του Σταύρου Καρκαλέτση*
Εάν κοινή παραδοχή αποτελεί σήμερα η πεποίθηση πως Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειος ήταν άκρως σημαντικές γεωστρατηγικά περιοχές για δεκαετίες, η σημασία της περιοχής αυτής έχει ανέλθει σήμερα ακόμη πιο πολύ. Είναι ένα από τα τρία, ίσως τέσσερα ''ζεστά'' σημεία (heart lands) στον πλανήτη όπου διασταυρώνονται και συγκρούονται τεράστια συμφέροντα, εσχάτως και οικονομικά, όπου διαπιστώνεται προβολή και ισχύς παγκόσμιων και περιφερειακών δυνάμεων.
Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειος έχουν ως απολήξεις δύο θαλάσσια περάσματα ανυπολόγιστης οικονομικής και στρατηγικής αξίας: Τα στενά των Δαρδανελίων και τη διώρυγα του Σουέζ. Ειδικά το Αιγαίο και η θάλασσα νότια της Κρήτης, καθίστανται λοιπόν ζωτικής σημασίας για όλα τα κράτη της Μαύρης Θάλασσας και του Περσικού Κόλπου και της Μέσης Ανατολής. Έχουμε στρατηγικό άξονα Μαύρη Θάλασσα-Αιγαίο-ανατολική Μεσόγειος-Σουέζ-Ινδικός.
Η ύπαρξη δύο μεγάλων νησιών, Κύπρου και Κρήτης, με πιθανότατα σημαντικά κοιτάσματα σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο, καθορίζουν κύριες-ζωτικές γραμμές συγκοινωνιών της ανατολικής Μεσογείου, καθώς και την ασφάλεια κρατών όπως το Ισραήλ, την Τουρκία, την Ελλάδα.
Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειος συγκροτούν ενιαίο με την Εγγύς Ανατολή στρατηγικό (και ίσως πλέον και ενεργειακό) χώρο, και διασφαλίζουν ανοικτή και απρόσκοπτη επικοινωνία με την πετρελαιοπαραγωγική περιοχή των χωρών του Περσικού Κόλπου, ζωτικής σημασίας για τις οικονομίες Ευρώπης και Αμερικής.
Μετά τις εξελίξεις που σημάδεψαν την κατάρρευση της ΕΣΣΔ και την ενοποίηση της Γερμανίας, σημείο τριβής ανάμεσα στη Δύση (ΝΑΤΟ) και την Ανατολή (τότε το ανατολικό μπλοκ) δεν ήταν πλέον το Βερολίνο ούτε οι πεδιάδες της Πολωνίας και της Ουγγαρίας. Τα ''ζεστά'' σημεία μεταφέρθηκαν νοτιοανατολικά, και σήμερα τοποθετούνται στη θάλασσα ανάμεσα στην Κρήτη και την Κύπρο.
Η Ελλάδα, παρά τη σφοδρή οικονομική της κρίση, διαθέτει πάντα τους παράγοντες που την διατηρούν (ακόμα...) γεωστρατηγικό παίχτη. Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, παρά τα προβλήματα στη διαθεσιμότητα λόγω των δραστικών περικοπών στα σχετικά κονδύλια, είναι πάντα ικανές στο να διατηρούν αποτρεπτική ικανότητα, αλλά και να εκπληρώνουν τις συμμαχικές υποχρεώσεις τους, που απορρέουν από τη συμμετοχή της ΝΑΤΟ, την ΕΕ, τον ΟΗΕ (συμμετοχή σε αποστολές ανθρωπιστικής βοηθείας, διατηρήσεως της ειρήνης σε Ευρώπη, Αφρική και Ασίας, αποστολές προστασίας από την πειρατεία κτλ).
Η Ελλάδα διατηρεί μια από τις τρεις ισχυρότερες αεροπορίες στην ανατολική Μεσόγειο, πλάι στην τουρκική και την ισραηλινή, και σε σχέση με την τουρκική διατηρεί ποιοτικό προβάδισμα σε συγκεκριμένα οπλικά συστήματα τουλάχιστον μέχρι το 2014. Πάντα στην ανατολική Μεσόγειο, διατηρεί το δεύτερο ισχυρότερο μετά αυτό της Τουρκίας, πολεμικό ναυτικό.
Γιατί προαναφέραμε πως τα πλέον ''ζεστά'' γεωστρατηγικά σημεία (Heart Land) μετατοπίζονται σήμερα στη θάλασσα ανάμεσα στην Κρήτη και την Κύπρο, και στην ίδια τη νήσο Κρήτη;
πηγή
Δημοσίευση σχολίου