Βασίλης Νέδος
Τον ρόλο της αρτηρίας που παρακάμπτει τα Στενά με κατεύθυνση προς τις παράκτιες χώρες της Μαύρης Θάλασσας και την Ανατολική Ευρώπη έχει αναλάβει σχεδόν εξ ολοκλήρου τις τελευταίες 40 ημέρες το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.
Τον ρόλο της αρτηρίας που παρακάμπτει τα Στενά με κατεύθυνση προς τις παράκτιες χώρες της Μαύρης Θάλασσας και την Ανατολική Ευρώπη έχει αναλάβει σχεδόν εξ ολοκλήρου τις τελευταίες 40 ημέρες το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Από τις 28 Φεβρουαρίου και έπειτα, όταν αποφασίστηκε να κλείσουν τα Στενά για πολεμικά πλοία και τη μεταφορά πολεμικού υλικού με βάση όλα όσα προβλέπει η Σύμβαση του Μοντρέ, το σχέδιο για το οποίο εξαρχής είχε σχεδιαστεί η Αλεξανδρούπολη τέθηκε σε εφαρμογή. Εκτοτε από το λιμάνι έχουν μεταφερθεί προσωπικό και υλικό του ΝΑΤΟ όχι μόνο προς τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, αλλά και προς την Πολωνία, με τελευταίο παράδειγμα τα άρματα μάχης Abrams και τα τεθωρακισμένα οχήματα Bradley του αμερικανικού στρατού.
Τον ρόλο της αρτηρίας που παρακάμπτει τα Στενά με κατεύθυνση προς τις παράκτιες χώρες της Μαύρης Θάλασσας και την Ανατολική Ευρώπη έχει αναλάβει σχεδόν εξ ολοκλήρου τις τελευταίες 40 ημέρες το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Από τις 28 Φεβρουαρίου και έπειτα, όταν αποφασίστηκε να κλείσουν τα Στενά για πολεμικά πλοία και τη μεταφορά πολεμικού υλικού με βάση όλα όσα προβλέπει η Σύμβαση του Μοντρέ, το σχέδιο για το οποίο εξαρχής είχε σχεδιαστεί η Αλεξανδρούπολη τέθηκε σε εφαρμογή. Εκτοτε από το λιμάνι έχουν μεταφερθεί προσωπικό και υλικό του ΝΑΤΟ όχι μόνο προς τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, αλλά και προς την Πολωνία, με τελευταίο παράδειγμα τα άρματα μάχης Abrams και τα τεθωρακισμένα οχήματα Bradley του αμερικανικού στρατού.
Τα συγκεκριμένα τεθωρακισμένα κατέληξαν στη δυτική Πολωνία με συνολικά οκτώ σιδηροδρομικούς συρμούς. Ηδη η δίοδος της Αλεξανδρούπολης θεωρείται σημαντική και για την αποστολή περαιτέρω όπλων και προσωπικού προς την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, όπως υποδηλώνουν οι πληροφορίες για ενδεχόμενη αποστολή και κάποιων από τα 20 τεθωρακισμένα Bushmaster που δωρίζει η κυβέρνηση της Αυστραλίας προς την Ουκρανία. Ούτως ή άλλως, όπως γίνεται σαφές από μια σειρά πηγών, από την Αλεξανδρούπολη ήδη έχει μεταφερθεί και υλικό με τελικό προορισμό τις ουκρανικές δυνάμεις. Για όσο καιρό τα Στενά παραμένουν κλειστά, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης θα είναι πολύτιμη δίοδος προς τον Βορρά και την Ανατολική Ευρώπη.
Η Θράκη
Ο χώρος της Θράκης ως πλέον εγγύς στη Μαύρη Θάλασσα έχει χρησιμεύσει και για τις πρόσφατες επιχειρήσεις επιτήρησης από αεροσκάφη, τα οποία απονηώθηκαν από το αεροπλανοφόρο «Harry S. Truman». Ωστόσο, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον ότι ο εναέριος χώρος χρησιμοποιείται και ως τμήμα του διαδρόμου των νατοϊκών UAV RQ-4B (Global Hawk) τα οποία πετούν σε ύψος 55.000 ποδιών, ξεκινώντας από τη Σιγκονέλα της Σικελίας. Πετούν μέσω Θράκης στη Βουλγαρία, από εκεί ανατολικά σε πορεία πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα, εν συνεχεία επιστρέφουν δυτικά και από τη Ρουμανία, συνεχίζουν παράλληλα με τη Μολδαβία και από εκεί προς Πολωνία, σε όλο το μήκος των συνόρων της χώρας με την Ουκρανία, τη Λευκορωσία και τη Λιθουανία. Εως εκεί όπου βρίσκεται το άνοιγμα Σουβάλκι, ένα σημείο το οποίο θεωρείται τρωτό από το ΝΑΤΟ διαχρονικά καθώς γεωγραφικά βρίσκεται ανάμεσα στη Λευκορωσία και στον ρωσικό θύλακο του Καλίνινγκραντ.
Από τις 28 Φεβρουαρίου που έκλεισαν τα Στενά έχουν μεταφερθεί προσωπικό και υλικό του ΝΑΤΟ προς Ρουμανία, Βουλγαρία και Πολωνία.
Πρακτικά η τριάδα Αλεξανδρούπολη, 110 Πτέρυγα Μάχης στη Λάρισα και βάση της Σούδας, τις τελευταίες 40 ημέρες βρίσκεται υπό διαρκή κινητικότητα, ενώ σε αυτές πρέπει να προστεθεί και η βάση της Ανδραβίδας, στην οποία τους τελευταίους μήνες έχουν επανειλημμένως προσγειωθεί, με αφορμή διάφορες ασκήσεις, αεροσκάφη F-15E της αμερικανικής αεροπορίας. Σημειώνεται ότι στην 110 ΠΜ ήδη υπάρχει η δυνατότητα για τη στάθμευση αμερικανικών UAV τύπου MQ-9. Η συγκεκριμένη πιθανότητα είναι πάντα ανοιχτή, ωστόσο η αυτονομία που διαθέτουν αυτού του τύπου τα ιπτάμενα συστήματα δίνει τη δυνατότητα πολύωρων πτήσεων χωρίς ανάγκη ανεφοδιασμού ή συντήρησης. Ηδη στην αεροπορική βάση της Λάρισας προχωρούν με ραγδαίο ρυθμό τα έργα αναβάθμισης των εγκαταστάσεων (επισήμως έχουν εγκριθεί τουλάχιστον 35 εκατ. δολάρια γι’ αυτόν τον σκοπό), με στελέχη των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων να τις επιβλέπουν και να επιδεικνύουν ενδιαφέρον για την επέκτασή τους.
Η εξαιρετική σχέση ανάμεσα στην Αθήνα και την Ουάσιγκτον στο επίπεδο της στρατιωτικής συνεργασίας και οι προοπτικές της φάνηκαν και κατά τις επαφές που είχε η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ στην Αθήνα, η οποία, άλλωστε, στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ» (7/4) αναφέρθηκε σε αυτό το σημείο. Την Αθήνα απασχολεί, βεβαίως, το γεγονός ότι στην Ουάσιγκτον υπάρχει πλέον διάθεση για ταχεία επιδιόρθωση των δεσμών με την Αγκυρα.
Η Θράκη
Ο χώρος της Θράκης ως πλέον εγγύς στη Μαύρη Θάλασσα έχει χρησιμεύσει και για τις πρόσφατες επιχειρήσεις επιτήρησης από αεροσκάφη, τα οποία απονηώθηκαν από το αεροπλανοφόρο «Harry S. Truman». Ωστόσο, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον ότι ο εναέριος χώρος χρησιμοποιείται και ως τμήμα του διαδρόμου των νατοϊκών UAV RQ-4B (Global Hawk) τα οποία πετούν σε ύψος 55.000 ποδιών, ξεκινώντας από τη Σιγκονέλα της Σικελίας. Πετούν μέσω Θράκης στη Βουλγαρία, από εκεί ανατολικά σε πορεία πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα, εν συνεχεία επιστρέφουν δυτικά και από τη Ρουμανία, συνεχίζουν παράλληλα με τη Μολδαβία και από εκεί προς Πολωνία, σε όλο το μήκος των συνόρων της χώρας με την Ουκρανία, τη Λευκορωσία και τη Λιθουανία. Εως εκεί όπου βρίσκεται το άνοιγμα Σουβάλκι, ένα σημείο το οποίο θεωρείται τρωτό από το ΝΑΤΟ διαχρονικά καθώς γεωγραφικά βρίσκεται ανάμεσα στη Λευκορωσία και στον ρωσικό θύλακο του Καλίνινγκραντ.
Από τις 28 Φεβρουαρίου που έκλεισαν τα Στενά έχουν μεταφερθεί προσωπικό και υλικό του ΝΑΤΟ προς Ρουμανία, Βουλγαρία και Πολωνία.
Πρακτικά η τριάδα Αλεξανδρούπολη, 110 Πτέρυγα Μάχης στη Λάρισα και βάση της Σούδας, τις τελευταίες 40 ημέρες βρίσκεται υπό διαρκή κινητικότητα, ενώ σε αυτές πρέπει να προστεθεί και η βάση της Ανδραβίδας, στην οποία τους τελευταίους μήνες έχουν επανειλημμένως προσγειωθεί, με αφορμή διάφορες ασκήσεις, αεροσκάφη F-15E της αμερικανικής αεροπορίας. Σημειώνεται ότι στην 110 ΠΜ ήδη υπάρχει η δυνατότητα για τη στάθμευση αμερικανικών UAV τύπου MQ-9. Η συγκεκριμένη πιθανότητα είναι πάντα ανοιχτή, ωστόσο η αυτονομία που διαθέτουν αυτού του τύπου τα ιπτάμενα συστήματα δίνει τη δυνατότητα πολύωρων πτήσεων χωρίς ανάγκη ανεφοδιασμού ή συντήρησης. Ηδη στην αεροπορική βάση της Λάρισας προχωρούν με ραγδαίο ρυθμό τα έργα αναβάθμισης των εγκαταστάσεων (επισήμως έχουν εγκριθεί τουλάχιστον 35 εκατ. δολάρια γι’ αυτόν τον σκοπό), με στελέχη των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων να τις επιβλέπουν και να επιδεικνύουν ενδιαφέρον για την επέκτασή τους.
Η εξαιρετική σχέση ανάμεσα στην Αθήνα και την Ουάσιγκτον στο επίπεδο της στρατιωτικής συνεργασίας και οι προοπτικές της φάνηκαν και κατά τις επαφές που είχε η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ στην Αθήνα, η οποία, άλλωστε, στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ» (7/4) αναφέρθηκε σε αυτό το σημείο. Την Αθήνα απασχολεί, βεβαίως, το γεγονός ότι στην Ουάσιγκτον υπάρχει πλέον διάθεση για ταχεία επιδιόρθωση των δεσμών με την Αγκυρα.
Η «Κ» επανειλημμένως τους προηγούμενους μήνες είχε υπογραμμίσει ότι η επιχείρηση γοητείας της Τουρκίας προς μια σειρά από χώρες της ευρύτερης περιφέρειας (Ισραήλ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία και Αίγυπτος) δεν ήταν αποσυνδεδεμένη από τις επιθυμίες της Ουάσιγκτον και τις πιέσεις που άσκησε (ιδιαίτερα προς την Ιερουσαλήμ και το Αμπου Ντάμπι), στο πλαίσιο της προσπάθειας να κρατηθεί η Αγκυρα στο δυτικό στρατόπεδο. Σε αυτό το πλαίσιο (αλλά και στην ανάγκη να εξοφληθεί με κάποιο τρόπο το περίπου 1 δισ. δολ. συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35) η αμερικανική κυβέρνηση επιθυμεί να προχωρήσει και σε αναβάθμιση τουρκικών F-16. Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά δύσκολο υπό τις παρούσες συνθήκες καθώς προϋποθέτει δύο συνθήκες: Πρώτον, να αρθεί ο νόμος για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής μέσω κυρώσεων (CAATSA) ή, δεύτερον, να εγκριθεί κάτι τέτοιο από το Κογκρέσο. Υπό τις παρούσες συνθήκες, στην Ουάσιγκτον και τα δύο ενδεχόμενα κρίνονται πολύ δύσκολα.
Τα ελληνοτουρκικά
Το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα φανεί αν ο «πάγος» που έχει μπει στα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό, αφενός αναγκαστικά λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, αφετέρου λόγω της ξεκάθαρης επιχείρησης των ΗΠΑ να κρατήσει την κατάσταση ήρεμη στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, θα λειτουργήσει, ή αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θεωρήσει ότι είναι δυνατόν να πιέσει έτι περαιτέρω την κατάσταση στο Αιγαίο. Ο αδύναμος κρίκος είναι, για ακόμα μια φορά, η Κύπρος και για τον λόγο αυτό στη Λευκωσία υπάρχει ελάχιστη αισιοδοξία, παρά το γεγονός ότι η συζήτηση για την ενέργεια δημιουργεί κάποιες ελπίδες διαλόγου.
Ο «Ωρίων» στο ΝΑΤΟ
Η πολυεθνική άσκηση ειδικών επιχειρήσεων με την επωνυμία «Ωρίων 22», που ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα και διοργανώθηκε από το ΓΕΕΘΑ με τη συμμετοχή ειδικών δυνάμεων από Ελλάδα, ΗΠΑ, Γαλλία, Βουλγαρία, Ισραήλ και Κυπριακή Δημοκρατία, εντυπωσίασε τους Αμερικανούς επιτελείς που την παρακολούθησαν αλλά και συμμετείχαν σε αυτή σε όλη τη διάρκεια της διεξαγωγής της. Αποτέλεσμα είναι ότι οι Αμερικανοί ετοιμάζονται να προωθήσουν την ένταξη του «Ωρίωνα» σε ευρύτερα σενάρια, στα οποία θα συμμετέχει όλο το ΝΑΤΟ. Εν ολίγοις, ο «Ωρίων 23» δεν θα είναι μια πολυεθνική διακλαδική άσκηση υπό την αιγίδα της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) του ΓΕΕΘΑ, αλλά θα ενταχθεί στο πρόγραμμα ασκήσεων του ΝΑΤΟ, δηλαδή στην εκπαιδευτική αφρόκρεμα του Βορειοατλαντικού Συμφώνου. Δεδομένης, μάλιστα, της σημασίας που αποκτά η συζήτηση για τη μελλοντική στρατηγική και τακτική τοποθέτηση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ, η συγκεκριμένη κίνηση αποτελεί και «ψήφο εμπιστοσύνης» για τη νεοσύστατη ΔΕΠ.
Τα ελληνοτουρκικά
Το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα φανεί αν ο «πάγος» που έχει μπει στα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό, αφενός αναγκαστικά λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, αφετέρου λόγω της ξεκάθαρης επιχείρησης των ΗΠΑ να κρατήσει την κατάσταση ήρεμη στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, θα λειτουργήσει, ή αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θεωρήσει ότι είναι δυνατόν να πιέσει έτι περαιτέρω την κατάσταση στο Αιγαίο. Ο αδύναμος κρίκος είναι, για ακόμα μια φορά, η Κύπρος και για τον λόγο αυτό στη Λευκωσία υπάρχει ελάχιστη αισιοδοξία, παρά το γεγονός ότι η συζήτηση για την ενέργεια δημιουργεί κάποιες ελπίδες διαλόγου.
Ο «Ωρίων» στο ΝΑΤΟ
Η πολυεθνική άσκηση ειδικών επιχειρήσεων με την επωνυμία «Ωρίων 22», που ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα και διοργανώθηκε από το ΓΕΕΘΑ με τη συμμετοχή ειδικών δυνάμεων από Ελλάδα, ΗΠΑ, Γαλλία, Βουλγαρία, Ισραήλ και Κυπριακή Δημοκρατία, εντυπωσίασε τους Αμερικανούς επιτελείς που την παρακολούθησαν αλλά και συμμετείχαν σε αυτή σε όλη τη διάρκεια της διεξαγωγής της. Αποτέλεσμα είναι ότι οι Αμερικανοί ετοιμάζονται να προωθήσουν την ένταξη του «Ωρίωνα» σε ευρύτερα σενάρια, στα οποία θα συμμετέχει όλο το ΝΑΤΟ. Εν ολίγοις, ο «Ωρίων 23» δεν θα είναι μια πολυεθνική διακλαδική άσκηση υπό την αιγίδα της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) του ΓΕΕΘΑ, αλλά θα ενταχθεί στο πρόγραμμα ασκήσεων του ΝΑΤΟ, δηλαδή στην εκπαιδευτική αφρόκρεμα του Βορειοατλαντικού Συμφώνου. Δεδομένης, μάλιστα, της σημασίας που αποκτά η συζήτηση για τη μελλοντική στρατηγική και τακτική τοποθέτηση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ, η συγκεκριμένη κίνηση αποτελεί και «ψήφο εμπιστοσύνης» για τη νεοσύστατη ΔΕΠ.
Δημοσίευση σχολίου