Παναγιώτης Νάστος
Ο τρόπος που η Άγκυρα προσπαθεί να δημιουργήσει τετελεσμένα-"Η συμφωνία με την Λιβύη για την ΑΟΖ είναι η πιo σημαντική διπλωματική επίθεσή μας μετά τη Συνθήκη του Μοντρέ το 1936" υποστηρίζει
Τουρκικό ΜΜΕ, φίλα προσκείμενο και με καλή πληροφόρηση από το ΥΠΑΜ της χώρας του, παραθέτει άρθρο του καθηγητή Διεθνών Σχέσεων και Πρόεδρου του Εθνικού Κέντρου Ερευνών Ναυτικού Δικαίου του Πανεπιστημίου της Άγκυρας (DEHUKAM), σε μια προσπάθεια να πείσει για την νομιμότητα και μεγάλη σημασία του τουρκολιβυκού μνημονίου, για τα συμφέροντα της Άγκυρας.
Το άρθρο έχει ως ακολούθως:
"Με τη συμφωνία για τη θαλάσσια δικαιοδοσία που υπέγραψε με τη Λιβύη σύμφωνα με το νόμο, η Τουρκία πραγματοποίησε μια από τις μεγαλύτερες διπλωματικές επιθέσεις στην ιστορία της και αποκάλυψε επίσημα τα σύνορά της στην Ανατολική Μεσόγειο", είπε ο Δρ Hakan Karan υπογραμίζοντας:
«Αυτή η συμφωνία είναι η πιο σημαντική διπλωματική επίθεση μετά τη Σύμβαση του Μοντρέ του 1936, προκειμένου να υποστηριχθεί η πολιτική της Τουρκίας για τη Γαλάζια Πατρίδα στην Ανατολική Μεσόγειο και να καθοριστεί η υφαλοκρηπίδα εντός της Γαλάζιας Πατρίδας και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της σε κάθε περίπτωση. Μετά από αυτό το στάδιο, είτε υπάρχει αυτή η συμφωνία είτε όχι, τα σύνορα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν καθοριστεί».
Προκειμένου να συμβάλουν στην εδραίωση διαρκούς ειρήνης, σταθερότητας και ασφάλειας στη Λιβύη και να αναπτύξουν σχέσεις σε όλους τους πιθανούς τομείς με βάση το αμοιβαίο όφελος, η Τουρκία και η Λιβύη στις 27 Νοεμβρίου 2019, μετά τις συνομιλίες μεταξύ του πρωθυπουργού της Λιβύης Fayiz es-Serrac και του Πρόεδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν,υπέγραψαν μνημόνια συνεννόησης για την «Οριοθέτηση της θαλάσσιας δικαιοδοσίας» και την «Ασφάλεια και Στρατιωτική Συνεργασία».
Η συμφωνία, που υπογράφηκε σύμφωνα με την αρχή της δικαιοσύνης και τους κανόνες του διεθνούς δικαίου και καταχωρήθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ) τον Οκτώβριο του 2020, αποσκοπεί στην προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων των δύο χωρών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η υπογραφή της δεύτερης συμφωνίας της Τουρκίας με τη Λιβύη, μετά την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ) για την οριοθέτηση των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας, θεωρείται σημαντικό επίτευγμα όσον αφορά τις πολιτικές που ακολουθεί στην Ανατολική Μεσόγειο και αποτελεί μεγάλη νίκη για την τουρκική διπλωματία.
Από την άλλη πλευρά, η συμφωνία είναι μια ισχυρή απάντηση στα μονομερή βήματα που έλαβε η Ελληνοκυπριακή Διοίκηση (GCA) για τον περιορισμό της ναυτικής δικαιοδοσίας από το 2003, ενεργώντας ως ο μοναδικός ιδιοκτήτης του νησιού σε αντίθετη με την αρχή της δικαιοσύνης.
Ωστόσο, η Τουρκία, η οποία τάσσεται υπέρ της δίκαιης κατανομής σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, επαναλαμβάνει την έκκλησή της για τη διεξαγωγή διεθνούς διάσκεψης με τη συμμετοχή όλων των παραγόντων στην Ανατολική Μεσόγειο με κάθε ευκαιρία.
«Η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Α. Μεσόγειο»
Ο καθορισμός των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας έχει μεγάλη σημασία λόγω της παρουσίας της Συρίας, του Λιβάνου, του Ισραήλ, της Αιγύπτου, της Λιβύης, της Ελλάδας, της ''ΤΔΒΚ'' και της ''ελληνοκυπριακής διοίκησης'' στην Ανατολική Μεσόγειο, εκτός από την Τουρκία.
Ενώ η Τουρκία αγωνίζεται για τα δικαιώματά της που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο στην περιοχή εδώ και πολλά χρόνια, το ζήτημα του περιορισμού των πόρων υδρογονανθράκων άρχισε να έρχεται στο προσκήνιο με την ανακάλυψη πόρων υδρογονανθράκων στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου να λαμβάνουν μέτρα σε αυτήν την περιοχή.
Αν και το Κυπριακό δεν επιλύθηκε αγνοώντας τα ίσα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, η ελληνοκυπριακή διοίκηση συνήψε συμφωνίες για τα θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο το 2003, τον Λίβανο το 2007 και το Ισραήλ το 2010.
Η Τουρκία και η ΤΔΒΚ αντιτάχθηκαν έντονα σε αυτές τις συμφωνίες για πολλούς λόγους, ιδίως την παραβίαση των δικαιωμάτων της υφαλοκρηπίδας, και προειδοποίησαν τις χώρες της περιοχής να μην κάνουν αυτές τις συμφωνίες.
Με το Φόρουμ Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου που ιδρύθηκε στο Κάιρο από την Αίγυπτο, την Ελλάδα, την ελληνοκυπριακή διοίκηση και το Ισραήλ, προσπάθησαν να εξαλειφθούν άλλες χώρες παράγοντες στην περιοχή όπως η Τουρκία, η Λιβύη και ο Λίβανος.
Στις συναντήσεις της με τις χώρες της περιοχής, η ελληνοκυπριακή διοίκηση της Κύπρου έκανε συμφωνίες οριοθέτησης σύμφωνα με την «αρχή της ίσης απόστασης», θεωρώντας το νησί της Κύπρου ως «ηπειρωτική χώρα», αλλά η αρχή της ισότητας δεν τηρείται για τα νησιά, κατά κανόνα στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).
Σύμφωνα με την αρχή της «ισότιμης κατανομής», που είναι ο βασικός κανόνας του διεθνούς δικαίου, λιγότερη υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ μπορεί να δοθεί στα νησιά σε σύγκριση με την ηπειρωτική χώρα. Στο σημείο αυτό λαμβάνονται υπόψη πολλοί παράγοντες, όπως το μέγεθος των νησιών, το μήκος των μετώπων τους, η θέση τους και η απόσταση τους από την ηπειρωτική χώρα.
«Μονομερή βήματα από Ελλάδα και Ελληνοκυπριακή Διοίκηση»
Ο Πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Ερευνών Ναυτικού Δικαίου του Πανεπιστημίου της Άγκυρας (DEHUKAM), επισημαίνοντας ότι η επίτευξη μιας τέτοιας συμφωνίας αποτελεί νομική υποχρέωση συνεργασίας των σχετικών κρατών, είπε:
«Τόσο οι κινήσεις της ελληνοκυπριακής διοίκησης από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, όσο και οι Ελληνικές κινήσεις με βάση το νησί Μέις (Kαστελόριζο) της Ελλάδας 12 τετραγωνικών χιλιομέτρων, στη βάση του χάρτη της της Σεβίλλης, προσπαθούν με μονόπλευρες πρακτικές να οδηγήσουν στον αποκλεισμό της Τουρκίας, που έχει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην περιοχή".
Ο Καράν, δήλωσε ότι, η Τουρκία κατέληξε σε συμφωνία των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας με τη Λιβύη, προκειμένου να προστατεύσει τα συμφέροντα της , προσθέτοντας ότι με αυτή τη συμφωνία η Τουρκία αποκάλυψε επίσημα την υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο και τα σύνορα της ΑΟΖ της.
«Τα θαλάσσια σύνορα της Τουρκίας καθορίστηκαν στην ΝΑ Μεσόγειο»
Τονίζοντας ότι η σύναψη μιας τέτοιας συμφωνίας από την Τουρκία με τη Λιβύη, η οποία έχει αμοιβαία αποδεκτή στη βάση της συνεργασίας, είναι «μια νόμιμη προσέγγιση», ο Καράν επεσήμανε:
"Υπάρχει ακόμη η πιθανότητα οι περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας που διεκδικούν άλλα κράτη στην περιοχή να έρχονται σε σύγκρουση με την Τουρκία και «είναι σημαντικό αυτή η σύγκρουση να επιλυθεί στη βάση της ισότητας με τη συμμετοχή όλων των παραγόντων που έχουν ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο".
Σημειώνοντας ότι τα αιτήματα προς αυτή την κατεύθυνση έχουν μεταφερθεί σε άλλους παράγοντες πολλές φορές από την Τουρκία, είπε κλείνοντας ότι: «τα επίσημα σύνορα, τα οποία πιστεύουμε ότι δημιουργήθηκαν στη βάση της δικαιοσύνης, αποτελούν μέρος της Γαλάζιας Πατρίδας της Τουρκίας και αξίζει να τα υπερασπιστούμε».
Διαπιστώσεις -Συμπεράσματα
Οι τουρκικές θέσεις είναι γνωστές και δεν απηχούν σε καμμία περίπτωση το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας.
Το τουρκολιβυκό μνημόνιο και η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης είναι παράνομες, παρόλο που ο Τούρκος καθηγητής προσπαθεί μάταια να τους δώσει υπόσταση.
Αίσθηση προκαλεί πάντως η έκφρασή του αναφορικά με το τουρκολιβυκό μνημόνιο όπου αναφέρει: "είτε υπάρχει αυτή η συμφωνία είτε όχι, τα σύνορα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν καθοριστεί".
Αυτό αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο την τουρκική αντίληψη περί του καθορισμού των συνόρων της χώρας. Αρκεί δηλαδή να τα βρεί έστω και πρόσκαιρα και αυθαίρετα η Άγκυρα με την Τρίπολη στη χάραξη των θαλάσσιων συνόρων τους και αυτεπάγγελτα ακόμη και αν η μεταξύ τους συμφωνία ακυρωθεί μελλοντικά τα τουρκικά σύνορα θα έχουν ήδη οριοθετηθεί.
Η ακύρωση δηλαδή της μεταξύ τους συμφωνίας μελλοντικά δεν θα έχει καμμία δέσμευση ούτε θα σημάνει καμμία διαφοροποίηση από τουρκικής πλευράς στο θέμα της ΑΟΖ της και της Γαλάζιας Πατρίδας.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου