Τι υπηρεσίες μπορεί να προσφέρει η βάση της Σούδας σε ένα ενδεχόμενο κρίσης ή στην εξουδετέρωση στόχων ευκαιρίας και εν τέλει πόσο «ενεργά» ή όχι είναι ενταγμένη η βάση αυτή στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ σε αυτό το ρόλο; Τα ερωτήματα είναι πολλά και όλα θα πρέπει να μεταφραστούν υπό το πρίσμα του αναβαθμισμένου ρόλου που φαίνεται να δίνει η Ουάσιγκτον στην χώρα μας, η οποία ως κράτος μέλος του ΝΑΤΟ αποτελεί μια «όαση» σταθερότητας και εγγύησης περιφερειακής ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή .
Η ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΤΟΥ “NAS SOUDA”
Κατ αρχήν θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι «Η Αμερικανική Ναυτική Δραστηριότητα Υποστήριξης Σούδας (US Naval Support Activity Souda Bay «NSA») , παρέχει, επιχειρεί και διατηρεί εγκαταστάσεις και υπηρεσίες για την υποστήριξη και ενίσχυση της ετοιμότητας και της ασφάλειας των δυνάμεων των ΗΠΑ και των συμμαχικών δυνάμεων οι οποίες επιχειρούν ή μετασταθμεύουν στο Ευρωπαϊκό θέατρο, συμπεριλαμβανομένων σκαφών επιφανείας, αεροσκαφών, κλιμακίων και προσωπικού».
Το παραπάνω αποτελεί την επίσημη περιγραφή της αμερικανικής βάσης της Σούδας έτσι όπως αυτή διατυπώνεται στο ενημερωτικό υλικό της. Η φύση της NSA είναι πρακτικά διττή. Ουσιαστικά πρόκειται για εγκατάσταση του Ναυτικού των ΗΠΑ η οποία περιλαμβάνει λιμενικές και αεροπορικές διευκολύνσεις παράλληλα με μια σειρά δευτερευόντων κλιμακίων υποστηρικτικού χαρακτήρα. Οι εγκαταστάσεις που διατηρούν οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις βρίσκονται υπό καθεστώς εκμίσθωσης και πρακτικά φιλοξενούνται στην αντίστοιχη ελληνική στρατιωτική περιοχή. Ουσιαστικά η NSA Sοuda είναι μια βάση ελλιμενισμού ενδιάμεσου προορισμού και μεταστάθμευσης σκαφών επιφανείας, και Ναυτικός Αεροσταθμός για τα αεροσκάφη του 6ου Στόλου και μεταφορικών της Αμερικανικής Αεροπορίας, που φιλοξενείται στην αεροπορική βάση της 115 ΠΜ, στο αεροδρόμιο των Χανίων.
Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΣΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ SEALS
Βασικός στρατηγικός προσανατολισμός των δυνάμεων SOF είναι η ανάληψη αποστολών «Direct Action» δηλαδή απευθείας δράσης σε απειλές πάσης φύσεως που απαιτείται μέγιστη ετοιμότητα (και ικανότητα) για αποτελεσματική διαχείριση ή εξουδετέρωση τους. Κύρια σημασία στο αμερικανικό δόγμα SOF έχουν οι αποστολές Personnel Recovery (PR), δηλαδή ανάκτησης προσωπικού από εχθρικό έδαφος. Πρόκειται πλέον για μια σύνθετη αποστολή που επεκτείνεται στην κάλυψη της απαίτησης διάσωσης και απομάκρυνσης φίλιου προσωπικού από επικίνδυνες περιοχές σε ολόκληρο το θέατρο επιχειρήσεων.
Ειδικότερα το Δόγμα επιχειρήσεων προβλέπει ότι οι αποστολές PR αφορούν «απομονωμένο προσωπικό που ανήκει στις αμερικανικές Ε.Δ, πολιτικό προσωπικό του Πενταγώνου (DOD), πολίτες – εργολάβους που εργάζονται για τις ΕΔ και άλλο προσωπικό που καθορίζεται από σχετική οδηγία του Προέδρου των ΗΠΑ και του υπουργού Άμυνας, και έχουν αποκοπεί από την μονάδα τους ή την υπηρεσία τους σε ασταθές εχθρικό περιβάλλον και κάθε μορφής απαγορευμένη περιοχή, ώστε να εντοπιστούν και να διασωθούν ενώ τελούν σε κατάσταση, απόδρασης, διαφυγής ή επιβίωσης».
Το ιδανικό σενάριο είναι οι μονάδες διάσωσης να εκτελέσουν την αποστολή τους με επιτυχία σε λιγότερο από δύο ώρες από την εκδήλωση κατάστασης κινδύνου.
Η άμεση ανταπόκριση προϋποθέτει δυνάμεις προ-τοποθετημένες σε προωθημένες βάσης εξόρμησης (FOB) ώστε να μειωθεί ο χρόνος μετάβασης στην περιοχή που κινδυνεύει το φίλιο προσωπικό και να μειωθούν οι απαιτήσεις υποστήριξης σε εναέριο ανεφοδιασμό που περιπλέκει πάντα μια τέτοιας μορφής επιχείρηση.
ΟΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΣΕ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΕΝΑΕΡΙΩΝ ΜΕΣΩΝ
Οι εγκαταστάσεις διοίκησης της NSA Souda φιλοξενούνται στο αεροδρόμιο των Χανίων και συνυπάρχουν με την 115 ΠΜ της Π.Α. Συνολικά καταλαμβάνουν μια έκταση 110 στρεμμάτων στο βόρειο άκρο του αεροδρομίου. Ο διάδρομος του αεροδρομίου, που εκτός της κίνησης των πολιτικών αεροσκαφών και των μαχητικών της 115 ΠΜ εξυπηρετεί και τις κινήσεις των αμερικανικών αεροσκαφών έχει μήκος 3912 μ. και πλάτος 50 μ. περίπου ενώ διαθέτει δύο παραλλήλους τροχόδρομους , το βόρειο και το νότιο με μήκος 3283 μ. και οι δύο.
Τα αμερικανικά αεροσκάφη που συνήθως εξυπηρετούνται από το αεροδρόμιο των Χανίων είναι μεταφορικά αεροσκάφη C-130 και C-17, ιπτάμενα τάνκερ KC-135R και KC-130, αεροσκάφη αναγνώρισης και ηλεκτρονικής συλλογής πληροφοριών EC-130, MC-130, EP-3, E-8C JSTARS, EC-135K και RC-135V. Άνετα λοιπόν μπορεί να γίνει μεταστάθμευση και άμεση υποστήριξη αεροσκαφών Ειδικών Επιχειρήσεων όπως τα CV-22 Osprey και MC-130J της USAF αλλά και ελικοπτέρων του USN τα οποία υποστηρίζουν επιχειρήσεις των SEALS, παρέχοντας ικανότητα ανάπτυξης στην περιοχή που υπάρχει απειλή.
Κατά συνέπεια είναι λογική η επιλογή της Σούδας ως κύριας εγκατάστασης των αμερικανών βατραχανθρώπων ως αποτέλεσμα της στρατηγικής αναβάθμισης της Ελλάδας.
Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΑΠ ΚΑΙ Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΚΑΣΤΕΛΙ
Ας μην ξεχνάμε ότι από οι SEALS είχαν πρόσφατα την ευκαιρία να εκτιμήσουν και τις εκπαιδευτικές ευκολίες που παρέχει η ύπαρξη του Κέντρου Εκπαίδευσης Ναυτικής Αποτροπής, στην Κρήτη. Ειδικότερα από τις 3 έως τις 12 Μαΐου 2017, πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του ΚΕΝΑΠ, υπό τον συντονισμό της Διακλαδικής Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων του ΓΕΕΘΑ, συνεκπαίδευση μεταξύ Μονάδων Ειδικών Επιχειρήσεων (ΔΥΚ, Ζ’ ΜΑΚ) με την US Naval Special Warfare Unit 2 των ΗΠΑ.
Η διάθεση του ΚΕΝΑΠ και των εκπαιδευτικών εγκαταστάσεων που παρέχει για την εκτέλεση εξειδικευμένων σεναρίων κατάληψης πλοίου από λέμβο, τακτικές κίνησης σε εσωτερικούς-κλειστούς χώρους (Close Quarter Battle).
και καταδύσεις αναγνώρισης (κατ εξοχήν αντικείμενα που εμπίπτουν στο δόγμα δράσης των SEALS) αποτελούν ένα επιπλέον στοιχείο που καθιστά ελκυστική την επιλογή της τοποθεσίας. Προσθέστε σε αυτήν την εξίσωση και τις εγκαταστάσεις λιμενικών διευκολύνσεων στο Μαράθι όπου δύναται ο ελλιμενισμός και η υποδομή υποστήριξης πλωτών σκαφών ειδικών επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες ως εναλλακτική επιλογή εξετάζεται το Καστέλι Ηρακλείου, όπου οι αεροπορικές εγκαταστάσεις της 133 Σμηναρχίας Μάχης της ΠΑ, προσφέρονται επίσης για επαρκή υποστήριξη αεροσκαφών για αποστολές Ειδικών Επιχειρήσεων.
Άλλωστε από το Καστέλι επιχειρούν συστηματικά μαχητικά ετοιμότητας F-16C της ΠΑ. Συνεπώς η εκμετάλλευση των υφιστάμενων αεροπορικών εγκαταστάσεων, παρέχει όλες τις απαραίτητες διευκολύνσεις στάθμευσης, ανεφοδιασμού, τεχνικής υποστήριξης και ασφάλειας.
Το κυριότερο όμως στοιχείο είναι ότι η επιλογή αυτή ενέχει το επιπλέον πλεονέκτημα της σχετικής απομόνωσης από πυκνοκατοικημένες περιοχές και υποδομές πολιτικής αεροπορίας που ισχύουν για την περίπτωση της Σούδας, εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη «άνεση» κινήσεων μακριά από «αδιάκριτα» βλέμματα..
Δημοσίευση σχολίου