Του Νίκου Μελέτη
Συναγερμός έχει σημάνει πανευρωπαϊκά για την αντιμετώπιση ενός απειλητικού φαινομένου, της μεταφοράς της Τζιχάντ στην ίδια την Ευρώπη, με τον επαναπατρισμό Δυτικοευρωπαίων που σήμερα μάχονται στις γραμμές των ακραίων ισλαμιστών στη Συρία.
Η χώρα, λόγω της ιδιομορφίας της σύγκρουσης που εξελίσσεται εδώ και τρία χρόνια, με τη μισή της επικράτεια να έχει παραδοθεί στον έλεγχο επικίνδυνων άτακτων ομάδων ισλαμιστών που μέχρι πρόσφατα στηρίζονταν διακριτικά από τους αντιπάλους του Άσαντ, αποτελεί πόλο έλξης για νέους ριζοσπαστικοποιημένους μουσουλμάνους από ολόκληρο τον κόσμο, κυρίως όμως από την Ευρώπη και την Βόρεια Αφρική.
Οι νέοι αυτοί τζιχαντιστές παίρνουν το βάπτισμα του πυρός στη Συρία και κατόπιν, επιστρέφοντας στις χώρες τους, μετατρέπονται σε «μοναχικούς λύκους», σαν αυτόν που σκόρπισε τον θάνατο έξω από το Εβραϊκό Μουσείο στις Βρυξέλλες. Σε άλλες περιπτώσεις δημιουργούν πυρήνες που συμβάλλουν στη ριζοσπαστικοποίηση νέων μουσουλμάνων, οι οποίοι στρατολογούνται στη Τζιχάντ.
Μετά τον αμερικανό πολίτη που πραγματοποίησε επίθεση αυτοκτονίας στη Συρία, η ιστοσελίδα «Islamic State News» της ακραίας ισλαμικής οργάνωσης ISIL, ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι επιθέσεις αυτοκτονίας πραγματοποίησαν ένας Γάλλος, ένας Γερμανός και ένας Λίβυος, δημοσιεύοντας μάλιστα και φωτογραφίες τους.
Στο παιχνίδι οι μυστικές υπηρεσίες
Ο ίδιος ο πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, μιλώντας την προηγούμενη εβδομάδα στη Σύνοδο Κορυφής των G-7, αποκάλυψε ότι ήδη τριάντα Γάλλοι τζιχαντιστές έχουν σκοτωθεί στη Συρία, όπου, σύμφωνα με εκτιμήσεις, πολεμούν περίπου τριακόσιοι Γάλλοι. Ο κ. Ολάντ κάλεσε, μάλιστα, τους υπόλοιπους ηγέτες να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της συριακής κρίσης και όλοι εξέφρασαν την αποφασιστικότητά τους να αποτρέψουν τον παρατηρούμενο επαναπατρισμό της ισλαμικής τρομοκρατίας.
Την περασμένη Πέμπτη στις Βρυξέλλες έγινε συνάντηση των επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών από εννέα ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζουν με μεγαλύτερη ένταση το πρόβλημα, ενώ το θέμα απασχόλησε και τους Ευρωπαίους υπουργούς Εσωτερικών.
Το μήνυμα που στέλνουν όλοι είναι ότι το πρόβλημα δεν αφορά μόνο στη Γαλλία ή στη Μεγάλη Βρετανία, από όπου προέρχονται κατά κύριο λόγο οι τζιχαντιστές, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη λόγω της ελεύθερης διακίνησης των πολιτών της.
Ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, Τζιλ Ντε Κέρκοφ, επιβεβαίωσε τη συνάντηση, την οποία αποκάλυψαν οι Financial Times, δηλώνοντας ότι μία ομάδα ευρωπαϊκών χωρών «συνεργάζεται στενά με ανταλλαγή πληροφοριών και αναπτύσσει ήδη επαφές με την Ιορδανία, το Μαρόκο, την Τυνησία και την Τουρκία με αποκλειστικό αντικείμενο τη Συρία». Οκ. Κέρκοφ έχει προειδοποιήσει ότι η Ευρώπη θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη για περισσότερες επιθέσεις το επόμενο διάστημα.
Στο πλαίσιο αυτό ο Ευρωπαίος αξιωματούχος πιστεύει ότι θα πρέπει κατ’ αρχάς να υπάρξει αξιοποίηση του συστήματος Σένγκεν (SISII) κα των υπηρεσιών Europol και Interpol, ενώ στο τραπέζι των συζητήσεων έχει βρεθεί και η υιοθέτηση ενός προγράμματος αντίστοιχου του αμερικανικού για τη συλλογή δεδομένων των επιβατών των αεροπορικών εταιρειών, το οποίο, ωστόσο, έχει μπλοκάρει το Ευρωκοινοβούλιο. Ανάμεσα στις προτάσεις του είναι και η στενή συνεργασία με την Τουρκία, που αποτελεί την κύρια πύλη εισόδου των τζιχαντιστών στη Συρία, αλλά και η άσκηση πίεσης στις χώρες του Κόλπου για την διακοπή της χρηματοδότησης ισλαμικών οργανώσεων στην Δαμασκό.
«Η Διεθνής των Τζιχαντιστών» στη Συρία όμως απασχολεί εντονότατα και τις ΗΠΑ, καθώς εκτιμάται ότι ήδη εβδομήντα Αμερικανοί πολίτες μάχονται στο έδαφός της, ενώ συγχρόνως υπάρχει κίνδυνος και από τζιχατιστές με ευρωπαϊκά διαβατήρια, μιάς και από αρκετές χώρες της ΕΕ είναι ιδιαίτερα εύκολη η εξασφάλιση άδειας εισόδου στις ΗΠΑ μέσω του προγράμματος Visa Waiver.
Ο Γάλλος που συνελήφθη στη Μασσαλία για την τρομοκρατική επίθεση στις Βρυξέλλες, είχε επιστρέψει από τη Συρία μέσω Γερμανίας, αφού πρώτα ταξίδεψε μέσω Τουρκίας, με ενδιάμεσους σταθμούς σε περιοχές της νοτιο-ανατολικής Ασίας. Όπως δήλωσε ο πρώην επικεφαλής του Τμήματος Αντιμετώπισης της Παγκόσμιας Τρομοκρατίας, της περίφημης βρετανικής μυστικής υπηρεσίας M16, Ρίτσαρντ Μπάρετ, πολλοί από όσους σήμερα πολεμούν στη Συρία δεν έχουν καν ποινικό μητρώο και δεν είναι καθόλου εύκολο να παρακολουθούνται οι κινήσεις τους…
Κατά τους υπολογισμούς του κ. Κέρκοφ, πάντως, περίπου δύο χιλιάδες Ευρωπαίοι μάχονται στη Συρία. Στους αντάρτες έχουν στρατευτεί επίσης πέντε χιλιάδες μέλη από τη Βόρεια Αφρική και πεντακόσιοι από τα Βαλκάνια, κυρίως από την Αλβανία, το Κόσοβο αλλά και από την ΠΓΔΜ.
Ο κ. Κέρκοφ, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα As-Safic, προειδοιεί ότι το φαινόμενο των ευρωπαίων τζιχαντιστών συνιστά απειλή μακράς διαρκείας, καθώς ουδείς γνωρίζει πότε και πως θα τελειώσει ο πόλεμος στη Συρία, ούτε και πως θα επιστρέψουν στις πατρίδες τους, στο Μαρόκο, στην Τυνησία, στη Γαλλία, στη Μεγάλη Βρετανία και στη Γερμανία, αλλά και στα Βαλκάνια, στην Αυστραλία, στον Καναδά ή στις ΗΠΑ.
Ο… απρόθυμος σύμμαχος
Κλειδί στην αντιμετώπιση του φαινομένου των Ευρωπαίων τζιχανιστών ήταν από την αρχή της συριακής κρίσης η στάση της Τουρκίας. Αφού επί μεγάλο χρονικό διάστημα η Άγκυρα έκλεινε το μάτι σε κάθε λογής τζιχαντιστές που δρούσαν στη Συρία με την ελπίδα ότι θα ανέτρεπαν τον πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ, υπό την πίεση και της Δύσης, αντιλήφθηκε ότι οι ένοπλες αυτές ομάδες τελικά συνιστούν απειλή και για την ίδια.
Έτσι, μόλις το τελευταίο διάστημα δείχνει έτοιμη να συνεργαστεί –έστω και απρόθυμα- με την ΕΕ προκειμένου αν μη τι άλλο να δυσχεράνει τη διέλευση των συνόρων της προς τη Συρία από εθελοντές τζιχαντιστές από την Ευρώπη αλλά και από άλλες περιοχές, κυρίως τη Βόρεια Αφρική.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες έχουν παραδώσει στις τουρκικές αρχές τα ονόματα σχεδόν πέντε χιλιάδων ανθρώπων που ενδεχομένως να προσπάθησαν να περάσουν στη Συρία για να ενταχθούν σε ομάδες τζιχαντιστών, αν και από τη λίστα αυτή θεωρείται ότι τουλάχιστον δύο με τρεις χιλιάδες ήδη βρίσκονται στο συριακό έδαφος. Η κατάσταση, πάντως, στα σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία είναι χαοτική, καθώς σε πολλά σημεία της μεθορίου παράνομοι διακινητές περνούν καθημερινά από και προς τη Συρία χιλιάδες ανθρώπους.
Η Άγκυρα διαμαρτύρεται προς τους Ευρωπαίους, τονίζοντας ότι οι ίδιοι οφείλουν να αποτρέψουν τους πολίτες τους που κατευθύνονται προς τη Συρία να φτάσουν στην Τουρκία, καθώς στη συνέχεια οι τουρκικές αρχές είναι πολύ δύσκολο είτε να τους εμποδίσουν να εισέλθουν στη χώρα –εφόσον δεν υπάρχουν στοιχεία εναντίον τους- είτε να τους αποτρέψουν από το να περάσουν τη μεθόριο των 900 χιλιομέτρων για να βρεθούν στη Βόρεια Συρία και να ενταχθούν στις τρομοκρατικές οργανώσεις.
Όμως και οι Ευρωπαίοι, εφόσον δεν υπάρχουν ενδείξεις, είναι δύσκολο να εμποδίσουν τον οποιονδήποτε πολίτη τους από το να ξεκινήσει το ταξίδι του προς κάποια ευρωπαϊκή χώρα κι από εκεί να συνεχίσει προς την Τουρκία με τελικό προορισμό την Συρία.
Ενδεικτικά, σε κάθε περίπτωση, της απρόθυμης στάσης της Άγκυρας είναι το γεγονός ότι όταν ο κ. Κέρκοφ επισκέφθηκε την Τουρκία για συναντήσεις με τους υπουργούς Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης, ο διοικητής της ΜΙΤ, Χακάν Φιντάν, στενός συνεργάτης του Ταγίπ Ερντογάν και με διασυνδέσεις με τον ισλαμικό κόσμο, προφασίστηκε ταξίδι στο εξωτερικό ούτως ώστε να μην συναντηθεί μαζί του.
Η Τουρκία έχει καταργήσει τη βίζα διέλευσης από και προς τη Συρί8α, ενώ δεν μπορεί να κλείσει τα σύνορά της με τη Συρία λόγω των προσφύγων που καθημερινά διακινούνται από και προς τη Δαμασκό. Πάντως, μέχρι τώρα η Άγκυρα φαίνεται ότι έπαιζε το χαρτί όχι μόνο των προσφύγων, αλλά και των ξένων τζιχαντιστών, αν υπολογίσει κανείς ότι η Αλ Νούσρα χαρακτηρίστηκε τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία μόλις ο Μπάρακ Ομπάμα, στο τέλος Μαΐου, ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να ενισχύσει με στρατιωτικό υλικό την αντιπολίτευση στη Συρία.
Το μεγάλο ερώτημα, βεβαίως, δεν είναι άλλο από το ποιος θα παραλάβει για λογαριασμό ποιού τον οπλισμό αυτό στο χαοτικό περιβάλλον της Συρίας, με τον προφανή κίνδυνο τα αμερικανικά όπλα και εφόδια να καταλήξουν στις ομάδες της Αλ Κάιντα που εκπαιδεύουν και στελεχώνονται από Ευρωπαίους τζιχαντιστές.
Δημοσίευση σχολίου