Άρθρο γνώμης στη Wall Street Journal επαναφέρει με οξύ τρόπο ένα ερώτημα που μέχρι πρόσφατα στην Ουάσινγκτον αντιμετωπιζόταν κυρίως τεχνικά: μπορεί η πώληση μαχητικών F-35 στην Τουρκία να ιδωθεί ως μια «ουδέτερη» εξοπλιστική απόφαση, όταν ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μιλά δημόσια για «καταστροφή του σιωνιστικού Ισραήλ»;
Η WSJ δεν αμφισβητεί απλώς τη σκοπιμότητα της πώλησης. Υποστηρίζει ότι, υπό τις παρούσες πολιτικές και ιδεολογικές συνθήκες στην Άγκυρα, μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να λειτουργήσει αποσταθεροποιητικά για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, ακόμη και να αυξήσει τον κίνδυνο άμεσης σύγκρουσης.
Η «προβολή» ως πολιτικό εργαλείο
Κεντρικός άξονας της ανάλυσης της WSJ είναι η έννοια της προβολής: η Τουρκία κατηγορεί το Ισραήλ για επεκτατισμό και φιλοδοξίες «Μεγάλου Ισραήλ», την ώρα που –κατά τους επικριτές του Ερντογάν– η ίδια η Άγκυρα καλλιεργεί ένα αφήγημα νεοοθωμανικής αναθεώρησης. Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, η αμφισβήτηση διεθνών συνθηκών και η έντονη ρητορική περί «υπαρξιακών απειλών» εντάσσονται, κατά τη WSJ, σε αυτό το πλαίσιο.
Το άρθρο επισημαίνει την αντίφαση: η Τουρκία καταγγέλλει το Ισραήλ για γενοκτονία, ενώ εξακολουθεί να αρνείται τη γενοκτονία των Αρμενίων· καταγγέλλει θρησκευτικές απειλές στο τέμενος Αλ Άκσα, ενώ αγνόησε τις διεθνείς αντιδράσεις για την Αγία Σοφία.
Σχέσεις με Χαμάς και περιφερειακή αστάθεια
Η WSJ υιοθετεί μια ιδιαίτερα σκληρή γραμμή απέναντι στον ρόλο της Τουρκίας, συγκρίνοντάς την πλέον με το Κατάρ ως παράγοντα που φιλοξενεί και διευκολύνει ακραίες οργανώσεις. Η αναφορά στη φιλοξενία στελεχών της Χαμάς στην Κωνσταντινούπολη και στη συμβολική κίνηση της τουρκικής πρεσβείας στο Τελ Αβίβ μετά τον θάνατο του Ισμαήλ Χανίγια λειτουργεί ως τεκμήριο μιας πολιτικής επιλογής και όχι απλής ρητορικής.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και ισραηλινές πηγές ασφαλείας που επικαλούνται αμερικανικά μέσα, σύμφωνα με τις οποίες το Τελ Αβίβ αντιτίθεται κατηγορηματικά στη συμμετοχή τουρκικών δυνάμεων σε οποιαδήποτε πολυεθνική αποστολή στη Γάζα, θεωρώντας ότι αυτό θα άνοιγε δίαυλο έμμεσης στήριξης της Χαμάς.
Το κρίσιμο ερώτημα των F-35
Το πιο αιχμηρό σημείο της ανάλυσης αφορά τα F-35. Το ερώτημα που θέτει η WSJ είναι απλό αλλά πολιτικά εκρηκτικό:
Γιατί μια ήδη ισχυρή στρατιωτικά χώρα χρειάζεται το πιο προηγμένο αμερικανικό μαχητικό, όταν η ηγεσία της υιοθετεί ανοιχτά εχθρική ρητορική έναντι ενός βασικού συμμάχου των ΗΠΑ;
Αμερικανικές και ισραηλινές πηγές εκτιμούν ότι μια τέτοια πώληση θα μπορούσε:
να διαβρώσει το ποιοτικό στρατιωτικό πλεονέκτημα της ισραηλινής αεροπορίας,
να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση μιας αναθεωρητικής Άγκυρας,
να μετατρέψει ένα προηγμένο οπλικό σύστημα σε πολλαπλασιαστή ρίσκου, όχι αποτροπής.
Ο αναλυτής Μάικλ Ντόραν (Hudson Institute) επισημαίνει ότι η Ουάσινγκτον οφείλει να κρατά Ισραήλ και Τουρκία όσο το δυνατόν πιο μακριά στρατιωτικά, αν θέλει να αποφύγει μελλοντικό σενάριο σύγκρουσης ακόμη και μεταξύ αεροσκαφών ίδιου τύπου.
Πέρα από την WSJ: τι λένε άλλες πηγές
Το Reuters έχει επανειλημμένα τονίσει ότι οι συνομιλίες για F-35 παραμένουν πολιτικά ευαίσθητες στο Κογκρέσο, ακριβώς λόγω της τουρκικής στάσης έναντι Ισραήλ και ΝΑΤΟ.
Αναλύσεις στο Financial Times επισημαίνουν ότι η επανένταξη της Τουρκίας σε δυτικά εξοπλιστικά προγράμματα χωρίς σαφείς πολιτικούς όρους θα υπονόμευε την αξιοπιστία της αμερικανικής πολιτικής περιορισμών.
Ισραηλινά μέσα, όπως η Haaretz, προειδοποιούν ότι η συζήτηση δεν αφορά μόνο την Τουρκία, αλλά το προηγούμενο που δημιουργείται για άλλες περιφερειακές δυνάμεις.
Η ανάλυση της Wall Street Journal δεν είναι ουδέτερη – κρούει τον κώδονα του κινδύνου. Θέτει το ζήτημα όχι ως τεχνικό εξοπλιστικό πρόγραμμα, αλλά ως στρατηγική επιλογή με δυνητικά πολεμικές συνέπειες. Σε μια Μέση Ανατολή όπου οι ισορροπίες είναι ήδη εύθραυστες, η πώληση F-35 στην Τουρκία δεν θα ήταν απλώς μια ακόμη συμφωνία όπλων. Θα ήταν μια πολιτική δήλωση – και, όπως υπονοεί η WSJ, ίσως ένα ρίσκο που δύσκολα θα μπορούσε να ανακληθεί.
να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση μιας αναθεωρητικής Άγκυρας,
να μετατρέψει ένα προηγμένο οπλικό σύστημα σε πολλαπλασιαστή ρίσκου, όχι αποτροπής.
Ο αναλυτής Μάικλ Ντόραν (Hudson Institute) επισημαίνει ότι η Ουάσινγκτον οφείλει να κρατά Ισραήλ και Τουρκία όσο το δυνατόν πιο μακριά στρατιωτικά, αν θέλει να αποφύγει μελλοντικό σενάριο σύγκρουσης ακόμη και μεταξύ αεροσκαφών ίδιου τύπου.
Πέρα από την WSJ: τι λένε άλλες πηγές
Το Reuters έχει επανειλημμένα τονίσει ότι οι συνομιλίες για F-35 παραμένουν πολιτικά ευαίσθητες στο Κογκρέσο, ακριβώς λόγω της τουρκικής στάσης έναντι Ισραήλ και ΝΑΤΟ.
Αναλύσεις στο Financial Times επισημαίνουν ότι η επανένταξη της Τουρκίας σε δυτικά εξοπλιστικά προγράμματα χωρίς σαφείς πολιτικούς όρους θα υπονόμευε την αξιοπιστία της αμερικανικής πολιτικής περιορισμών.
Ισραηλινά μέσα, όπως η Haaretz, προειδοποιούν ότι η συζήτηση δεν αφορά μόνο την Τουρκία, αλλά το προηγούμενο που δημιουργείται για άλλες περιφερειακές δυνάμεις.
Η ανάλυση της Wall Street Journal δεν είναι ουδέτερη – κρούει τον κώδονα του κινδύνου. Θέτει το ζήτημα όχι ως τεχνικό εξοπλιστικό πρόγραμμα, αλλά ως στρατηγική επιλογή με δυνητικά πολεμικές συνέπειες. Σε μια Μέση Ανατολή όπου οι ισορροπίες είναι ήδη εύθραυστες, η πώληση F-35 στην Τουρκία δεν θα ήταν απλώς μια ακόμη συμφωνία όπλων. Θα ήταν μια πολιτική δήλωση – και, όπως υπονοεί η WSJ, ίσως ένα ρίσκο που δύσκολα θα μπορούσε να ανακληθεί.
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου