ΗΠΑ: Διαδικασία εξπρές ή εντατικοποίηση μετά τις τουρκικές εκλογές
Του Κώστα ΒενιζέλουΗ αμερικανική παρέμβαση για επανέναρξη της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό ενεργοποιεί δυο σενάρια που διαμορφώθηκαν στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τα οποία αφορούν τα επόμενα βήματα.
Το σκηνικό που έχει διαμορφωθεί με πρωταγωνιστές τις Ηνωμένες Πολιτείες, συνδέεται με απόλυτο τρόπο με τους σχεδιασμούς τους στην περιοχή μας και συγκεκριμένα με το κεφάλαιο της ενέργειας αλλά και τον καθορισμό του νέου πολιτικο-στρατηγικού τοπίου στην ανατολική Μεσόγειο.
Σε αυτό το σχεδιασμό εντάσσεται και το Κυπριακό, ως μια από τις παραμέτρους, όχι όμως σημαντική. Με βάση, λοιπόν, τους αμερικανικούς σχεδιασμούς για την Κύπρο, οι στόχοι που έχουν τεθεί καταγράφονται ως εξής:
Πρώτο, ήταν η έναρξη των διαπραγματεύσεων. Αυτό επιτεύχθηκε μετά τις παρασκηνιακές παρεμβάσεις του εδώ Αμερικανού πρέσβη και την ενίσχυση που έτυχε από την Υφυπουργό Εξωτερικών, Βικτώρια Νούλαντ. Το κοινό ανακοινωθέν έχει συμφωνηθεί από τους Αναστασιάδη και Έρογλου με αμερικανική παρέμβαση και αναμένεται ότι θα συναντηθούν την ερχόμενη Τρίτη.
Δεύτερο, το πρώτο σενάριο αφορά την προσπάθεια η διαδικασία να αρχίσει και να ολοκληρωθεί πριν από τις ευρωεκλογές του Μάιου. Αυτό σημαίνει πως θα υπάρξουν σοβαρές πιέσεις για μια διαδικασία- εξπρές, η οποία θα παραπέμπει στο 2004.
Τρίτο, να αρχίσει τώρα η διαδικασία, να συντηρηθεί μέχρι και να ολοκληρωθούν οι δυο εκλογικές διαδικασίες στην Τουρκία και από το φθινόπωρο να ανεβάσουν ρυθμούς.
Το σενάριο για αύξηση της κινητικότητας μετά τις τουρκικές εκλογές είναι και το πιο εφικτό, ωστόσο, οι Αμερικανοί θα αρχίσουν την εφαρμογή των σχεδιασμών τους με εκείνο που παραπέμπει σε διαδικασία-εξπρές. Αυτό, άλλωστε, τους εξυπηρετεί με τους σχεδιασμούς τους στο πεδίο της ενέργειας. Δεν θα πρέπει να θεωρείται τυχαία και η προσπάθεια για προσέγγιση Ισραήλ-Τουρκίας.
Στο μεταξύ, όπως συναφώς πληροφορούμαστε, πριν από την επίτευξη συμφωνίας επί του περιεχομένου του κοινού ανακοινωθέντος, η κυπριακή κυβέρνηση ζήτησε κάποιες διασφαλίσεις, οι οποίες είναι κατά βάση θεωρητικές, πλην μιας που αφορά τον Αλεξάντερ Ντάουνερ. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Λευκωσία έχει εξασφαλίσει αποδεχόμενη το πακέτο διεθνείς παρεμβάσεις υποστήριξης της διαδικασίας και δηλώσεις που θεωρεί ότι θα στηρίξουν την απόφαση της και στο εσωτερικό. Όπως αναφέρουν συναφείς πληροφορίες, οι παρεμβάσεις αφορούν τα εξής:
Πρώτο, δηλώσεις ξένων ηγετών κυβερνήσεων και οργανισμών για υποστήριξη της νέας διαδικασίας. Το τηλεφώνημα του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζον Μπάιντεν εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο, παρόλο που δεν αποκλείεται να υπάρξει και δήλωση του Προέδρου Ομπάμα. Τις επόμενες ημέρες θα υπάρξουν δηλώσεις και από άλλους ξένους ηγέτες. Οι παρεμβάσεις αυτές παραπέμπουν, μεταξύ άλλων, στα τηλεφωνήματα Κόλιν Πάουελ (τότε ΥΠΕΞ των ΗΠΑ), παραμονές του δημοψηφίσματος για το σχέδιο Ανάν, το 2004.
Δεύτερο, να υπάρξουν δηλώσεις υποστήριξης σε μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Τρίτο, να απομακρυνθεί ο ειδικός σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα στο Κυπριακό, Αλεξάντερ Ντάουνερ από τη θέση του. Αυτό τέθηκε από τη Λευκωσία, η οποία θα το παρουσιάσει εσωτερικά ως επιτυχία.
Τέταρτο, να γίνονται δηλώσεις ότι αναγνωρίζονται τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ.
Η πρώτη συνάντηση Αναστασιάδη και Έρογλου είναι διαδικαστικού χαρακτήρα και θα αφορά την ανάγνωση του ανακοινωθέντος. Στη συνέχεια θα αναλάβουν δράση οι διαπραγματευτές, οι οποίοι θα συναντώνται συχνά.
«Νέα εικόνα» με τον «ευέλικτο» Κουντρέκ Οζερσάι
Η αντικατάσταση του Οσμάν Ερτούγ από τον Κουντρέκ Οζερσάι, έγινε με απόφαση της Άγκυρας, η οποία δεν θέλει να χαλάσουν τους σχεδιασμούς της «εμμονές» και «κολλήματα». Παράλληλα, επενδύει πολλά στην εικόνα και αυτό προσφέρεται με τον Οζερσάι και ασφαλώς όχι με τον Ερτούγ.
Οι πληροφορίες που μεταδόθηκαν από τα κατεχόμενα, φέρουν την Τουρκία να τοποθετεί στη θέση του διαπραγματευτή της τουρκοκυπριακής κοινότητας τον Κουντρέκ Οζερσάι, ο οποίος θεωρείται άνθρωπος με πολλές διασυνδέσεις στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών. Με εμπειρία στο Κυπριακό, καθώς διατέλεσε εκπρόσωπος της τ/κ κοινότητας στις διαπραγματεύσεις και παλαιότερα και μέλος των τεχνικών επιτροπών, θα παρουσιαστεί ως ένας «ευέλικτος» διαπραγματευτής.
Η απομάκρυνση του Ερτούγ, εάν αυτό επιβεβαιωθεί, θα αποτελεί ικανοποίηση του αιτήματος των αγγλοαμερικανών στην Άγκυρα, που θεωρούσαν τον συνεργάτη του Έρογλου και παλαιότερα του Ντενκτάς, ως «ένα άνθρωπο από το παρελθόν». Ο Οζερσάι, θα είναι και ο άνθρωπος που μετά το ταξίδι του στην Αθήνα, το οποίο θα γίνει σύντομα, θα αναλάβει να πραγματοποιήσει επισκέψεις και σε άλλες πρωτεύουσες. Για την τουρκική πλευρά η μετάβαση του Τουρκοκύπριου διαπραγματευτή στην Αθήνα, θα ανοίξει το δρόμο και για συναντήσεις και επαφές και σε άλλες χώρες, ένας στόχος που επιδιωκόταν εδώ και χρόνια.
Σημειώνεται συναφώς ότι η μετάβαση των δυο διαπραγματευτών, της ελληνοκυπριακής πλευράς, Ανδρέα Μαυρογιάννη στην Άγκυρα και της τουρκοκυπριακής, Κουντρέκ Οζερσάι (εάν επιβεβαιωθεί) στην Αθήνα, αναμένεται να προγραμματιστεί αμέσως μετά την έναρξη των διαπραγματεύσεων, ώστε «να δοθεί συνέχεια στη δυναμική» και «να βοηθήσει στη νέα διαδικασία».
Ο «αποκεφαλισμός» του Ντάουνερ στη συμφωνία
Στο πακέτο της συμφωνίας της Λευκωσίας με τους Αμερικανούς για την επανέναρξη των συνομιλιών, ήταν και ο «αποκεφαλισμός» του ειδικού συμβούλου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στο Κυπριακό, Αλεξάντερ Ντάουνερ.
Όπως συναφώς πληροφορούμαστε, στις συζητήσεις που προηγήθηκαν μεταξύ των Αμερικανών αξιωματούχων με την κυπριακή κυβέρνηση, μπήκε και στο πακέτο η απομάκρυνση Ντάουνερ. Μια εξέλιξη, την οποία θα χρησιμοποιήσει και για εσωτερικούς σκοπούς και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ώστε να παρουσιάσει πως πέτυχε την αντικατάσταση του Αυστραλού αξιωματούχου του ΟΗΕ. Ενός προσώπου που απασχόλησε την κοινή γνώμη αρκετά με τη συμπεριφορά του.
Παρά το γεγονός ότι το «deal», έγινε βασικά με τους Αμερικανούς, με την εξέλιξη αυτή συμφωνεί και το Λονδίνο. Εδώ και πολλές εβδομάδες, έχει διατυπωθεί από πλευράς των Βρετανών η άποψη πως ο Αλεξάντερ Ντάουνερ έχει κλείσει τον κύκλο του και πως η παραμονή του μόνο ζημιά μπορεί να προκαλέσει στις διεργασίες για το Κυπριακό. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που ο Ντάουνερ είναι «εξαφανισμένος», παρά τις ραγδαίες εξελίξεις στο Κυπριακό ενώ ως γνωστό η τελευταία ενημέρωση που έκανε στο Συμβούλιο Ασφαλείας ήταν μέσω τηλεδιάσκεψης καθώς τελικά δεν είχε πάει στη Νέα Υόρκη.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου