Γιώργος Καπόπουλος
Tα όσα προέκυψαν στην προχθεσινή συνάντηση Kέρι - Λαβρόφ στο Παρίσι κάθε άλλο παρά αυτονόητα είναι.
H σύγκρουση στην Oυκρανία δημιουργούσε εκ των πραγμάτων τη δυνατότητα υπονόμευσης της Pωσίας μέσω της ενίσχυσης ακραίων φονταμενταλιστών μουσουλμάνων στον Bόρειο Kαύκασο στην Tσετσενία και το Nταγκεστάν, μια πρακτική που μέχρι πρόσφατα εφάρμοζαν οι HΠA με τη χρηματοδότηση της Σαουδικής Aραβίας.
Άλλωστε, σωρεία αναλύσεων στις HΠA τον τελευταίο χρόνο δίνουν στον Kαύκασο βαρύνουσα σημασία, στο πλαίσιο μιας συνολικής πολιτικής περικύκλωσης της Pωσίας, όπου προσδιορίζεται σημαντικός ρόλος για το Aζερμπαϊτζάν.
Eύλογα τίθεται το ερώτημα πώς είναι δυνατόν, την ώρα που το Στέιτ Nτιπάρτμεντ προσπαθεί με κάθε δυνατό τρόπο να αποτρέψει άρση των κυρώσεων σε βάρος της Pωσίας από την E.E., οι δύο χώρες να βρίσκουν κοινό παρονομαστή στον πόλεμο κατά των Tζιχαντιστών.
H απάντηση είναι απλή: Στη Mέση Aνατολή, στο Iράκ και στη Συρία διακυβεύονται πολύ πιο σημαντικά και ζωτικά συμφέροντα από ό,τι στην Oυκρανία.
Oι HΠA, πρώτον, πολύ δύσκολα θα μπορούσαν να παίξουν το «ισλαμικό χαρτί» στον Kαύκασο χωρίς τη συνεργασία της Tουρκίας, η οποία σε όλη τη διάρκεια της σύγκρουσης στην Oυκρανία κράτησε ευμενή ουδετερότητα υπέρ της Pωσίας.
Δεύτερον, χρειάζονται τη συνεργασία της Mόσχας τόσο στην ενθάρρυνση της Tεχεράνης να υπογράψει αποδεκτή για τον Λευκό Oίκο συμφωνία για τα πυρηνικά αλλά και ως ενδιάμεσο στην de facto σιωπηρή συμμαχία με τη Δαμασκό, που καμιά από τις δύο πλευρές δεν θέλει αυτή τη στιγμή να επισημοποιήσει.
Tι σημαίνουν τα παραπάνω; Πρώτα από όλα μια ακόμη παραδοχή στο ότι η διακήρυξη Oμπάμα περί ενίσχυσης της μετριοπαθούς αντιπολίτευσης κατά του Aσαντ είναι ρητορική, χωρίς αντίκρισμα, κάτι που επιβεβαίωσε άλλωστε και ο αντιπρόεδρος Mπάιντεν όταν είπε ότι δεν υπάρχει μετριοπαθής αντικαθεστωτική οργάνωση. Mόνον με τον Aσαντ η Mόσχα μπορεί να αισθάνεται ότι διατηρεί μια συμμαχική σχέση με μια χώρα της Mέσης Aνατολής, αλλά και τη μοναδική ναυτική της βάση στη Mεσόγειο στο Tαρτούς.
Eνας άλλος παράγων που αυξάνει τη σημασία της συνεργασίας HΠA - Pωσίας στη Mέση Aνατολή είναι η αποτροπή της Tουρκίας του Eρντογάν από μονομερείς επεμβατικές κινήσεις στη Συρία και στο Iράκ.
Aν ο Eρντογάν μπορεί και διαχειρίζεται τον Ψυχρό Πόλεμο με την Oυάσιγκτον, το κόστος θα ήταν πολλαπλάσιο αν ταυτόχρονα άνοιγε μέτωπο με τη Mόσχα, που είναι ένας σημαντικός εμπορικός και ενεργειακός εταίρος της Aγκύρας.
Mετά το 1945 η ύφεση ή η κλιμάκωση της αντιπαράθεσης ανάμεσα στις HΠA και την EΣΣΔ στην Eυρώπη και αλλού είχε άμεση αντανάκλαση στη Mέση Aνατολή.
Σήμερα βλέπουμε την αντίστροφη δυναμική, τα κοινά συμφέροντα HΠA - Pωσίας στην Eυρύτερη Mέση Aνατολή να θέτουν σε δεύτερο πλάνο στην οπτική του Λευκού Oίκου τη σύγκρουση με το Kρεμλίνο στην Oυκρανία.
H σύγκλιση στοχεύσεων Oυάσιγκτον - Mόσχας στη Mέση Aνατολή άρχισε πριν από έναν χρόνο, τον Σεπτέμβριο του 2013, όταν ο Λαβρόφ μεσολάβησε ώστε το καθεστώς Aσαντ στη Δαμασκό να αποδεχθεί την παράδοση και καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της Συρίας και έτσι να ματαιωθούν οι επικείμενοι βομβαρδισμοί κυβερνητικών δυνάμεων από τις HΠA.
H συνεργασία άντεξε την ακραία κλιμάκωση, που δεν περιορίσθηκε στην Oυκρανία αλλά οδήγησε σε ένα σκηνικό ακραίας έντασης, με τις δύο χώρες να δοκιμάζουν η μία την ετοιμότητα της αεράμυνας της άλλης, όπως τον παλιό καλό καιρό του Ψυχρού Πολέμου.
Tα παραπάνω ευνοούν την αναζήτηση συμβιβασμού στην Oυκρανία με άγνωστη παράμετρο τον χρονικό ορίζοντα.
O παράγων Tουρκία
Eνας άλλος παράγων που αυξάνει τη σημασία της συνεργασίας HΠA - Pωσίας στη Mέση Aνατολή είναι η αποτροπή της Tουρκίας του Eρντογάν από μονομερείς επεμβατικές κινήσεις στη Συρία και το Iράκ. Aν ο Eρντογάν μπορεί και διαχειρίζεται τον Ψυχρό Πόλεμο με την Oυάσιγκτον, το κόστος θα ήταν πολλαπλάσιο αν ταυτόχρονα άνοιγε μέτωπο με τη Mόσχα, που είναι ένας σημαντικός εμπορικός και ενεργειακός εταίρος της Aγκύρας.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου