίες εξόρυξης φυσικού αερίου και ο συνεταιρισμός με την ισραηλινή Delek. Oι Αμερικανοί, ήδη απο το 2009 ασκούσαν μεγάλες πιέσεις, μέσω της πρεσβείας τους στο Τελ Αβίβ, ώστε να επιτευχθεί η διασφάλιση των συμφερόντων της αμερικανικής εταιρείας από το Χιούστον.
Εκτος αυτού, όμως, οι αμερικανικές μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες εξέφραζαν στο παρασκήνιο τους φόβους τους, ότι ένα ενδεχόμενο εμπλοκής τους στο διαδικαστικό πλαίσιο της υπερδραστηριοποίησης του Ισραήλ στον τομέα της εξόρυξης φυσικού αερίου και πετρελαίου στην ανατολική Μεσόγειο, θα μπορούσε να οδηγήσει σε διάρρηξη των σχέσεων τους με τους Άραβες, οι οποίοι δραστηριοποιούνται επίσης στον τομέα της εξόρυξης πετρελαίου, κυρίως στη Μέση Ανατολή. Όπως καθίσταται αντιληπτό, οι ισορροπίες υπήρξαν πολύ λεπτές.
Η Κύπρος, μάλιστα, από τη στιγμή που παγιώθηκε ο ρόλος της ως κράτους, εταίρου του Ισραήλ στο πεδίο της εξόρυξης φυσικού αερίου, εξέφρασε στο παρασκήνιο σοβαρούς φόβους για υποχώρηση των Αμερικανών, απο το πλάνο της εμπλοκής της Noble Energy σε ότι είχε να κάνει με την εξόρυξη φυσικού αερίου. Η Κύπρος έδειχνε να έχει μεγάλη ανάγκη από τις επενδύσεις των Ισραηλινών και των Αμερικανών και ο κεντρικός στρατηγικός προσανατολισμός αναφερόταν στην προσέλκυσή τους.
Ωστόσο, η αμερικανική κυβέρνηση, τελικά παρενέβη, μέσω της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Λευκωσία και υποσχέθηκε στην κυπριακή κυβέρνηση ότι αν χρειαστεί θα παρέμβει, ώστε να μην εκδηλωθούν αντιδράσεις από τη Συρία, την Ιορδανία και τη Σαουδική Αραβία, τόσο προς τα κολοσιαία πολυεθνικά ενεργειακά συμφέροντα, τα οποία έχουν ως έδρα τις ΗΠΑ, όσο και προς την κυπριακή κυβέρνηση.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η πρώτη ανακοίνωση περί της έναρξης της διεξαγωγής ερευνών από την πλευρά της αμερικανικής εταιρείας είχε πραγματοποιήθεί δια στόματος του πρέσβη των ΗΠΑ στην Λευκωσία Frank Urbancic, ενώ η αρχική εκτίμηση της αμερικανικής πλευράς για την εμπλοκή της Noble Energy ανέφερε ότι η συμβολή της στην αύξηση των αμερικανικών επενδύσεων στην Κύπρο θα ήταν εξαιρετικά μεγάλη.
Οι εκτιμήσεις της Delek για το πετρέλαιο
Η ισραηλινή εταιρεία Delek Energy εκτιμά ότι η έρευνα για φυσικό αέριο και οι γεωτρήσεις, μπορούν να οδηγήσουν τελικά και σε πετρέλαιο στο Λεβιάθαν. Η Delek θεωρεί ότι αφού ολοκληρωθεί το πρώτο στάδιο της γεώτρησης, συνεχίζοντάς την σε βάθος 5.800 μέτρων, στο χαμηλότερο ολιγόκαινο, εκεί υπολογίζεται ότι βρίσκεται αργό πετρέλαιο που εκτιμάται στα 3 δισεκατομμύρια βαρέλια και η πιθανότητα επιτυχίας υπολογίζεται σε ποσοστό 17%.
Μάλιστα σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Delek σε ακόμη μεγαλύτερο βάθος, δηλαδή σε βάθος 7.200 μέτρων το πετρέλαιο εκτιμάται στα 1,2 δισεκατομμύρια βαρέλια και οι πιθανότητες εξεύρεσής του αγγίζουν ποσοστό της τάξης του 8%.
Η αμερικανική Noble Energy, εκτιμά ότι οι πιθανότητες επιτυχίας του εγχειρήματος υπολογίζονται σε ποσοστό της τάξης του 50%.

ΠΗΓΗ