Εάν μελετήσει κανείς τις δηλώσεις των υπουργών Εξωτερικών της Τουρκίας και της Γερμανίας μετά τη συνάντησή τους, τη Δευτέρα στην Άγκυρα, εύκολα θα καταλήξει σε συμπεράσματα.
Του ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥΤο πλέον βασικό είναι αυτό:
Ότι οι διερευνητικές επαφές μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας λειτουργούν όπως τον …φούρνο του Χότζα. Καλύπτουν τις όποιες …ανησυχίες έχουν οι εταίροι μας οι Ευρωπαίοι και δίνουν το πράσινο φως για ακόμα καλύτερες εμπορικές σχέσεις με την Άγκυρα, ενώ την ίδια στιγμή «σκοτώνουν» κάθε σκέψη για κυρώσεις από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Έτσι μένουν μόνο οι κυρώσεις των … «κακών» Αμερικανών, οι οποίοι -ειδικά στο Κογκρέσο- ελπίζουν ότι θα επιβληθούν και άλλες, πιο ισχυρές. Την ίδια στιγμή, μετά τους Ευρωπαίους καλύπτουν τις τουρκικές παραβατικές πράξεις και οι ομόθρησκοι μας Ρώσοι, οι οποίοι εκτός των φονικών S-400, θα παραχωρήσουν και άλλο στρατιωτικό υλικό στους Τούρκους.
Για να έχουμε μία καθαρή εικόνα, τα δεδομένα μετά τη συνάντηση του Χάικο Μάας και τους Μεβλούτ Τσαβούσογλου είναι αρνητικά για την Ελλάδα. Και είναι φανερό ότι υπάρχει προσυνεννόηση μεταξύ του Βερολίνου και της Άγκυρας. Να πραγματοποιηθούν, δηλαδή, οι διερευνητικές για να «δικαιολογείται» η ύπαρξη καλού κλίματος μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας. Και οι Ευρωπαίοι να συνεχίζουν τις εμπορικές σχέσεις με την κατοχική δύναμη.
Άστε που αν αποτύχουν οι διερευνητικές, με ευθύνη της Τουρκίας διότι ήδη τις ροκανίζει, οι Ευρωπαίοι θα κατηγορήσουν την Ελλάδα.
Βεβαίως, οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών εναντίον της Ελλάδας, δεν προβληματίζουν τους Γερμανούς, ενώ έπρεπε να τους ανησυχούν. Διότι και ο πρωθυπουργός της Ελλάδας και ο πρόεδρος της Κύπρου θα πρέπει τον Μάρτιο, στη σύνοδο των ηγετών της Ε.Ε., να κάνουν αυτά που έπρεπε να είχαν κάνει τον Δεκέμβριο αλλά και πριν. Δυστυχώς υπέκυψαν στον γερμανικό εκβιασμό, και δεν υπέβαλαν βέτο τον περασμένο μήνα. Επαναλαμβανόμενα τα λάθη.
Εάν στην επόμενη σύνοδο των ηγετών, και με δεδομένη την αποτυχία του όποιου διαλόγου, οι κ. Μητσοτάκης και Αναστασιάδης δεν παγώσουν με τις αποφάσεις τους την γραφειοκρατία της Ε.Ε., θα συναντήσουν άνευ προηγουμένου αντιδράσεις στο εσωτερικό των χωρών τους. Οι άνθρωποι στην Ελλάδα και την Κύπρο καλώς πιστεύουν ότι τους έχουν εξαπατήσει οι Ευρωπαίοι εταίροι μας. Αλλά αυτοί που θα την πληρώσουν θα είναι οι ηγέτες των δύο χωρών. Οι πολίτες, σε ότι αφορά τα θέματα που προκαλεί η Τουρκία, δεν δέχονται εκπτώσεις από τον κ. Μητσοτάκη και τον κ. Αναστασιάδη.
Με τα νέα δεδομένα και εφόσον προχωρήσει η Πενταμερής Διάσκεψη για το Κυπριακό, το νησί θα χαθεί, διότι θα ενώσουν τις δυνάμεις τους ο δεξιός Δημοκρατικός Συναγερμός (ΔΗΣΥ) και το «κομμουνιστικό» ΑΚΕΛ. Τα δύο αυτά κόμματα δεν συμφωνούν σε τίποτα απολύτως εκτός από το Κυπριακό, όπου έχουν κάνει οδυνηρές υποχωρήσεις, οι οποίες λειτούργησαν ως βούτυρο στο ψωμί της Τουρκίας. Μερικά στελέχη δεν κρύβουν την «τουρκολαγνεία» τους.
Και, όπως έχουμε αποδείξει πολλές φορές, αν χαθεί η Κύπρος, θα χαθούν και μερικά ελληνικά νησιά. Άλλωστε, ότι θέλει η Τουρκία στο τέλος παίρνει… Το είδαμε και με το Oruc Reis, όταν ερευνούσε ανενόχλητο από το καλοκαίρι μέχρι τον Οκτώβριο. Στοχευμένο από τα ελληνικά πολεμικά ήταν, αλλά μέχρι εκεί. Δεν ίδρωσε το αυτί των Τούρκων.
Ο Τσαβούσογλου, ενώπιον του άχρωμου Μάας, κατηγόρησε προκαταβολικά την Ελλάδα, δείχνοντας τον σκοπό της τουρκικής κυβέρνησης, που δεν είναι άλλος παρά η αποτυχία των διερευνητικών επαφών, με υπαίτια την Αθήνα.
Πολλοί άνθρωποι μου λένε και μου γράφουν:
Οι ξένες δυνάμεις, έχουν «μαγειρέψει» στο παρασκήνιο τη διευθέτηση του Κυπριακού και την έναρξη του ελληνοτουρκικού διαλόγου στα τουρκικά μέτρα. Στην Κύπρο ο κ. Αναστασιάδης και στην Αθήνα ο κ. Μητσοτάκης αποφάσισαν να παίξουν στο γήπεδο που ετοίμασαν οι Βρετανοί και οι Γερμανοί, χωρίς στρατηγική εξόδου από δυσάρεστες καταστάσεις που προφανώς ετοιμάζει η Τουρκία με τους συμμάχους της.
Ο κόσμος έγινε δύσπιστος. Διότι βλέπει, ειδικά στη Λευκωσία, τάση για «αυτοκτονία». Και καλά να «αυτοκτονήσουν» οι Ελληνοκύπριοι πολιτικοί. Το πρόβλημα είναι ότι θα πάρουν μαζί τους και τον άμοιρο λαό.
Γνωρίζουμε τι θα συμβεί αν καταρρεύσουν οι διαπραγματεύσεις για την Κύπρο και οι διερευνητικές για την Ελλάδα. Σαν να διαβάζουμε ανοικτό γράμμα. Και, επίσης, τι θα πράξουν η Αθήνα και η Λευκωσία, αν ο νέος πρόεδρος της Αμερικής, ο Τζο Μπάιντεν εισέλθει σε μία οδό αντιπαλότητας με την Τουρκία; Η Αθήνα και η Λευκωσία θα καμωθούν πως δεν ήξεραν;
Η Γερμανία, σε συνεργασία με τη Βρετανία, που δεν είναι πια μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έστησαν ένα βρώμικο παιγνίδι εναντίον δύο χωρών μελών της Ε.Ε. Πρέπει, ο κ. Αναστασιάδης και ο κ. Μητσοτάκης να σταματήσουν μία πορεία, που οι πολίτες θεωρούν καταστροφική.
Δημοσιεύω με ακρίβεια τις δηλώσεις του κ. Μάας και του Τσαβούσογλου για να ανοίξουν όλων τα μάτια μας:
Κοινή συνέντευξη Τύπου Υπουργών Εξωτερικών Τουρκίας-Γερμανίας
Çavuşoğlu: «Είχαμε την ευκαιρία να αναφερθούμε στις διμερείς μας σχέσεις, στις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ και στα περιφερειακά ζητήματα. Δεν έχει υπάρξει οπισθοδρόμηση στις διμερείς μας σχέσεις παρά την πανδημία. Χάρις στον στενό διάλογο και τη φιλία μεταξύ των Erdoğan και Merkel, τις τακτικές επαφές μας με τον Maas, τη στενή συνεργασία των σχετικών θεσμών και υπουργείων οι διμερείς μας σχέσεις βελτιώνονται περαιτέρω. Έχουμε όγκο εμπορικών συναλλαγών περίπου 38 δισ. δολαρίων. Η Γερμανία κατατάσσεται πρώτη στις εξαγωγές μας και δεύτερη στις εισαγωγές.
Συμφωνήσαμε να αναβιώσουμε τους διμερείς μας μηχανισμούς διαλόγου. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε, ιδιαίτερα για να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας σε διάφορους τομείς. Η τουρκική κοινότητα στη Γερμανία αποτελεί μια γέφυρα ανάμεσά μας και οι γιατροί μας που βρήκαν το πιο πρόσφατο εμβόλιο αποτελούν ένα σημαντικό παράδειγμα ενσωμάτωσης. Είμαστε υπερήφανοι γι’ αυτούς. Από την άλλη πλευρά, δυστυχώς, η τουρκική κοινότητα που διαμένει στη Γερμανία έχει επίσης επηρεαστεί δυσμενώς από τον ρατσισμό, την ξενοφοβία και τον αντι-ισλαμισμό που βαίνει αυξανόμενος τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη. Υπήρξαν πρόσφατες επιθέσεις εναντίον τεμενών.
Είναι σημαντικό, από τη μία πλευρά, οι έρευνες για αυτά τα περιστατικά να συνεχιστούν με σχολαστικότητα. Από την άλλη, πρέπει να συνεργαστούμε προκειμένου να συγκρατήσουμε αυτές τις αρνητικές τάσεις. Διαπραγματευόμαστε επίσης μια συμφωνία συνεργασίας στον τομέα της εκπαίδευσης. Θα θέλαμε να την οριστικοποιήσουμε και να την υπογράψουμε. Ο τουρισμός είναι ένας σημαντικός τομέας για αμφότερες τις χώρες. Η συναίνεση στην οποία καταλήξαμε σχετικά με τον ασφαλή τουρισμό, όπως το επιβεβαίωσε και ο Heiko, έχει αρχίσει να αποτελεί παράδειγμα για όλους.
Έχουμε ασχοληθεί εκτενώς με τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ. Πρόσφατα, υπήρξε ένα θετικό κλίμα στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας. Ειδικότερα, τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής τον Δεκέμβριο, αν και δεν ήταν εντελώς ικανοποιητικά για εμάς, τα εκλάβαμε ως μία θετική ένδειξη και ανταποκριθήκαμε προβαίνοντας σε βήματα. Χάρις στη δήλωση του Προέδρου μας, στις διαβουλεύσεις που πραγματοποιήσαμε για την ΕΕ, καθώς και στα θετικά βήματα και στη ρητορική που επέδειξε η Ευρώπη σε αντάλλαγμα, βρισκόμαστε τώρα σε ένα πιο θετικό κλίμα.
Είδατε τα μηνύματα που έδωσε ο Πρόεδρος στην τελευταία συνάντηση με τους Πρέσβεις της ΕΕ. Είχε επίσης επαφές με τον Michel και την von der Leyen. Θα διεξαγάγουμε πολύ σημαντικές εκτενείς συζητήσεις στις Βρυξέλλες την Πέμπτη και την Παρασκευή. Η Γερμανία, η οποία είχε αναλάβει την Προεδρία μέχρι το νέο έτος, η Merkel και ο φίλος μου Maas προέβησαν σε πολύ σημαντικές συνεισφορές για αυτό το υφιστάμενο κλίμα.
Θα ήθελα να τους ευχαριστήσω. Ο διάλογος, οι επαφές είναι σημαντικές, ωστόσο, πρέπει επίσης να επιτύχουμε αποτελέσματα. Δεν θα ήταν σωστό να πούμε ότι μπορούν να ανοίξουν νέα διαπραγματευτικά κεφάλαια σήμερα. Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές. Όχι ότι δεν το θέλουμε ή ότι η ΕΕ δεν το θέλει, αλλά επειδή έχουν προβλήματα με τις πολιτικές διεύρυνσης. Ωστόσο, η απελευθέρωση των θεωρήσεων μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή, αυτό είναι μια υπόσχεση. Στο ίδιο πνεύμα, τον Μάρτιο θα σηματοδοτήσουμε το 5ο έτος της Συμφωνίας της 18ης Μαρτίου.
Μπορεί η επικαιροποίησή της σύμφωνα με τα ζητήματα του σήμερα και τις πρόσφατες εξελίξεις να αποτελεί ένα απτό βήμα. Παρομοίως, μπορεί επίσης να αντιμετωπιστεί η επικαιροποίηση της Τελωνειακής Ένωσης που θα είναι επωφελής για όλες τις πλευρές. Μπορούμε να προβούμε σε πιο απτά βήματα στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας. Μπορούμε να προβούμε σε θετικά βήματα στην καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης, θα θέλαμε να δούμε αυτά τα βήματα ως Τουρκία. Μερικά από τα μηνύματα στη Σύνοδο Κορυφής είναι σημαντικά και η Τουρκία είναι έτοιμη να κάνει αυτό που της αναλογεί.
Υπό αυτήν την έννοια και πάλι, οι διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας θα ξεκινήσουν στις 25 Ιανουαρίου, χάρις στην υποστήριξη της Γερμανίας. Όσον αφορά μία συνάντηση με τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών, λοιπόν, όπως είπα προηγουμένως, είμαστε έτοιμοι. Η Αλβανία είχε μια πρωτοβουλία καλής θέλησης. Είπαμε ότι είμαστε έτοιμοι, όποτε είναι έτοιμη η Ελλάδα.
Οι σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ είναι σημαντικές για τις διμερείς σχέσεις καθώς και για τις σχέσεις με τα κράτη μέλη. Εντούτοις, η συνεργασία μας πρέπει επίσης να συνεχιστεί και σε περιφερειακά θέματα. Ενημέρωσα τον Maas σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία. Και μας μετέφερε τις απόψεις της Γερμανίας [επί του θέματος]. Στο ίδιο πνεύμα, χαιρετίζουμε επίσης τη συνεχιζόμενη πολιτική διαδικασία στη Λιβύη. Θέλουμε να ολοκληρωθεί με επιτυχία αυτή η διαδικασία, η οποία θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές. Η Διάσκεψη του Βερολίνου και η Διαδικασία, επίσης, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε μαζί αυτή την, υπό τον ΟΗΕ, διαδικασία. Όσον αφορά το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, υλοποιήθηκε μια στρατιωτική λύση. Υπάρχει κατάπαυση πυρός, και πρόκειται για μια σημαντική ευκαιρία. Αυτή η ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί. Εάν η κατάπαυση του πυρός είναι διαρκής και εάν και η Αρμενία πιστεύει σε αυτή, ενδέχεται να προβούμε σε βήματα για την ομαλοποίηση των σχέσεων μας με την Αρμενία ως Τουρκία και ως Αζερμπαϊτζάν. Θα συντονίσουμε τα βήματα από κοινού με το Αζερμπαϊτζάν. Υπάρχει μια πολύ σημαντική ευκαιρία και δεν θα πρέπει να χαθεί.
Συζητήσαμε επίσης για τη Μέση Ανατολή. Η Γερμανία είχε επίσης κάποιες πρωτοβουλίες.
Το ΝΑΤΟ περιελήφθη επίσης στην ημερήσια διάταξή μας. Πρέπει να ξεπεράσουμε τα προβλήματα μεταξύ των συμμάχων. Το ΝΑΤΟ έχει την αποφασιστικότητα να μεταρρυθμίσει εαυτό ενόψει νέων εξελίξεων και νέων προκλήσεων. Στην ομάδα εργασίας που δημιουργήθηκε για αυτόν τον σκοπό, είχαμε έναν πολύ επιτυχημένο διπλωμάτη μας. Θα ενισχύσουμε επίσης τη συνεργασία μας και εντός του ΝΑΤΟ.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα, και κάτω από ένα θετικό κλίμα, εξετάσαμε τις σχέσεις μας. Αυτό το θετικό κλίμα πρέπει να συνεχιστεί και στις σχέσεις μας με την ΕΕ. Ως Τουρκία, θα κάνουμε αυτό που μας αναλογεί. Αναμένουμε συγκεκριμένα από όλους – από την ΕΕ και τα κράτη μέλη – να απέχουν από οποιαδήποτε βήματα που θα δηλητηριάσουν αυτό το θετικό κλίμα».
Maas: «Η απόφαση για αυτή την επίσκεψη ελήφθη ‘τελευταία στιγμή’. Θέλαμε να την πραγματοποιήσουμε λόγω των πολλών θετικών ενδείξεων κατά την τελευταία περίοδο. Βρισκόμαστε μαζί συχνά. Βρισκόμαστε στην οθόνη. Προσωπικά, χαίρομαι που βρίσκομαι εδώ. Είναι πιο αποτελεσματικό να γίνονται συναντήσεις δια ζώσης και να συζητούνται τα θέματα.
Φυσικά, τον περασμένο χρόνο, οι εξελίξεις μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ άφησαν κάποια σημάδια και είχαμε κάποιες δύσκολες συζητήσεις σε σχέση με την Ανατολική Μεσόγειο. Πολεμικά πλοία ορισμένων συμμάχων ‘βρέθηκαν αντικριστά’. Δεν θέλουμε πια τέτοιου είδους περιστατικά. Είναι σημαντικό να ακολουθούνται θετικές ενδείξεις. Επίσης, κατά τη διάρκεια της προεδρίας μας, καταβάλαμε προσπάθειες ώστε να καταστήσουμε θετικές τις σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ. Θα συνεχίσουμε να καταβάλλουμε τις ίδιες προσπάθειες τώρα που έχουμε παραδώσει την προεδρία στην Πορτογαλία.
Επιθυμώ ιδιαίτερα οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ να είναι πολύ καλύτερες. Θέλω να εμβαθύνουν. Θέλω να αξιοποιηθούν όλες οι δυνατότητες. Αυτό που είναι τώρα σημαντικό είναι να αφήσουμε πίσω αυτές τις συζητήσεις. Είμαστε πολύ χαρούμενοι με την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών την επόμενη εβδομάδα, στις αρχές αυτού του έτους. Από αυτήν την άποψη, μιλώ όχι μόνο εξ ονόματος της γερμανικής κυβέρνησης αλλά και εξ ονόματος πολλών εκ των συναδέλφων μου στην ΕΕ. Όλοι θεώρησαν αυτό το πρώτο βήμα προς μια διπλωματική λύση ως εξαιρετικά θετικό λαμβάνοντας υπόψη τη σταθερότητα στην περιοχή. Ταυτόχρονα, η απόσυρση του πλοίου Barbaros από τα ανοικτά της Κύπρου, έτυχε επίσης θετικής αντίδρασης ως μία θετική ένδειξη και έλαβε υποστήριξη.
Είναι πολύ θετικό ότι τέτοιες άμεσες διμερείς συνομιλίες έχουν εισέλθει εκ νέου στο δρόμο της διπλωματίας που συμφωνήθηκε το 2016. Πιστεύω ότι δεν θα υπάρξει εύκολος τρόπος, αλλά θεωρώ πως η ρεαλιστική και συγκεκριμένη επανάληψη αυτών των συνομιλιών και από τις δύο πλευρές θα έχει θετικές συνέπειες και θα απομακρύνει τα εμπόδια. Φυσικά, συζητήσαμε επίσης αμφιλεγόμενα ζητήματα. Αυτά είναι πολύ περίπλοκα ζητήματα, αλλά δεν είναι άλυτα. Υπό αυτήν την έννοια, υπάρχουν πολλοί μηχανισμοί που παρουσιάζονται από το διεθνές δίκαιο. Επομένως, τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν δίκαια. Οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ δεν ήταν στην πραγματικότητα ικανοποιητικές πέρυσι. Αυτό δεν θα ικανοποιούσε ποτέ τουλάχιστον ένα Γερμανό Υπουργό Εξωτερικών, διότι οι χώρες μας διατηρούν πολύ στενούς δεσμούς. Ως εκ τούτου, πιστεύουμε ότι θα ήταν πολύ θετικό να δημιουργηθεί μια θετική ατζέντα όσον αφορά θετικές ενδείξεις για την Ανατολική Μεσόγειο. Επειδή το βλέμμα ήταν διαρκώς στο παρελθόν. Πρέπει να κοιτάμε μπροστά τώρα. Ως γερμανική κυβέρνηση, βλέπουμε ότι η Τουρκία έχει σημειώσει μεγάλη επιτυχία αποδεχόμενη έναν μεγάλο αριθμό Σύριων προσφύγων. Αυτό ενδεχομένως να υποτιμάται στην Ευρώπη. Θέλουμε να αντιμετωπίσουμε αυτά τα ζητήματα στο μέλλον. Κατά την τελευταία επίσκεψη της Καγκελάριου Merkel στην Κωνσταντινούπολη, συζητήθηκε η συμβολή μας σε αυτό το ζήτημα, για παράδειγμα, σχετικά με ημι-μόνιμες περιοχές στέγασης, και αυτό το έργο πρόκειται να ολοκληρωθεί με επιτυχία και θα θέλαμε να συνεχίσουμε την υποστήριξή μας σε αυτόν τον τομέα. Έχουμε και πάλι διμερή ζητήματα που μας κρατούν απασχολημένους. Θέλουμε να ενεργήσουμε συντονισμένα σε σχέση με την πανδημία του κορωνοϊού. Θέλουμε επίσης η στενή οικονομική σχέση μεταξύ των χωρών μας να μην υποστεί ζημία, διότι πολλές γερμανικές εταιρείες δραστηριοποιούνται στην Τουρκία. Παρακολουθούμε επίσης στενά τις εξελίξεις στο θέμα αυτό, ούτως ώστε η οικονομική συνεργασία να μην επηρεαστεί από την πανδημία. Μιλήσαμε για νομικές υποθέσεις σε ορισμένα προξενεία. Υπάρχουν απαγορεύσεις μετάβασης στο εξωτερικό σε ορισμένες περιπτώσεις. Θέλουμε να συνεχίσουμε τις συζητήσεις μας επ΄ αυτού και να το επιλύσουμε. Σε γενικές γραμμές, το 2021, θέλουμε όχι μόνο να καταπολεμήσουμε τον κορωνοϊό, αλλά και να αφήσουμε πίσω κάποιες από τις αντιπαραθέσεις που έλαβαν χώρα πέρυσι. Θέλουμε να καταβάλουμε προσπάθειες για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων, που μας ενδιαφέρουν πολύ, και για τις σχέσεις Τουρκίας και ΕΕ μόνιμα και προς τα εμπρός. Είμαι ευγνώμων που το έχω ξεκινήσει αυτό με μια φιλική συνάντηση».
Ερώτηση: Οι συνομιλίες στο ΝΑΤΟ μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας έχουν ξεκινήσει. Οι διερευνητικές συνομιλίες θα ξεκινήσουν την επόμενη εβδομάδα. Είπατε προηγουμένως ότι θα συζητηθούν όλα τα θέματα. Η Ελλάδα θέλει να μιλήσει μόνο για το Αιγαίο. Επιπλέον, ποια αντιπροσωπεία θα εκπροσωπήσει την τουρκική πλευρά; Τι πρέπει να αναμένουμε από την επίσκεψή σας στις Βρυξέλλες;
Çavuşoğlu: «Χαίρομαι που η Ελλάδα έχει αρχίσει να συμμετέχει εκ νέου στις συνεδριάσεις του μηχανισμού που θεσπίστηκαν εντός του ΝΑΤΟ, υπό τον Γενικό Γραμματέα, για την αποτροπή συγκρούσεων. Ως Τουρκία, παρευρεθήκαμε σε όλες τις συναντήσεις. Οι διερευνητικές συνομιλίες με την Ελλάδα ξεκινούν στις 25 Ιανουαρίου και μια αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Υφυπουργό μας, Sedat Önal, θα παραστεί σε αυτήν τη συνάντηση. Αυτά που συζητήσαμε στους 60 γύρους, θα συζητήσουμε τα ίδια θέματα στην 61η συνάντηση. Οι φίλοι μας θα επανεξετάσουν τι έχει συζητηθεί σε προηγούμενες συναντήσεις και σε ποιους τομείς έχει σημειωθεί πρόοδος. Δεν ξέρω γιατί η Ελλάδα είπε ότι θα συζητήσουμε μόνο θέματα θαλάσσιας δικαιοδοσίας ή ζητήματα που σχετίζονται με την Ανατολική Μεσόγειο και, εάν αυτό είναι αληθές, τότε δεν αποτελεί μια χρήσιμη προσέγγιση. Υπάρχουν ζητήματα που έχουν προκαλέσει πολλές φορές ένταση μέχρι τώρα. Υπάρχουν ζητήματα που σχετίζονται με το Αιγαίο, υπάρχουν τα χωρικά ύδατα, υπάρχουν θέματα που σχετίζονται με τον εναέριο χώρο, υπάρχουν θέματα που σχετίζονται με ζώνες θαλάσσιας δικαιοδοσίας. Δεν είναι σωστό να γίνεται επιλογή και να λέμε ότι κάνουμε διερευνητικές συνομιλίες. Συζητήσαμε για το πώς θα επιλυθούν όλα αυτά τα ζητήματα έως το 2016. Από το 2016, οι συνομιλίες δεν έχουν συνεχιστεί επειδή η Ελλάδα δεν το θέλει. Οι συνομιλίες δεν συνεχίστηκαν μετά το 2016, επειδή δεν το ήθελε η κυβέρνηση Τσίπρα, όχι μόνο η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε όλα τα ζητήματα ως μία χώρα που έχει εμπιστοσύνη στις θέσεις της. Έχουμε διαφορετικές στάσεις, αλλά πρέπει να αποφασίσουμε μαζί πώς να τις λύσουμε. Γι’ αυτό ακριβώς ξεκίνησαν αυτές οι συναντήσεις. Θα συναντηθούμε με τον κ. Borrell την επόμενη εβδομάδα, και από τη μία πλευρά, έχουμε προηγουμένως επικοινωνήσει στην πλευρά της ΕΕ, συγκεκριμένα τις προτάσεις μας για την ανανέωση της συμφωνίας για τη μετανάστευση. Δεν έχουμε ακόμη καμία αντίδραση από την ΕΕ, οπότε θα το λάβουμε υπόψη.
Από την άλλη πλευρά, ο Πρόεδρος μας πρότεινε μία διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο. Επίσης παρουσιάσαμε τις συγκεκριμένες προτάσεις μας σχετικά με τη διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο στην πλευρά της ΕΕ και δεν έχει υπάρξει ακόμη απάντηση. Θα το εξετάσουμε. Θα κάνουμε επίσης προετοιμασίες για τις επισκέψεις της κας Leyen και του κ. Michel στην Τουρκία. Σχεδιάζονται επίσης συναντήσεις με τους Michel και Leyen. Θα συζητήσουμε τις διμερείς μας σχέσεις. Θα εξετάσουμε επίσης τις σχέσεις της Τουρκίας στην ΕΕ σε διαφορετικούς τομείς με διαφορετικούς επιτρόπους. Θα συναντηθούμε με τον εισηγητή για την Τουρκία. Ενώ θα είμαστε στις Βρυξέλλες, θα έχουμε επίσης ιδιωτική συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών της φιλοξενούσας χώρας και θα ακολουθήσει δείπνο εργασίας. Θα επισκεφτώ επίσης τον ΓΓ του ΝΑΤΟ. Θα έχουμε εντατικές συνομιλίες τόσο στο ΝΑΤΟ όσο και στην ΕΕ και σε διμερές επίπεδο. Στόχος μας είναι να αναπτύξουμε περαιτέρω τις σχέσεις μας με όλα αυτά τα θεσμικά όργανα και χώρες. Είμαστε ειλικρινείς. Είμαστε αποφασισμένοι. Ελπίζω ότι θα υπάρξει ειλικρίνεια και αποφασιστικότητα προς την ίδια κατεύθυνση και από τους συνομιλητές μας».
Ερώτηση: Οι δηλώσεις του Έλληνα Αρχιεπισκόπου σε Τ/Σ, με στόχο το Ισλάμ, προκάλεσαν την αντίδραση πολλών ισλαμικών χωρών, ιδιαίτερα της Τουρκίας. Ποια είναι η γνώμη σας επ’ αυτού; Συμφωνείτε με το σχόλιο ότι η ισλαμοφοβική ρητορική συνέπεσε με μια περίοδο κατά την οποία πραγματοποιούνται προκαταρκτικές προετοιμασίες για διερευνητικές συνομιλίες, επομένως είναι ένα βήμα που αποσκοπεί στην υπονόμευση της διαδικασίας;
Maas: «Δεν τον γνωρίζω ούτε έχω ακούσει για τις δηλώσεις του. Γι’ αυτό δεν θα προβώ σε σαφές σχόλιο επ’ αυτού. Ωστόσο, όσον αφορά τον αντι-ισλαμισμό, υπήρξαν επίσης περιστατικά και δηλώσεις και στη Γερμανία. Ως γερμανική κυβέρνηση λαμβάνουμε πολύ αποφασιστικά μέτρα για αυτό όχι μόνο με λόγια αλλά και με πράξεις. Για εμάς η ελευθερία της θρησκείας είναι πολύ σημαντική και υπερασπιζόμαστε ότι οι άνθρωποι πρέπει να είναι ελεύθεροι να ασκούν την θρησκεία τους με τον τρόπο που επιθυμούν».
Ερώτηση: Κύριε Çavuşoğlu. Η Τουρκία έχει σημειώσει πρόοδο σε σχέση με την Ελλάδα. Έχετε αναφέρει ότι αναμένατε απτά βήματα από την ΕΕ. Αναμένετε να αποσυρθούν οι κυρώσεις; Κύριε Mass, πώς βλέπετε τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τις κυρώσεις; Ο Navalny, που επέστρεψε στη Ρωσία, συνελήφθη. Ζητήσατε την απελευθέρωσή του. Εξετάζετε την άσκηση πίεσης στη Ρωσία, όπως την αναστολή του Nord Stream;
Maas: «Σε αμφότερα τα ζητήματα, όταν πρόκειται για κυρώσεις, θα ήθελα να σημειώσω τα ακόλουθα. Ο Navalny επέστρεψε στη Ρωσία βάσει της δικής του βούλησης. Αυτή είναι η πατρίδα του. Είναι απαράδεκτο και δύσκολο να καταλάβουμε το ότι συνελήφθη αμέσως μόλις έφτασε. Η Ρωσία είναι δεσμευμένη στο κράτος δικαίου και στην αρχή της προστασίας των πολιτών της βάσει του συντάγματός της. Αυτές οι αρχές πρέπει να εφαρμοστούν. Ο Navalny πρέπει να απελευθερωθεί αμέσως.
Όσον αφορά τις σχέσεις Τουρκίας – ΕΕ, έχω εκφράσει την ευγνωμοσύνη μας για τις εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων και ότι θα θέλαμε να συνεχίσουμε. Έχω αναφέρει ότι ορισμένα θέματα έχουν μείνει πίσω και ότι η Γερμανία ήταν έτοιμη να βοηθήσει οποτεδήποτε χρειαζόταν και ότι πρέπει να κοιτάξουμε το μέλλον. Έχουμε αγγίξει πολλά θέματα, πρόσφυγες, οικονομία, πανδημίες… Θέλουμε να είμαστε σε εποικοδομητικό διάλογο και είπα ότι δείξαμε ότι ήμασταν έτοιμοι να πραγματοποιήσουμε αυτές τις συνομιλίες. Στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας αντί μέτρων, η πραγματοποίηση συμφωνημένων βημάτων και μια εποικοδομητική συνεργασία θα ήταν αμοιβαία επωφελής».
Çavuşoğlu: «Αυτές οι επαφές που ξεκινήσαμε τόσο με την ΕΕ όσο και με την Ελλάδα δεν έχουν καμία σχέση με τις κυρώσεις. Για να είμαι πιο ειλικρινής, δεν ξεκινήσαμε αυτές τις επαφές επειδή φοβόμασταν τις κυρώσεις. Αντιθέτως, όπως ανέφερα στις εισαγωγικές μου παρατηρήσεις, δώσαμε θετικές απαντήσεις επειδή λάβαμε ένα θετικό μήνυμα στη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου.
Όσον αφορά τις συνομιλίες με την Ελλάδα… Εξαρχής, έχουμε πει ότι ήμασταν έτοιμοι να μιλήσουμε με την Ελλάδα χωρίς προϋποθέσεις. Έχουμε συζητήσει αυτά τα θέματα πολλές φορές και με τον Maas. Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα έθετε συνεχώς προϋποθέσεις. Και πάλι υπήρξαν κάποιες πρωτοβουλίες για να έλθουμε κοντά. Και πάλι τότε είδαμε ότι οι προϋποθέσεις της Ελλάδας συνεχίστηκαν. Ήμασταν έτοιμοι τότε, είμαστε έτοιμοι τώρα. Επομένως, απευθύναμε ανοικτό κάλεσμα στις 11 Ιανουαρίου και την ίδια ημέρα, ορίσαμε μαζί την ημερομηνία για την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών.
Κατά την προσεχή περίοδο, θα θέλαμε να διατηρήσουμε αυτό το θετικό κλίμα. Δυστυχώς όμως, η Ελλάδα συνεχίζει με τις προκλήσεις της και κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Η Ελλάδα προβαίνει σε βήματα κατά παράβαση του αποστρατικοποιημένου καθεστώτος των νησιών. Διεξάγουν συνεχώς στρατιωτικές ασκήσεις, εκδίδοντας Navtex και δεν κάνουν τίποτα εκεί. Κατά τον ίδιο τρόπο, ο Αρχιεπίσκοπος προέβη σε μία δήλωση. Γνωρίζουμε τον λόγο για όλα αυτά. Για να προκαλέσουν την Τουρκία, μετά θα γυρίσουν και θα πουν, δείτε, η Τουρκία συνεχίζει με τα αρνητικά βήματα όπως βλέπετε. Θα ζητήσουν κυρώσεις. Δεν είμαστε μια χώρα που φοβάται τις κυρώσεις. Εάν φοβόμασταν τις κυρώσεις από την πλευρά της ΕΕ, δεν θα είχαμε προβεί στα βήματα στα οποία προβήκαμε νωρίτερα. Ωστόσο, δεν θέλουμε να συνεχίσουμε με κυρώσεις και με αρνητική ατζέντα. Γνωρίζουμε ότι αυτή είναι και η επιθυμία της ΕΕ. Είμαστε χαρούμενοι που βλέπουμε ότι τουλάχιστον ένα μεγάλο μέρος των χωρών της ΕΕ είναι αυτής της γνώμης. Αυτή η διαδικασία θα συνεχιστεί με αμοιβαία θετικά βήματα. Αλλά αν υπάρχει κάποιος που θέλει να καταστρέψει ολόκληρη τη σχέση και να κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, τότε θα φέρει την ευθύνη.
Ο Αρχιεπίσκοπος είναι κληρικός. Ισχυρίζεται ότι το Ισλάμ δεν είναι θρησκεία. Έχουμε δει την ισλαμοφοβία ανάμεσα στους λαϊκιστές πολιτικούς και στο λαό. Ορισμένοι πολιτικοί το υποστήριξαν αυτό. Αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε έναν κληρικό να χρησιμοποιεί μια τέτοια ρητορική και είμαστε συγκλονισμένοι. Ελπίζω ότι στην Ελλάδα επικρατεί η κοινή λογική αντί αυτού του είδους οι προκλήσεις. Και ελπίζω ότι οι συνομιλίες που θα πραγματοποιήσουμε από τούδε και στο εξής θα έχουν αποτελέσματα. Ως Τουρκία είμαστε έτοιμοι για αυτό».
Δημοσίευση σχολίου