Ο τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παρέκαμψε το ελληνικό αίτημα για προσφυγή στη Χάγη .Η Ελλάδα και η Τουρκία πρέπει να διευθετήσουν μόνες τους τα προβλήματα του Αιγαίου. Αυτό τόνισε χθες ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά το τέλος του πρώτου Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας, θέτοντας σε δεύτερο πλάνο την επιθυμία της ελληνικής πλευράς να προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και μάλιστα εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος. Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας υπήρξε πολύ συγκεκριμένος. Επανέλαβε την πρόταση για πολυμερή διάσκεψη για το Κυπριακό, με τη συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων, του ΟΗΕ και της ΕΕ, ώστε να λυθεί το πολιτικό πρόβλημα της νήσου ως τα τέλη του 2010. Και είπε ότι το 2004 στη Λουκέρνη ο κ. Κ. Καραμανλής και ο Τάσσος Παπαδόπουλος ζήτησαν να αναβληθούν τα δημοψηφίσματα, ενώ εκείνος ήθελε και θέλει λύση. Ζήτησε επίσης εκλογή των μουφτήδων της μειονότητας, άοπλες πτήσεις των μαχητικών αεροσκαφών στο Αιγαίο, ενώ τόνισε ότι το casus belli δεν πρόκειται να αρθεί προτού λυθούν όλα τα προβλήματα στο Αιγαίο.
Κατά τα άλλα, οι κκ. Γ. Παπανδρέου και Ερντογάν μίλησαν με πολύ θερμά λόγια για τις προοπτικές που διανοίγονται μετά την ίδρυση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας. Ο έλληνας πρωθυπουργός, σε πολύ προσωπικό τόνο, αναφέρθηκε στο «πνεύμα της περιόδου 1999- 2004» το οποίο θέλει να αναβιώσει. Και ζήτησε από την Αγκυρα να απέχει από ενέργειες που προκαλούν ένταση και δυσχεραίνουν την προσέγγιση. Απέφυγε όμως να εισέλθει σε λεπτομέρειες και περιορίστηκε σε συμβολικές αναφορές.
Ο κ. Ερντογάν υπήρξε πολύ πιο συγκεκριμένος τόσο για το θέμα των υπερπτήσεων και του casus belli, όσο και για το μειονοτικό. Οσον αφορά το πρώτο, σημείωσε ερωτηθείς σχετικά ότι τα μαχητικά αεροσκάφη στο Αιγαίο μπορούν να πετούν άοπλα, αν και όπως είπε τα ελληνικά αεροσκάφη πετούν εξοπλισμένα- προτείνοντας εμμέσως αμοιβαίες κινήσεις στο θέμα αυτό. Η απάντηση του κ. Παπανδρέου είναι ότι τα τουρκικά αεροσκάφη πρέπει να καταθέτουν σχέδια πτήσεως. Για το casus bell της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης σε σχέση με την πιθανή επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, ο κ. Ερντογάν τόνισε ότι αυτό το θέμα θα εξεταστεί όταν καταλήξουν οι διερευνητικές συνομιλίες σε κάποιο απτό αποτέλεσμα. Και επανέλαβε ότι το θέμα της ελληνικής μειονότητας στην Κωνσταντινούπολη πρέπει να ιδωθεί υπό καθεστώς αμοιβαιότητας με αυτό της μουσουλμανικής στην Ελλάδα.
Κ ατά τη διάρκεια της επίσημης σύστασης του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας, υπεγράφησαν 21 συμφωνίες σε πολλούς τομείς, κυρίως χαμηλής πολιτικής. Τα ζητήματα υψηλής πολιτικής συζητήθηκαν στο γεύμα εργασίας στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου παρίσταντο οι κκ. Αχμέτ Νταβούτογλου και Δ. Δρούτσας. Ο κ. Ερντογάν είχε επίσης σύντομες συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κ. Παπούλια και τον Πρόεδρο της Βουλής κ. Φ. Πετσάλνικο. Το «δώρο» που κόμισε ήταν η απόδοση σε σύντομο χρονικό διάστημα του ορφανοτροφείου της Πριγκίπου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ενώ ο κ. Παπανδρέου υποσχέθηκε την αποκατάσταση στο Φετιγιέ Τζαμί στην Αθήνα.
Οι συναρμόδιοι υπουργοί Ελλάδας και Τουρκίας συμφώνησαν να προχωρήσουν στην προώθηση κοινών τουριστικών πακέτων στην κινεζική αγορά ώστε να ενισχυθεί η τουριστική κίνηση και στις δύο χώρες. Η προώθηση αυτή θα γίνει περί τα τέλη Μαΐου. Την ίδια στιγμή, αν και λόγω των περιορισμών που υπάρχουν από τη Συνθήκη του Σένγκεν δεν συμφωνήθηκε η κατάργηση της βίζας για μονοήμερες επισκέψεις Τούρκων στα νησιά του Αιγαίου, η ελληνική πλευρά απεδέχθη το αίτημα της Αγκυρας για κατάργηση των θεωρήσεων στα επονομαζόμενα «πράσινα διαβατήρια», κάτοχοι των οποίων είναι τούρκοι κρατικοί λειτουργοί.
Στις συναντήσεις των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπεγράφησαν δύο συμφωνίες. Η μία από αυτές αφορά τη συνεργασία στο δέλτα του Εβρου, ενώ εκτενής συζήτηση έγινε και για τον ελληνοτουρκικό αγωγό φυσικού αερίου ΙΤGΙ. Η ελληνική πλευρά φέρεται σύμφωνα με πληροφορίες να ζήτησε από την τουρκική να λυθούν τα προβλήματα που υπάρχουν με τη διοχέτευση φυσικού αερίου, το οποίο προέρχεται μεν από το Αζερμπαϊτζάν, αλλά η Τουρκία επιθυμεί να λαμβάνει τέλη διέλευσης του αερίου και όχι να επιτρέπει τη διέλευση τράνζιτ. Ουσιαστική πρόοδος στο θέμα αυτό δεν φαίνεται να σημειώθηκε.
«Χρήσιμη, ενδιαφέρουσα και ιδιαίτερα φιλική» χαρακτήρισε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Αντ. Σαμαράς τη συζήτηση που είχε με τον κ. Ερντογάν. Στην 50λεπτη συνάντηση οι δύο άνδρες συζήτησαν για τις εσωτερικές πολιτικές μεταρρυθμίσεις στην Τουρκία, ενώ ο κ. Σαμαράς αναφέρθηκε στην ανάγκη αμοιβαίας εμπιστοσύνης η οποία για να οικοδομηθεί πρέπει οι δύο χώρες να συμφωνήσουν ότι το μοναδικό διμερές πρόβλημα είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και ότι στην επίλυση του Κυπριακού πρέπει να ληφθούν υπόψη οι αποφάσεις του ΟΗΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Ο κ. Σαμαράς δέχθηκε πρόσκληση να επισκεφθεί προσεχώς την Τουρκία.
Τ ην παράσταση κατά τη διάρκεια του Επιχειρηματικού Φόρουμ έκλεψε με το γνωστό πληθωρικό του στυλ ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Θ. Πάγκαλος. Στην ομιλία του ο κ. Πάγκαλος ουσιαστικά είπε ότι τα προβλήματα δημιουργούνται από δημοσίους υπαλλήλους και διπλωμάτες. Οπως τόνισε, τα θέματα της εδαφικής κυριαρχίας, της κυριαρχίας στον αέρα και στη θάλασσα, ένα μεγάλο μέρος από τα αιτήματα που διατυπώνονται είναι κατασκευασμένα από μερικούς πολύ ικανούς διπλωμάτες, που δουλειά τους είναι «να δημιουργούν αφορμές διαπραγμάτευσης, δηλαδή διαφορές».
Ενα μεγάλο μέρος των διαφορών μπορεί να ξεπεραστεί, συνέχισε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, αν αποδεχθεί κανείς μερικές βασικές αρχές, όπως την απαγόρευση χρήσης και απειλής βίας, τον σεβασμό των δημοκρατικών δικαιωμάτων των πολιτών κάθε χώρας και ότι όπου υπάρχει διαφωνία για τον καθορισμό εδαφικών λεπτομερειών ή γεωγραφικών ιδιομορφιών, η λύση πρέπει να δίνεται από τρίτους, εντεταλμένους προς τούτο, με βάση το Διεθνές Δίκαιο- αποστροφή που «φωτογραφίζει» την επιθυμία προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
ΤΟ ΒΗΜΑ
Δημοσίευση σχολίου