Της Ουρανίας Καργούδη
Το τρενάκι του τρόμου. Δρομολόγιο με πολλές στροφές, κατηφόρες και ανηφόρες και σκοτεινά τούνελ. Θα μπορούσε να είναι η αναπαράσταση της αυξομείωσης της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος και ιδίως του φυσικού αερίου. Ενώ αρχικά αποδόθηκε στην πανδημία και τα προβλήματα τροφοδοσίας που γέννησε, γρήγορα εμφανίσθηκε και δη απροκάλυπτα, το “κυρίως πιάτο.” Κι αυτό δεν ήταν παρά η γεωπολιτική, η εξάρτηση της Ευρώπης από το Ρωσικό φυσικό αέριο και ο περιπετειώδης Γερμανο-ρωσικός αγωγός Nord Stream-2, που συνδέει τις δύο χώρες.
Μπορεί η Άγγελα Μέρκελ να είναι πλέον «υπηρεσιακή» καγκελάριος αλλά αυτό δεν την εμποδίζει -το αντίθετο, αφού η τροχοπέδη του πολιτικού κόστους εξέλιπε- να προσφέρει το πολιτικό της κεφάλαιο και τις διασυνδέσεις της δίνοντας λύσεις στο ενεργειακό και συγκεκριμένα στην ολοκλήρωση του Nord Stream-2 αλλά και στο μεταναστευτικό. «Είναι η υστεροφημία ανόητε» κατά το Κλιντονικό, “είναι η οικονομία ανόητε.”
Ο εκτροχιασμός των τιμών του φυσικού αερίου
Η κατασκευή του Nord Stream-2, για τα δικά μας μέτρα, προσομοιάζει με το γεφύρι της Άρτας, “Ολημερίς το κτίζανε, το βράδυ, γκρεμιζόταν.” Αφού ξεπεράστηκαν οι Αμερικανικές και ενδο-ευρωπαϊκές αντιρρήσεις και πιέσεις με τις τιμές του φυσικού αερίου να ανεβοκατεβαίνουν αντίστοιχα, μέχρι πριν δύο ημέρες έμοιαζε πως τα εγκαίνια ήταν θέμα χοντρικά κατάρτισης των προσκλήσεων.
Τότε, πριν δύο ημέρες, “κτύπησε” η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δικτύων, η Γερμανική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας η οποία ανακοίνωσε την προσωρινή διακοπή της διαδικασίας πιστοποίησης του αγωγού επικαλούμενη νομικό κώλυμα. Η έγκριση του Nord Stream 2 «δεν είναι δυνατή παρά μόνο αν ο διαχειριστής είναι οργανωμένος υπό ένα νομικό σχήμα του γερμανικού δικαίου», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Μετά την ανακοίνωση, η τιμή του φυσικού αερίου αυξήθηκε στις αγορές κατά 12%, ενώ ήδη τις προηγούμενες ημέρες είχε εκτοξευτεί στην Ευρώπη. Επιτάθηκαν μάλιστα οι ανησυχίες για το εάν η ήπειρος θα έχει επάρκεια αερίου φέτος τον χειμώνα ή η όποια νέα καθυστέρηση θα έχει δραματικά αποτελέσματα σ΄αυτή καθαυτή την τροφοδοσία.
Μια πολιτική, μη πολιτικοποιημένη, απόφαση!
Μια πολιτική, μη πολιτικοποιημένη, απόφαση!
Ποια ήταν η αντίδραση του άλλου μέρους του αγωγού, της Ρωσίας; Τουλάχιστον με βάση το γενικότερο επιθετικό ύφος των σχολίων του Κρεμλίνου. Όχι μόνο ήπια, αλλά και θεσμική! Ο εκπρόσωπος του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση απάντησε πως η απόφαση της γερμανικής ρυθμιστικής αρχής για την αναστολή έκδοσης της άδειας λειτουργίας του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream-2 δεν είναι πολιτικοποιημένη, είναι πεπεισμένο το Κρεμλίνο συμπλήρωσε.
«Απολύτως όχι. (δεν είναι πολιτικοποιημένη.) Στην εν λόγω περίπτωση πράγματι υπάρχουν συγκεκριμένα πρωτόκολλα, κανόνες της ευρωπαϊκής νομοθεσίας επ’ αυτού. Και η διαχειρίστρια εταιρεία είναι έτοιμη να εκπληρώσει όλες τις απαιτήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας, ώστε να τεθεί σε λειτουργία το συντομότερο δυνατόν αυτό το σημαντικό για όλους έργο.»
Στο ίδιο μήκος κύματος και το Βερολίνο. Το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας διευκρίνισε ότι η απόφαση της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Δικτύων να αναστείλει προσωρινά τη διαδικασία έγκρισης μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream- 2 είναι «καθαρά ρυθμιστικό» ζήτημα, διαβεβαιώνοντας ότι δεν αναμένεται να επηρεαστεί η αξιολόγηση ασφαλείας του έργου.
Και όχι μόνο. Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δικτύων ανέφερε ότι η διαχειρίστρια εταιρεία, η ελβετική Nord Stream 2 AG αποφάσισε να δημιουργήσει θυγατρική εταιρία σύμφωνα με τα οριζόμενα από τη γερμανική νομοθεσία μόνο για το γερμανικό τμήμα του αγωγού.
Η εταιρία αυτή θα γίνει ιδιοκτήτης του γερμανικού τμήματος του έργου και θα είναι υπεύθυνη για τη λειτουργία του και η διαδικασία πιστοποίησης θα παραμείνει σε αναστολή έως ότου ολοκληρωθεί η μεταφορά βασικών περιουσιακών στοιχείων και ανθρώπινου δυναμικού στη θυγατρική. Στη συνέχεια, η Υπηρεσία θα μπορούσε να συνεχίσει τη διαδικασία πιστοποίησης, η οποία λήγει τον Ιανουάριο.
Φυσικά κουβέντα του αέρα αποδείχτηκε η απειλή, τις προηγούμενες ημέρες, του προέδρου της Λευκορωσίας Λουκασένκο να αποκόψει τις προμήθειες προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντίθετα αυξημένη ήταν η ροή ρωσικού αερίου μέσω του βασικού αγωγού προς τη Γερμανία.
Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντρ Λουκασένκο είχε προειδοποιήσει την περασμένη εβδομάδα -εν μέσω της μεταναστευτικής κρίσης στα σύνορα με την Πολωνία- ότι μπορεί να ανταπαντήσει σε όποιες νέες κυρώσεις της ΕΕ για τη μεταναστευτική αντιπαράθεση στα σύνορα Λευκορωσίας-ΕΕ με το να κλείσει τον αγωγό Γιαμάλ-Ευρώπη που διασχίζει τη χώρα του.
Όμως, η Ρωσία, βασικός εξαγωγέας φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω της Λευκορωσίας έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θέλει να δει να διαταράσσονται οι προμήθειες. Οι ευρωπαϊκές τιμές αερίου άμεσης παράδοσης (spot) σημείωσαν αύξηση 6,27% στα 79,70 ευρώ ανά μεγαβατώρα χθες, Τετάρτη, στις 13:46 ώρα Ελλάδας, με την αγορά να παραμένει φέτος σφιχτή εξαιτίας μιας σειράς παραγόντων, από τα χαμηλότερα αποθέματα έως την αυξημένη ζήτηση ύστερα από τη χαλάρωση των lockdowns της COVID-19.
Έως πρόσφατα, η έλλειψη πρόσθετων ροών από τη Μόσχα -που τηρεί μόνο τους όγκους που προβλέπονται στη σύμβασή της- ήταν βασικός παράγοντας για την αύξηση των τιμών αερίου, και η αγορά παρακολουθεί στενά την όποια πιθανή διατάραξη στη ρωσική ροή.
Το ρωσικό κρατικό μονοπώλιο αερίου Gazprom άρχισε την περασμένη εβδομάδα να γεμίζει και πάλι τις ευρωπαϊκές μονάδες αποθήκευσής του, με τις ροές να προέρχονται κυρίως μέσω Λευκορωσίας και Ουκρανίας.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε το Σάββατο ότι μια κίνηση για να παρεμποδιστούν οι ροές αερίου προς τη Γερμανία δημιουργεί τον κίνδυνο να πληγούν οι σχέσεις μεταξύ Μινσκ και του βασικού του συμμάχου, της Μόσχας, προσθέτοντας ότι θα μιλήσει για το θέμα αυτό με τον Λουκασένκο.
Η υποδομή μεταφοράς αερίου στη Λευκορωσία ανήκει στην Gazprom
Σήμερα, τα αποτελέσματα μηνιαίων δημοπρασιών έδειξαν ότι η Gazprom δεν έκλεισε επιπλέον χωρητικότητα για τη διέλευση φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας και μέσω του πολωνικού τμήματος του αγωγού Γιαμάλ-Ευρώπη για τον μήνα Δεκέμβριο.
Αν και σε γενικές γραμμές αγνοεί τις μηνιαίες δημοπρασίες, η Gazprom κλείνει χωρητικότητα διέλευσης σε ημερήσιες δημοπρασίες, περιστασιακά όταν έχει επιπλέον αιτήματα από τους πελάτες της.
Η Ρωσία έχει αναφέρει ότι μόλις ο αγωγός Nord Stream 2 λάβει το πράσινο φως από τη Γερμανία για να λειτουργήσει θα μπορεί να αρχίσει να ρέει περισσότερο αέριο προς την Ευρώπη. Ο αγωγός έχει σχεδιαστεί για να παρακάμπτει διαμετακομιστικές χώρες, ιδιαίτερα την Ουκρανία που έχει ιστορικό αντιπαραθέσεων με τη Μόσχα σε ό,τι αφορά την τιμολόγηση του αερίου.
Η Shell αλλάζει έδρα και πάει Λονδίνο
Σε ένα άλλο μέτωπο εξίσου γεωπολιτικό και σχετιζόμενο πάντα με την ενέργεια, η ολλανδική κυβέρνηση δήλωσε προχθές ότι “εξεπλάγη δυσάρεστα” από την ανακοίνωση της Royal Dutch Shell PLC ότι σχεδιάζει να μεταφέρει την έδρα της από τη Χάγη στο Λονδίνο.
“Η Κυβέρνηση λυπάται βαθύτατα που η Shell θέλει να μεταφέρει την έδρα της στο Ηνωμένο Βασίλειο”, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Υποθέσεων και Κλίματος Στεφ Μπλοκ. Ο Αγγλοολλανδικός κολοσσός υδρογονανθράκων ανακοίνωσε νωρίτερα ότι σκοπεύει να μετακομίσει προκειμένου να απλοποιήσει την εταιρική του δομή και να καταστήσει ευκολότερη τη διανομή κέρδους στους μετόχους.
Για την ολοκλήρωση της εικόνας θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθεί η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα, τη χρήση των ορυκτών καυσίμων, την αμφισβητούμενης αποτελεσματικότητας και κυρίως δέσμευσης κεφαλαίων και βούλησης των πλούσιων και κάποιων ιδιαίτερα ρυπογόνων χωρών, στη Γλασκώβη. Γιατί κι εδώ η ενέργεια, η διαχείριση της και τα μέσα παραγωγής της ήταν το αντικείμενο.
Άραγε γεωπολιτικός δεν είναι και ο λόγος της πρωτοβουλίας της Άγκελα Μέρκελ να επικοινωνήσει και μάλιστα δις με τον Λευκορώσο Πρόεδρο Λουκασένκο για τη μαινόμενη και αδιέξοδη, για την ώρα τουλάχιστον, μεταναστευτική κρίση στα σύνορα Λευκορωσίας -Πολωνίας. Έναν “Πρόεδρο” που η Ε.Ε. δεν αναγνωρίζει την εκλογή του εξού και τα εισαγωγικά.
Στο πλαίσιο των διάχυτων γεωπολιτικών και ενεργειακών “επεισοδίων” έχει το ειδικό της ενδιαφέρον η συνάντηση στη Λευκωσία του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη με τον αντιπρόεδρο της ExxonMobil, στο περιθώριο του συνεδρίου του Economist στην Κυπριακή πρωτεύουσα.
Στο δια ταύτα: Το “παιχνίδι” γύρω από τον Nord Stream-2 εκτίναξε όλο το προηγούμενο διάστημα τις τιμές του ρεύματος και κυρίως του φυσικού αερίου με την Ευρώπη να βρίσκεται σε επισφαλή θέση αναφορικά με την τροφοδοσία της και το κόστος της.
Στην Ελλάδα, μια από τις χώρες με τις υψηλότερες τιμές σε αέριο και ρεύμα, η συνεχής αύξησή τους τείνει να ακυρώσει τις επιδοτήσεις και διευκολύνσεις που προωθεί η κυβέρνηση, μέθοδο που ακολουθούν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες όμως ξεκινούν από ευνοϊκότερη βάση, δηλαδή χαμηλότερες τιμές. Και οι πρώτοι βεβαρημένοι λογαριασμοί είτε έχουν φτάσει είτε είναι καθ΄οδόν προς τους καταναλωτές.
Δημοσίευση σχολίου