Από το ‘καρτ-κούρτ’ στις διαπραγματεύσεις με το ΡΚΚ

Του Μουράτ Γετκίν
Εφημερίδα Ραντικάλ, 21 Αυγούστου 2010.
Πριν από λίγες μέρες, ένας φίλος μου, που υπηρετεί ως πρέσβης σε μια σημαντική χώρα, μου εξιστόρησε ένα περιστατικό που του συνέβη το έτος 1981 (τότε έκανα τα πρώτα μου βήματα στη δημοσιογραφία), όταν προετοιμαζόταν να αναλάβει πρώτα του διπλωματικά καθήκοντα στο εξωτερικό.
Μου είπε ο φίλος μου διπλωμάτης:
«Τότε μας δίνονταν μαθήματα για να είμαστε έτοιμοι να δώσουμε κατάλληλες απαντήσεις, σε περίπτωση που δεχόμασταν ερωτήσεις για τα εθνικά μας θέματα.
Για ενημέρωση πάνω στο Κουρδικό Ζήτημα ήλθε στο Υπουργείο Εξωτερικών ένας υπάλληλος της ΜΙΤ, ο οποίος μας είπε: ‘Δεν υπάρχουν Κούρδοι. Αυτοί είναι σκηνίτες Τούρκοι που ζουν στα βουνά. Πήραν το όνομά τους από τον ήχο που κάνει το χιόνι, όταν περπατάνε πάνω σ’ αυτό: Καρτ-κουρτ. Έτσι πήραν το όνομα Κούρδοι’. Φυσικά αυτό το είχε ισχυριστεί και το είχε διακηρύξει από το μπαλκόνι απευθυνόμενος στα πλήθη, ο Κενάν Εβρέν, όμως δεν μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι θα μας το έλεγαν επίσημα και σε μας τους διπλωμάτες, που θα εκπροσωπούσαμε τη χώρα στο εξωτερικό. Συνέχισε ο υπάλληλος της ΜΙΤ: ‘Δεν υπάρχει επίσης κουρδική γλώσσα. Υπάρχουν δυο-τρεις διάλεκτοι, όμως αυτές δεν είναι γλώσσα, είναι μαζέματα από δω κι από κει’. Εμείς ήμασταν νέοι διπλωμάτες. Όμως δεν ήταν δυνατόν αποδεχτούμε κάτι τέτοιο. Γνωρίζαμε ότι θα ντρεπόμαστε να πούμε κάτι τέτοιο στους ξένους συναδέλφους μας. Όμως τότε ήταν στρατιωτικό καθεστώς, η κατάσταση δύσκολη, δεν φέρναμε αντίρρήσεις σε όσα μας έλεγαν.»
Από εκείνα τα χρόνια μέχρι σήμερα πέρασαν πολλά χρόνια και άλλαξαν πολλά πράγματα. Ό,τι έγινε δεν έγινε σε μια μέρα, ούτε καν σε λίγα χρόνια. Πάντως έγιναν πολλά.
Πριν από τριάντα χρόνια η ΜΙΤ που ερχόταν στο Υπουργείο Εξωτερικών και έλεγε ότι ‘Δεν υπάρχουν Κούρδοι, υπάρχουν Τούρκοι που περπατάν πάνω στα χιόνια και ακούγεται το καρτ-κουρτ’, τώρα είναι το επίκεντρο των επαφών με τις ομάδες των Κούρδων, συμπεριλαμβανομένου και του ΡΚΚ.
Ο εκ των υποδιοικητών της ΜΙΤ, Τζεβάτ Ονές (Cevat Ones), μόλις συνταξιοδοτήθηκε, δημοσίευσε άρθρο του στη Ραντικάλ (7 Δεκεμβρίου 2005), στο οποίο φαίνεται ότι η ΜΙΤ είναι σε σημείο καμπής σε σχέση με τις απόψεις που είχε για το Κουρδικό. Ο Ονές είναι παρών σε κάθε συνάντηση που συζητείται η επίλυση του Κουρδικού.
Η αντιπολίτευση πίεσε, ο Ερντογάν το ανακοίνωσε
Τα δημοσιεύματα που έλεγαν ότι ο Εμρέ Τανέρ συναντήθηκε και συζήτησε με τον Οτζαλάν στο Ιμραλί, δεν έχει διαψευσθεί μέχρι σήμερα από τη ΜΙΤ, που δεν αφήνει κανένα δημοσίευμα αναπάντητο που την αφορά. Ο Τανέρ ήταν ένας κρατικός αξιωματούχος που συναντιόταν όποτε ήθελε με τον Μπαρζανί στο επιτελείο του στη Σελαχατίν και το Ερμπίλ.
Η αποστολή του σημερινού διοικητή της ΜΙΤ, Χακάν Φιντάν, δεν είναι τόσο εύκολη στο θέμα αυτό. Γιατί; Να απαριθμήσουμε:

1. Τα στρατεύματα των ΗΠΑ αποσύρονται από το Ιράκ, κυβέρνηση δεν μπορεί να συγκροτηθεί στη Βαγδάτη, οι Κούρδοι του Ιράκ είναι ανήσυχοι,
2. Το πρόβλημα με τα πυρηνικά ‘θερμαίνεται’ και οι ΗΠΑ λένε ότι προσπαθούν να αποτρέψουν το Ισραήλ να επιτεθείς το Ιράν,
3. Το Ισραήλ, δεν εμπιστεύεται στον νέο διοικητή της ΜΙΤ, επειδή συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις για τα πυρηνικά και συνομιλεί με το Ιράν και κόβει τη ροή πληροφοριών,
4. Το PKK από την πλευρά του, χρησιμοποιεί ως ‘όπλο’ την εκεχειρία και το ‘Ναι’ που επιδιώκει το ΑΚΡ στο επικείμενο δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου και ανακοινώνει ότι ‘συζητάμε με το κράτος’ για να πάρουμε αυτές τις αποφάσεις,
5. Όσο και αν οι πηγές της ΜΙΤ το διαψεύδουν (τουλάχιστον δυο φορές τις δυο τελευταίες εβδομάδες), η είδηση ότι η ΜΙΤ συμμετέχει σε ‘διαπραγματεύσεις’ με το ΡΚΚ, έχει γίνει αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, την προεκλογική περίοδο που οδηγεί στο δημοψήφισμα.

Προχθές ο πρόεδρος του εθνικιστικού κόμματος ΜΗΡ, Ντεβλέτ Μπαχτσελί (Devlet Bahceli), δήλωνε ‘Τέσσερις ημέρες διήρκεσαν οι διαπραγματεύσεις, σε τέσσερις μέρες συμφώνησαν, ανακοινώστε τι συμφωνήσατε’, έχοντας τη βεβαιότητα ενός ατόμου που διάβασε σχετικό υπηρεσιακό έγγραφο. ). Χθες ο πρόεδρος του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP) Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου (Kemal Kilicdaroglu) και πρόεδρος του Δημοκρατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (DSP), Μασού Τουρκέρ (Masum Turker), κάλεσαν την κυβέρνηση να κάνει ανακοίνωση για το θέμα.
Πάνω σ’ αυτές τις πιέσεις, ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε χθες στο Καχραμάν-μαράς: «Η κυβέρνηση του ΑΚΡ δεν κάνει διαπραγματεύσεις με οποιαδήποτε τρομοκρατική οργάνωση. Και αυτό δεν πρόκειται να γίνει ούτε στο μέλλον».
Ο πρωθυπουργός κατέκρινε τα κόμματα της αντιπολίτευσης που έκαναν σημαία της προεκλογικής τους καμπάνιας τη δήλωση του ηγετικού στελέχους του ΡΚΚ, Μουράτ Καραγιλάν (Murat Karayilan), ο οποίος είπε: «Συζητήσαμε και συμφωνήσαμε».
Είναι δυνατόν αυτά να είναι προπαγάνδα και διαστρέβλωση;
Οι δηλώσεις του Ερντογάν μπορεί να επηρεάστηκαν από έγγραφο που συνέταξε η ΜΙΤ, σύμφωνα με το οποίο οι δηλώσεις μπορεί να είναι τακτική αποπροσανατολισμού του ΡΚΚ’. Και αυτό γιατί στους κύκλους των υπηρεσιών πληροφοριών, μετά την 1η Ιουνίου 2010, που άρχισε η νέα περίοδος ‘ενεργού άμυνας’ που κήρυξε το ΡΚΚ, υπάρχει η εκτίμηση ότι στην ηγετική ομάδα του ΡΚΚ υπάρχουν δυο τάσεις. Η μια που εκφράζεται από τον Μουράτ Καραγιλάν και λέει ότι πρέπει να γίνουν σοβαρές επιθέσεις για 2-3 μήνες και μετά να σταματήσουν οι επιθέσεις και η άλλη, που εκφράζεται από τον Τζεμίλ Μπαγίκ (Cemil Bayik), που λέει ότι θα πρέπει να γίνουν επιθέσεις σε βάθος χρόνου.
Η ανακηρυχθείσα εκεχειρία αρμόζει πιο πολύ στην άποψη του Καραγιλάν. Ο Καραγιλάν με τη δήλωση του ότι ‘ο Οτζαλάν συμφώνησε, κάναμε εκεχειρία’, θέλει από τη μια πλευρά να φορτώσει την ευθύνη της εκεχειρίας στον Οτζαλάν και από την άλλη να δώσει την ετνύπωση ότι η κυβέρνηση κάθισε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μαζί τους, για να αυξήσει τις ψήφους του ‘ΝΑΙ’, στο επικείμενο δημοψήφισμα.
Ο Οτζαλάν, στη συνάντησή του με τους δικηγόρους του προχθές, ανακοίνωσε τους ‘όρους της δημοκρατικής αυτονομίας’. Με βάση τις αρχές που εξήγγειλε ο Οτζαλάν, οι Κούρδοι που θα αποκτήσουν αυτονομία στα σύνορα της Τουρκίας, θα έχουν τις δικές τους ‘δυνάμεις αμύνης’, θα απαλλαγούν σταδιακά από την καπιταλιστική οικονομία και θα αποκτήσουν τον έλεγχο των οικονομικών πόρων της περιοχής τους, συμπεριλαμβανομένων των φραγμάτων και των υδροηλεκτρικών έργων της περιοχής. Όσον αφορά το κράτος, λέει ότι οι Μαρξ και Λένιν έκαναν λάθη και ότι ο ίδιος θα τα διορθώσει.
Σημείωση: Σήμερα, ο σύμβουλος του Ερντογάν, Yalçın Akdoğan, δήλωσε στην εφημερίδα ΑΚΣΑΜ ότι το τουρκικό κράτος και η κυβέρνηση έκαναν διάλογο με τον Οτζαλάν, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ο διάλογος με έναν φυλακισμένο, συνιστά διαπραγματεύσεις με την τρομοκρατική οργάνωση!

Strategy Report