Πολύ ενδιαφέρον άρθρο του American Interest για τις σχέσεις Τουρκίας-Ιράν, και την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας στην Μέση Ανατολή. Το άρθρο αναφέρεται στην πρόσφατη επίσκεψη του Νταβούτογλου στο Ιράν, την πρώτη επίσκεψη υψηλόβαθμου Τούρκου αξιωματούχου μετά από δύο χρόνια.
Το American Interest γράφει ότι στην Μέση Ανατολή ο Ερντογάν στρέφεται από μία νεο-Οθωμανική πολιτική, σε μία περισσότερο νεο-Κεμαλική πολιτική, υπό την έννοια ότι δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην εσωτερική ασφάλεια της Τουρκίας, συγκεκριμένα στο Κουρδικό και στο PKK, και μικρότερη στην επιρροή της Τουρκίας στην Μέση Ανατολή. Αυτό δείχνει να ταιριάζει και με την πρόσφατη βελτίωση των σχέσεων Τουρκίας-Σαουδικής Αραβίας.
Την προσπάθεια προσέγγισης Τουρκίας-Ιράν το American Interest την ονομάζει “Kurd-centered”, επειδή οι Κούρδοι της Τουρκίας (PKK) και οι Κούρδοι του Ιράν (KDPI) βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της προσπάθειας. Το ότι η Τουρκία βρίσκεται σε πόλεμο με το PKK είναι γνωστό, και τις προάλλες έλεγα ότι οι Κούρδοι του Ιράν είναι έτοιμοι να ξεσηκωθούν.
Το άρθρο υπονοεί ότι η Τουρκία θα σταματήσει να πιέζει για την ανατροπή του Άσαντ στην Συρία. Το συμπεραίνω αυτό γιατί κάτι τέτοιο αποτελεί βασική προϋπόθεση για να υπάρξει εξομάλυνση στις σχέσεις Τουρκίας-Ιράν, και να συνεργαστούν οι Τούρκοι και οι Ιρανοί εναντίον των Κούρδων της Τουρκίας και του Ιράν, και να σταματήσουν οι Ιρανοί να κλείνουν το μάτι στους Κούρδους της Συρίας.
Αν όντως υπάρξει αυτή η προσέγγιση Τουρκίας-Ιράν, θα πληγούν φυσικά οι σχέσεις Ιράν-Ρωσίας.
Πριν μερικές μέρες έλεγα ότι κυκλοφόρησε η είδηση ότι οι Ρώσοι παγώνουν την παράδοση των S-300 στο Ιράν. Βλέπε World Tribune “Following talks with Israel, Putin freezes S-300 sale to Iran”, Μάρτιος 2016
Είναι γνωστό ότι η Ρωσία υποστηρίζει τους Κούρδους του PKK. Βέβαι μία συμφωνία Τουρκίας-Ιράν δεν θα προέβλεπε ότι οι Ιρανοί θα χτυπήσουν το PKK. Η συμφωνία προφανώς θα προβλέπει ότι η Τουρκία αναγνωρίζει στο Ιράν το δικαίωμα να χτυπάει το KDPI, και το Ιράν θα αναγνωρίζει στην Τουρκία το δικαίωμα να χτυπάει το PKK, και φαντάζομαι και ότι το Ιράν θα σταματήσει να κλείνει το μάτι στους Κούρδους της Συρίας.
Άλλωστε τους Ιρανούς δεν τους συμφέρει να υπάρξει οποιοδήποτε Κουρδικό κράτος, είτε στο Ιράκ, είτε στην Συρία, είτε στην Τουρκία, γιατί κάτι τέτοιο θα δημιουργήσει ανάλογες απαιτήσεις και στους Κούρδους του Ιράν.
Σίγουρα η προσέγγιση Ιράν-Τουρκίας θα έχει και άρωμα πετρελαίου και αερίου, γιατί παρά το δημοσίευμα του American Interest, που μιλάει για Κεμαλισμό και όχι Οθωμανισμό, εγώ δεν πιστεύω ότι η Τουρκία είναι διατεθειμένη να επιτρέψει στο Ιράν να βγάλει αέριο και πετρέλαιο στην Συρία μέσω του διαδρόμου Ιράν-Ιράκ-Συρίας, παρακάμπτοντας την Τουρκία. Άρα για να συμβούν όσα γράφει το American Interest, κατά την γνώμη μου τουλάχιστον, θα πρέπει το Ιράν να έχει δεσμευτεί ότι αν στείλει πετρέλαιο ή αέριο στην Ευρώπη μέσω αγωγών θα το κάνει μέσω Τουρκίας. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει οι Τούρκοι και οι Ιρανοί να έχουν συζητήσει και το θέμα των τιμών, των εκπτώσεων, και των εταιρειών που θα αναλάβουν τέτοια έργα. Προφανώς μιλάμε για την κρατική Ιρανική National Iranian Oil Company (NIOC) και την κρατική Τουρκική BOTAS.
Αν όμως συμβούν αυτά, τότε θα μιλάμε για μία ολική ανατροπή στις σχέσεις Ρωσίας-Ιράν, και θα αρχίσει να δημιουργείται ένας άξονας ΗΠΑ-Τουρκίας-Ιράν. Αυτό θα είναι πάλι μία τεράστια γεωπολιτική ανατροπή, και κακά τα ψέματα υπήρχαν οι ενδείξεις ότι κάτι τέτοιο μπορούσε να συμβεί, αλλά οι Ρώσοι και οι Ιρανοί έδειχνα να καταφέρνουν να κρατήσουν την σχέση τους όρθια. Τώρα πάλι δείχνει να πηγαίνει από την άλλη πλευρά. Αλλά εφόσον τα πράγματα αλλάζουν τόσο γρήγορα, δεν μπορείς να ξέρεις ποιες από τις κινήσεις είναι πραγματικές γεωπολιτικές μετατοπίσεις, και ποιες είναι μπλόφες.
Να κρατήσω όμως και μία επιφύλαξη, μήπως και πρόκειται πάλι για μία μερική συνεργασία εναντίον των Κούρδων της Τουρκίας και του Ιράν, και κατά τα άλλα οι Τούρκοι και οι Ιρανοί συνεχίσουν να σφάζονται στην Συρία. Το σίγουρο είναι ότι για να πάμε σε μία εξομάλυνση των σχέσεων Τουρκίας-Ιράν η Τουρκία θα πρέπει να πάψει να πιέζει για την αποχώρηση του Άσαντ. Αν όμως η Τουρκία πάψει να πιέζει για την αποχώρηση του Άσαντ για να τα βρει με το Ιράν, η Ρωσία θα τα βρει με τους Άραβες, και θα αρχίσει αυτή να πιέζει για την αποχώρηση του Άσαντ. Και αυτό το γνωρίζουν οι Ιρανοί.
“Turkey at the Turning Point”, Φεβρουάριος 2016
πηγή
Δημοσίευση σχολίου