«Αντισυνταγματικό νά μήν πάμε σέ εκλογές, εάν προκύψει κάτι έκτακτο»
Μανώλης Κοττάκης-Δέν απέκλεισε τήν συνεκμετάλλευση, επέμεινε όμως στήν προηγούμενη οριοθέτηση τών θαλασσίων ζωνών γιά τήν οποία απαιτείται συνυποσχετικό
-Τί σημαίνει η συνάντησις μέ τόν ΓΓ τού ΟΗΕ
ΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΟΜΒΑ «υπερηχητικής ισχύος» όπως αυτές πού πέφτουν στό έδαφος τής Ουκρανίας, εξαπέλυσε τό Σάββατο τό μεσημέρι μιλώντας στήν δημόσια τηλεόραση ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας. Ο Υπουργός Εξωτερικών ο οποίος τήν περασμένη Δευτέρα ενημερώθηκε από τόν Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη γιά τό περιεχόμενο τών συνομιλιών του μέ τόν Πρόεδρο Ερντογάν στήν Κωνσταντινούπολη, ακύρωσε έπειτα τήν ομιλία του στήν παρουσίαση τού βιβλίου τού υποψηφίου προέδρου τής Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη στήν Αθήνα καί ταξίδεψε εκτάκτως στήν Νέα Υόρκη γιά νά συναντηθεί μέ τόν γενικό γραμματέα τού ΟΗΕ κύριο Γκουτέρρες καί τήν μόνιμη αντιπρόσωπο τών Ηνωμένων Πολιτειών στόν ΟΗΕ, ανοίγοντας στήν ΕΡΤ διάπλατα τό ενδεχόμενο τής διεξαγωγής πρόωρων εκλογών εάν προκύψει κάτι έκτακτο, όπως είπε.
Σέ τόνο κεκαλυμμένως αυστηρό μάλιστα προειδοποίησε ότι θά είναι αντισυνταγματικό νά προκύψει κάτι έκτακτο πού νά απαιτεί τήν λαϊκή ετυμηγορία καί νά μή γίνουν εκλογές. Πιό συγκεκριμένα: η φράση τού κυρίου Δένδια στήν συνέντευξη πού παραχώρησε στούς συναδέλφους Βάλια Πετούρη καί Νίκο Μελέτη ήταν η εξής: «Άν γίνει κάτι απολύτως έκτακτο καί πρέπει νά εκφράσει τήν άποψή της η κοινωνία πρίν γίνει η επιλογή, θά ήταν αντισυνταγματικό νά μήν ζητηθεί η άποψή της».
Ποιό θά μπορούσε νά είναι αυτό τό έκτακτο; Δεδομένου ότι η Κυβέρνηση στό σύνολό της κρατά ως επτασφράγιστο μυστικό τό περιεχόμενο τών συνομιλιών κορυφής μέ τήν τουρκική ηγεσία, η λογική εκτίμηση τήν οποία μπορεί νά διατυπώσει κανείς είναι πώς έκτακτο θά μπορούσε νά αποτελέσει η τυχόν υπογραφή συνυποσχετικού μέ τήν Τουρκία γιά τήν παραπομπή τής επίλυσης τής διαφοράς σέ διεθνές δικαιοδοτικό όργανο όπως τό διαιτητικό Δικαστήριο τής Χάγης. Καί τό ερώτημα πού προκύπτει είναι άν τό περιεχόμενο τού συνυποσχετικού θά γίνει γνωστό πρίν ή μετά από τίς εκλογές. Στό πρόσφατο παρελθόν ο Πρόεδρος τής Αλβανίας Έντι Ράμα ζήτησε από τήν Κυβέρνηση τής Ελλάδος νά γίνει γνωστό τό περιεχόμενο τού συνυποσχετικού μέ τό οποίο θά πάμε στή Χάγη γιά νά οριοθετήσουμε θαλάσσιες ζώνες μετά από τίς εκλογές στήν γειτονική χώρα.
Όπερ καί συνέβη! Στήν εκτίμηση αυτή καταλήγουμε λαμβάνοντας υπ όψιν τά εξής δεδομένα: Πρώτον, ο Υπουργός Εξωτερικών έχοντας λάβει οδηγίες από τόν Πρωθυπουργό αμέσως μετά τή συνάντησή τους ακύρωσε τίς προγραμματισμένες εμφανίσεις του καί έσπευσε στήν Νέα Υόρκη γιά νά συναντηθεί μέ τόν γενικό γραμματέα τού ΟΗΕ. Ως γνωστόν, τό διεθνές Δικαστήριο τής Χάγης είναι τό δικαστήριο τού ΟΗΕ. Είναι επίσης γνωστό ότι ΟΗΕ είναι ο θεματοφύλακας τής διεθνούς συνθήκης γιά τό Δίκαιο τής Θάλασσας. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει τό γεγονός ότι ο κύριος Δένδιας συναντήθηκε στή Νέα Υόρκη μέ τήν μόνιμη αντιπρόσωπο τών ΗΠΑ στόν ΟΗΕ, καθώς η άποψη τής χώρας αυτής γιά τό Δίκαιο τής Θάλασσας τό οποίο δέν έχει επικυρώσει είναι εξαιρετικά σημαντική. Δεύτερον, ο κύριος Δένδιας κινούμενος στό πλαίσιο τών ίδιων οδηγιών δέν απέρριψε τήν ιδέα τής συνεκμετάλλευσης στήν τοποθέτησή του. Ακολουθώντας τό δόγμα τού συμβούλου εθνικής ασφαλείας Θάνου Ντόκου ο οποίος από τόν Νοέμβριο τού 2019 υποστήριζε τήν θέση πρώτα οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών καί μετά συνεκμετάλλευση, ο Υπουργός Εξωτερικών δήλωσε επί λέξει: «Τί μπορούμε νά συνεκμεταλλευτούμε εάν δέν έχουμε συμφωνήσει τί ανήκει πού».
Προφανώς ο κύριος Δένδιας αναφερόταν στήν οριοθέτηση τών θαλασσίων ζωνών, θέμα πού έχει παραμείνει εκκρεμές μετά τήν τμηματική οριοθέτηση τής ΑΟΖ Ελλάδας Αιγύπτου έχει μείνει εκτός οριοθέτησης η περιοχή τού Καστελλορίζου! Σέ σημείο τής τοποθέτησής του καί σέ ερώτηση άν συμφωνεί μέ τήν συμμετοχή τής Τουρκίας στόν EastMed ή στό EastMed Gas Forum, ο Υπουργός Εξωτερικών δήλωσε: «Δέν έχουμε τάσεις αποκλεισμού τής Τουρκίας από τό διεθνές γίγνεσθαι».
Τρίτον, συζήτηση γιά τήν συνεκμετάλλευση στήν Κων/λη φαίνεται ότι έγινε! Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου σέ συνέντευξή του στόν Παύλο Τσίμα στό ραδιόφωνο τού «Σκάι» στίς 15 Μαρτίου δήλωσε: «Τό θέμα τής συνεκμετάλλευσης δέν συζητήθηκε εκτενώς». Άρα, ετέθη!
Τέταρτον: στήν απρόκλητη παρέμβαση πού έκανε ο Τούρκος πρέσβης στό Όσλο κατά τή διάρκεια πρόσφατης επίσκεψης καί ομιλίας τού κυρίου Δένδια, τόνισε ότι οι διαφορές θά επιλυθούν μέ βάση τό διεθνές δίκαιο αλλά καί άλλες αρχές όπως η αρχή τής ευθυδικίας. Τό λογικό συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι στό παρασκήνιο αναπτύσσεται πλέον μεγάλη κινητικότητα γιά τήν σύνταξη συνυποσχετικού μέ αντικείμενο τήν οριοθέτηση τών θαλασσίων ζωνών αφού προηγηθεί ανοικτός καί εκτεταμένος διάλογος μεταξύ τών δύο χωρών μέ βάση τό άρθρο 33 τού Καταστατικού Χάρτη τού ΟΗΕ.
Η προσφυγή στήν Χάγη θά εμφανιστεί ως ύστατη λύση καθώς έχει προκύψει μία φαινομενικά αγεφύρωτη διαφορά. Τά βασικά κείμενα τά οποία θά τεθούν υπ όψιν τού διεθνούς Δικαστηρίου τής Χάγης εφ όσον η Τουρκία αναγνωρίσει τό Δίκαιο τής Θάλασσας ως εθιμικό, θά είναι οι συμφωνίες Ελλάδος Ιταλίας καί Ελλάδος Αιγύπτου πού περιέχουν τίς ελληνικές νομικές θέσεις γιά τήν επήρεια τών νησιών καί τό τουρκο-λιβυκό μνημόνιο πού περιέχει τίς θέσεις τής Άγκυρας. Σημειωτέον ότι ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ενώπιον τού Οικουμενικού Πατριάρχη στήν Κωσταντινούπολη δήλωσε ότι οι αγεφύρωτες διαφορές μας δέν μπορούν νά λυθούν από τή μία στιγμή στήν άλλη.
Άρα μπορούν νά γεφυρωθούν καί νά λυθούν σέ βάθος χρόνου. Τό ερώτημα λοιπόν δέν είναι άν θά υπάρξει στό μέλλον συνυποσχετικό αλλά τί θά περιέχει αυτό τό συνυποσχετικό, γι αυτό άλλως τε μάλλον καί ο Υπουργός Εξωτερικών δήλωσε υπαινικτικά ότι θά ήταν αντισυνταγματικό νά μή ζητηθεί η γνώμη τού ελληνικού λαού εφ όσον προκύψει κάτι έκτακτο. Θυμίζουμε ότι ο Υπουργός Εξωτερικών τής Τουρκίας κύριος Τσαβούσογλου σέ συνέντευξή του στό «Βήμα» τής Κυριακής τήν άνοιξη τού 21, άφησε ανοιχτή ως δυνατότητα τήν παραπομπή στό διεθνές Δικαστήριο τής Χάγης υπό τήν προϋπόθεση, ότι η Ελλάδα θά άρει τίς ρήτρες επιφυλάξεως πού έχει καταθέσει επί Κυβερνήσεως Σαμαρά Βενιζέλου γιά τήν εξαίρεση από τήν δικαιοδοσία τού διεθνούς Δικαστηρίου τών θεμάτων άμυνας καί κυριαρχίας.
Έτσι ώστε νά μήν μπορέσουν ποτέ νά τεθούν στήν κρίση τού δικαστηρίου ζητήματα γκρίζων ζωνών καί αποστρατιωτικοποίηση. Άν η Ελλάς συμφωνήσει νά ανακαλέσει αυτές τίς ρήτρες, τότε αυτό θά αποτελέσει μέγα θέμα καί ίσως γι αυτό ο Υπουργός Εσωτερικών δήλωσε υπαινικτικά ότι θά είναι αντισυνταγματικό νά μή γίνουν εκλογές άν προκύψει κάτι έκτακτο. Αυτός ο πολιτικός σκόπελος θά μπορούσε νά ξεπεραστεί εάν τό διεθνές δικαστήριο έκρινε προδικαστικά τά ζητήματα τών γκρίζων ζωνών καί τής αποστρατιωτικοποίησης, μέ τό επιχείρημα, ότι δέν μπορεί νά οριοθετήσει έκταση χωρικών υδάτων, υφαλοκρηπίδας καί ΑΟΖ άν προηγουμένως δέν γνωρίζει ποιές είναι οι γραμμές βάσης γιά τόν υπολογισμό τους. Δέν πέρασε απαρατήρητο από τήν ανάγνωση τής συνέντευξης τού κυρίου Δένδια μέ βάση τήν οποία διατυπώνουμε τίς εκτιμήσεις μας, καί τό εξής: πολύ προσεκτικά ο Υπουργός Εξωτερικών άφησε έναν υπαινιγμό περί παραίτησης. Ερωτηθείς γιά τό άν διαφωνεί μέ τήν αποστολή αμυντικού υλικού στήν Ουκρανία συμφώνησε λέγοντας ότι αυτό είναι άποψη τής κοινωνίας καί όχι μόνο τής κυβέρνησης τής Νέας Δημοκρατίας.
Σημείωσε εμφατικά ότι «είμαι καί παραμένω Υπουργός Εξωτερικών τής κυβέρνησης Μητσοτάκη» καί ότι «άν διαφωνούσα σέ κάτι προφανώς καί θά είχα κάνει άλλη επιλογή η οποία θά ήταν καί η προφανής.» Σημειωτέον ότι από τό βήμα τής Βουλής ο Υπουργός είχε δηλώσει προσφάτως ότι άν διαφωνούσε μέ τόν Πρωθυπουργό θά τόν είχε αποπέμψει ο Πρωθυπουργός. Στήν συνέντευξη τού Σαββάτου χρησιμοποίησε χωρίς νά τήν αναφέρει τή λέξη παραίτηση, μέ τήν υποθετική φράση «άν διαφωνούσα.» Πέραν όλων αυτών πού στή βάση εκτιμήσεων καί όχι πληροφοριών μάς οδηγεί στό συμπέρασμα, ότι επίκεινται μέχρι τό καλοκαίρι ραγδαίες εξελίξεις στά εθνικά μας θέματα.
Ο Υπουργός Εξωτερικών αξιοποίησε, ως φαίνεται, τήν συνέντευξή του στήν ΕΡΤ, προκειμένου νά απαντήσει καί σέ κατηγορίες πού διατυπώθηκαν εναντίον του, ότι δέν αντελήφθη κατά τήν επίσκεψή του στήν Μόσχα τίς προθέσεις τών Ρώσσων γιά τήν εισβολή στήν Ουκρανία. Ο κύριος Δένδιας αποκάλυψε ότι όχι μόνο ο Υπουργός Εξωτερικών τής Ρωσσίας κύριος Λαβρόφ αλλά καί ο Υπουργός Εξωτερικών τής Ουκρανίας κύριος Κουλέμπα τόν διαβεβαίωσαν ότι δέν θά γίνει ρωσσική εισβολή καί ότι η Μόσχα πίεζε μέ τήν παρουσία στρατού στά σύνορα γιά λύση. Ο Ουκρανός Υπουργός Εξωτερικών τού είχε κάνει λόγο γιά στρατηγική ασάφεια εκ μέρους τής Ρωσσίας. Πέραν αυτών ο κύριος Δένδιας αποκάλυψε επίσης ότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες είχαν ενημερώσει καί τήν ελληνική Κυβέρνηση μέ χάρτες καί φωτογραφίες, ότι επίκειται εισβολή προκειμένου νά απαντήσει σέ όλους όσοι στό εξωτερικό τής Κυβέρνησης τόν κατηγορούσαν ότι δέν είχε αντιληφθεί τίς ρωσσικές προθέσεις.
Μέ τήν συνέντευξή του επίσης δήλωσε σύμφωνος, μετά μία εβδομάδα όμως, μέ τήν απόφαση τού ΚΥΣΕΑ γιά τήν αποστολή αμυντικού υλικού στήν Ουκρανία ενώ χαρακτήρισε τέλος ατόπημα τήν δήλωση Λαβρόφ περί Δημοκρατίας τής Βόρειας Κύπρου, καί τόνισε πώς όλα όσα συμβαίνουν στήν Μαριούπολη συνιστούν ένα διακριτό έγκλημα πολέμου στήν διερεύνηση τού οποίου έχει ζητήσει η Ελλάδα μαζί μέ 38 ακόμη χώρες από τό διεθνές Δικαστήριο τής Χάγης. Είναι λοιπόν απολύτως προφανές καταλήγουμε ότι ο Υπουργός Εξωτερικών μέ τήν συνέντευξή του αυτή επιχείρησε νά κλείσει μέτωπα πού άνοιξαν τό προηγούμενο διάστημα καί προκάλεσαν σχόλια γιά τίς σχέσεις του μέ τό Μέγαρο Μαξίμου αλλά καί έσπευσε νά τοποθετηθεί εντός πλαισίου τής κυβερνητικής γραμμής μέ τίς δικές του αποχρώσεις εν όψει τών εξελίξεων πού διαγράφονται στά ελληνοτουρκικά τούς προσεχείς μήνες. Η φράση «αντισυνταγματικό» άν δέν κάνουμε εκλογές εφ όσον προκύψει κάτι έκτακτο, έχει πολύ μεγάλη πολιτική βαρύτητα.
Υ.Γ. Ο κ. Δένδιας σημείωσε μέ νόημα ότι ο ιστορικός τίτλος τής ΝΔ είναι «λαϊκό κόμμα»
Δημοσίευση σχολίου