Από την αιφνιδιαστική επίθεση του Ισραήλ στο Κατάρ, έναν σημαντικό σύμμαχο των ΗΠΑ εκτός ΝΑΤΟ, πολλές χώρες στην περιοχή που φιλοξενούν ή υποστηρίζουν τη Χαμάς νιώθουν ανησυχία.
Σύμφωνα με αναλυτές, η Τουρκία φοβάται ότι θα μπορούσε να είναι ο επόμενος στόχος του Ισραήλ, καθώς όχι μόνο έχει φιλοξενήσει την ηγεσία της Χαμάς τουλάχιστον από το 2011, αλλά της έχει παράσχει επίσης διπλωματική, οικονομική και επιχειρησιακή υποστήριξη. Οι δύο χώρες βρίσκονται επίσης σε κόντρα στη Συρία.
Ενώ η Τουρκία θέτει τις δυνάμεις της σε κατάσταση ύψιστης ετοιμότητας και εντείνει τις αεροπορικές περιπολίες στον εναέριο χώρο της για να αποτρέψει οποιαδήποτε πιθανή ισραηλινή επίθεση, το Τελ Αβίβ έχει ανοίξει ένα νέο μέτωπο εναντίον της Άγκυρας.
Η παράδοση του συστήματος Barak MX στην Κύπρο
Εν μέσω των αυξημένων εντάσεων στην περιοχή, το Ισραήλ παρέδωσε διακριτικά προηγμένα συστήματα αεράμυνας στην Κύπρο την περασμένη εβδομάδα, σηματοδοτώντας τη δεύτερη αποστολή από τον Δεκέμβριο του 2024.
Το σύστημα Barak MX, ένας αναχαιτιστής αέρος ικανός να πλήττει απειλές σε απόσταση έως και 150 χλμ., παραδόθηκε στην Κύπρο μέσω του λιμανιού της Λεμεσού. Η κυπριακή ειδησεογραφική ιστοσελίδα Reporter επιβεβαίωσε ότι το σύστημα έχει παραδοθεί πλήρως και αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία φέτος. Σύμφωνα με το Greek City Times, η αποστολή έφτασε στο λιμάνι της Λεμεσού και έχει προγραμματιστεί να αναπτυχθεί γύρω από την Αεροπορική Βάση «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο.
Ενώ δεν υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση ούτε από το Ισραήλ ούτε από την Κύπρο, ένα βίντεο έχει γίνει viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το οποίο υποτίθεται ότι δείχνει την παράδοση του συστήματος Barak MX στο λιμάνι της Λεμεσού.
Νωρίτερα, τον Δεκέμβριο του 2024, το Reuters είχε αναφέρει ότι η Κύπρος είχε παραλάβει το ισραηλινό σύστημα αεράμυνας Barak MX. Ομοίως, τότε δεν υπήρχε επίσημη επιβεβαίωση, αλλά πολλαπλές αναφορές τοπικών μέσων ενημέρωσης επιβεβαίωσαν την παράδοση, επικαλούμενες επίσημες πηγές υψηλόβαθμων αξιωματούχων της κυπριακής κυβέρνησης.
Εκείνη την περίοδο, ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης είχε δηλώσει: «Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι θα κάνουμε, και κάνουμε, ό,τι είναι απαραίτητο για να ενισχύσουμε την αποτρεπτική δύναμη της Κύπρου, όχι μόνο επειδή είμαστε μια χώρα υπό κατοχή, αλλά και κράτος μέλος της ΕΕ σε μια περιοχή ιδιαίτερης γεωστρατηγικής σημασίας».
Το σύστημα αεράμυνας Barak MX
Το Barak MX, που παρουσιάστηκε από την Israel Aerospace Industries (IAI) το 2018, είναι ένα αρθρωτό σύστημα αεράμυνας ικανό να εμπλέκει πολλαπλές ταυτόχρονες απειλές, συμπεριλαμβανομένων μαχητικών αεροσκαφών, ελικοπτέρων, UAVs, πυραύλων cruise και πυραύλων εδάφους-εδάφους.
Το σύστημα διαθέτει τέσσερις παραλλαγές πυραύλων: 15 χλμ. (μικρή εμβέλεια), 35 χλμ. (μεσαία εμβέλεια), 70 χλμ. (μεγάλη εμβέλεια) και 150 χλμ. (εκτεταμένη εμβέλεια), προσφέροντας ένα πολυεπίπεδο δίκτυο αεράμυνας μέσω ενός μόνο συστήματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μικρότερη απόσταση μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας είναι περίπου 85 χλμ.
Είναι εξοπλισμένο με ραντάρ ενεργούς ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA) που αναπτύχθηκαν από την ELTA Systems, θυγατρική της IAI, όπως το ELM 2138 MMR και το ELM-2084 Multi-Mission Radar (MMR), τα οποία είναι ικανά για κινητές επιχειρήσεις και παρακολούθηση πολλαπλών στόχων ταυτόχρονα.
Το MMR της ELTA είναι ένα 3D σύστημα ραντάρ πολλαπλών δεσμών AESA με τεχνολογία νιτριδίου του γαλλίου.
Κάθε εκτοξευτής είναι ικανός να αναπτύξει οκτώ πυραύλους. Οι πύραυλοι MRAD και LRAD μπορούν να φτάσουν σε υψόμετρο έως και 20 χλμ., ενώ οι πύραυλοι ER μπορούν να φτάσουν τα 30 χλμ. με ικανότητα ελιγμών 50g. Ένας σύνδεσμος δεδομένων επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ του κέντρου διαχείρισης μάχης (BMC) και των πυραύλων.
Επιπλέον, το σύστημα είναι πλήρως κινητό και μπορεί να μεταφερθεί με φορτηγά, γεγονός που καθιστά δύσκολο τον εντοπισμό του.
Ενώ οι αναχαιτιστές είναι ικανοί να εμπλέκουν απειλές σε απόσταση έως και 150 χλμ., το ραντάρ τους παρέχει εκτεταμένη επιτήρηση σε εμβέλεια 460 χλμ. Αυτή η εμβέλεια των 460 χλμ. προσφέρει μια «ομπρέλα επιτήρησης», ικανή να κοιτάξει βαθιά μέσα στον τουρκικό εναέριο χώρο.
Ουσιαστικά, μέσω του συστήματος Barak MX AD, το Ισραήλ μπορεί πλέον να παρακολουθεί τον τουρκικό εναέριο χώρο και να λαμβάνει ενημερώσεις σε πραγματικό χρόνο για την τουρκική δραστηριότητα.
Το Ισραήλ προειδοποιεί τους Τουρκοκύπριους
Η παράδοση του συστήματος Barak MX AD στην Κύπρο προηγήθηκε από ένα προκλητικό άρθρο του Shay Gal, πρώην αντιπροέδρου εξωτερικών σχέσεων στην Israel Aerospace Industries (IAI), που κατασκευάζει το Barak MX. Στο άρθρο αυτό, ο Gal υποστήριξε ότι το Ισραήλ θα πρέπει να επανεξετάσει την προσέγγισή του προς την Κύπρο και να καταστρώσει στρατιωτικά σχέδια για να «απελευθερώσει» τον βορρά του νησιού από τις τουρκικές δυνάμεις.
«Το Ισραήλ, σε συντονισμό με την Ελλάδα και την Κύπρο, πρέπει να προετοιμάσει μια έκτακτη επιχείρηση για την απελευθέρωση του βορρά του νησιού», έγραψε ο Gal. «Μια τέτοια επιχείρηση θα εξουδετέρωνε τις ικανότητες τουρκικής ενίσχυσης από την ηπειρωτική χώρα, θα εξάλειφε τα συστήματα αεράμυνας στη βόρεια Κύπρο, θα κατέστρεφε τα κέντρα πληροφοριών και διοίκησης, και τελικά θα απομάκρυνε τις τουρκικές δυνάμεις, αποκαθιστώντας τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυπριακή κυριαρχία».
Επιπλέον, ο Gal υπέδειξε ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επικαλεστεί το Άρθρο 5, τη ρήτρα που διασφαλίζει την αμοιβαία άμυνα, αν το Ισραήλ επιτεθεί στους Τουρκοκύπριους. Η ρήτρα αμοιβαίας άμυνας βάσει του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ δεν είναι αυτόματη και η ανταπόκριση των κρατών μελών μπορεί να ποικίλλει από διπλωματικές διαμαρτυρίες και οικονομικές κυρώσεις έως στρατιωτική αντίδραση. Είναι κατανοητό ότι το άρθρο προκάλεσε θύελλα στην Τουρκία.
Γράφοντας στην τουρκική εφημερίδα Daily Sabah, ο Hüseyin Işıksal μίλησε για μια αναδυόμενη «ανίερη συμμαχία» μεταξύ Ελλήνων, Εβραίων και Κυπρίων. Υποστήριξε ότι το νησί της Κύπρου είναι κρίσιμο για τις φιλοδοξίες του Ισραήλ να γίνει περιφερειακός ηγεμόνας, και πολλοί Εβραίοι πιστεύουν ότι το νησί είναι μέρος της «γη της επαγγελίας» και αναπόσπαστο μέρος του «Μεγάλου Ισραήλ». Παραπονέθηκε ότι νωρίτερα φέτος, τον Φεβρουάριο, η κυβέρνηση της Κύπρου παρέδωσε την ασφάλεια των αεροδρομίων Λάρνακας και Πάφου στις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες.
«Ένας άλλος κύριος στόχος της συμμαχίας Ισραήλ-Ελληνοκυπρίων είναι η άρνηση της αναγνώρισης και της προβολής της “ΤΔΒΚ”, αγνοώντας έτσι τα δικαιώματα του τουρκοκυπριακού λαού στους φυσικούς πόρους του νησιού».
Ο Işıksal υπέδειξε ότι τα μέλη του Οργανισμού Τουρκικών Κρατών και του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC) θα πρέπει να αναγνωρίσουν την «ΤΔΒΚ» το συντομότερο δυνατόν για να αποτρέψουν τις ισραηλινές φιλοδοξίες στην Κύπρο.
Ανησυχία της Τουρκίας για το Barak MX στην Κύπρο;
Από τότε που η Τουρκία κατέλαβε στρατιωτικά τη Βόρεια Κύπρο το 1974, η Άγκυρα ήταν πάντα ευαίσθητη σχετικά με την ανάπτυξη ξένων όπλων στο νησί. Το 1997, η Τουρκία παραλίγο να εισέλθει σε πόλεμο με την Κύπρο για το θέμα της προμήθειας του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-300 στην Κύπρο. Για να εκφοβίσει την Κύπρο, τουρκικά F-16 άρχισαν να παραβιάζουν τον εναέριο χώρο της Κύπρου σε καθημερινή βάση. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια στρατιωτικής άσκησης στη Βόρεια Κύπρο τον Νοέμβριο του 1997, οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις κατέστρεψαν ομοιώματα πυραύλων S-300 για να προετοιμαστούν για την εκτόξευση επιχειρήσεων κατά των πραγματικών πυραύλων στην Κύπρο.
Τελικά, η κατάσταση, γνωστή ως η «Κυπριακή Κρίση των S-300», εκτονώθηκε όταν η Κύπρος συμφώνησε να εκτρέψει το σύστημα S-300 AD που είχε ήδη πληρώσει στην Ελλάδα.
Πέρυσι, υπήρξαν αναφορές ότι η Ελλάδα, μέλος του ΝΑΤΟ, θα μετέφερε το σύστημα S-300 στην Ουκρανία. Ωστόσο, αυτή η μεταφορά δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμη, μετά τις διαμαρτυρίες της Ρωσίας ότι η μεταφορά θα παραβίαζε τη συμφωνία τελικού χρήστη για το σύστημα AD.
Τώρα, εν μέσω του πολέμου που μαίνεται στη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ έχει μεταφέρει διακριτικά το σύστημα Barak MX AD στην Κύπρο. Είναι ενδιαφέρον ότι η Τουρκία χαρακτηρίζει το σύστημα Barak MX ως «πολύ πιο επικίνδυνο» από το S-300.
«Πρόκειται για ένα σύστημα πολύ πιο επικίνδυνο από το S-300, το οποίο [η νότια Κύπρος] είχε παραγγείλει από τη Ρωσία το 1997, αλλά δεν το εγκατέστησε ποτέ», δήλωσε ο Arda Mevlutoglu, ένας εξέχων Τούρκος αναλυτής άμυνας. «Δεδομένης της τρέχουσας κατάστασης των στρατιωτικών σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και της ελληνοκυπριακής διοίκησης, αυτό το ισχυρό σύστημα αεράμυνας και ραντάρ θα γίνει αναμφίβολα κεντρικό στοιχείο του δικτύου πληροφοριών του Ισραήλ στην ανατολική Μεσόγειο».
Σύμφωνα με τον Mevlutoglu, το Barak MX αποτελεί σημαντική απειλή για τις τουρκικές αεροπορικές και χερσαίες δυνάμεις τόσο στην Κύπρο όσο και σε ολόκληρη την ευρύτερη ανατολική Μεσόγειο, καθώς το ραντάρ του είναι επίσης ικανό να ανιχνεύει πυροβολικό, όλμους και πυρά συστοιχιών ρουκετών εντός 100 χλμ.
Ωστόσο, παρά τις τουρκικές διαμαρτυρίες, το σύστημα Barak MX θα τεθεί σε λειτουργία στην Κύπρο τους επόμενους μήνες. Είναι σαφές ότι το Ισραήλ έχει ανοίξει ένα νέο μέτωπο εναντίον της Τουρκίας στην Κύπρο.
Μετά τη σύγκρουση συμφερόντων στη Συρία και το ζήτημα της τουρκικής υποστήριξης στη Χαμάς, τώρα το Ισραήλ και η Τουρκία, οι δύο περιφερειακές δυνάμεις στη Μεσόγειο, έχουν ένα ακόμα ακανθώδες ζήτημα μεταξύ τους.
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου