Του Κώστα Σαρικά
Για δεκαετίες το ελληνικό δόγμα στηριζόταν κυρίως στην αεροπορική υπεροχή πάνω από το Αιγαίο και στην άμυνα σημείου στα νησιά και στον Έβρο. Σήμερα, με βάση τα διδάγματα από Ουκρανία, Μέση Ανατολή, Ναγκόρνο Καραμπάχ και όλα τα σύγχρονα θέατρα επιχειρήσεων, το ΓΕΕΘΑ περνά στη λογική της δυνατότητας μακρού πλήγματος ακόμα και με στοχευμένα προληπτικά χτυπήματα.
Η απόκτηση των «made in Israel» Πολλαπλών Εκτοξευτών Πυραύλων PULS αποτελεί το πρώτο καίριο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση.
Για δεκαετίες το ελληνικό δόγμα στηριζόταν κυρίως στην αεροπορική υπεροχή πάνω από το Αιγαίο και στην άμυνα σημείου στα νησιά και στον Έβρο. Σήμερα, με βάση τα διδάγματα από Ουκρανία, Μέση Ανατολή, Ναγκόρνο Καραμπάχ και όλα τα σύγχρονα θέατρα επιχειρήσεων, το ΓΕΕΘΑ περνά στη λογική της δυνατότητας μακρού πλήγματος ακόμα και με στοχευμένα προληπτικά χτυπήματα.
Η απόκτηση των «made in Israel» Πολλαπλών Εκτοξευτών Πυραύλων PULS αποτελεί το πρώτο καίριο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση.
Από την άμυνα σημείου στη στρατηγική κρούση σε βάθος
Στον πυρήνα του νέου δόγματος μπαίνουν όπλα κρούσης μακράς εμβέλειας, χερσαία και αεροπορικά τα οποία είτε υπάρχουν στο οπλοστάσιο είτε βρίσκονται στη διαδικασία απόκτησης:οι ισραηλινοί πολλαπλοί εκτοξευτές πυραύλων PULS,
οι πύραυλοι cruise SCALP-EG,
οι αεροεκτοξευόμενοι πύραυλοι RAMPAGE,
οι κατευθυνόμενες βόμβες SPICE 1000/2000,
και συμπληρωματικά οι Spike NLOS
Ενώ στο στόχαστρο για τα επόμενα χρόνια φαίνεται ότι έχουν προστεθεί:οι στρατηγικοί πύραυλοι ELSA
οι cruise AGM-158 JASSM
και ενδεχομένως οι βαλλιστικοί LORA
Πρόκειται για ένα πακέτο όπλων που αλλάζει δραματικά την εξίσωση ισχύος, αυξάνοντας την ελληνική ικανότητα για στρατηγική πυραυλική κρούση σε πολύ μεγάλες αποστάσεις.
PULS – Πυραυλικό πυροβολικό 300+ χιλιομέτρων
Το πιο ηχηρό και επίκαιρο νέο είναι η δρομολόγηση της προμήθειας των ισραηλινών PULS (Precise & Universal Launching System), με το πρόγραμμα να έχει πάρει ήδη τον δρόμο της Βουλής.
Το πακέτο περιλαμβάνει 36 εκτοξευτές σε φορείς 6×6, πλήρη φόρτο πυρομαχικών και σημαντικό ελληνικό αποτύπωμα, αφού προβλέπεται κατασκευή εξαρτημάτων στην Ελλάδα και μεταφορά τεχνογνωσίας από την Elbit.
Ο PULS είναι πολλαπλός εκτοξευτής πυραύλων νέας γενιάς, ικανός να εκτοξεύσει:Accular 122mm έως ~35 χλμ,
Accular 160mm έως ~40 χλμ,
EXTRA 306mm έως ~150 χλμ,
Predator Hawk 370mm έως ~300 χλμ.
Κάθε εκτοξευτής φέρει δύο pods, με διαφορετικό φορτίο ανά αποστολή – από κορεσμό του μετώπου στον Έβρο μέχρι βαθιά πλήγματα σε αεροδρόμια, κέντρα διοίκησης και υποδομές στην ενδοχώρα της μικρασιατικής ακτής.
Για τον Στρατό Ξηράς, που μέχρι σήμερα είχε ως βασικό μέσο τα παλαιά MLRS και RM-70, το PULS σημαίνει:άλμα εμβέλειας από τα ~80–90 χλμ στα 150–300 χλμ,
ακρίβεια GPS/INS με CEP λίγων μέτρων,
δυνατότητα μαζικών salvo fire σε ελάχιστα λεπτά και γρήγορη αλλαγή θέσης,
δικτύωση με τα νέα ραντάρ και τα UAV για real-time στοχοποίηση.
Δεν είναι τυχαίο ότι αναλυτές το χαρακτηρίζουν ως ένα από τα μεγαλύτερα εξοπλιστικά της τελευταίας εικοσαετία, γεγονός που ήδη προκαλεί έντονη ανησυχία στην Τουρκία.
SCALP-EG – Ο παλιός «στρατηγός» που παραμένει κρίσιμος
Στην αεροπορική διάσταση, η Ελλάδα έχει ήδη από τα μέσα των 2000s ένα πραγματικά στρατηγικό όπλο: τον πύραυλο cruise SCALP-EG της MBDA, με εμβέλεια που επισήμως αναφέρεται γύρω στα 560 χιλιόμετρα.
Οι SCALP επιχειρούν από τα Mirage 2000-5 Mk2 και πλέον και από τα Rafale F3R της 332 Μοίρας, δίνοντας στην ΠΑ ικανότητα:να πλήττει υψηλής αξίας στόχους στην καρδιά της μικρασιατικής ενδοχώρας,
με χαμηλό ίχνος, πτήση terrain-following και υψηλή ακρίβεια,
χωρίς τα μαχητικά να εισέρχονται στο πυκνό πλέγμα της τουρκικής αεράμυνας.
Για την Τουρκία, ο SCALP-EG σημαίνει ότι ακόμη και σε περίπτωση προσπάθειας αιφνιδιαστικού πλήγματος, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα αντεπίθεσης σε στρατηγικό βάθος, με όπλα που είναι εξαιρετικά δύσκολο να αναχαιτιστούν.
RAMPAGE – Το «σφυρί» των F-16
Το νέο όπλο που μπαίνει δυναμικά στην ελληνική «φαρέτρα» είναι ο ισραηλινός πύραυλος RAMPAGE, προϊόν συνεργασίας IAI και IMI. Πρόκειται ουσιαστικά για αεροεκτοξευόμενη έκδοση βαλλιστικού πυραύλου, με εμβέλεια που φτάνει ή και ξεπερνά τα 150–200 χλμ, καθοδήγηση GPS/INS και δυνατότητα high speed εισόδου στον στόχο.
Ο πύραυλος χαρακτηρίζεται πλέον ως «battle proven», καθώς έχει χρησιμοποιηθεί με μεγάλη αποτελεσματικότητα στην πρόσφατη επιχείρηση στο Ιράν αλλά και στην Υεμένη.
Το πρόγραμμα προμήθειας έχει εγκριθεί από το ΚΥΣΕΑ με προϋπολογισμό περίπου 50 εκατ. ευρώ, για 45–50 βλήματα, με τις διαδικασίες πιστοποίησης στα ελληνικά F-16 να έχουν ήδη ολοκληρωθεί επιτυχώς. Απομένει η τελική ενσωμάτωση λογισμικού στις Μοίρες και η παραλαβή των πυραύλων.
Πως μεταφράζεται επιχειρησιακά:Τα F-16 Block 52+ και Viper αποκτούν stand–off όπλο κρούσης, ικανό να εκτοξευθεί από πολύ μεγάλες αποστάσεις.
Η ταχύτητα και η βαλλιστική τροχιά δυσκολεύουν την αναχαίτιση από αντιαεροπορικά συστήματα.
Ενισχύονται οι δυνατότητες SEAD/DEAD (καταστολή/καταστροφή εχθρικής αεράμυνας), με πλήγματα σε ραντάρ, κέντρα διοίκησης και βάσεις SAM σε μεγάλο βάθος.
Με άλλα λόγια, ο RAMPAGE έρχεται να συμπληρώσει τον SCALP-EG, προσφέροντας μια πιο οικονομική αλλά εξαιρετικά αποτελεσματική λύση για πληθώρα στόχων.
SPICE 1000/2000 – Οι «έξυπνες» βόμβες stand–off
Στο ίδιο πακέτο ισραηλινών οπλών εντάσσονται οι κατευθυνόμενες βόμβες SPICE 1000 και SPICE 2000 της Rafael, οι οποίες μετατρέπουν συμβατικές βόμβες Mk-83/84 σε stand–off όπλα υψηλής ακρίβειας.
Οι SPICE συνδυάζουν GPS/INS στο αρχικό σκέλος και ηλεκτροοπτικό/IR seeker με scene-matching στο τελικό, επιτρέποντας στον πιλότο να ‘’διαβάσει’’ την περιοχή στόχου και να επιλέξει σημείο πρόσκρουσης με χειρουργική ακρίβεια. Τυπικές αποστάσεις προσβολής για τη SPICE 1000 φτάνουν τα ~125 χλμ από μεγάλο ύψος, τοποθετώντας το αεροσκάφος εκτός εμβέλειας πολλών αντιαεροπορικών συστημάτων.
Η ένταξή τους στην Πολεμική Αεροπορία:αυξάνει κατακόρυφα την ποσότητα των stand–off όπλων σε σχέση με τους πολύ ακριβότερους SCALP,
επιτρέπει κορεσμό κρίσιμων στόχων με μεγάλο αριθμό κατευθυνόμενων βομβών,
δίνει στις Μοίρες F-16 ευελιξία στην επιλογή όπλου ανάλογα με την αποστολή – από γέφυρες και αεροδρόμια μέχρι συγκεντρώσεις στρατευμάτων και υποδομές.
Spike NLOS – Οριζόντια αποτροπή σε Έβρο και νησιά
Στο «πλέγμα αποτροπής» εντάσσεται και ο πύραυλος Spike NLOS (Non Line Of Sight), που ήδη έχει παραληφθεί και ενσωματώνεται σε χερσαίες πλατφόρμες και σκάφη του ΠΝ.
Με εμβέλεια έως 32 χλμ, δυνατότητα ηλεκτροοπτικής καθοδήγησης και ζεύξη δεδομένων που επιτρέπει διόρθωση πορείας σε πραγματικό χρόνο, ο Spike NLOS:«κλειδώνει» αποβατικές δυνάμεις, ελικόπτερα, ακόμα και μικρά σκάφη,
επιτρέπει προσβολές από νησιά σε παράκτιους στόχους,
ενισχύει τη δυνατότητα ακριβούς πυρός των Ειδικών Δυνάμεων και μικρών μονάδων στα νησιά.
Νέα στρατηγικά όπλα στο στόχαστρο
Παράλληλα στο στόχαστρο βρίσκονται: Ο αμερικανικός stealth πύραυλος cruise αέρος–εδάφους AGM-158 JASSM.
Πρόκειται για κορυφαίο stand–off όπλο πλήγματων με κύρια χαρακτηριστικά την χαμηλή παρατηρησιμότητα, την διεισδυτική κεφαλή περίπου 450–460 κιλών και την εμβέλεια γύρω στα 370 km για τη βασική έκδοση και έως περίπου 1.000 km για τον JASSM-ER.
Ο AGM-158 JASSM επιτρέπει σε μαχητικά αεροσκάφη να χτυπούν κέντρα διοίκησης, αεροδρόμια, συστοιχίες αντιαεροπορικών και κρίσιμες υποδομές πολύ πίσω από τη γραμμή του μετώπου, χωρίς να εκτίθενται στην εχθρική αεράμυνα.
Ήδη υπηρετεί σε ΗΠΑ, Πολωνία, Φινλανδία ενώ για την Ελλάδα έχει ανοίξει επίσημα η συζήτηση, καθώς ο JASSM-ER περιλαμβάνεται στο πακέτο οπλισμού που ζητά η Πολεμική Αεροπορία για τα F-35, ενώ ο Α/ΓΕΑ έχει μιλήσει δημόσια για αμερικανική διάθεση έγκρισης JASSM στην Ελλάδα, μαζί με AMRAAM 120D.
Αν τελικά αποκτηθεί, θα αποτελέσει το βαθύτερο βέλος της ελληνικής φαρέτρας στρατηγικής κρούσης από αέρα, συμπληρώνοντας ιδανικά SCALP EG και Rampage.O ELSA (European Long-Range Strike Approach),
O ELSA δεν είναι ακόμη «έτοιμος πύραυλος», αλλά ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα–ομπρέλα για την ανάπτυξη νέας γενιάς πυραύλων cruise μακράς εμβέλειας, κυρίως εκτοξευόμενων από το έδαφος, με στόχο αποστάσεις από 1.000 έως και 2.000 km και σαφή ρόλο στρατηγικής αποτροπής.
Στο πρόγραμμα συμμετέχουν Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Πολωνία, ενώ στην ελληνική συζήτηση ο ELSA μπήκε δυναμικά, όταν ο Νίκος Δένδιας ανέφερε ρητά ότι οι φρεγάτες FDI σχεδιάζεται να φέρουν στο μέλλον τους νέους αυτούς ευρωπαϊκούς πυραύλους, μετατρέποντάς τες σε πλατφόρμες στρατηγικής κρούσης με δυνατότητα πλήγματος στόχων πέραν των 1.000 km.
Τι αλλάζει επιχειρησιακά για τις ΕΔ
Η είσοδος όλων αυτών των όπλων δεν είναι απλώς εξοπλιστική ενίσχυση, αλλά διαμορφώνει ένα νέο δόγμα επιχειρήσεων:
Πολυστρωματική, δικτυοκεντρική κρούση
PULS, SCALP, RAMPAGE, SPICE, Spike NLOS και τα υπόλοιπα μέσα μπορούν να συνδεθούν σε ένα ενιαίο δίκτυο αισθητήρων–εκτοξευτών, με ραντάρ, drones, ιπτάμενα ραντάρ και μέσα ηλεκτρονικού πολέμου να τροφοδοτούν σε πραγματικό χρόνο στοιχεία στόχου.
Πλήγματα σε βάθος από ασφαλή απόσταση
Η Ελλάδα αποκτά την ικανότητα να πλήττει κρίσιμα τουρκικά στρατιωτικά και υποδομικά σημεία χωρίς να εκθέτει μαχητικά ή μονάδες στο πρώτο κύμα της εχθρικής άμυνας.
Δυνατότητα προληπτικού πλήγματος
Δεν είναι τυχαία η πρόσφατη δημόσια αναφορά του Α/ΓΕΕΘΑ ότι «επιβάλλεται να έχουμε τη δυνατότητα για προληπτικό πλήγμα σε μεγάλο βάθος» – δήλωση που συνδέεται ευθέως με την απόκτηση PULS και άλλων στρατηγικών όπλων.
Κορεσμός της τουρκικής αεράμυνας
Συνδυασμένα salvo από PULS, αεροεκτοξευόμενα stand–off όπλα και κλασικές βόμβες JDAM μπορούν να δημιουργήσουν καταιγισμό στόχων, δυσκολεύοντας εξαιρετικά την αντίδραση SAM και μαχητικών.
Ενίσχυση αποτροπής
Το μήνυμα είναι σαφές: οποιαδήποτε απόπειρα επιθετικής ενέργειας μπορεί να απαντηθεί με πλήγματα σε στόχους «υψηλής αξίας» σε όλο το βάθος της τουρκικής επικράτειας που ενδιαφέρει επιχειρησιακά την Ελλάδα.
Ο εκνευρισμός της Τουρκίας
Τι είναι όμως αυτό που προκαλεί τόσο έντονη ενόχληση στην Τουρκία;Ανατροπή της «άνεσης βάθους» της Ανατολίας
Μέχρι πρόσφατα, η Άγκυρα υπολόγιζε ότι μεγάλος αριθμός κρίσιμων υποδομών (αεροδρόμια, αποθήκες, κέντρα διοίκησης) βρισκόταν έξω από την εμβέλεια των ελληνικών όπλων.
Με SCALP, PULS, RAMPAGE και SPICE, αυτό αλλάζει. Τουρκικές αναλύσεις ήδη επισημαίνουν ότι η ελληνική αγορά PULS και RAMPAGE «αίρει το στρατηγικό πλεονέκτημα βάθους» για την Τουρκία.Ισραηλινά όπλα σε ελληνικό έδαφος
Η στενή αμυντική συνεργασία Αθήνας–Τελ Αβίβ, με πακέτα PULS, Rampage, Spice και Spike, θεωρείται από την Άγκυρα ότι δημιουργεί ένα «εχθρικό τόξο» στο οποίο συμμετέχει ενεργά και το Ισραήλ. Δεν είναι τυχαίο ότι τουρκικά ΜΜΕ μιλούν για «ισραηλινά όπλα που στοχεύουν την Τουρκία από την Ελλάδα».Ενίσχυση της ελληνικής δυνατότητας πρώτου πλήγματος
Η Τουρκία έχει επενδύσει σε βαλλιστικούς πυραύλους (Bora, Tayfun κ.ά.) για να έχει πλεονέκτημα στο πρώτο πλήγμα. Η ελληνική απάντηση με PULS, SCALP και RAMPAGE μειώνει το συγκριτικό αυτό πλεονέκτημα, προσφέροντας αντίστοιχα ή και ανώτερα μέσα ακριβείας.Πιέσεις στο τουρκικό αεροναυτικό ισοζύγιο στο Αιγαίο
Όταν κάθε αεροπορική βάση, ναύσταθμος ή αποβατική συγκέντρωση μπορεί να βρεθεί εντός φακέλου ελληνικών stand–off όπλων, η Τουρκία υποχρεώνεται να διασπείρει δυνάμεις, να επενδύσει ακόμη περισσότερα σε άμυνα σημείου και να αποδεχθεί ότι το κόστος μιας σύγκρουσης αυξάνεται επικίνδυνα.Ενίσχυση της εικόνας της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας
Στο διπλωματικό επίπεδο, η Αθήνα παρουσιάζει την ενίσχυση με όπλα μακράς εμβέλειας ως μέσο αποτροπής και σταθερότητας στο ΝΑΤΟϊκό νότο, με πλήρη διαλειτουργικότητα με συμμάχους. Αυτό περιορίζει τα περιθώρια της Τουρκίας να εμφανίσει τις ελληνικές κινήσεις ως «επιθετικές» σε Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες.
Το επόμενο βήμα του δόγματος
Το νέο ελληνικό δόγμα όπλων μακράς εμβέλειας βρίσκεται σε εξέλιξη. Τα κλειδιά για την επόμενη μέρα:Πλήρης δικτύωση όλων των πλατφορμών (F-16V, Rafale, PULS, Spike NLOS, φρεγάτες FDI HN, UAV) σε ένα ενιαίο C4ISR.
Αύξηση αποθεμάτων πυραύλων και κατευθυνόμενων βομβών, ώστε η αποτροπή να μη στηρίζεται σε «κομμάτι–κομμάτι» αριθμούς.
Εκπαίδευση σε σύνθετες αποστολές συνδυασμένων πληγμάτων (joint fires) με ταυτόχρονη χρήση αεροπορικών και χερσαίων μέσων.
Συνεχής αναβάθμιση αισθητήρων – από δορυφορικές εικόνες μέχρι UAV MALE και ιπτάμενα ραντάρ – ώστε το μεγάλο βεληνεκές να συνοδεύεται από εξίσου μεγάλη ακρίβεια πληροφοριών.
Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις επενδύουν πλέον στοχευμένα τόσο σε στρατηγικά όσο και σε «έξυπνα» όπλα με στόχο να προκαλέσουν βαρύ κόστος έναντι κάθε απειλής.
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου