Μιχάλη Παπαθεράποντος
Τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή ξυπνούν το ιδεώδες της Ισλαμικής επανάστασης και διακυβέρνησης, δημιουργώντας μία νέα «Ισλαμική» τάξη πραγμάτων, μέσα από τα λεγόμενα διάφορων Ισλαμιστών. Για τον Αγιατολάχ Αχμάτ Χαταμί ξυπνούν μνήμες της Ισλαμικής επανάστασης του Ιράν το 1979.
Για τον ηγέτη της Χιτζμπολλάχ Χασάν Νασράλλα, ξυπνούν μνήμες της Ισλαμικής αναγέννησης της δεκαετίας του 50 και 60 στην Αίγυπτο, από τη δράση του ιδεολόγου της Μουσουλμανικής Αδελφότητας Σαίτ Κούτπ. Η Ισλαμική «τάξη πραγμάτων» βασίζεται στην ιδεολογία των Ισλαμιστών όπου το Ισλάμ θα κυριαρχήσει ως κοινωνικό και πολιτικό σύστημα.
Ο Ισλαμικός νόμος, η Σαρία, θα ρυθμίζει στο μέγιστο βαθμό την καθημερινή, προσωπική και κοινωνική ζωή των πολιτών. Η Σαρία ακόμη και σε κοσμικά καθεστώτα όπως στην Αίγυπτο, αποτελεί τη κύρια νομοθετική πηγή για τα κοσμικά δικαστήρια. Σε περίπτωση ανόδου Ισλαμιστών στην εξουσία επιχειρείται η ενσωμάτωση της Σαρίας στο μέγιστο βαθμό, η οποία αποτελεί το εργαλείο επιβολής του Ισλάμ ως κοινωνικοπολιτικό σύστημα και επομένως της διατήρησης τους στην εξουσία.
Για το Ισραήλ όμως, το φαινόμενο αυτό είναι ένας εφιάλτη αφού θα περιβάλλεται από Ισλαμικά κράτη, με Ισλαμική ατζέντα, όπου αποτελεί τον κεντρικό, ιδεολογικό τους αντίπαλο. Η σημερινή ηγεσία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας είναι μετριοπαθής και μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες μπορούν να αποκτήσουν καθοριστικό ρόλο στα πολιτικά τεκταινόμενα της Αιγύπτου. Αυτό το σενάριο όμως, δημιουργεί καχυποψία στους δυτικούς και ιδιαίτερα στο Ισραήλ, αφού με τον καιρό θα μπορέσουν να αναπτύξουν πιο ριζοσπαστικές θέσεις, συνυφασμένες με το ιστορικό τους υπόβαθρο.
Η Μουσουλμανική Αδελφότητα βοήθησε τον ηγέτη του Παν-Αραβικού εθνικισμού Νάσσερ να ανέβει στην εξουσία το 1952 με την ελπίδα της εφαρμογής Ισλαμικού καθεστώτος. Ο Νάσσερ συμμάχησε με τη Μ.Α., αλλά όταν ανήλθε στην εξουσία ακολούθησε τη δική του ατζέντα με αποτέλεσμα να έρθει σε ρήξη με τη Μ.Α.. Τα στελέχη της Αδελφότητας είτε κλείστηκαν στη φυλακή, είτε ταξίδεψαν στο εξωτερικό όπου δημιούργησαν πυρήνες όπως η Χαμάς στη Παλαιστίνη, το Ισλαμικό μέτωπο δράσης στην Ιορδανία, αλλά και σε χώρες όπως η Γερμανία. Το σλόγκαν του κινήματος είναι «Ο Αλλάχ είναι ο σκοπός μας, ο Προφήτης ο ηγέτης μας, το Κοράνι το σύνταγμα μας, ο Ιερός πόλεμος το μέσο μας, και πεθαίνοντας για τον Αλλάχ ο ανώτατος στόχος μας». Έτσι, η Μ.Α. σε αρκετές Αραβικές χώρες αντιμετωπίζεται με καχυποψία από τα καθεστώτα και περιορίζουν τη δράση του. Αυτό συνέβαινε ιδιαίτερα στην Αίγυπτο, όπου απαγορεύεται από το σύνταγμα τα κινήματα με θρησκευτικό ή ταξικό χαρακτήρα να συμμετέχουν στις εκλογές.
Για το Ισραήλ, η Αίγυπτος με το καθεστώς του Χόσνι Μουμπάρακ αποτελούσε ένα ανάχωμα στον Ισλαμικό κόσμο που συνέβαλλε στην ασφάλεια του. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δαπανούσαν το δεύτερο μεγαλύτερο κονδύλι για την Αίγυπτο λόγο του ρόλου της στην περιοχή. Ο Νταβούτογλου στο βιβλίο του «Στρατηγικό Βάθος» (σ.532) θεωρεί την Αίγυπτο, μαζί με την Τουρκία και το Ιράν, μία από τις τρείς σημαντικότερες χώρες της περιοχής όπου όταν συμμαχούν οι δύο από τις τρείς τότε η δύση αρχίζει και ανησυχεί. Η πιθανότητα ουσιαστικής συμμετοχής της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στη διακυβέρνηση δημιουργεί ανησυχίες στο Ισραήλ για το μέλλον του και για τις σχέσεις του με τις Ισλαμικές χώρες. Πλέον θα είναι ουσιαστικά περικυκλωμένο από εχθρικά κράτη και από τον πρώην στρατηγικό του εταίρο, την Τουρκία που αυτόκλητα διαδραματίζει το ρόλο του περιφερειάρχη.
Ο Νταβούτογλου (σ.496) αναφέρεται στο Ισραήλ και το Λίβανο ως τα δύο ‘κατασκευάσματα’ που οι δυτικοί δημιούργησαν στην Μέση Ανατολή, όπου δικαιωματικά και πολιτιστικά είναι Ισλαμικός χώρος από τον 8ο αιώνα. Ουσιαστικά, υπονοεί ότι οι δύο αυτές χώρες είναι ‘παράσιτα’ όπου εμφυτεύθηκαν για να διαβρώσουν την Ισλαμική επιρροή. Η ρήξη στις σχέσεις των δύο χωρών επισημοποιήθηκε στο Νταβός το 2009 και οριστικοποιήθηκε με το θάνατο Τούρκων Ακτιβιστών του πλοίου Μαβί Μαρμαρά.
Η παρούσα κατάσταση στην Αίγυπτο δημιουργεί γεωπολιτικό προβληματισμό για τις στρατηγικές ισορροπίες στη Μ. Ανατολή. Το Ισραήλ, ως σημαντικός διεθνής δρών, μελετά τις τρέχουσες εξελίξεις και δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για τη μακροπρόθεσμη επιβίωση του. Η Κύπρος, για τη δική της επιβίωση πρέπει να ερμηνεύει σωστά τα διεθνή δρώμενα, να παίρνει τα μηνύματα των καιρών και να δημιουργεί τις κατάλληλες συμμαχίες.
Τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή ξυπνούν το ιδεώδες της Ισλαμικής επανάστασης και διακυβέρνησης, δημιουργώντας μία νέα «Ισλαμική» τάξη πραγμάτων, μέσα από τα λεγόμενα διάφορων Ισλαμιστών. Για τον Αγιατολάχ Αχμάτ Χαταμί ξυπνούν μνήμες της Ισλαμικής επανάστασης του Ιράν το 1979.
Για τον ηγέτη της Χιτζμπολλάχ Χασάν Νασράλλα, ξυπνούν μνήμες της Ισλαμικής αναγέννησης της δεκαετίας του 50 και 60 στην Αίγυπτο, από τη δράση του ιδεολόγου της Μουσουλμανικής Αδελφότητας Σαίτ Κούτπ. Η Ισλαμική «τάξη πραγμάτων» βασίζεται στην ιδεολογία των Ισλαμιστών όπου το Ισλάμ θα κυριαρχήσει ως κοινωνικό και πολιτικό σύστημα.
Ο Ισλαμικός νόμος, η Σαρία, θα ρυθμίζει στο μέγιστο βαθμό την καθημερινή, προσωπική και κοινωνική ζωή των πολιτών. Η Σαρία ακόμη και σε κοσμικά καθεστώτα όπως στην Αίγυπτο, αποτελεί τη κύρια νομοθετική πηγή για τα κοσμικά δικαστήρια. Σε περίπτωση ανόδου Ισλαμιστών στην εξουσία επιχειρείται η ενσωμάτωση της Σαρίας στο μέγιστο βαθμό, η οποία αποτελεί το εργαλείο επιβολής του Ισλάμ ως κοινωνικοπολιτικό σύστημα και επομένως της διατήρησης τους στην εξουσία.
Για το Ισραήλ όμως, το φαινόμενο αυτό είναι ένας εφιάλτη αφού θα περιβάλλεται από Ισλαμικά κράτη, με Ισλαμική ατζέντα, όπου αποτελεί τον κεντρικό, ιδεολογικό τους αντίπαλο. Η σημερινή ηγεσία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας είναι μετριοπαθής και μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες μπορούν να αποκτήσουν καθοριστικό ρόλο στα πολιτικά τεκταινόμενα της Αιγύπτου. Αυτό το σενάριο όμως, δημιουργεί καχυποψία στους δυτικούς και ιδιαίτερα στο Ισραήλ, αφού με τον καιρό θα μπορέσουν να αναπτύξουν πιο ριζοσπαστικές θέσεις, συνυφασμένες με το ιστορικό τους υπόβαθρο.
Η Μουσουλμανική Αδελφότητα βοήθησε τον ηγέτη του Παν-Αραβικού εθνικισμού Νάσσερ να ανέβει στην εξουσία το 1952 με την ελπίδα της εφαρμογής Ισλαμικού καθεστώτος. Ο Νάσσερ συμμάχησε με τη Μ.Α., αλλά όταν ανήλθε στην εξουσία ακολούθησε τη δική του ατζέντα με αποτέλεσμα να έρθει σε ρήξη με τη Μ.Α.. Τα στελέχη της Αδελφότητας είτε κλείστηκαν στη φυλακή, είτε ταξίδεψαν στο εξωτερικό όπου δημιούργησαν πυρήνες όπως η Χαμάς στη Παλαιστίνη, το Ισλαμικό μέτωπο δράσης στην Ιορδανία, αλλά και σε χώρες όπως η Γερμανία. Το σλόγκαν του κινήματος είναι «Ο Αλλάχ είναι ο σκοπός μας, ο Προφήτης ο ηγέτης μας, το Κοράνι το σύνταγμα μας, ο Ιερός πόλεμος το μέσο μας, και πεθαίνοντας για τον Αλλάχ ο ανώτατος στόχος μας». Έτσι, η Μ.Α. σε αρκετές Αραβικές χώρες αντιμετωπίζεται με καχυποψία από τα καθεστώτα και περιορίζουν τη δράση του. Αυτό συνέβαινε ιδιαίτερα στην Αίγυπτο, όπου απαγορεύεται από το σύνταγμα τα κινήματα με θρησκευτικό ή ταξικό χαρακτήρα να συμμετέχουν στις εκλογές.
Για το Ισραήλ, η Αίγυπτος με το καθεστώς του Χόσνι Μουμπάρακ αποτελούσε ένα ανάχωμα στον Ισλαμικό κόσμο που συνέβαλλε στην ασφάλεια του. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δαπανούσαν το δεύτερο μεγαλύτερο κονδύλι για την Αίγυπτο λόγο του ρόλου της στην περιοχή. Ο Νταβούτογλου στο βιβλίο του «Στρατηγικό Βάθος» (σ.532) θεωρεί την Αίγυπτο, μαζί με την Τουρκία και το Ιράν, μία από τις τρείς σημαντικότερες χώρες της περιοχής όπου όταν συμμαχούν οι δύο από τις τρείς τότε η δύση αρχίζει και ανησυχεί. Η πιθανότητα ουσιαστικής συμμετοχής της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στη διακυβέρνηση δημιουργεί ανησυχίες στο Ισραήλ για το μέλλον του και για τις σχέσεις του με τις Ισλαμικές χώρες. Πλέον θα είναι ουσιαστικά περικυκλωμένο από εχθρικά κράτη και από τον πρώην στρατηγικό του εταίρο, την Τουρκία που αυτόκλητα διαδραματίζει το ρόλο του περιφερειάρχη.
Ο Νταβούτογλου (σ.496) αναφέρεται στο Ισραήλ και το Λίβανο ως τα δύο ‘κατασκευάσματα’ που οι δυτικοί δημιούργησαν στην Μέση Ανατολή, όπου δικαιωματικά και πολιτιστικά είναι Ισλαμικός χώρος από τον 8ο αιώνα. Ουσιαστικά, υπονοεί ότι οι δύο αυτές χώρες είναι ‘παράσιτα’ όπου εμφυτεύθηκαν για να διαβρώσουν την Ισλαμική επιρροή. Η ρήξη στις σχέσεις των δύο χωρών επισημοποιήθηκε στο Νταβός το 2009 και οριστικοποιήθηκε με το θάνατο Τούρκων Ακτιβιστών του πλοίου Μαβί Μαρμαρά.
Η παρούσα κατάσταση στην Αίγυπτο δημιουργεί γεωπολιτικό προβληματισμό για τις στρατηγικές ισορροπίες στη Μ. Ανατολή. Το Ισραήλ, ως σημαντικός διεθνής δρών, μελετά τις τρέχουσες εξελίξεις και δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για τη μακροπρόθεσμη επιβίωση του. Η Κύπρος, για τη δική της επιβίωση πρέπει να ερμηνεύει σωστά τα διεθνή δρώμενα, να παίρνει τα μηνύματα των καιρών και να δημιουργεί τις κατάλληλες συμμαχίες.
Δημοσίευση σχολίου