Μπασιάς Γιάννης
Η δυναμική του διεθνούς ενεργειακού περιβάλλοντος σε κλίμακα δεκαετιών στηρίζεται σήμερα στο φυσικό αέριο και θα συνεχίσει να υποστηρίζεται από τις σημερινές εναλλακτικές πηγές ενέργειας για δεκαετίες. Με αυτή την οπτική γωνία η θάλασσα, βασικός γεωγραφικός χώρος των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου και η ενέργεια γίνονται αλληλένδετες. Μια γρήγορη ματιά αυτής της σχέσης θάλασσας και ενέργειας επιτρέπει να δούμε επίσης την θέση της Ελλάδας από την ίδια οπτική γωνία.
Όπως για τους γαιάνθρακες και τον λιγνίτη, για τους οποίους επιβάλλεται πρόστιμο ρύπου, έτσι και για κάθε μέσο υλοποίησης εναλλακτικών πηγών ενέργειας, όπως των ανανεώσιμων, πρέπει να επιβάλλεται επίσης ένας φόρος ρύπανσης του περιβάλλοντος, μελλοντικής και παρούσας. Ας μην ξεχνάμε ότι για το διοξείδιο του άνθρακα το πρόστιμο αναβίωσε πάλι στα 30 ευρώ κατά τόνο, ενώ το Μάρτιο του 2020, λόγω ιού και πτώσης κατανάλωσης, είχε πέσει στα 16 ευρώ.
Κάτι παράλληλο συμβαίνει με τις χερσαίες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις και τις θαλάσσιες πλατφόρμες εξόρυξης υδρογονανθράκων που γερνάνε, κουράζονται ή βγαίνουν έξω από την παραγωγή λόγω παλαιάς τεχνολογίας. Το κόστος απεγκατάστασης κατά τόνο, μόνο για το μέταλλο, ανέρχεται σε 2.000 με 3.000 ευρώ και μια μικρή πλατφόρμα ζυγίζει μερικές εκατοντάδες τόνους σιδερικό. Κάθε εταιρεία, με ή χωρίς το κράτος, πρέπει να βάλει στην άκρη σε ειδικό λογαριασμό κάθε χρόνο ένα ποσό για την απεγκατάστασή τους. Αυτό ισχύει στην πετρελαϊκή βιομηχανία εδώ και δεκαετίες και είχε εφαρμοσθεί παλαιότερα και στον Πρίνο.
Αντίστοιχα και για τις μπαταρίες (όχι μόνο των αυτοκινήτων), όπως και για τα υλικά των ανεμογεννητριών και των φωτοβολταϊκών θα πρέπει να επιβληθεί κάποιο χρηματικό αντίτιμο προστασίας από την μόλυνση που θα δημιουργηθεί όταν απεγκατασταθούν, μετά από 20 χρόνια. Το αντίτιμο πρέπει να οριστεί μέσω μιας αξιολόγησης και κοστολόγησης από σήμερα, στο πλαίσιο της αρχής της βιωσιμότητας της ανάπτυξης.
Σπάνιες γαίες και θάλασσα
Αυτό το πρόβλημα της μόλυνσης δεν αποτελεί ιδιαίτερο θέμα επικαιρότητας, διότι προς το παρόν βρισκόμαστε στο στάδιο της κούρσας για τον έλεγχο των σπανίων γαιών, του μαγκάνιου, του χαλκού και του κοβάλτιου και γενικότερα των ορυκτών και μετάλλων που είναι αναγκαία για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Μια ματιά στον αγώνα κυριαρχίας που υπάρχει σήμερα για τον έλεγχο του κοβαλτίου για τις μπαταρίες (ιδιαίτερα των αυτοκινήτων) είναι χρήσιμη. Το κοβάλτιο, συνδυάζεται με το λίθιο και η τιμή του από το 2017 έχει αυξηθεί κατά περίπου 70%. Προς το παρόν εφοδιάζουν με αυτό την αγορά βασικά η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (πρώην Ζαΐρ), αλλά οι ειδικοί λένε ότι η ζήτηση θα αυξηθεί 15 φορές μέχρι το 2030 και περισσότερες από 10 χώρες θα εμπλακούν στον αγώνα ελέγχου με μπροστάρη σήμερα την Κίνα.
Προς το παρόν αυτός ο αγώνας επικεντρώνεται σε χερσαία περιβάλλοντα αλλά στο μέλλον θα επεκταθεί και σε θαλάσσια περιβάλλοντα, λόγω της αναζωογόνησης του ενδιαφέροντος για τους πολυμεταλλικούς κόνδυλους που βρίσκονται στην επιφάνεια του βυθού των ωκεανών και ιδιαίτερα στον Ατλαντικό και Ειρηνικό σε διεθνή ύδατα δηλαδή έξω από τα όρια των ανακηρυγμένων ΑΟΖ.
Η τεχνολογία των μεγάλων βαθών
Αυτά τα θέματα διαχειρίζεται η Αρμόδια Αρχή Διεθνούς Θαλάσσιου Βυθού (ISA) υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Αυτή η Αρχή προκηρύσσει διεθνείς διαγωνισμούς, αξιολογεί, επιβλέπει και διαχειρίζεται τις εργασίες των εταιρειών, κοινοπραξιών ή κρατικών φορέων που εξερευνούν, όχι μόνο για μέταλλα, σε διεθνείς ζώνες, δηλαδή σε ζώνες που δεν είναι ΑΟΖ κρατών. Μια από τις βασικές προϋποθέσεις είναι η διαφύλαξη του θαλάσσιου περιβάλλοντος, αλλά όχι μόνο.
Χώρες όπως οι ΗΠΑ, Γαλλία, Γερμανία, Νότια Κορέα, Βραζιλία κτλ. δραστηριοποιούνται εδώ και χρόνια για την επεξεργασία κονδύλων σε θαλάσσια βάθη που υπερβαίνουν τα 3000 και 4000 μέτρα. Βρισκόμαστε πάλι στις περιοχές της τεχνολογίας των μεγάλων βαθών, των μηχανικών και ηλεκτρικών εγκαταστάσεων στον βυθό και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Τα θέματα αυτά έχουν συζητηθεί και για τα ελληνικά νερά αν και οι εξερευνητικές εργασίες δεν έχουν προχωρήσει όσο γρήγορα θα έπρεπε. Δεν υπάρχουν κόνδυλοι στα νερά μας, ούτε στη Ανατολική Μεσόγειο, διότι έχουμε σύγκλιση τεκτονικών πλακών και όχι γένεση ωκεανών όπως στον Ειρηνικό, Ατλαντικό και Ινδικό Ωκεανό. Σε διεθνές επίπεδο γίνεται όλο και περισσότερο κατανοητό ότι στην θάλασσα θα παιχθούν όλα τα μελλοντικά ενεργειακά παιχνίδια και αυτό ισχύει όπως ο καθένας διαπιστώνει σήμερα και για την περιοχή μας.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου