Το αίτημα της Τουρκίας προς την Ουάσιγκτον να παρέμβει προς την αμερικανικών συμφερόντων εταιρεία Noble Energy, προκειμένου να σταματήσει η, προγραμματισμένη για τα τέλη Σεπτεμβρίου, έναρξη γεωτρήσεων για φυσικό αέριο εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι μόνο η αρχή των κινήσεων που θα κάνει στην ίδια κατεύθυνση η Αγκυρα το προσεχές διάστημα, εκτιμούν Λευκωσία και Αθήνα.
Το τουρκικό αίτημα απορρίφθηκε από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που επανέλαβε την πάγια αμερικανική θέση περί ενθάρρυνσης όλων των χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας, για ενεργειακή αυτονομία και την υποστήριξη των ΗΠΑ σε κάθε εγχείρημα που ενισχύει την πολυμέρεια των ενεργειακών πηγών. Η Ουάσιγκτον απέρριψε, επίσης, την τουρκική θέση ότι η αξιοποίηση ενεργειακών κοιτασμάτων από την Κύπρο θα δυσχεράνει την προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού.
Μόλις προχθές, ενεργοποιήθηκε από τουρκικής και τουρκοκυπριακής πλευράς μια νέα απειλή: ότι εφόσον η Λευκωσία προχωρήσει κανονικά τους σχεδιασμούς της, τότε και οι Τουρκοκύπριοι θα αρχίσουν δικές τους έρευνες για κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές, κάτι τέτοιο θα ήταν εντελώς παράνομο, καθώς το μόρφωμα των Κατεχόμενων, στο οποίο η Τουρκία επιχείρησε να προσδώσει κρατική υπόσταση, δεν αναγνωρίζεται από κανέναν, πλην της Τουρκίας, ως κράτος και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να ασκήσει κυριαρχικά δικαιώματα. Ετσι, μια διαδικασία των Τουρκοκυπρίων να προκηρύξουν διαγωνισμό για να προσελκύσουν ξένες εταιρείες θα ήταν τελείως παράνομη και δεν θα απέφερε κανένα αποτέλεσμα. Αυτό, ασφαλώς, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να είναι η Τουρκία εκείνη που θα προστρέξει ως ενδιαφερόμενη να κάνει γεωτρήσεις. Πέραν των ερωτημάτων αν διαθέτει την απαραίτητη τεχνολογία και τεχνογνωσία, καθώς και τον απαιτούμενο εξοπλισμό, οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι και μια τέτοια ενέργεια θα ήταν παράνομη και ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει με το μέρος της τις πρόνοιες του Διεθνούς Δικαίου.
Σε κάθε περίπτωση, η Λευκωσία έχει ενεργοποιήσει διαδικασία ενημέρωσης σε κάθε επίπεδο για τις τουρκικές προκλήσεις και απειλές. Ενημερώθηκαν τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, εταίροι και Σύμμαχοι, ενώ το θέμα θα τεθεί σε όλους τους οργανισμούς, αρχής γενομένης από την Ε.Ε. και την άτυπη σύνοδο υπουργών Εξωτερικών, που θα συγκληθεί στην Πολωνία στις αρχές Σεπτεμβρίου. Το θέμα αναμένεται να μεταφερθεί και στη Γενική Διάσκεψη του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη.
Το ερώτημα είναι πόσο αποφασισμένη είναι η Αγκυρα να κλιμακώσει τις προκλήσεις, διαμορφώνοντας σκηνικό κρίσης. Εκτιμάται ότι οι παρασκηνιακές διπλωματικές κινήσεις, στις οποίες προέβη εσχάτως με αποδέκτη την Ουάσιγκτον, είχαν και διερευνητικό χαρακτήρα. Να διαπιστωθεί, δηλαδή, ποιες θα είναι οι αντιδράσεις σε ενδεχόμενη κλιμάκωση. Οι ΗΠΑ έστειλαν ξεκάθαρο μήνυμα, ενώ δεν πρέπει να αγνοηθεί και η στενή συνεργασία της Κύπρου με το Ισραήλ για την αξιοποίηση των ενεργειακών αποθεμάτων της περιοχής.
Της Δωρας Αντωνιου
ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου