Του Πανίκου Παναγιώτου
Για τις κάθε είδους διενέξεις μπορεί να υπήρξαν «χαμένες ευκαιρίες» για την επίλυσή τους, αλλά και για την αποφυγή τους πριν καν προκληθούν. Τις πλείστες φορές όμως, δεν αρκεί μόνο πώς θα συμπεριφερθεί η μία πλευρά.
Για παράδειγμα, η ειρηνική διάθεση του Ομπάμα δεν θα δημιουργούσε προοπτικές συνεργασίας αν τα καθεστώτα της Δαμασκού και της Τεχεράνης δεν υποχωρούσαν κατόπιν πιέσεων. Το μεν πρώτο, λόγω, κυρίως, της ρωσικής στάσης για καταστροφή των χημικών όπλων και το δε δεύτερο λόγω πολλών παραγόντων που συνέτειναν για να προχωρήσει σε διάλογο και σε συμφωνία με τις ΗΠΑ για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Επιπλέον, η χρονική συγκυρία διαδραματίζει πάντα σημαντικό ρόλο ώστε οι αυριανοί αναλυτές να αναφέρονται ή όχι σε «χαμένες ευκαιρίες».
Και ερχόμαστε στο Κυπριακό. Η λύση για Ομοσπονδία προτάθηκε από την Τουρκία για πρώτη φορά το 1958, πριν τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου. Λίγους μήνες πριν το πραξικόπημα και την εισβολή, η Άγκυρα επανέφερε την ιδέα για ομοσπονδιακό σύστημα, ενώ μεταξύ πρώτης και δεύτερης εισβολής, στην πενταμερή διάσκεψη της Γενεύης, ο Κληρίδης αποδέχτηκε την Ομοσπονδία, με γεωγραφικό διαχωρισμό.
Ο Μακάριος, ο οποίος βρισκόταν τότε στο Λονδίνο, διαφώνησε, ενώ τρία χρόνια μετά, το 1977, συμφώνησε με τον Ντενκτάς για διζωνική Ομοσπονδία. Ο Κληρίδης, πριν τον δεύτερο Αττίλα ζήτησε χρόνο για να διαβουλευτεί. Οι Τούρκοι τορπίλισαν τις συνομιλίες και προχώρησαν στην υλοποίηση των επεκτατικών τους σχεδίων.
«Εάν η δική μας πλευρά είχε το πολιτικό θάρρος να αποδεχτεί την Ομοσπονδία στη Γενεύη, υπήρχαν σοβαρές πιθανότητες να αποτρέψουμε τον δεύτερο Αττίλα», δήλωσε πριν μερικά χρόνια ο πρόσφατα αποθανών πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Με το ίδιο σκεπτικό, διατυπώνεται και η άποψη ότι το «σχέδιο Ανάν» ήταν μια άλλη «χαμένη ευκαιρία», όπως λένε μερικοί παλαιότεροι για το «σχέδιο Άτσεσον».
Το μόνιμο ερώτημα όμως είναι: οι λεγόμενες «χαμένες ευκαιρίες» στο Κυπριακό οφείλονται στην «απορριπτική στάση» της ελληνοκυπριακής πλευράς ή στον σταθερό στρατηγικό στόχο της Τουρκίας για έλεγχο της Κύπρου;
Αφού, για παράδειγμα, ο Κληρίδης διετέλεσε για δέκα ολόκληρα χρόνια πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και θεωρείτο ο πλέον ρεαλιστής πολιτικός, γιατί δεν λύθηκε το Κυπριακό; Και επειδή σύντομα, ενδέχεται να τεθεί ξανά ενώπιον ηγεσίας και λαού μια νέα πρόταση λύσης, ας θυμόμαστε αυτό που ανέφερε κάποτε ο ίδιος ο Κληρίδης ότι «το λάθος μας είναι που δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας».
πηγή
Δημοσίευση σχολίου