Του Κώστα Βενιζέλου
Τo μήνυμα που έστειλαν οι Τούρκοι προς τα Ηνωμένα Έθνη και τους άλλους εν δυνάμει μεσολαβητές είναι πως η νέα διαδικασία στο Κυπριακό, που αναμένεται να αρχίσει στα μέσα Οκτωβρίου, πρέπει να ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι το Φεβρουάριο. Επικαλούμενοι και τις εκλογικές διαδικασίες που θα διεξαχθούν στην Τουρκία το 2014, υποδεικνύουν πως η νέα πρωτοβουλία θα πρέπει να ολοκληρωθεί είτε με λύση είτε χωρίς εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος.
Είναι σαφές, σημειώνουν ενημερωμένες πηγές, πως η Άγκυρα θα επιμείνει στον καθορισμό χρονοδιαγράμματος, έστω και άτυπο, ενώ διαμορφώνει ήδη σενάρια και για τις δυο περιπτώσεις, που αφορούν την επόμενη ημέρα. Οι ίδιες πηγές τόνιζαν πως αυτή τη φορά, η Τουρκία θα επιμείνει πως σε περίπτωση αποτυχίας της προσπάθειας (που θα φροντίσει για αυτό η ίδια), θα αρχίσει- με στήριξη και τρίτων- η πολιτική αναβάθμιση του κατοχικού καθεστώτος.
Η διαφορά με το 2004, τονίζουν ξένες διπλωματικές πηγές, είναι πως στη μεγάλη εικόνα βρίσκεται και το φυσικό αέριο ενώ η Κύπρος βιώνει μια πρωτόγνωρη οικονομική κρίση, που επηρεάζει εκ των πραγμάτων τις εξελίξεις. Είναι δε προφανές πως όλοι οι σχεδιασμοί διαμορφώνονται λαμβάνοντας αυτά τα νέα δεδομένα. Συνεπώς, όπως εξηγούν καλά ενημερωμένες πηγές, είτε αυτό αναφέρεται είτε όχι, προωθείται ως πακέτο το Κυπριακό με το φυσικό αέριο και την οικονομική κρίση. Αυτό που ανησυχεί τη Λευκωσία είναι η αξιοποίηση της κρίσης ( ρόικα, δόσεις, πιέσεις για νέα μέτρα) η σύνδεση των εξελίξεων στην οικονομία με το αέριο και «ως παράπλευρη απώλεια» να είναι και το κλείσιμο του Κυπριακού.
Στην τουρκική πλευρά, όπως διαμορφώνεται και το σκηνικό στη χώρα ( οι εσωτερικές αναταράξεις δεν έχουν τελειώσει), δεν αναμένονται θεαματικές κινήσεις στο Κυπριακό. Είναι σαφές, όμως, ότι οι σχεδιασμοί της Άγκυρας δεν ακυρώνονται. Και οι σχεδιασμοί σε αυτή τη φάση είναι η συμμετοχή της με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην αξιοποίηση του φυσικού αερίου. Τούρκος διπλωμάτης φέρεται να έχει πει σε ξένο συνομιλητή του ότι «σε περίπτωση μη λύσης, θα μπορούσε το θέμα του φυσικού αερίου να λειτουργήσει ως μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης», αφήνοντας να εννοηθεί πως τότε θα μπορεί να ανοίξει και το θέμα της Αμμοχώστου. Είναι σαφές πως για την Τουρκία όλα αρχίζουν και τελειώνουν στο θέμα του αερίου και οτιδήποτε άλλο έρχεται σε δεύτερη μοίρα.
Για το θέμα της Αμμοχώστου, υπάρχουν διάφορα σενάρια. Το κυπριακό υπουργείο Εξωτερικών θεωρεί πως το ζήτημα τούτο δεν έχει κλείσει ακόμη και πως έχοντας τη στήριξη των Αμερικανών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορεί να ανοίξει η συζήτηση του με την Τουρκία. Την ίδια ώρα, η τουρκική πλευρά άρχισε σιγά-σιγά να κλείνει το θέμα αυτό, αν και σε κάποιες συζητήσεις το αφήνουν να αιωρείται ( «αφήστε να δούμε…»). Είναι σαφές πως για την Άγκυρα ένα τέτοιο θέμα συνδέεται με την τελική διευθέτηση του εδαφικού και ως εκ τούτου δεν πρόκειται να δώσει «προίκα» στην ελληνική πλευρά ένα κεφάλαιο το οποίο κρατά εδώ και 39 χρόνια για να το χρησιμοποιήσει ως τελευταίο χαρτί.
