Η “ενεργειακή” τραγωδία του Ερντογάν: Μόνο η Τουρκία δεν έχει πετρέλαιο ή φυσικό αέριο στην αν. Μεσόγειο

Του ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ
Όταν ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου και ο πρόεδρος της Αιγύπτου, στρατηγός αλ Σίσι, σε χωριστές συναντήσεις με ανώτατους αξιωματούχους στη Λευκωσία και την Αθήνα έθεσαν το θέμα της «ορθής λύσης του Κυπριακού», ουδείς ανέμενε τι θα ακολουθούσε.

• Το επόμενο μήνυμα, λίγο-πολύ, ήταν μία αυστηρή προειδοποίηση προς την Κύπρο και την Ελλάδα, να μην μπάσουν την Τουρκία από το …παράθυρο, στο παιγνίδι της ενέργειας στην ανατολική Μεσόγειο.

Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος που η Αθήνα και η Λευκωσία πολέμησαν «μέχρις εσχάτων» στην Ελβετία για να εξασφαλίσουν την αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων από την Κύπρο και τον τερματισμό των τουρκικών εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων της κατοχικής δύναμης.
Στο Κραν Μοντανά της Ελβετίας, όπου παίχθηκε η τύχη της Κύπρου στη διάρκεια ενός αποτυχημένου δείπνου, στο οποίο οι συμμετέχοντες δεν μπόρεσαν να απολαύσουν τα πλούσια εδέσματα του Grand Hotel du Golf, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς εκνεύρισε τον Τούρκο ομόλογό του, ο οποίος είπε και την τελευταία κουβέντα: Η Τουρκία θα μείνει στην Κύπρο. Είχε προηγηθεί ένα απίστευτο περιστατικό μερικές ημέρες πριν, στη διάρκεια του οποίου ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, πάλι υπό την πίεση του κ. Κοτζιά, ομολόγησε ότι η τουρκική στρατιωτική παρουσία στην Κύπρο είναι απαραίτητη για να επεμβαίνει και στο νότο, εννοώντας τις ελεύθερες περιοχές του νησιού.

• H νέα σύγκρουση της Άγκυρας και του Ισραήλ οφείλεται σε διάφορους παράγοντες -τα δικαιώματα των Παλαιστινίων είναι για μία χρήση, μόνο για συσπείρωση των ισλαμιστών-, αλλά το μείζον συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι ο Ταγίπ Ερντογάν έχει εκνευριστεί και θυμώσει με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου επειδή ο τελευταίος δεν συμφωνεί με το σχέδιο κατασκευής του αγωγού από το Εβραϊκό Κράτος προς την Τουρκία για να μεταφέρεται το ισραηλινό φυσικό αέριο προς την Ευρώπη. Αντίθετα ο πρωθυπουργός του Ισραήλ σκέφτεται σοβαρά και σχεδιάζει επί τούτου την κατασκευή του αγωγού EastMed μέσω της Κύπρου, της Ελλάδας και της Ιταλίας, ακόμα και αν αυτή είναι χρονοβόρα και πιο ακριβή λύση. Ισραηλινοί αξιωματούχοι ενημέρωσαν όσους ήθελαν να τους ακούσουν, ότι πάνω απ’ όλα και όλους θέτουν τα στρατηγικά συμφέροντα του Ισραήλ.

Η συζήτηση του θέματος αυτού του αγωγού, ξεκίνησε από το Τελ Αβίβ στις συνομιλίες που είχαν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ο κ. Νετανιάχου και ο πρωθυπουργός της Ελλάδας. Στην πραγματικότητα είναι η συνέχεια της συζήτησης επί των σχεδιασμών που εκπόνησαν πρώτοι ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Γιώργος Λακκοτρύπης και ο αρμόδιος υπουργός επί κυβέρνησης Σαμαρά, Γιάννης Μανιάτης.

Το θέμα της ενέργειας είναι αυτό που πονά περισσότερο τον Ταγίπ Ερντογάν και τον αναγκάζει συχνά-πυκνά να γίνεται εκτός εαυτού και να εξυβρίζει και να απειλεί τους Ισραηλινούς. Ανώτερος διπλωμάτης του Ισραήλ, που ενημέρωσε μέλη «δεξαμενών σκέψεων» στην αμερικανική πρωτεύουσα, είπε μία κουβέντα που τα λέει όλα: Η Τουρκία είναι η μόνη χώρα στην ανατολική Μεσόγειο που δεν έχει ίχνος πετρελαίου και φυσικού αερίου. Μιλώντας περισσότερο περιπαικτικά, ένας εκ των αναλυτών που παραβρέθηκαν στην ενημέρωση, είπε ότι «η Τουρκία κατέλαβε το λάθος κομμάτι της Κύπρου», εννοώντας ότι όλος ο φυσικός πλούτος της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι συσσωρευμένος στη νότια Κύπρο.

Στο παιγνίδι της ενέργειας παίζει τον πρωταγωνιστικό ρόλο η Μεγαλόνησος, επειδή είναι η μόνη χώρα της περιοχής που συνομιλεί με όλους και έχει προχωρήσει σε συμφωνίες με τις μεγάλες δυνάμεις της ανατολικής Μεσογείου: Την Αίγυπτο και το Ισραήλ. Επίσης η Κύπρος προχωρεί σε συμφωνίες με τον Λίβανο και την Ιορδανία, που επίσης διαθέτουν πλούσιο ενεργειακό πλούτο, αν και δεν έχουν προχωρήσει ακόμα σε έρευνες. Έτσι, θα αποτελέσει τον συνδετικό κρίκο για όλα τα κράτη και θα λύσει και το πρόβλημα της εμπορικής συμφωνίας μεταξύ του Ισραήλ και της Αιγύπτου, που θα συνεργάζονται μέσω της Κύπρου, η οποία θα «αγοράζει» το φυσικό αέριο της μίας χώρας και θα το «πουλά» στην άλλη.

Σύμφωνα με κυπριακή πηγή, που ασχολείται με τα ενεργειακά θέματα, ο εκνευρισμός του κ. Ερντογάν ξεκίνησε όταν πληροφορήθηκε την περασμένη Δευτέρα ότι το Ισραήλ θα δεχόταν την πρόταση της Λευκωσίας για να συγκληθεί τετραμερής συνάντηση κορυφής στην κυπριακή πρωτεύουσα με αντικείμενο συζήτησης τον EastMed. Σε αυτήν θα συμμετέχουν επίσης απεσταλμένοι της Ελλάδας και της Ιταλίας και αναμένεται να ληφθούν σοβαρές αποφάσεις, αφού στο μεταξύ θα έχει ολοκληρωθεί η μελέτη του κόστους του αγωγού. «Όλα τα υπόλοιπα, και τα δάκρυα του Ερντογάν για τους Παλαιστίνιους» είναι δημόσιες σχέσεις», τόνισε η πηγή.

• Μέχρι την περασμένη Δευτέρα, ο Τούρκος ηγέτης πίστευε ότι ο κ. Νετανιάχου είχε συμφωνήσει με τον υπουργό του επί της Ενέργειας, Yuval Steinitz, για να ξεκινήσει με στόχο την άμεση ολοκλήρωση, η συζήτηση για τον αγωγό προς την Τουρκία. Ο κ. Ερντογάν είχε μείνει με την εντύπωση ότι ο γαμπρός του, και υπουργός Ενέργειας, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, είχε συμφωνήσει τα πάντα με τον κ. Steinitz.

Στην Τουρκία, όπου δεν βλέπουν πάντα φαντάσματα, έχουν ανακαλύψει εσχάτως ότι το Ισραήλ διατηρεί στενές σχέσεις συνεργασίας με τους Κούρδους του Ιράκ, οι οποίοι έχουν δεχθεί ποικιλοτρόπως βοήθεια από το Τελ Αβίβ για να στήσουν το αυτόνομο κράτος τους. Οι φόβοι των Τούρκων είναι αληθινοί, καθώς η Ουάσιγκτον είχε δώσει την πρωτοκαθεδρία στο Ισραήλ, για να συνεργάζεται με τους Κούρδους, μετά τον τελευταίο πόλεμο.

Ένας εκ των ηγετών της ισραηλινής αντιπολίτευσης, ο Yair Lapid αποκάλυψε τους τρόπους αντίδρασης του Ισραήλ στο μπαράζ των βίαιων επιθέσεων από τον κ. Ερντογάν και άλλους ισλαμιστές πολιτικούς. Εισηγήθηκε την Πέμπτη ότι πρέπει άμεσα το Ισραήλ να αναγνωρίσει την αρμενική Γενοκτονία και επίσης να ανακοινώσει πρώτο την αναγνώριση του ανεξάρτητου Κουρδιστάν. Σημειώνεται ότι από το Γραφείο του κ. Νετανιάχου τέθηκε και η κατοχή της Κύπρου ως θέμα διαφωνίας με την Τουρκία.

• Ζητά να υιοθετηθεί πιο σκληρή πολιτική απέναντι στην Τουρκία, και άμεσα να ανακοινωθεί επίσημα η εγκατάλειψη κάθε σκέψης για την κατασκευή αγωγού σε συνεργασία με την Τουρκία. Για το θέμα αυτό, έγινε γνωστό από πηγή στην Ουάσιγκτον ότι στην πραγματικότητα το Ισραήλ εκμεταλλεύθηκε την Τουρκία αφήνοντας το θέμα ανοικτό, για να μπορεί να το θέσει κατά την παρουσίαση του ενεργειακού πλούτου της χώρας σε μεγάλες ξένες εταιρείες. «Το έργο (εννοεί τον αγωγό προς την Τουρκία) είναι εμπορικά, νομικά και πολιτικά ανέφικτο. Ο κ. Steinitz ήθελε να δείξει σε πιθανούς επενδυτές ότι υπάρχουν πολλοί δίοδοι εξαγωγών, αλλά οι εταιρείες δεν πείστηκαν», μας είπε η πηγή.

Σύμφωνα με τον κ. Lapid, πρέπει να ξεχαστεί το «λανθασμένο όνειρο» της οικοδόμησης αγωγού για την εξαγωγή φυσικού αερίου προς την Τουρκία. «Το Ισραήλ», είπε, «δεν μπορεί να επιτρέψει στον εαυτό του να εξαρτάται από έναν πελάτη, (όπως η Τουρκία), ο οποίος έχει μετατραπεί σε εχθρικό κράτος. Οι Τούρκοι πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να μας κλωτσούν και να μας ζητούν περισσότερα», τόνισε.

Η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν, για πρώτη φορά στη νεότερη πολιτική ιστορία τους, την ευκαιρία να επιτύχουν μία αλλαγή της πολιτικής του Ισραήλ αναφορικά με την Τουρκία και να οικοδομήσουν ισχυρή στρατηγική σχέση, που θα περιλαμβάνει και τον στρατιωτικό τομέα. Έτσι κι αλλιώς, με ειδική άδεια του τότε πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή, το 2008, που ανανέωσαν και οι κυβερνήσεις που ακολούθησαν, τα μαχητικά αεροπλάνα της Πολεμικής Αεροπορίας του Ισραήλ πετούν καθημερινά στους ελληνικούς ουρανούς, χρησιμοποιώντας τον εναέριο χώρο της Ελλάδας, μέχρι την Κρήτη. Την ίδια άδεια εξασφάλισαν και από τις εκάστοτε κυπριακές κυβερνήσεις για να πετούν πάνω από το νησί, συμπεριλαμβανομένων και των κατεχόμενων περιοχών.

• Μετά την κατάρρευση των σχέσεων με την Τουρκία και την ανάδειξη της σε εχθρικό κράτος για το Ισραήλ, μία τριμερής στρατιωτική συμφωνία με την Ελλάδα και με συνδετικό κρίκο την Κύπρο, είναι πιο εύκολη παρά ποτέ…

πηγή


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.