Το θέμα αυτό συζητήθηκε και στην πρόσφατη συνάντηση που είχε στις Βρυξέλλες ο κατοχικός ηγέτης, Ντερβίς Έρογλου με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μπαρόζο και τον Επίτροπο για θέματα Διεύρυνσης, Φούλε. Πέραν από τις ενστάσεις που τέθηκαν από τουρκικής πλευράς και την επιχειρηματολογία ότι «θα αποτελέσει μέρος της τελικής λύσης», ο Έρογλου διατύπωσε και την άποψη πως η συζήτηση του θέματος της Αμμοχώστου θα παρακάμψει τους Τουρκοκύπριους, θεωρώντας πως θα διεξαχθεί μεταξύ Λευκωσίας και Άγκυρας (!).
Μετά τη συνάντηση αυτή, πάντως, ο διευθυντής του παράνομου Μπαϊράκ, Τουμερκάν, έγραψε στην εφημερίδα «Χαβαντίς», πως ο Φούλε είπε πως ο Ντάουνερ του έχει αναφέρει πως «εάν φθάσουν οι δυο πλευρές να συζητήσουν για την Αμμόχωστο, που σημαίνει μεγάλη πρόοδος, τότε μπορούν να λύσουν και το Κυπριακό». Κοντολογίς, ο Αυστραλός αξιωματούχος του ΟΗΕ φέρεται να έχει πει στον Ευρωπαίο Επίτροπο πως το θέμα αυτό, της Αμμοχώστου, δεν μπορεί να προχωρήσει τώρα και να μην αναλώνει χρόνο…
«Διορισμός απεσταλμένου εάν ζητηθεί»
Τo Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει διαμηνύσει πως η αμερικανική εμπλοκή του στο Κυπριακό εξαρτάται από τις δυο πλευρές. Αμερικανική διπλωματική πηγή σημείωνε πως θα μπορούσε να διοριστεί ειδικός απεσταλμένος για το Κυπριακό, όπως στο παρελθόν, όταν αρχίσει και προχωρήσει η διαδικασία, ωστόσο, αυτό θα γίνει μόνο εάν το ζητήσουν και οι δυο διαπραγματευτές.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι επιλέγει να κάνει δικές του προσωπικές παρεμβάσεις στα ανοικτά διεθνή μέτωπα, όπως πράττει και στο Μεσανατολικό. Ωστόσο, η Ουάσινγκτον είναι ανοικτή για να όλα τα ενδεχόμενα.
Την ίδια ώρα, η Λευκωσία φαίνεται να ευνοεί και το διορισμό ειδικού αντιπροσώπου της Ε.Ε., όχι από την Κομισιόν αλλά από τη Νομική Υπηρεσία, προσβλέποντας σημαντική συμβολή στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Η εμπλοκή της Ε.Ε., όπως τη θέλει η Κυπριακή Κυβέρνηση, θα συνδέεται με την εναρμόνιση των προνοιών που θα συζητούνται με το κοινοτικό κεκτημένο.
Στο επίκεντρο η μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί
Ο ειδικός σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αλεξάντερ Ντάουνερ αναμένεται σήμερα στο νησί για επαφές ενόψει της επανέναρξης των συνομιλιών στο Κυπριακό.
Ο Αυστραλός αξιωματούχος του Διεθνούς Οργανισμού θα παραμείνει στην Κύπρο μέχρι και τις 6 Αυγούστου και στις προτεραιότητες του είναι η συζήτηση της μεθοδολογίας που θα ακολουθηθεί στη διαδικασία. Θα έχει χωριστές συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη και τον Ντερβίς Έρογλου ενώ βάρος θα δώσει στις συζήσεις που θα έχει με το διαπραγματευτή της ελληνοκυπριακής πλευράς, Ανδρέα Μαυρογιάννη και το σύμβουλο του κατοχικού ηγέτη, Οσμάν Ερτούγ. Με τον δεύτερο γνωρίζεται ενώ με τον κ. Μαυρογιάννη όχι, γι αυτό και αναμένεται να έχει πολλές συναντήσεις μαζί του.
Ως προς τη μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί, είναι σαφές πως η Λευκωσία δεν φαίνεται να συναινεί στις ίδιες πρακτικές με το παρελθόν, όπου συζητούνταν χωριστά τα κεφάλαια-πτυχές. Αυτό που ευνοεί η Κυπριακή Κυβέρνηση είναι η παράλληλη συζήτηση των διαφόρων πτυχών. Με αυτό τον τρόπο θεωρεί πως μπορεί να υπάρξει αποτέλεσμα, ακόμη και πάρε-δώσε.
Ο Ντάουνερ, θα πραγματοποιήσει το ταξίδι αυτό στη σκιά των αποτελεσμάτων των ψευδοεκλογών που διεξαχθούν σήμερα στα κατεχόμενα. Από το αποτέλεσμα των «εκλογών» μπορεί να επηρεασθούν τα επόμενα βήματα στο Κυπριακό. Ενδεχομένως τα εκλογικά αποτελέσματα να σηματοδοτούν και την απομάκρυνση του Έρογλου και την αντικατάσταση του Ερτούγ.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου